Obrázky na stránke
PDF
ePub

CAP. XXXIV. Quibus modis actiones contra liberta- judicandum sit.
tem ecclesiasticam excusari soleant, et quid de illis Superioris libri summa.

LIBER QUINTUS

315
529

DE ANTICHRISTO, CUJUS NOMEN, ET PERSONAM PER CALUMNIAM ET INJURIAM, FALSO PROTESTANTES
PONTIFICI ATTRIBUUNT.

[blocks in formation]

694

Cap. VII. Summum Pontificem non solum potuisse, sed
eliam debuisse Catholicos Anglos a professione dicli
juramenti sua monitione avertere.
CAP. VIII. Possintne Angli, hoc juramentum admittentes,
aliqua ratione aut modo a culpa excusari. 698
CAP. IX. Liceatne Catholicis Anglis templa hæretico-
rum adire, et cum eis in ritibus communicare sine
intentione cultus vel cooperationis cum illis, solum
propter temporales pœnas vitandas.

702

Cap. X. An vexatio, quam in Anglia Catholici patiun-
tur, sil vera religionis christianæ persecutio. 714
CAP. XI. An qui propter Romanam religionem et obe-
dientiam in Anglia morte mulctati sunt, inter veros
Martyres sint annumerandi.
722

CAP. XII. Ad ea quæ contra secundum Breve Pontifi-
cium, et contra Cardinalis Bellarmini Epistolam rex
objicit, responsio.
730

Operis conclusio, et ad regem Angliæ peroratio. 733

DEFENSIO

FIDEI CATHOLICÆ

ADVERSUS ANGLICANE SECTÆ ERRORES,

CUM RESPONSIONE AD APOLOGIAM PRO JURAMENTO FIDELITATIS, ET EPISTOLAM AD PRINCIPES CHRISTIANOS SERENISSIMI JACOBI ANGLIE REGIS.

PROOEMIUM.

A. Mens auctoris.—Mallem quidem', ut in causa non dissimili Ambrosius præfatus est, exhortandi ad fidem subire officium, quam de fide disceptandi suscipere onus. Sed quo niam vel ipsum naturæ jus petit, omnesque leges, tam divinæ quam humanæ postulant, filium, parentem; sacerdotem, Ecclesiam; theologum, religionem; religiosum, sacra; ac denique membrum quantumvis vile, suum caput, quoad possit, a quacumque injuria propugnare; ideo norum hoc scribendi genus non detrectare compulsus sum, Jacobus enim, serenissimus magnæ Britanniæ Rex, in Apologia sua, et Præfatione monitoria ad omnes christiani orbis principes, his omnibus vim inferre conatur, dum sectæ suæ, catholicæ ac primitivæ fidei nomen, nostræ vero religioni defectricis dedecus imponit; sibique fidei catholicæ defensoris aomen arrogat, Pontifici autem, omnium fidelium Pastori summo, et sub Christo capiti supremo, tyrannidis, et antichristiane apostasie aotam inurit; aliaque quam plurima nostræ fidei mysteria, et sacramenta insectatur; suaque impugnatione piorum corda commovit. Meque post alios doctissimos viros, licet eruditione ac eloquentia calde imparem, ad hoc opus aggrediendum induxit, et in palestram mihi insolitam descendere coegit. Neque me regiæ dignitatis majestas terruit, sed potius ab eadem impugnata veritas vehementius excitavit, ne forte tanti nominis splendor infirmiorum oculos perturbaret. Maxime, quia regium in

1 Ambros., in Præfat. ad lib. 1 de Fide.

XXIV.

hac causa deposuisse videtur splendorem, dum, doctorem potius quam regem agens, usurpatam sibi supremam in ecclesiasticis rebus auctoritatem defendere nititur. In Ambrosio me legisse meminit: Neque imperiale esse, libertatem dicendi denegare, neque sacerdotale, quod sentiat non dicere. Nihil in regibus tam amabile esse, quam libertatem etiam in iis diligere, qui obsequio ipsis subditi sunt; nihil etiam in sacerdote tam periculosum apud Deum, tam turpe apud homines, quam, quod sentiat, non libere pronunciare. Siquidem scriptum est: Loquebar de testimoniis tuis in conspectu regum, et non confundebar 2. His ergo divinis et sacris verbis permotus, licet proprio ingenio diffisus, cause tamen confisus, et veritate nixus, libere pro illa loqui non pertimesco 3. Ea tamen proferre tantummodo conabor, quæ excelsun regis animum offendere non possint, nisi lux ipsa veritatem ostendens oculos male affectos offendat. Decrevi enim veritatem catholicam dilucidare ac tueri, non cum regia majestate decertare, sed illi potius, quod opto, in rera et catholica ostendenda fide, inservire.

2. Asserta Serenissimi Jacobi colliguntur.Divino igitur aspirante favore, veritatem fidei a Christo Domino edoctam, ab Apostolis traditam, et a Sanctis Patribus integre illibateque conserratam, circa aliquot præcipua a Serenis

Ambr., lib. 2, ep. 17 ad Theodos. 2 Psal. 118.

Ambr., lib. 2 de Virgin., in princ.

1

simo Jacobo tacta, ostendendam aggrediar. Quo vero apertior dicendis sternatur via, cunctaque facilius percipiantur, regis imprimis scopum ac propositum, deinde vero respondendi ordinem a nobis servandum ob oculos proponam. Attente enim ac sedulo regium opus considerans, facile perpendi illuc præcipue collimare auctorem, ut fidelitatis juramentum, quod sibi a subditis suis exhiberi novissime instituit, totis conatibus tueatur. Et ideo tam Pontificia rescripta, quam Illustrissimi Cardinalis Bellarmini litteras ad Archipresbyterum impugnare conatus est. Postea vero responso de his rebus accepto, lacessitus rex, præfationem ad omnes christiani orbis principes suæ Apologia adjunxit, in qua contra Pontificem Summum tanquam contra communem hostem, et juris ac potestatis regiæ usurpatorem, illos nititur irritare, et ad generalem ab Ecclesia Romana defectionem commovere: tum spe majoris libertatis et potestatis excellentioris illos alliciendo, tum etiam timorem incutiendo, ne dum nimia (ut ait) et indulgenti lenitate Pontificiam dignitatem in immensum crescere sinunt, regius splendor vel penitus deleatur, vel saltem plus arquo obnubiletur. Et ne bellum hoc in Christi Vicarium movere existimetur, eo progressus est, ut Pontificem, non Christi defensorem, sed ipsum esse Antichristum persuadere moliatur. Ac denique ne veri Ecclesiæ filii, insignem admirali novitatem, eam detestentur, semetipsum ipsius catholicæ fidei defensorem nominat ac profitetur, ut hac ratione, secta, quam defendit, non hæresis, sed sola cum Romano Pontifice discordia esse videatur. Addit denique fidei suæ explicatam confessionem, qua persuadere nititur, primitivæ et antiquæ fidei inhærere, solumque (ut loquitur) novos ac nuperos fidei articulos ab Ecclesia Romana inventos abnegare.

3. Quo ordine sint impugnanda.-Ut igitur debito doctrinæ ordine procedamus, qui tum claritati, tum etiam utilitati quam in hoc opere intendimus inserviat, illud in sex libros distinguemus, qui prædictis punctis, mutato tantum ordine, respondebunt. In primis enim ostendam schisma illud, quod vel ipse rex suo in libello non inficiatur, nullatenus ab hæresi et infidelitate fidei vere catholicæ prorsus opposita, excusari posse; ac subinde usurpatum a Serenissimo rege defensoris catholicæ fidei titulum, non solum esse sine fundamento assumptum, verum etiam esse rei, quam profitetur, plane contrarium. A quo titulo initium dicendi sumimus, non tantum quia fronti regii

operis præfixus, statim in admirationem rapit, sed etiam quia nobis ansam exhibiturus est aliqua stabiliendi principia, ex quibus Anglicanam sectam veræ Christi fidei fundamenta non habere facile concludi possit, et in hoc primum librum insumemus. In secundo vero, omnes articulos Romanæ fidei, quos Rex oppugnat, antiquos et catholicos esse, oppositosque sine aperta hæresi defendi non posse probabimus. Tertius deinde subsequetur liber, qui Summi Pontificis jus atque primatum pro nostris viribus tueatur. Non quod omnia, quæ de illius excellenti dignitate ac potestate dici poterant, persequenda censeam (sic enim in immensum cresceret opus), sed solum ut ostendam Romanum Pontificem temporalium regum potestatem non usurpasse, sed supremi tantum sacerdotis dignitatem, a qua (ut inquit Hieronymus,) Ecclesiæ salus pendet, vindicasse, suumque jus, contra quod portæ inferi nec prævaluerunt, neque unquam prævalebunt, conservasse. Et quoniam sæpius rex in illa Præfatione de clericorum exemptione a temporali potestate, et jurisdictione laicorum, maxime conqueritur, et tertiam subditcrum partem ( ut ait) temporalibus regibus ademptam esse deplorat, ideo quartum addemus librum, in quo jus immunitatis personarum ecclesiasticarum demonstremus. In quinto deinde libro, non solum conjecturas omnes, quæ de Antichristo afferuntur, esse levissimas, verum etiam Antichristum Sedis Apostolicæ destructionem maxime moliturum, erincere conabimur. Sicque illis potius nomen illud convenire, qui ita sedulo Antichristi præripiunt officium. Nam, ut dixit Hieronymus ad Damasum, epist. 5: Quicunque tecum non colligit, spargit, hoc est, qui Christi non est, Antichristi est; et ut ait Bernardus, cpist. 124 ad Hildebertum, Turonens. Episcopum, loquens de Innocentio Papa: Qui Dei sunt, libenter junguntur ei; qui autem ex adverso stat, aut Antichristi est, aut Antichristus. In sexto denique libro circa fidelitatis juramentum, breviter ostendemus quid in rege exigente sit injustitiæ et injuriæ in Apostolicam Sedem, quidque in illis subditis illud præstantibus, perjurii, vel infidelitatis involvat, diligentius explicabimus.

4. Methodus servanda. - Denique in procedendi et disputandi modo, stylum et scholasticam methodum tanquam mihi familiarem, et ipsa consuetudine quasi factam connaturalem, non omittam, etiamsi hominibus a nobis in fide dis

Hieronymus contra Luciferan.

« PredošláPokračovať »