Obrázky na stránke
PDF
ePub

Cope, et farratâ, pueris plaudentibus, ollà,
Pannosam fæcem morientis sorbet aceti ?
At si unctus cesses et figas in cute solem,

Est

[ocr errors]

prope te ignotus, cubito qui tangat, et acre

[merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small]

Bene vos, bene nos, bene te, bene qui tam diserte alios carpsisti,

me, bene

[blocks in formation]

31. Farratâ.... ollá.] Id est, mordens cæpe tunic. cum sale et olla farrata, pueris plaudentibus, lætantibus.- · Olla farrata. Farre multo, seu pulte ex frumento confecta, un chaudron plein de grosse bouillie. A.—Pueris plaudentibus. Magna emphasis est in illis, pueris plaudentibus: hoc est, lætantibus, et pro magnis lautitiis habentibus, quòd pultis offâ satiarentur, et quidem die festo. C. 32. Pannosam fœcem.] « Ista sunt << vere Persiana, inquit Casaub. « hoc est, ugarixótata. Non bi« bit vinum, sed acetum, id est, « εἶνὸν τρυγίαν, vappam aut pos« cam.... Hic deparcus non solum « bibit acetum; sed acetum moriens, jam deficiens et ipsâ vetustate corruptum : immo, ne acetum quidem, sed aceti fæcem,

«

cave ne vicissim vapules. Enimvero, si cuticulam otiose curans unguentis etiam pretiosis te perfundens, ignaviæ primum, deinde flagitiis et nefandæ libidini operam das, quid de te dicetur? P.Et figas in cute solem. Ut supra:

Et assiduo curata cuticula sole. Ista autem insolatio, 2015, Ýλ10xata, quæ a medicis et gymnastis præcipiebatur, acquirendæ corpori siccitatis causâ, nihil in se vituperandum habebat ; sed, fuit alia lascivorum hominum insolatio, quando nudi ad solem expositi, operam dabant dropacistis, qui inhonestas partes corporis depilabant. Hæc est cura cutis ad solem, quam hîc exagitat Persius, ut et insolationes apud chromatiarios eorum qui colorem de industria sibi infuscabant. C.

34. Est prope te ignotus, etc.] Si turpiter vivas, aderit quidam, quem non nôris, sed qui te probe nôrit, tuamque adeo vitam occultasque libidines expromet. Cubito tangere. Αγκῶνι νύττειν : hic

V. 31. Farratá........ ollá. Ita vet. schol. et tres codices. Alii, et cod. noster, farratam... ollam; ut sit ordo: sorbet farratam ollam, et fæcem morientis aceti. Ita edit. vet. Britan. Aldina, et editores permulti.

V. 32. Pannosam fæcem. Cod. noster, pallentemque fecem. Sed hoc verbum pallentem, glossam redolet.

Despuat in mores; penemque, arcanaque lumbi, 35
Runcantem, populo marcentes pandere vulvas.
Tu cùm maxillis balanatum gausape pectas,

figurate accipiendum pro repre-
hendere, quamvis tacitâ cogita-
tione. Et acre despuat in mores.
qui abominans tuos mores hæc
dicat de te quæ sequuntur. « Tò
despuat, inquit Casaub. duorum

[ocr errors]
[ocr errors][ocr errors][merged small][merged small]

35. Penemque, etc.] Ostendet te runcantem. Et arcana lumbi, etc. Natium arcana, et pudendas partes, τὸν ὄῤῥον ξυρούμενον.

36. Runcantem.] Pilos inde stirpitus evellentem, ut amatoribus tuis lævis, glaber et imberbis pusio videaris. Runcari enim significat proprie herbas inutiles, et frutices noxios evellere ex agro.

- Marcentes. Illo horrendo concubitu putridas et contabescentes.

Pandere. Abutendas offerre multitudini.-Vulvas. Podicem et anum tanquam vulvas et membra muliebria. Lub.

37. Tu cùm, etc.] Sunt verba ejusdem reprehensoris et vitia Neronis detegentis. Tu cùm capillos unguentis et myrobolano nutris; cur pudenda depilas? quasi dicat: cùm natura te virum fecit, quare te ipsum effeminasti.

- Maxillis. Dentato instar maxillarum pectine. Sic Græci poëtæ, κτένα ὀδοντωτήν.—Balanatum gausape. Eleganter capitis comam appellat gausape; quod fuit genus vestis crassæ et villis hirtæ. Quare etiam ad usus balinearum translata sunt gausapa. C.-Balanatum. Perfusum ac delibutum unguento balanino, seu e balano. Balanus autem est glans, seu fructus arbusculi non absimilis nuci avellanæ, unde fiebat exquisitum unguentum et oleum. Pl. lib. XXIII, cap. 4 et 5. Hor. lib. III, od. 29. P. Merito damnat Casaub. eos qui hæc de barba accipiunt, dicens, eosdem plus quàm toto cœlo et viâ totâ errare: nam, et id omnibus nummorum signorumque scientiæ peritis notum est, scil. Græcos, temporibus Alcibiadis, et Romanos, ab ævo Scipionis Africani usque ad Hadriani et M. Antonini ætatem, pariter barbam tondere, nec alere solitos. Frustra interp. Sélis Alcibiadis signum in Gronovio relatum, et Neronem Musæi Farnesiensis in exemplum barbæ nobis affert : quippe quibus levissima tantum circa genas exstet barba, vel potius lanugo, qualis est, quæ ante barbam nascitur, qualisque convenit Alcibiadi et Neroni adolescentibus. Porro, nec ea lanugo similis est

V. 35. In mores. Thuaneus, Mazarin. Fauchet. et duo alii codd. hi mores: male.

Inguinibus quare detonsis gurgulio exstat?
Quinque palæstritæ licet hæc plantaria vellant,
Elixasque nates labefactent forcipe aduncâ,
Non tamen ista filix ullo mansuescit aratro.
Cædimus, inque vicem præbemus crura sagittis.
Vivitur hoc pacto. Sic novimus. Ilia subter

gausapi villis horrido nec ei
pectinibus, nec unguentis opus
est: quamobrem ad comam semi-
tonsam, ideoque horrentem, ri-
gidam et gausapi similem ea verba
sunt referenda. A.-Malim hæc
simpliciter intelligi de veste villis
hirtâ, quâ utebantur Rom. in bal-
neis, quamque maxillis pectabant,
et unguentis perfundebant. Inter
has tam diversas sententias eligat
lector. F. D.

38. Gurgulio.] Proprie caruncula illa, vel columella quæ in fine palati inter tonsillas dependet (Gall. la luette): significat etiam curculionem, vermem frumentis inimicum, se contrahentem pariter et extendentem: inde Persius metaphorice sic vocat membrum virile, mentulam. L.

39. Quinque palæstritæ, etc.] Ironia amaritudinis plena. Frustra, inquit, operam impendis. Quamvis enim vel quinque robustissimi palæstritæ et athletæ, vel potius δρωπακιςαὶ ἐῤῥωμενέςατοι, καὶ τῆς ἑαυτῶν τέχνης τὰ πρῶτα, pubis et mentulæ plantaria purgent, ibique pilos et setas tanquam herbas inutiles evellere tentent;

40

non tamen illi pili, quemadmodum filix in agro quæ aratro mansuescit, penitus extirpabuntur et eradicabuntur.-Palæstritæ. Vulgo in palæstra exercitati athlete, hoc loco, Spoлaxçαi possunt intelligi quibus pilos evellendi cura erat in balneis. Plantaria. Tas pixas. C. et L.

[ocr errors]

40. Elixasque nates.] Nates tuas assiduis balneis pene elixas, coc

tas.

Labefactent. Dolore afficiant; et pilis spolient. L.

41. Non tamen ista filix, etc.] Vera filix aratro mansuescit, id est, penitus extirpata sinit se vinci; ea vero de qua sentit άλλnyop:

κῶς,

nullo mansuescit aratro. C.

42. Cædimus, inque vicem, etc.] Hic poëta propositum absolvit. Omnes in aliorum vitam inquirimus et flagitia aliena reprehendimus; et inde præbemus aliis

ansam

nostra vellicandi, quod lubenter faciunt. Horat. II, 2: Cædimur, et totidem plagis consumimus hostem. Hujusmodi igitur λογοποιΐαις, alii aliorum probra publicamus.C.etL. 43. Vivitur hoc pacto.] Scil. ut notemus et vicissim notemur.

V. 38. Detonsis. Ita cod. noster et tres alii, Cæteri, detonsus. Elegantior nostra videtur lectio. - Gurgulio. Ita codd. ed. vet. Britan. curgulio pro curculio, quæ forte erat genuina lectio.

Cæcum vulnus habes; sed lato balteus auro
Prætegit. Ut mavis, da verba, et decipe nervos,
Si potes. Egregium cùm me vicinia dicat,
Non credam? Viso si palles, improbe, nummo,

Sic novimus. Hac igitur ratione,
interiorem vitam tuam, ô Nero,
cognovimus, et flagitia tua, quam-
vis adhuc a te dissimulata, habe-
mus nota. L.

[merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small]

45

tricem conscientiam falle, similis certe iis qui nervorum infirmitate laborantes sanos tamen et Kpówνος ὑγιεςέρους se fingunt, quo liberius et Baccho et Veneri serviant. Horat. lib. I, epist. 16: Neu, si te populus sanum recteque valentem

Dictitet, occultam febrem sub tempus edendi

Dissimules, donec manibus mors incidat unctis.

Stultorum incurata pudor malus ulcera celat.

[ocr errors]

-Si potes. Recte. Atqui non poteris diu aliis verba dare, tandemque hujus dementiæ tuæ meritas lues pœnas: quod etiam evenit.

46. Egregium cùm me vicinia dicat, non credam?] Objectio Neronis, quam statim poëta diluit. Dum adhuc laterent Neronis flagitia, non pauci illum laudabant, inter quos etiam et Burrhus et Seneca: sed hi eâ solum mente, ut perditissimum juvenem a publica infamia vindicarent, si possent; cæteri vero principi sine more ac pudore assentiebantur : quare, non sine causa, hæc pars a Persio addita, ut ab alienis assentatoribus ad suam ipsius conscientiam revocaret. C.

47. Viso si palles, improbe, num

V. 44. Prætegit. Cod. Thuaneus et noster, protegit, minus bene. Alii, prætegit, seu, per compendium, ptegit.

V. 47. Non. Cod. Thuaneus, nunc; male, et sine sensu.

Si facis in penem quicquid tibi venit amarum, Si Puteal multâ cautus vibice flagellas;

mo.] Responsio Persii. Non avaritiam Neronis hîc proprie tangit, quo ille princeps vitio minime tenebatur; sed ejus aviditatem in rapiendo et spoliando bonis omnibus cives, quo libentius insanis largitionibus suis ac libidinibus indulgeret: profusis enim hominibus eadem ac avaris argenti sitis; his quo plus in arca recondant, illis quo plus effundant. Aliter Casaub. « Non avarus, inquit, Nero: neque hæc verba « in eum competunt; sed de industria factum a Persio, ut ab « hypothesi referret se ad thesim: « ne facile intelligerent omnes «Neronem esse adversus quem hæc satira est scripta. » Hæc Casauboni interpretationem nostram non diluunt. A.

K

[ocr errors]

«

"

[merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][ocr errors][merged small][merged small]

« Scribonis Licinii, quod est in

[ocr errors]

porticu Julia, ad Fabianum ar«< cum, consistere solebant. » Unde plerique interpp. ita hunc locum ancipitem certe, et perobscurum explicant : si tu es fenerator adeo callidus, ut debitores multâ et immani usurâ flagelles et premas. At Casaub. et post illum Prateus, qui hæc Neroni non aptius applicari posse putabant quàm illa præcedentia si palles improbe nummo; quippe Nero nec avarus nec fenerator fuit, aliam aperuerunt sententiam, quæ ista est : « Si puteal flagellas, id est, si tanta « est tua petulantia et lascivia, ut « nocturnus præmiator grasseris, «< cum obviis rixam contrahens; « et pudori matronarum illudens, « nullum denique insolentiæ ge«nus prætermittens. Hoc genere insignem primum se fecit Nero, cùm foras erumperent illius probra, quemadmodum diserte « scribit Dio. Tacit. quoque An«nal. XIII: Q. Volusio, P. Sci

«

"

«

[merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small]
« PredošláPokračovať »