Obrázky na stránke
PDF
ePub

4, 3.

14. Arma deus Caesar dites meditatur ad Indos

Et freta gemmiferi findere classe maris.

Magna, viri, merces; parat ultima terra triumphos,

Tigris et Euphrates sub tua iura fluent,
5 Sera, sed Ausoniis veniet provincia virgis,
Assuescent Latio Partha tropaea Iovi.
Ite agite, expertae bello date lintea prorae

Et solitum, armigeri, ducite munus, equi. Omina fausta cano: Crassos clademque piate, 10 Ite et Romanae consulite historiae.

Mars pater et sacrae fatalia lumina Vestae,
Ante meos obitus sit, precor, illa dies,
Qua videam spoliis oneratos Caesaris axes,
Ad vulgi plausus saepe resistere equos,
15 Inque sinu carae nixus spectare puellae

20

Incipiam et titulis oppida capta legam,
Tela fugacis equi et bracati militis arcus
Et subter captos arma sedere duces.

Ipsa tuam serva prolem, Venus: hoc sit in aevum,
Cernis ab Aenea quod superesse caput.

Praeda sit haec illis, quorum meruere labores:

Me sat erit Sacra plaudere posse Via.

4, 4.

15. Pacis Amor deus est, pacem veneramur amantes. Stant mihi cum domina proelia dura mea:

14. Der Dichter wünscht dem Augustus, welcher a. 22 einen Feldzug gegen die Parther rüstete, glücklichen Erfolg.

cibus.

-

5. virgis

[ocr errors]

= fas

7. exp. bello] erprobt in den Kriegen gegen S. Pompeius und Antonius. 8. munus] praedam. 9. Crassos] der Triumvir und sein Sohn kamen bei Carrae um. 16. titulis] vermittelst der auf den Abbildungen der eroberten Städte angebrachten Inschriften. 17. tela f. eq.] weil die Parther im Fliehen schoßen; bracae, Hosen, die Kleidung der Barbaren. 18. sedere] dem Sinn nach abh. von spectare v. 15, subter und arma zu verbinden; arma = spolia. 19. prolem] den Augustus als Nachkommen des Anchises und der Venus. 15. Properz ein Dichter des Friedens.

10

20

Nec tamen inviso pectus mihi carpitur auro
Nec bibit e gemma divite nostra sitis,
5 Nec mihi mille iugis Campania pinguis aratur
Nec miser aera paro clade, Corinthe, tua.
O prima infelix fingenti terra Prometheo!
Ille parum cauti pectoris egit opus:
Corpora disponens mentem non vidit in arte.
Recta animi primum debuit esse via.

Nunc maris in tantum vento iactamur et hostem
Quaerimus atque armis nectimus arma nova.
Haud ullas portabis opes Acherontis ad undas:
Nudus ad infernas, stulte, vehere rates.
15 Victor cum victis pariter miscebitur umbris,
Consule cum Mario, capte Iugurtha, sedes.
Lydus Dulichio non distat Croesus ab Iro:
Optima mors, Parcae quae venit acta die.
Me iuvat in prima coluisse Helicona iuventa
Musarumque choris implicuisse manus:
Me iuvat et multo mentem vincire Lyaeo
Et caput in verna semper habere rosa.
Atque ubi iam Venerem gravis interceperit aetas,
Sparserit et nigras alba senecta comas,
25 Tum mihi naturae libeat perdiscere mores,
Quis deus hanc mundi temperet arte domum,
Qua venit exoriens, qua deficit, unde coactis
Cornibus in plenum menstrua luna redit,
Vnde salo superant venti, quid flamine captet
Eurus et in nubes unde perennis aqua,

30

[ocr errors]

7. Prom. bildete Menschen aus Thon, aber zu seinem eigenen Unglück, da er, um ihnen Geist zu geben, Feuer aus dem Himmel stahl und dafür gestraft wurde. 9. mentem n. v.] er hat bei seinem Kunstprodukt nicht gehörig auf die Beschaffenheit des Inneren geachtet. 18. also ein Tod, der nicht auf gewaltsame Weise herbeigeführt wird. 27. venit] der Indicativ in indirecten Fragesätzen ist im archaistischen Latein sehr häufig, hier auffallend wegen des willkürlichen Wechsels mit Conj. 29. superant abundant,

Sit ventura dies, mundi quae subruat arces,
Purpureus pluvias cur bibit arcus aquas,
Aut cur Perrhaebi tremuere cacumina Pindi,
Solis et atratis luxerit orbis equis,

35 Cur serus versare boves et plaustra Bootes,
Pleiadum spisso cur coit igne chorus,
Curve suos fines altum non exeat aequor,
Plenus et in partes quattuor annus eat,
Sub terris sint iura deum et tormenta nocentum,
Tisiphones atro si furit angue caput,

40

Aut Alcmaeoniae furiae aut ieiunia Phinei,

Num rota, num scopuli, num sitis inter aquas,
Num tribus infernum custodit faucibus antrum
Cerberus et Tityo iugera pauca novem,

45 An ficta in miseras descendit fabula gentes
Et timor haud ultra quam rogus esse potest.
Exitus hic vitae superet mihi: vos, quibus arma
Grata magis, Crassi signa referte domum.

4, 17.

16. Clausus ab umbroso qua ludit pontus Averno, Fumida Baiarum stagna tepentis aquae,

Qua iacet et Troiae tubicen Misenus arena

Et sonat Herculeo structa labore via,

[ocr errors]
[ocr errors]

33. Die Perrhäber im nördl. Thessalien am östlichen Fuß des Pindus: sie fürchten Erdbeben. 34. luxerit von lugeo bei einer Sonnenfinsternis. 35. serus] weil er spät in der Nacht untergeht. 36. coit igne] nah bei einander stehen. 41. Die Furien verfolgten den Alcmäon, weil er seine Mutter Eryphile auf Geheiß seines Vaters Amphiaraus getötet hatte. Phineus, ein thracischer König, wurde, weil er seine unschuldigen Söhne auf Verleumdung ihrer Stiefmutter hin blenden ließ, damit gestraft, daß die Harpyien ihm seine Mahlzeiten besudelten. 47. Unter solchen friedlichen Studien will ich mein Leben beschließen.

[ocr errors]
[ocr errors]

16. Auf den Tod von Augustus' Neffen und Schwiegersohn M. Claudius Marcellus, † 23 bei Baiä. 1. clausus] interclusus, getrennt. 3. Misenus] s. Verg. Aen. 6, 234. 4. s. zu 3, 2 S. 51. Herakles galt auch

[ocr errors]

in Griechenland als der Beschützer heißer Quellen.

5 Hic ubi, mortalis dextra cum quaereret urbes, Cymbala Thebano concrepuere deo,

At nunc invisae magno cum crimine Baiae,

Quis deus in vestra constitit hostis aqua? His pressus Stygias vultum demisit in undas, 10 Errat et in vestro spiritus ille lacu.

Quid genus aut virtus aut optima profuit illi
Mater et amplexum Caesaris esse focos?
Aut modo tam pleno fluitantia vela theatro
Et per maternas omnia gesta manus?
15 Occidit, et misero steterat vigesimus annus:
Tot bona tam parvo clausit in orbe dies.
I nunc, tolle animos et tecum finge triumphos
Stantiaque in plausum tota theatra iuvent,
Attalicas supera vestes atque omnia magnis
20 Gemmea sint ludis: ignibus ista dabis.

Sed tamen huc omnes, huc primus et ultimus ordo:
Est mala, sed cunctis ista terenda via est.
Exoranda canis tria sunt latrantia colla,

Scandenda est torvi publica cymba senis. 25 Ille licet ferro cautus se condat et aere,

Mors tamen inclusum protrahit inde caput.
Nirea non facies, non vis exemit Achillen,
Croesum aut, Pactoli quas parit umor, opes.
Hic olim ignaros luctus populavit Achivos,

5. quaereret] peteret, angriff; Theb. deo = Herculi. 7. invisae Baiae ist Vocativ. 9. His auf Baiae zu beziehen; B. hat ihm den

-

Tod gebracht. 10. spir. ille] jener, Marcellus, als Geist. 12. Mater]

Octavia. 13. M. hatte über das Theater ein schützendes Tuch ziehen lassen. 14. alles das, was seine Mutter während seiner Krankheit in seinem Namen anordnete.

[blocks in formation]

[ocr errors]

15. stet.] constiterat, war nicht weiter ge

21. huc] ad ignem s. mortem,

19. Attalicas] s. zu 4, 6 S. 53.

Hom. Il. 2, 673.

sc. cogimur. 27. Nireus der schönste Grieche vor Troia nach Achill. 29. Hic luctus] solche Trauer, nämlich über die durch Apollo und die Pest verursachten Todesfälle; ignaros sofern die Masse des Volks nichts wußte und ahnte, bis das Unglück da war.

30

Atridae magno cum stetit alter amor.

At tibi, nauta, pias hominum qui traicis umbras,
Huc animae portent corpus inane tuae,
Qua Siculae victor telluris Claudius et qua
Caesar ab humana cessit in astra via.

5, 10.

17. Nunc Iovis incipiam causas aperire Feretri
Armaque de ducibus trina recepta tribus.
Magnum iter ascendo, sed dat mihi gloria vires:
Non iuvat e facili lecta corona iugo.

5 Imbuis exemplum primae tu, Romule, palmae
Huius et exuvio plenus ab hoste redis,
Tempore quo portas Caeninum Acronta petentem
Victor in eversum cuspide fundis equum.
Acron Herculeus Caenina ductor ab arce,
Roma, tuis quondam finibus horror erat.
Hic spolia ex umeris ausus sperare Quirini
Ipse dedit, sed non sanguine sicca suo.
Hunc videt ante cavas librantem spicula turres
Romulus et votis occupat ante ratis:

10

15 Iuppiter, haec hodie tibi victima corruet Acron.'
Voverat, et spolium corruit ille Iovi.
Urbis virtutisque parens sic vincere suevit,
Qui tulit aprico frigida castra Lare.

30. stetit sc. eis; Atr. Gen., alter amor, Liebe zu Chryseis neben seiner Gattin Klytämnestra. 31. nauta = Charon; animae tuae, die deinen Nachen treibenden Winde. Dir, o Charon, mögen deine Winde den leeren Körper (den die zum Himmel sich erhebende Seele verläßt) dahin, d. h. auf den Weg führen, auf welchem u. s. w. Während der Fahrt in die Unterwelt erhebt sich die Seele des M. wie die seiner berühmtesten Vorfahren zu den Göttern.

17. Ursprung des Tempels des Juppiter Feretrius, in welchem die spolia opima aufbewahrt wurden. 2. tribus ducibus hostium; s. v. 7. 23. 39. 4. iugo] colli. 5. imbuis instituis. 7. vgl. Liv. 1, 10. Acron König der sabinischen Stadt Caenina. 18. apr. Lare=sub divo.

[ocr errors]
« PredošláPokračovať »