tatus est noster satiricus, sat. IX: Puisque vous le voulez, je vais changer de style.

Je le déclare donc; Quinault est un Virgile:

Pradon comme un soleil en nos ans a

paru:

Pelletier écrit mieux qu'Ablancourt ni Patru:

Cotin à ses sermons traînant toute la

terre,

Fend les flots d'auditeurs pour aller à

sa chaire :

Saufal est le phénix des esprits relevés:

Perrin. . . . Bon, mon esprit, courage,

poursuivez :

Mais ne voyez-vous pas que leur troupe en furie

Va prendre encor ces vers pour une raillerie ?

Alba. Id est, approbatione et laude digna. A.

III. Bene miræ eritis res.] Ridicula versûs clausula, ridiculum adulatoribus omnia consentiendi consilium apte pingit. P.

112. Hoc juvat?] Placetne tibi consilium meum? hoc enim a me petis (Gall. étes-vous content?).-Hic, inquis, veto,etc. Nempe, hoc ais, scil. te velle pro sacro sanctis haberi Neronem ejusque versus ; ita ut grande nefas sit eos flocci pendere, non minus, ac si quis juxta

muros templi, vel ædis sacræ faxit oletum, alvum exoneret. C.

113. Pinge duos angues.] Appone igitur duos angues indicium loci Deo vel Genio alicui consecrati.C.

·Duos angues. Nullum locum, auctore Servio, antiqui putârunt esse sine Genio, qui per anguem sæpe ostendebatur; et templorum muris pingebatur anguis, ut pueri territi picturâ serpentis locum veluti sacrum venerarentur, nec in eo meierent; utque viri effigie symbolicâ numinis moniti, ab omni impuritate abstinerent. Veteres autem tum Græci, tum Romani, sub specie draconum et serpentûm coluisse Deos constat, ex Herodot. lib. I, II, Pausan. Corinth. Virgil. Aeneid. V, v. .82, Aelian. de Animal. cap. 2, 16, 17, Plut. de Isid. et Osir. et aliis. - Pueri, sacer est locus. Prohibitionis formula. Calp. eclog. II :

120

loqui nefas, et carpere pravos hominum mores.· - Mutire. submissâ voce loqui. — Nec clam. Secreto, inter familiares.-Nec cum scrobe. Åxúpws, pro nec in scrobe. Allusio ad tonsorem Midæ, qui, cùm ei vidisset asininas esse aures, nec palam auderet evulgare, prurienti linguæ ut satisfaceret, terram effodit, et scrobi factæ insusurravit id quod viderat. Ovid. Metam. lib. XI, cap. 4 et 5.— Nusquam. Responsio dura adversarii. P.

120. Hic tamen infodiam.] Id est, Hic, in hoc meo carmine, consignabo, huic chartæ credam; deinde eam occulam, ac quasi humo aggesta obruam, et dicam : vidi, vidi ipse, etc. C.-Vidi, vidi. Magna emphasis in hac repetitione.A.

121. Auriculas asini Mida rex

habet.] Cornutus Persii præceptor et amicus, Neronis metu poëtam impulerat, ut hanc versus partem Mida rex habet, a sede moveret, atque in ejus locum sufficeret, quis non habet; quod omnibus notum est. Frustra quidam recentiores critici contra pugnant dicentes; non minus aperte videri notatum Neronem, si attuleris vulgata ab eo scripta, torva Mimalloneis, Berecyntius Attin, etc. Sed futilis est eorum contentio : nam, primo, Nero adhuc adolescens, nec tot ac tantis quibus postea sceleribus inquinatus, suos

versus reprehendi patienter ferre potuisset; at in auctorem tantæ injuriæ, Mida rex habet, juste ac merito sæviisset: secundo, hanc partem versûs fuisse ita scriptam negarent perperam ; in antiquissima enim Persii vita, sic se habet; nec paulo aliter ap. Joannem Saresberiensem legitur, libro II, auriculas asini Midas habet: tertio, pars phrasis, quis non habet, alteri subrogata, præterquam quòd insulsa pene est, præterea, non cum his concordat vidi, vidi, ipse libelle. Quid ea phrasis habet saporis et elegantiæ: vidi, vidi, quis non habet? unde necesse erit aliud quiddam hoc loco olim fuisse positum. Quid autem et aptius et festivius? vidi, vidi, ipse, libelle, auriculas asini Mida rex habet. Nobis ergo cùm eadem, quæ olim Cornuto fuit, causa timoris, Nerone jam pridem defuncto, non esset, hunc locum juxta mentem poëtæ, et, approbante Casaub. qui restitueretur dignum judicavimus. Cuivis lectori, qui nostrum judicium improbaverit, legere licebit cum cæteris :

Vidi, vidi ipse, libelle, Auriculas asini quis non habet? A.

122. Hoc ridere meum.] Male interpres Gall. Juvenalis Dusaulx, in suo proœmio, de satira, ex fide interpretis Lemonnier, Persium arguit, quasi fatuum et ineptum derisorem, propter hæc, Hoc ego

аи

opertum, hoc ridere meum tam nil, nulla tibi, etc. quasi ista ad id quod supra dixit dicterium, riculas asini Mida rex habet, debeant referri. Injusta est ejus criminatio: : nam, per hoc ego opertum, et to ridere meum tam nil, « satiras suas eleganter Tepopálet, inquit Casaubonus, duabus adhibitis notis quod sit carmen opertum, et ad movendum risum appositum. Quàm belle hæc naturam ejus generis carminum aperiunt! Sic poëta: meas satiras, meam hanc libertatem ridendi, quæ tibi tam viles videntur quasque nullius

«

"

pretii apud Romanos fore dixisti, nullâ tibi vendo Iliade, etc.... Quæ quidem sententia nedum insulsa est et inepta; elegans contra fluit, jocisque referta. A.

123. Iliade.] Labeonis Accî scilicet.—Quicumque, etc. More philosophorum, Persius indicat quales habere cupiat auditores. Scilicet: mea, inquit, scripta legat quicumque assuetus fuerit legendis carminibus Cratini, Eupolidis, Aristophanis, qui vitia Græcorum mordicus carpsere. - Audaci.... Cratino. Vere audaci: nam comicorum fuit et liberrimus, et maledicentissimus.Aristoph.vet.schol. Κρατίνος ὁ τῆς παλαιᾶς κομῳδίας ποιητὴς ἅτε δὴ κατὰ τὰς Αρχιλόχου ζητήσεις αὐτηρὸς ταῖς λοιδορίαις

125

ἐςίν. Οὐ γὰρ ὥσπερ Αριςοφάνης ἔπιτρέχειν τὴν χάριν τοῖς σκώμμασι ποιεῖ, τὸ φορτικὸν τῆς ἐπιτιμήσεως διὰ ταύτης ἀναιρῶν, ἀλλ ̓ ἁπλῶς κατὰ τὴν παροιμίαν γυμνῇ τῇ κεφαλῇ τίθησι τὰς βλασφημίας κατὰ τῶν ἁμαρτανόντων. Cratinus autem Eupolide et Aristophane antiquior, natus Athenis, et floruisse ante bellum Peloponnesiacum, et vixisse ad annum centesimum suæ ætatis dicitur. C. et P.

mare?

124. Iratum Eupolidem.] Is, cùm versibus Alcibiadem lacerâsset, in mare ab eo præcipitatus est. Cic. epist. I ad Att. lib. VI: Quis non dixit Eupolim, ab Alcibiade navigante in Siciliam, dejectum esse in -Prægrandi cum sene. Aristophane, quem senem vocat ob monendi increpandique partes quas sustinet in fabulis. Hi autem tres fuere veteris comœdiæ scriptores.-Palles. Recte, pro studiis adeo incumbis, ut pallorem inde contrahas; quam dictionem nostri acceperunt. Boileau, sat. VIII: Après cela, docteur, va pâlir sur la Bible. C. P. et A.

125. Si forte aliquid decoctius audis.] Hæc modeste dicit, ut supra: si forte quid aptius exit. Lege, inquit, si forte aliquid'est in his meis satiris tuâ attentione dignum.-Decoctius. Elaboratum diligentius. L.

126. Inde vaporatá.] Ex lectione Græcorum poëtarum mens lec

toris excitata et inflammata, ad meas deinde satiras legendas proclivis et fervida fiat. A.

127. Non hic, etc.] Præcedentibus, dixit a quibus legi velit; nunc dicit a quibus nolit. Duo hominum genera a suis satiris legendis excludit; scilicet, ineptos cavillatores, fatuos; deinde scientiarum detrectatores. — Qui in crepidas, etc. Isti, ait poëta, qui, vanâ sapientiæ et virilitatis ostentatione, Græcis suam in cultu elegantiam criminis loco objiciunt; cùm ipsi multo magis sint reprehendendi, propter sordes et avaritiam, vel irridendi, propter affectationem ineptam illuviei et neglecti cultùs.

130

qui infimo functi honore se credunt aliquos, et cæteros superbe respuunt.-Sese aliquem. Locutio familiaris et Juvenali. Vid. sat. I, v. 74. Supinus. Arrogans, et animi vitium ipso corporis gestu palam faciens. Est genus hominum superbia inflatorum, qui ingre- . diuntur adeo erecto corpore, atque aúxevec, ut in cœlos oculi eorum non multo secus ferantur ac resupinatorum ; quos sic reprehendit Epictet. ap. Arrianum, lib. I, cap. 21. Τὶ ὑμῖν ὀβελίσκον καταπιών περιπατεῖς ; ἤθελον ἵνα με καὶ οἱ ἀπαντῶντες θαυμάζωσι. C.

130. Fregerit heminas, etc.] Hoc exemplo dignitatis tam parvæ et honorem elevat, et ridiculam carpit arrogantiam eorum qui illo functi erant. Primo ædilis; quæ dignitas infima erat. Secundo, non in Urbe, sed in municipio; quod ad minuendum honorem plurimum valet. Cæterum, ædiles mensuris et ponderibus præfuisse inter alia, et iniqua fregisse omnibus notum, ex Tull. lib. II, de Leg. Juven. sat. X, v. 102, Turneb. lib. XXIX, cap. 20, et aliis.Heminas. Hemina est mensuræ ge