MONITUM DE PERSIS ÆSCHYLI.
“Ad hanc quæstionem recte solvendam multum pertinere mihi videntur ea, quæ plurimis hujus tragœdiæ locis poeta contra morem suum lusit in verborum et sonorum clausulis. Qualia sunt ista,
Nemini non hic in mentem venerit faceti illius apud Aristophanem loci, in quo comicus, de gallo gallinaceo næniam contexens, quodcunque hujuscemodi habet Euripides naso suspendit :
Plurima sunt alia in verborum delectu et apparatu, ad liberorum hominum risus movendos, vel certe ad barbaram servilemque indolem monstrandam optime accommodata. Laudatus est, et merito quidem, a te locus, in quo Darii umbra ab inferis per Chorum excitatur. Vide autem, annon hic quoque Persarum regni custodes, regis Xerxis vicem gerentes, ita ex proposito loquantur, ut Atheniensibus per sua ipsorum verba ludibrio fiant.
ἦ ῥ' αἴει μου μακαρίτας ἰσοδαίμων βασιλεὺς βάρβαρα σαφηνῆ
ἱέντος τὰ παναίολ' αυ
ανή δύσθροα βάγματα;
Pulchra sunt, et verecundia plena, quæ post hæc proxime sequuntur :quo tamen animorum sensu putas cives liberrimæ in Græcia civitatis fuisse affectos, quum de mortui Regis vere Persico apparatu' Chorus venerabundus talia præcineret?
ἔλθ ̓ ἐπ ̓ ἄκρον κόρυμβον ὄχθου,
κροκόβαπτον ποδὸς εὔμαριν ἀείρων,
βασιλείου τιάρας φάλαρον πιφαύσκων. (ν. 658.)
Nonne mollium qui sub tyrannide sunt morum, cum mascula illa indole quæ τῶν αὐτονομῶν est, statim in mentem venerit comparatio ?
'Superest jam unum in hac causa argumentum, quod minime prætermitti velim. In hujusmodi quæstionibus vix quidquam majoris esse momenti solet, quam bene perspecta metri et numerorum ratio. Animadvertendum est igitur, per totam Persarum tragœdiam anapæsticos plerumque numeros a Choro usurpari; quibus nihil cum carminis triumphalis ratione melius congruere potuisset; exsultare enim videntur ipsi versus, et quasi pleno corde in omnia læta excur
MONITUM DE PERSIS ÆSCHYLI.
rere. Contra, quum Atossæ, Dariique, et Xerxis personæ inducuntur, trochaicis versibus magna ex parte fit sermo. In facetiis autem et jocis, curtoque et incitato de levioribus rebus colloquio, vis est trochaorum præcipua et pæne propria. Propterea admirari aliquis jure possit, quod in Persis ii qui primarias partes agunt, et de maximis et miserrimis rebus verba faciunt, trochaicis numeris utantur ; —nisi forte mecum sentiat, id summo Poetæ artificio et consilio stetisse, ut per numeros luctu non congruentes mitigarentur auditoribus omnes tragici et luctuosi affectus, atque unum idemque propositum carminis, ab initio usque ad finem, sine turbis aut conversionibus aut nimia misericordia, constanter servaretur."
Prior numerus prælectionem indicat, secundus paginam.
AARONIS quodam in loco similis Minerva, xv. 252. Academiarum nostrarum ratio defen- ditur, xl. 811. Achilles sui semper similis, vi. 84. pendere ab ejus indole summam Iliadis, vii. 93. de ea falli Hora- tium, 94. sponte morti addictus, ibid. cur moriturus ostendatur, 94, 98. pietas ejus erga parentes, 99. in Patroclum amor, 100. Græco- rum ita fautor erat, ut Trojanis parceret, IOI. senes honorabat, ibid. Diis carus, 103. ætatis heroicæ ima- go, 104. personam ejus in omni Ili- ade spectari, viii. passim. diu mul- tumque quodammodo celari, 106— 112. gradatim in scena reduci, 109 -112. victoriam ejus tardari, 112- 116. spectare eum æterna et divina, 117. etiam in luctu, animo adest, 119. cum cæteris componitur, 118 -123. equorum ejus laus, ix. 141. et luctus, 143. comparatur cum Ulysse, xi. 173. mentem ejus in O- dysseia mutari, xii. 198. de patris domo solicitus, xv. 249. puer apud Pindarum, xxvi. 525. Homero ca- rior, quam Æneas Virgilio, xxxvi. 723.
Aciem ut peritus instruit Homerus,
Act. Apost. xiv. 17. ejus verba po- nuntur, xxvii. 559. Actoris solius in scena loquentis ra-
Actionis laus dubitatur an propria sit Poetarum, xxviii. 576—8. quo- modo ad eos pertinere poterit, 579. Admeti greges ab Apolline pasti, xxii. 424.
Adolescentiæ fervidioris specimen, Io, xxiii. 445.
'Adoviálovσai, Theocriti carmen, xxxi. 639, 640.
Eacidarum creberrima in Pindaricis mentio, xxvi. 535.
Edium sacrarum apud veteres sum- ma ratio, iii. 33. apud nostros quo- que, 34, 35.
Egina cum Thebis societas, xxv. 490. et cognatio, xxvi. 534. favere ei Pindarum, xxvi. 518, 534. Ægisthi cædes in Odysseia, xv. 246. quid valeat crebra ejus mentio, 248. crimen a se arcessitum, 260. Ægyptiorum gazæ cum profanis li- teris componuntur, xl. 809. Ægypto militabant Athenienses, Æs- chyli tempore, xvii. 294. sacrata olim illa regio, xxiii. 448. memoria ejus Supplicibus suavissima, xxiii. 455. Emulationis in re poetica vis, xvi. 277. Eneas in Iliade, viii. 114. cur divi- tias laudet, x. 158. Virgilianus, cum Achille componitur, xxxvi. 723. nulla certa indole præditus, ibid. persona ejus partim frigida, partim odiosa, 724. demissius erga Didonem se gerit, 725. odiosis- simus ipso in fine poematis, 726. ejus ad Latium appulsus, 728. xxxix. 795. Oos ejus a Virgilio alienissimum, xxxvii. 740. Eneis, Ironiæ specimen, v. 69. clau- sula ejus cum Homerica componi- tur, viii. 116. xxxvi. 726. non ex ea de Virgilio judicandum, xxxvi. 717. Homerica passim imitatur, 721. quinam ejus libri rustica sæ- pius cantent, xxxvi. 730. Virgilii ipsius de ea judicium, 736. plena indiciis præsentium Numinum, xxxix. 792.
Eoli melódiov, xi. 178. civilis otii exemplar, 184. Equalium scriptorum nota, ix. 126. 'Aepía cur vocetur Ægyptus, xxiii. 456.
humanarum duplex
campus, xxiii. 442. Eschylus de bellatorum clypeis, viii. 113. ejus horrores in Odysseia præludi, xiii. 216. xv. 258. Tragœ- diæ inventor, xvii. 288. Homeri simillimus, 289, 297. in multis ta- men dissimilis, ibid. tardior, prop- ter éidera cumulata, 290. pauco- rum erat hominum, 291. ejus Tra- goediarum ordo, ibid. seqq. remp. aliquando respexit, 294. rhythmo et numeris tardior, 296. miles egre- gius, 297. cur in minutis negligen- tior, 298. vulgaris de eo sententia, 308. Eleusinius, xxi. 387. solus de Io videtur cecinisse, xxiii. 446. Py- thagoreus, xvii. 305. xxi. 395. xxiii. 440. teste Cicerone, xix. 345. πρó- volar Agamemnonia τριλογίᾳ com- mendavit, xviii. 318. xx. 358. cur in Prometheo mire angatur, 322. quomodo se tandem explicet, 323. post Promethea sententiam fortasse mutavit, 331. cf. xxiii. 450. nun- quam in jus venit religionis ergo, xix. 333. Theologiam duriorem quomodo mitigaverit, ibid. sqq. Öresteiam scripsit, ut pœnas divi- nas inculcaret, 336. ferarum avi- umque amans, 340. cf. xxiii. 457. de luscinia quid senserit, 342, 343. Numini, non fato, omnia tribuit, 352. mire sibi constat, annis ver- gentibus, xx. 355. tribus de causis auguria felicius tractat, 380. vere- cunde agit cum mortuis, xxi. 406. angebatur dubia Numinis æquitate, xxii. 417. litem Theologorum ad Deos transtulit, 425. minas di- vinas expressit melius Virgilio, 434. scenici apparatus memor, 437. de muliebri indole quid senserit, xxiii. 439. sqq. ejus in Supplicibus pie- tas, 462. Græcorum religiosissi- mus, 464. Theologiæ causa Heroi- cis dedit operam, xxiv. 478. ejus et Pindari dissimilitudo quædam, xxvi. 517. etiam altera, 526. et tertia, 537. comica quædam apud eum, Sophocleis dissimilia, xxviii. 566. Sophocle religiosior, 579. auxit theatri instrumentum, 580.
Eternitatis apud Virgilium sensus, xxxix. 797.
Etheris apud Lucretium tum can- dor, tum magnitudo, xxxi. 654. Etnea coloniæ gratulari Pindarum, XXV. 493.
Etoliæ urbes ab Homero præter- missæ, xvi. 266.
Affectuum duæ species, vi. 75. mol- liorum simulatio difficilior, xxiv. 469. quid in iis polleat Sophocles, xxviii. 564. misceri eos in Ajace cum Naturæ varietate, 571. Agamemnon quodam in loco garriens, viii. 113. ejus indoles, 121. insom- nis, ix. 129. gazis inhians, xiv. 232. cædis ejus apud Deos mentio, xv. 247. umbræ ejus effata, 248,
Agamemnon Eschyli, nihil in fato poni vult, xviii. 318. dominari in ejus initio obscuram formidinem, 319. προλογίζειν ibi comicum fe- re militem, xix. 336. xxviii. 566. ejus ratio, 337. Chori ejus Пáp- odos, 339. xx. 359. regii et Helle- nici nominis exemplar, 356. ejus præcipue vel in cæde Iphigeniæ miserescimus, 360, 362. Homerici dissimilis, 361. ejus ingredientis majestas, 366. vere magnanimus, 367, 372. tacitus in Choëphoris et in Eumenidibus adest, xxi. 387, 403, 408. xxii. 426. cur adducatur ejus vestis, 410.
Agenor sudoris abluendi cupidus, ix. 137.
Agesias, carminis Pindarici de eo ra- tio, xxv. 494.
Agrestibus suæ partes in Poesi vindi- cantur, ii. 16. præsertim si cum urbanis componas, 25. eorum ser- monum in Homericis usus, x. 150. eorum pietas, xiii. 219. Agricolarum sermones interdum plus- quam ipsi sapiunt, xxxvii. 753. gra- tulationes imitatur Virgilius, 754. eos et veteres celebrat simul, xxxix. 786.
Ajax Achillem laudat, viii. 108. ejus indoles, 122. quomodo in Sophocle commoveat animos, xxviii. 564. Sophocleus, locorum amore dulcis- simus, 571-573. ejus cum Tec- messa colloquium, Homericis pro- pius, 581.
̓Αλάστορος in facinorosorum domibus ratio, xviii. 318.
Alauda avis cum Pindaro compo-
nitur, xxvi. 521. Albani Reges a Virgilio cum honore memorati, xxxix. 788. Alcæus, xvi. 282. ejus metrum belli- cosissimum, 283. ejus verba po- nuntur, ibid. Alcestis apud Euripidem moritura, xxix. 597.
Alcinoi hortus, xii. 193. qua is glo- ria delectetur, 194. ejus in Ulys- sem benevolentia, 195. ejus epula- rum ratio, 203. opes ejus admira- tur Ulysses, xiv. 232. Ulyssis ga- zas bene componi curat, 233. jactat se Deorum interventu, xv. 258. Alcmeon Pindari tutelaris Dæmon, xxvii. 557.
Alexandri Magni navigatio, xi. 171. Alexidamus apud Pindarum, xxvii. 548.
Aliena cantans interdum delectabit,
vi. 79. Allegoria in Eschyli Agamemnone,
xx. 366. eam qui spernunt, sper- nent etiam nostra, xxii. 414. pro- pria ejus vis, 415. pastoralis, pu- dori consulit, xxiv. 470. vocat na- turam in partes, 471. Pindarica de gymnasio sumpta, xxvi. 520. Alpes longinquæ licet, Virgilio dilec- tæ, xxxviii. 771.
Althea facinorosa mulier, xxi. 394. Althaemenes Cretæ οἰκιστὴρ, xvi. 267. Amafinius Epicureus apud Cicero- nem, xxxiv. 684.
Amantes cum Poetis convenire, v. 61. eorum colloquia ab Homero vitari, xi. 176.
Americanorum Septentrionalium car- men, iv. 51.
Amphinomus ab Ulysse tentatus, xv. 260. ejus exitium, 261. Αναγνώρισις per Orestis crinem, xxi. 393. 'Aváμvnois Platonica, xxxviii. 774. ejus apud Virgilium significatio, xxxix. 786.
Analogia a DEO servata, xxvii. 559. a Poetis, xxxiii. 664. vis ejus in materia quaque peregrina, 666. Anathema Romæ solenne, xxi. 400. Anaxagoras Euripidis magister, xxix. 605.
Anchises apud Virgilium quos solos laudet, xxxix. 788. Ancilla præstans Ulyssi augurium,
Andromache πολύδωρος, *. 158. apud Euripidem frigidius loquitur, xxix. 587. cur in ea Tragoedia Spartani lacessantur, 588. eam sedulo ad normam communis vitæ exigi, 593. ejus rei ratio, 594. ejus cum fa- mula colloquium, 595. Anglicæ linguæ usum Prælectoribus non denegari, i. 8.
Anglicus Pictor longinqua adumbrans, xxxiii. 667.
Anima Mundi, Virgilii de ea senten- tia, xxxix. 783.
Animo non corpore sentire homines, xxviii. 577.
'Avópaλa apud Euripidem, eorum ratio, xxix. 600.
Antai similis Virgilius, xxxviii. 775: Anthologiæ verba ponuntur, xxviii. 577.
Antigone apud Eschylum, xvii. 293. Sophoclea cum Euripidea compo- nitur, xxix. 601.
Antinous sæculi degeneris exemplar, xiii. 214. lugentibus objurgat, 217. Antistrophicorum carminum ratio, xxiv. 473.
Antor apud Virgilium occisus, xxxvi. 734.
'Aoidos Homericus in Odysseia, xxvii. 550.
τὸ ̓́Απειρον a Lucretio amari, xxxii. 651.
Apenninus mons, in eo fortasse Lu-
cretium fuisse versatum, xxxiii. 677. cur nominetur in similitudine Virgiliana, xxxviii. 773. Apum cum militibus comparatio, ix. 128. cum Romanis, xxxvii. 752. Apes Virgilianæ cælum cum terra connectunt, xxxix. 783.
'Apéλeia Nausicaæ, xi. 190. xii. 195. Supplicum Eschyli, xvii. 295. xxiii. 458. Ius in Prometheo, xxiii. 448. Apollinis ad Crisam appulsus, xiv. 240. cœcus in Trojam favor, xv. 247. in Orestem favor, quid sibi voluerit, xxi. 399. Oresti semper ferme aderat, 403. auctor provo- cationis ejus, xxii. 424. qua signi- ficatione Furias abigat, 426. ma- jorem agnoscit, 431. cur ayvòs in Supplicibus appelletur, xxiii. 459. cur in præcipuo honore a Pindaro habeatur, xxvi. 532. malus fortas- se in Ione genius, xxix. 609. ejus formæ origo, xxx. 616. cur eum
« PredošláPokračovať » |