Obrázky na stránke
PDF
ePub

1

ADVERSARIUS.

Rides (ait), et nimis uncis

Naribus indulges. An erit, qui velle recuset

Os populi meruisse; et cedro digna locutus,

40

Linquere nec scombros metuentia carmina, nec thus ?

PERSIU S.

Quisquis es, ô modo, quem ex adverso dicere fas est,

poëtica de floribus e tumulis defunctorum nascentibus occasionem forte præbuerunt, ut recte innuit Casaub. iis, qui vitas sanctorum scripserunt,talia fingendi, et pro rebus gestis narrandi.

40. Rides (ait), et nimis uncis, etc.] In eodem sensu Horat. sat. lib. I, 6, 5. Naso suspendis adunco, pro mordacitati satiricæ nimium servis. Ex voce, ait, minime dubium est, quin hæc verba sint non poëtæ, sed alius cujusdam. Quidam interpretes hunc locum de tertio quovis acceperunt: alii eadem a poëta ipso volunt objici, quibus respondet, v. 44. Et ea opinio præcedenti probabilior videtur. Qui

autem voluerit hæc a Persio dici, ita locum explicabit: nascentur violæ ?... Rides, inquiet aliquis, et n. u. n. ind. etc. Quisquis es, ô m.q. ex adv. dicere feci, pro fas est: tunc nomina personarum sunt delenda, et versus 39 — 44 jungendi: ego vero, et eumdem, adversarium arbitror, et rò ait, hoc loco, irrepsisse conjicio, vel incuria librariorum, vel errore ipsius auctoris, qui non meminerit, vel meminisse noluerit, se ab initio

[merged small][ocr errors]

42. Os populi. ] Τὸ διὰ τοῦ ςόμαTos eiva, quod dixit Ennius.. Volito vivus per ora virúm. — Et cedro digna. Libros co liquore quem cedrus exsudat linibant; quia res unctæ cedria (sic hunc liquorem vocabant) a tineis et

carie non læduntur. Vid Plin. lib. XIII, cap. 13. C.

43. Nec scombros.] Scripta inepta, quæ nec vult quisquam emere, nec potest bibliopola vendere, deputantur involvendis variis mercibus, garo, piperi, thuri, etc.-Scombri. Pisces, e quibus optimum fiebat garum, sive salsamentum. Vid. Plin. lib. IX, cap. 15. Prateus.

44. Quisquis es, 6 modo, etc.

I

V. 40. Ait. Ita omnes codices nostri. Vid. supra commentarium.
V. 44. Fas est. Hanc lectionem primus revocavi ex omnibus fere codd.

45

Non ego, cùm scribo, si forte quid aptius exit
(Quando hæc rara avis est), si quid tamen aptius exit,
Laudari metuam ; neque enim mihi cornea fibra est:
Sed recti finemque extremumque esse recuso
Euge tuum, et belle. Nam belle hoc excute totum :
Quid non intus habet? Non est hîc Ilias Accî,

Vid. infra var. lect. Id est: modo,
tu qui modo locutus es ; quemque
fas est, scil. fas est, te dicere ex ad-
verso. A.

45. Si forte quid aptius exit.] Singularem modestiam, hoc loco,

et infra Persius ostendit.

46. Quando hæc rara avis.] Ad

Phonicem avem alludit. Vid. Plin. lib X, cap. 2. Ovid. Metam. XV, 37, et Juven. VI, 165.

47. Cornea fibra est.] Cor mihi durum non est, quod laudis amor non tangat. Fibra. Synecdochice, pro corde, cujus extremitates fibræ appellantur. P.

48. Sed recti finem, etc.] Laudem, inquit, non respuo; sed

eam pro

50

fine et ultimo scopo mihi proponere nolo. Omnino sapientem stoicum ex his facile agnoscas. Stoicis enim virtus ipsa pro mercede reputabatur, ab hoc unico præcepto pendebat eorum omnis

doctrina. Claudian.

Ipsa quidem virtus pretium sibi. . . · · Non opis externæ cupiens, non indiga laudis,

Divitiis animosa suis, immotaque nullis

Casibus, ex alta mortalia despicit arce.

49. Euge tuum, et belle.] Acclamationes usitatæ, ad quas respondent nostrum bravo! A.

50. Quid non intus habet?] Scil. inanitatis, adulationis et irrisio

inter quos Puteanus, 8048, Colbertinus, 8049, Mazarineus, Fauchetianus, 8070, et alii permulti numerantur, veluti aptiorem et solam genuinam (Thuan. tamen I, 8072 et cod. noster habent feci.): quid enim vult istud, quem ex adverso dicere feci, par qui je me suis fait faire ces objections? Persius autem adversarium alloquitur, et ait: Quisquis es, ó modo, quem fas est dicere ex adverso; qui que tu sois, tu as le droit sans doute de n'être pas de mon avis: je n'ai pas le droit de t'empêcher de parler autrement; quant à moi, etc. Nihil novi simplicius et convenientius hac explicatione. Vet. schol. et post eum omnes editi libri,

Quisquis es, ô modo, quem ex adverso dicere feci,

id est, finxi, constitui adversarium mihi. Miror Casaubonum, qui aliquot codd. usus est, præsertim Puteano nostro hæc non animadvertisse.

V. 46. Hæc. Vet. schol. habet hoc. Cæteri omnes et editi et scripti libri hæc, certe melius. In nonnullis codd. versus iste vacat, in codd. præsertim 8050 et 8274. Cod. noster, hæc.

[merged small][ocr errors]

Ebria veratro: non si qua elegidia crudi Dictârunt proceres : non quidquid denique lectis

nis.- Non hic est Ilias Accí. Expeditu difficillimus iste locus mire interpretes cruciavit; et reipsa, verba non est híc Ilias Accí, etc. usque ad calidum scis, etc., non bene cum aliis concordant, sive illa referas ad poëtam ipsum, sive ad alium quemque: : unde hos versus interpolatos seu transpositos suspicari possis, quos tamen, cùm in omnibus reperiantur libris, interpretari quoquo modo, atque præcedentibus et consequentibus nectere oportet. En igitur, paraphrasi adhibitâ, quæ nobis potior visa est sententia : jam dixit: : nam belle hoc excute totum ; quid non intus habet? adulationis, scilicet. Istæ plerumque acclamationes, ista elogia, vel turpiter muneribus corrogantur, vel a stultis et ineptis auditoribus conceduntur his igitur mihi nullo modo opus est: quin immo, ea contemno nam, nec mihi Ilias recitanda est, ut Accio Labeoni, nec mihi elegidia dictanda sunt, ut proceribus, nec mihi opus scribendum est in lectis citreis; satiras scribo: quod genus profani inaccessum vulgi auribus sapientibus paucissimis tantum, et probis esca reservatur. Tu contra dives esurienti assentatori ca. lidum scis ponere sumen; frigore tremulum trito vestimento scis donare comitem; et verum inquis amo: etc.-Ilias Accí. De ea vid. sup. v. 4. A.

:

51. Ebria veratro. ] Ad quam

scribendam multâ potione ellebori Accio opus fuerit. Elleborum autem ad excitandum tardum ingenium erat aptissimum, ex opinione veterum; et notum vel exemplo Carneadis Academici,qui solitus elleboro purgari, quoties cum Zenone stoico res illi erat futura, vel ex Plin. Sec. lib. XXV, cap. 5: Candidum purgat vomitione, causasque morborum extrahit: quondam terribile, postea tam promisсиит, ut plerique studiorum gratiá ad providenda acrius quæ commentabantur sumpsitaverint.—Veratro. Veratrum album est elleborum. - Elegidia. Diminutivum ab elegia hæc Galli vocant chansons de table, inpromptus. Crudi. Crudum adhuc in stomacho cibum gerentes : qui sensus ad illum potest referri, quem Horat. expressit, epist. lib. II, 1, v. 109:

Pueri patresque severi Fronte comas vincti cœnant, et carmina dictant.

C.

[merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small]

"

Scribitur in citreis. Calidum scis ponere sumen,
Scis comitem horridulum tritâ donare lacernâ ;
Et verum, inquis, amo; verum mihi dicito de me.
Qui pote? Vis dicam? Nugaris, cùm tibi, calve,
Pinguis aqualiculus propenso sesquipede exstet.
O Jane, a tergo quem nulla ciconia pinsit ;

genévriers du mont Taurus. Feuilleton du Publiciste du 4 juillet 1808. A.

53. Scis ponere sumen.] Laute excipis homines, quorum applausus emas et suffragia. Sumen. Cibus delicatissimus. At vide Juv. sat. XI, 138; XII, v. 73.

54. Scis comitem horridulum, etc.] Contra Horat. epist. lib. I, 19. Non ego ventosæ plebis suffragia ve

[blocks in formation]

in

55. Et verum, inquis, amo.] Quasi verum sentire et dicere queant, quos muneribus corrupisti. Hunc locum illustrat Arrianus, libro tertio: Пpóny, quit, ἐπαινεθεὶς περιήρχου, καὶ πᾶσιν ἔλεγες, τί σοι ἔδοξα; Θαυμαςός, κύριε, τὴν ἐμήν σοι σωτηρίαν. πῶς δ ̓ εἶπον ἐκεῖνο; Τὸ Ποῖον ; ὅπου διέɣpapa Tòv Häva xai ràs Núμpas. Υπερφυῶς. Verum mihi dicito de me. Plaut. Mostell. act. I, scen. 3: Ego verum amo, verum volo mihi dici. Cod. autem noster, et alii permulti habent dicito, non dicite.

56. Qui pote?] Quo modo id fieri possit, ut veritatem tibi dicant isti? Nam, Horat. lib. I,

sat. 2:

55

Vis dicam? Scil. ego qui tuis beneficiis non sum corruptus. Nugaris. Inepta scribis, et recitas; quod aliter fieri non potest : nam pinguis et obesus venter subtilem non parturit sensum. Nugari autem pro versus facere notissimum est. · Calve, ut supra vetule. P.

57. Aqualiculus.] Diminutivum pro aqualicus et aqualis. Pro ventriculo a medicis aliquando sumitur; quo modo non semel accepit Marcellus Empiricus. Seneca ad Lucilium Cùm pervenit cibus in ventrem, aqualiculi fervore concoquitur, tunc demum corpori accedit. Hoc loco, significat ventris imam partem. Sesquipede. Uno et dimidio pede. Sesqui, in compositione dimidiatum significat; sic, sesquihora, hora cum dimidia dicitur. P. et A.

[ocr errors]

58. O Jane, etc.] Hoc versu, et sequentibus, usque ad 63, solerti et poëticâ utitur apostrophe ad sententiam, quam modo exposuit, confirmandam: scilicet, ipsos divites poëtastros palam quidem, et in os laudari ab adulatoribus, a tergo autem derideri. Quam sententiam, ἐσχηματισμένως διὰ τοῦ vavríou enuntiat: nam, ut infelicitatem eorum ostendat, beatum

Male verum examinat omnis prædicat Janum,bifrontem Deum, Corruptus judex. . cui ἅμα πρόσω καὶ ὀπίσω cernenti

Nec manus auriculas imitata est mobilis albas;
Nec linguæ tantum, sitiat canis Appula quantum.
Vos, ô patricius sanguis, quos vivere jus est

[blocks in formation]

Dicere res grandes nostro dat Musa poëtæ.

60

[blocks in formation]

Nec linguæ. Linguam exertare ad contumeliam, tertium derisionis genus. Divus autem Hieronymus in epist. ad Rusticum monachum, sic: Ne credas laudatoribus, qui, cùm te adulationibus suis foverint, si subito respexeris, aut ciconiarum deprehendes post te colla curvari, aut manu auriculas agitari asini, aut æstuantem canis protendi linguam.-Canis

O Jane! a tergo quem nulla ciconia Appula. Apulia fervida est regio;

pinsit ;

Nec manus auriculas imitata est mo

bilis albas;

et, ut vocat Horat. siticulosa. C. et P. 61. Patricius sanguis. ] Patriciorum filii et nepotes. Designantur

Nec linguæ tantum, sitiat canis Áp- hoc loco quilibet nobiles Romani. pula quantum. Horat. Art. Poët. Vos 6 Pompilius

V. 61. Jus est. Omnes fere codd. et edd. habent fas est. Vet. schol. jus est. Hanc lect. prætulimus. Colbert. II, quoque jus est. Noster cod. fas est.

:

« PredošláPokračovať »