Stultorum incurata pudor malus ulcera celat. Si quis bella tibi terra pugnata marique Dicat, et his verbis vacuas permulceat aures: Tene magis salvum populus velit, an populum tuy Servet in ambiguo, qui consulit et tibi et urbi, Jupiter Augusti laudes agnoscere possis. Cum pateris sapiens emendatusque vocari, Respondesne tuo, dic sodes, nomine? Nempe Vir bonus et prudens dici delector ego, ac tu. Qui dedit hoc hodie, cras, si volet, auferet; ut si Detulerit fasces indigno, detrahet idem. Pone, meum est; inquit: pono, tristisque recedo. Idem si clamet furem, neget esse pudicum, Contendat laqueo collum pressisse paternum, Mordear opprobriis falsis, mutemque colores? Falsus honor juvat, et mendax infamia terret Quem, nisi mendosum et mendacem? Vir bonus est quis?
Qui consulta patrum, qui leges juraque servat; Quo multae magnaeque secantur judice lites; Quo res sponsore, et quo causae teste tenentur. Sed videt hunc omnis domus, et vicinia tota, Introrsus turpem, speciosum pelle decora. Nec furtum feci, nec fugi, si mihi dicat Servus; Habes pretium, loris non ureris, aio. Non hominem occidi: Non pasces in cruce corvos. Sum bonus et frugi: Renuit negitatque Sabellus: Cautus enim metuit foveam lupus, accipiterque Suspectos laqueos, et opertum milüus hamum.
Oderunt peccare boni virtutis amore; Tu nihil admittes in te formidine poenae : Sit spes fallendi, miscebis sacra profanis. Nam de mille fabae modiis cum surripis unum, Damnum est, non facinus, mihi pacto lenius isto. Vir bonus, omne forum quem spectat, et omne tribunal,
Quandocunque deos vel porco vel bove placat, Jane pater, clare, clare cum dixit, Apollo; Labra movet, metuens audiri : Pulchra Laverna, Da mihi fallere, da justo sanctoque videri; Noctem peccatis, et fraudibus objice nubem. Quî melior servo, quî liberior sit avarus, In triviis fixum cum se demittit ob assem,
Non video; nam qui cupiet, metuet quoque:
Qui metuens vivit, liber mihi non erit unquam. Perdidit arma, locum virtutis deseruit, qui Semper in augenda festinat et obruitur re. Vendere cum possis captivum, occidere noli. Serviet utiliter: sine pascat durus aretque ; Naviget, ac mediis hiemet mercator in undis; Annonae prosit, portet frumenta penusque. Vir bonus et sapiens audebit dicere: Pentheu, Rector Thebarum, quid me perferre patique Indignum coges? Adimam bona. Nempe pecus,
Lectos, argentum: tollas licet. In manicis et Compedibus saevo te sub custode tenebo.
Ipse deus, simul atque volam, me solvet. Opi
Hoc sentit; Moriar; mors ultima linea rerum est.
QUAMVIS, Scaeva, satis per te tibi consulis, et Quo tandem pacto deceat majoribus uti; Disce, docendus adhuc quae censet amiculus;
Caecus iter monstrare velit: tamen adspice, si
Et nos, quod cures proprium fecisse, loquamur. Si te grata quies, et primam somnus in horam Delectat; si te pulvis, strepitusque rotarum, Si laedit caupona; Ferentinum ire jubebo: Nam neque divitibus contingunt gaudia solis; Nec vixit male, qui natus moriensque fefellit. Si prodesse tuis, paulloque benignius ipsum Te tractare, voles; accedes siccus ad unctum. Si pranderet olus patienter, regibus uti Nollet Aristippus. Si sciret regibus uti; Fastidiret olus, qui me notat. Utrius horum Verba probes et facta, doce; vel, junior, audi Cur sit Aristippi potior sententia. Namque Mordacem Cynicum sic eludebat, ut aiunt:
Scurror ego ipse mihi; populo tu: rectius hoc et Splendidius multo est. Equus ut me portet, alat
Officium facio: tu poscis vilia rerum,
Dante minor, quamvis fers te nullius egentem. Omnis Aristippum decuit color, et status, et res, Tentantem majora, fere praesentibus aequum: Contra, quem duplici panno patientia velat, Mirabor, vitae via si conversa decebit. Alter purpureum non exspectabit amictum; Quidlibet indutus celeberrima per loca vadet, Personamque feret non inconcinnus utramque: Alter Mileti textam cane pejus et angui Vitabit chlamydem; morietur frigore, si non Retuleris pannum. Refer, et sine vivat ineptus. Res gerere, et captos ostendere civibus hostes, Attingit solium Jovis, et coelestia tentat : Principibus placuisse viris, non ultima laus est. Non cuivis homini contingit adire Corinthum. Sedit, qui timuit ne non succederet: esto: Quid? qui pervenit, fecitne viriliter? Atqui Hic est, aut nusquam, quod quaerimus: hic onus horret,
Ut parvis animis et parvo corpore majus ; Hic subit ac perfert. Aut virtus nomen inane est, A ut decus et pretium recte petit experiens vir. Coram rege suo de paupertate tacentes Plus poscente ferent: distat, sumasne pudenter, An rapias: atqui rerum caput hoc erat, hic fons.
Indotata mihi soror est, paupercula mater, Et fundus nec vendibilis, nec pascere firmus, Qui dicit, clamat, Victum date: succinit alter, Et mihi dividuo findetur munere quadra.
Sed, 'tacitus pasci si posset corvus, haberet Plus dapis, et rixae multo minus invidiaeque. Brundisium comes aut Surrentum ductus amoe-
Qui queritur salebras, et acerbum frigus, et imbres,
Aut cistam effractam et subducta viatica plorat, Nota refert meretricis acumina, saepe catellam, Saepe periscelidem raptam sibi flentis; uti mox Nulla fides damnis verisque doloribus adsit. Nec semel irrisus triviis attollere curat Fracto crure planum : licet illi plurima manet Lacrima; per sanctum juratus dicat Osirim, Credite, non ludo; crudeles, tollite claudum ! Quaere peregrinum, vicinia rauca reclamat.
Si bene te novi, metues, liberrime Lollî, Scurrantis speciem praebere, professus amicum. Ut matrona meretrici dispar erit atque Discolor, infido scurrae distabit amicus. Est huic diversum vitio vitium prope majus,
« PredošláPokračovať » |