Si quibus aut Procnes, aut si quibus olla Thyeste Fervebit, sæpe insulso cœnanda Glyconi: Tu neque anhelanti, coquitur dum massa camino, Folle premis ventos; nec, clauso murmure raucus, ΙΟ jocari, propter quod eum insulsum Persius dixit. » A. D 10. Tu neque anhelanti, etc.] Laudat Cornutus discipulum suum xar' potv xal béotv, prius separans a malis poëtis, et vitia commemorans quibus caret; deinde virtutes recensens quibus sit ornatus. Quid tibi vis, inquit, cùm malos poëtas imitaris? nam, tu non is es qui malis et ineptis poëtis debeas adnumerari. Tribus autem notis malum poëtam xapxxτиpilet: primâ, quòd folle anhelanti premat ventos, id est, quòd vanâ ambitione ductus, ut fabri aërem follibus inclusum exagitant, ad fornacem accendendum, dum massa ferri coquitur, ille se, dum meditatur ac fingit opus, discruciet; item, pulmones fatiget recitando carmen, præsertim inflatum et turgidum. Horat. lib. I, sat. 4: At tu conclusas hircinis follibus auras Usque laborantes dum ferrum molliat ignis Ut mavis imitare. Juven. sat. VII, v. 111: Tunc immensa cavi spirant mendacia folles. C. et P. II. Nec clauso murmure raucus.] Secunda est nota mali poëtæ ; quòd in publico videatur semper solus, vultu gravi, immo tristi, V. 11. Raucus. Colb. V, no 8293, raucos, male. Nescio quid tecum grave cornicaris inepte; nescio quid meditans, ac secum, Αλλ' εἶσθ' ὅ μοι πεπονθέναι δοκεῖς ; ὅπερ τὸ πλῆθος. Εἴπου δικίδιον εἶπας εὖ, κατὰ ξένου μετοίκου, Τὴν νύκτα θρυλλῶν, καὶ λαλῶν ἐν ταῖς ὁδοῖς σεαυτῷ, nec meditaris et tecum agitas confusa et impedita instar cornicis ; nec denique ore turgenti quasi stloppum edere videris. Sic laudat Cornutus a contrariis Persii elocutionem, inventionem, pronuntiationem. --Stloppo. Vox eleganter efficta, ad exprimendum illum sonum, quem buccæ inflatæ, et ictu collisæ edunt. C. et P. 14. Verba toga sequeris.] Sequitur laudatio κατὰ θέσιν. Prima laus ἡ τῶν ὀνομάτων ἐκλογή. Tu, inquit, uteris stylo non ampullato, aut τε πίνων, κἀπιδεικνύς, τοὺς sesquipedali, nec ex ultima anφίλους τ' ανιῶν, ? tiquitate petito, ut quidam inep ἴιου δυνατὸς εἶναι λέγειν. Ὦ μωρέ ti, quos sat. I, merito repreτῆς ἀνοίας ! C. 12. Cornicaris.] More cornicum grocitas. Locum hunc forte respexit D. Hieronymus, cùm dixit, epist. IV: alii intra se, nescio quid cornicantes, tumentia verba trutinantur, etc. P. 13. Nec stloppo, etc.] Tertia nota mali poetæ : quòd soleant imperiti poëtæ præ cæteris inflati esse in recitando. Adverte autem tribus in his egregiam gradationem: nec stylum inflas ad instar follis; hendisti; sed stylo simplici, polito, venustate suâ ac leporibus commendando, atque in communi usu posito, ei demum non absimili, quem vocat Horat. sermoni propriorem, et musam pedestrem.— Junctura callidus acri. Altera laus: compositio recta verborum, eorumque apta junctura, quas vocant Græci rhetores τὴν καλὴν τοῦ óyou cuvéσiv. Seneca eos reprehendit qui, studio exasperandæ orationis, nolunt sine saleḥra esse V. 13. Stloppo. Quinque codd. inter quos noster, habent scloppo seu sclopo. Ita quoque vet. schol. cod. Pithoei, 8072, et ed. vet. Britann. Alii habent stloppo, seu stlopo. Casaubonus præfert stloppo, quæ vox reperitur apud Priscianum, quia, ut ipse ait : « est eleganter efficta ad exprimendum illum sonum quem buccæ inflatæ et ictu collisæ edunt. » At eadem varietas exstat forte in codd. Prisciani, propter similitudinem litterarum c et t in codicibus: præterea, vox scloppo nobis efficacior videtur quàm stloppo, ad exprimendum illum sonum. Nihil tamen ibi mutavimus. Ore teris modico, pallentes radere mores Hinc trahe quæ dicas, mensasque relinque Mycenis, Cum capite et pedibus, plebeiaque prandia nôris. juncturam, virilem putant et fortem, quæ aurem inæqualitate percutiat. Epist. CXIV. Ibidem, contrarium damnat vitium eorum, quorum compositio erat modulatio. Inter utramque, erat illa junctura acris quæ hic commendatur a Persio. C. 15. Ore teris modico.] Tertia laus ab elocutione concinna, neque humili nimis, neque inflata. Eadem hæc, inquit, modeste, ornate tamen digesta, et apte composita, ore modico, id est, sine affectatione eloqueris. C. Pallentes radere mores doctus. En 15 at immisericors flagitia tonanti voce persequi. A. 16. Ingenuo defigere ludo.] Salibus et jocis, seu colaphis petere. Sic in Persa Plautus: Te hodie defigam in terram colaphis. 17. Hinc trahe quæ dicas.] In proposita tua studiorum ratione persta. Eamdem styli temperiem serva, et perge satiras scribere.-Mensasque relinque Mycenis. Mensas, grandia tragicorum argumenta, qualia sunt cœna Thyestæ Mycenis acta.-Relinque Mycenis. Id est, Græcis tragicis permitte. A. 18. Cum capite et pedibus.] Atreus reservaverat caput, pedes et manus puerorum, quos post cœnam Thyestæ exhibuit, ut sciret quas et quorum devorasset carnes. Senec. Thyest. præclarissimum elogium, quod satirarum scriptori possit tribui, scilicet, doctus radere mores pallentes, et ingenuo culpam defigere ludo. Ita quoque duo sunt satirico danda. 1° Radere, non tantum reprehendere; sed et exagitare, radicitus evellere mores pallentes, scelus, ideoque scelestum qui culpâ pallescit; 2° præfigere, notare tantum ingenuo ludo culpam, quasi ridendo vitia levia indicare; -Plebeiaque prandia nôris. A tam Denudat artus dirus, atque ossa am- Tantum ora servat, et datas fidei ma- nus. V. 15. Teris. Cod. Colbert. I, n° 8055, solus habet teres. Ita et Casaub. faquem secuti sunt editores recentiores, et explicant: teres, rotundus, cundus, ore modico, sine emphasi, et affectatione. Simplicior nobis videtur et convenientior prior interpretatio (vid. sup. comment.): præterea, auctoritate codicum omnium præstat. V. 17. Dicas. Fauchetii cod. dices, Mentellianus, Pithoei, n° 8072, et tres alii, dicis. Alii et noster, dicas.- Mensas. Vet. edit. Britann. mensam ; minus bene.-Mycenis. Ita omnes codd. vet. schol. Mycenas, pro adjectivo Myceneas, seu Mycenenses. PERSIU S. Non equidem hoc studeo, pullatis ut mihi nugis 20 lum est vanitatis. Varro : homo bulla, άvůрwños яoμрóυž, id est, ματαιότης. 20. Dare pondus idonea fumo.] Scil. pagina quæ res leves inanesque referat, quarum pondus non sit majus quàm fumi pondus. Græci Latinique levia fumum vocant. Locutio est ab Horatio. C. 21. Secreti loquimur.] Sincere et contra fastum, tibi ego soli solus loquor, hisque versibus non publice recitandis tibi consigno animi mei sensus. P. 22. Excutienda damus præcordia.] Adeoque intimos cordis recessus aperio. Quantaque nostræ pars tua sit, etc. Sententia, inquit « vet. schol. a Pythagora tracta. Dimidiam (hoc loco, maximam « « et meliorem) animæ suæ partem dicit Cornutum, ut Horat. Virgilium, lib. I, od. 3, v. 8: α « V. 19. Pullatis. Codd. Thuaneus, Mazarineus et Mentellianus, bullatis. Cod. absque nomine, no 8274, pallatis: at vid. sup. comment. Ostendisse juvat: pulsa, dignoscere cautus Quid solidum crepet, et pictæ tectoria linguæ. ego centenas ausim deposcere voces, His Ut quantum mihi te sinuoso in pectore fixi fessor eo tempore celeberrimus, qui a Nerone missus in exilium est, eo quòd scripta ejus reprehendisset ; forte etiam quòd Persii amicus et magister fuisset, cujus demortui jam scripta a Basso publicata, Neronis infamiam multis in locis detexerant. A. 24. Pulsa.] Κρούε, vel περίκρουε, digito percute, et explora meam mentem. Qui vasa fictilia num sint solida et integra volunt experiri, ea digito pulsant.— Cautus. Doctus dignoscere. Hellenism. C. 25. Quid solidum crepet.] Discernis enim quid verum, quid fictum et simulatum. Jam eâdem usus erat metaphorâ Persius, sat. III, v. 21. Ibi, vas fictile percussum indicat vitium suum maligne respondendo; hoc loco, ait integrum vas dignosci solide crepando. Et pictæ tectoria linguæ. Incrustata auro et argento statua lapidem celat: sic et urbanitas sermonis et oratio obse 25 V. 25. Tectoria. Codd. Putean. Pithoei I, no 8246, Colbert. II, Colbert. III, Colbert. V, Mentellianus, et tres alii plectoria; ut sit vox efficta a plecta, ligamen vimineum, adjectiv. plectilis, verbum plecto, implico; ut metaphorice designentur implicationes et incantationes linguæ fucatæ : at ista interpretatio nimis contorta videtur. Quare, reponendum ceuseo tectoria. Cod. Pithoei II, n° 8072, pictoria. V. 26. His. Cod. Colbert. II, tres alii et noster, hic. Codd. Colbert. I, Pithoei I, duo alii et ed. vet. hinc. Cæteri omnes, his. |