Obrázky na stránke
PDF
ePub

TIT. VIII

TÍTULO VIII

DE IURE DELIBERANDI (1)

[Cf. Cod. VI. 30.]

1. ULPIANUS libro LX. ad Edictum.-Si servus fuerit heres institutus, utique non ipsi praestituemus (2) tempus ad deliberandum, sed ei, cuius servus est, quia pro nullo isti habentur apud Praetorem. Itemque si plurium servus sit, utique omnibus dominis praestituemus.

§ 1.-Ait Praetor: SI TEMPUS AD DELIBERANDUM PETET, DABO.

§ 2. Quum dicit «tempus», nec adiicit diem, sine dubio ostendit, esse in ius dicentis potestate, quem diem praestituat.

2. PAULUS libro LVII. ad Edictum.- Itaque pauciores centum dierum non sunt dandi.

3. ULPIANUS libro LX. ad Edictum.-Nec non illud sciendum, nonnunquam semel, nonnunquam saepius diem ad deliberandum datum esse, dum Praetori suadetur, tempus, quod primum aditus praestituerat, non suffecisse;

4. IDEM libro LXI. ad Edictum.-sed hoc impetrari non debet, nisi ex magna causa.

5. IDEM libro LXX. ad Edictum.-Aristo scribit, non solum creditoribus, sed et heredi instituto Praetorem subvenire debere, hisque copiam instrumentorum inspiciendorum facere, ut perinde instruere se possint, expediat (3), nec ne, agnoscere hereditatem.

§ 1. Si maior sit hereditas, et deliberat heres, et res sunt in hereditate, quae ex tractu temporis deteriores fiunt, adito Praetore potest is, qui deliberat, sine praeiudicio eas iustis pretiis vendere; qui possit etiam ea, quae nimium sumtuosa sint, veluti iumenta aut venalicia, item ea, quae mora deteriora fiant, vendere, quique praeterea curaturus sit, ut aes alienum, quod sub poena vel sub pretiosis pignoribus debeatur, solvatur.

6. GAIUS libro XXIII. ad Edictum provinciale. -Igitur siquidem in hereditate sit vinum, oleum, frumentum, numerata pecunia, inde fieri debebunt impendia; si minus, a debitoribus hereditariis exigenda pecunia. Quodsi nulli sunt debitores, aut iudicem provocent, venire debent res supervacuae.

7. ULPIANUS libro LX. ad Edictum.-Ait Praetor: SI PUPILLI, PUPILLAE (4) NOMINE POSTULABITUR TEMPUS AD DELIBERANDUM, AN EXPEDIAT, EUM HEREDITATEM RETINERE, ET HOC DATUM SIT (5); SI IUSTA CAUSA ESSE VIDEBITUR, BONA INTEREA DEMINUI, NISI SI CAUSA COGNITA BONI VIRI ARBITRATU, VETABO.

DEL DERECHO DE DELIBERAR [Véase Cód. VI. 30.]

1. ULPIANO; Comentarios al Edicto, libro LX. -Si un esclavo hubiere sido instituido heredero, ciertamente que no le concederemos al mismo, sino á aquel de quien es el esclavo, tiempo para deliberar, porque estos no son considerados como persona alguna por el Pretor. Y asimismo, si el esclavo fuera de muchos, se lo concederemos ciertamente á todos sus dueños.

§ 1.-Dice el Pretor: «Si pidiere tiempo para deliberar, se lo daré».

§ 2. Como dice «tiempo», y no añade dia, sin duda indica que está en la facultad del juzgador qué dia haya de fijar.

2. PAULO; Comentarios al Edicto, libro LVII. -Y asi, no se han de dar menos de cien dias.

3. ULPIANO; Comentarios al Edicto, libro LX. -Y también se ha de saber esto, que en ocasiones se dá una sola vez día para deliberar, y en otras, muchas veces, cuando se persuade al Pretor de que no ha sido suficiente el tiempo que había concedido la primera vez que à él se recurrió;

4. EL MISMO; Comentarios al Edicto, libro LXI. -pero esto no se debe impetrar sino por causa poderosa.

5. EL MISMO; Comentarios al Edicto, libro LXX. -Escribe Ariston, que el Pretor debe auxiliar no solamente á los acreedores, sino también al heredero instituido, y darles facilidad de inspeccionar los documentos, para que por ellos puedan instruirse si les conviene, ó no, aceptar la herencia.

§ 1. Si la herencia fuese cuantiosa, y el heredero delibera, y en la herencia hay cosas que con el transcurso del tiempo se deterioran, puede el que delibera, habiendo recurrido al Pretor, veuderlas, sin perjuicio, por su justo precio; el cual puede vender también aquellas cosas que sean demasiado costosas, por ejemplo, caballerias ó esclavos que estaban para ser vendidos, así como las que se deterioran con el tiempo, y ha de cuidar además de que se paguen las deudas, que se deben bajo pena ó mediante prendas valiosas.

6. GAYO; Comentarios al Edicto provincial, libro XXIII.-Asi, pues, si en la herencia hubiera vino, aceite, trigo, ó dinero contante, de esto se deberán hacer los gastos; si no, se habrá de exigir el dinero á los deudores de la herencia. Pero si no hay ningunos deudores, ó recurrieran al juez, se deben vender las cosas superfluas.

7. ULPIANO; Comentarios al Edicto, libro LX. -Dice el Pretor: «Si en nombre de un pupilo ó de »una pupila se pidiere tiempo para deliberar si le > conviene retener la herencia, y se hubiera dado; >>si pareciere que hay justa causa, prohibiré que >mientras tanto se disminuyan los bienes, à no ser >>con conocimiento de causa á arbitrio de hombre > bueno».

(1) Taur.; LIBERANDI, el códice Fl., Br. (2) Hal. Vulg.; praestituimus, el códice Fl. (3) Hal. Vulg.; expediet, el códice Fl.

(4) PUPILLAEVE, Hal.

(5) ERIT, Hal.

§ 1. Merito Praetor impedit interim deminutionem, quamdiu nomine pupilli petitur tempus ad deliberandum.

§ 2. Quid sit autem «deminui vetabo», videamus. His verbis Praetor non tantum alienationem impedit, verum etiam actiones exerceri non patitur; est enim absurdum, ei, cui alienatio interdicitur, permitti actiones exercere; et ita Labeo scribit.

§ 3. In causae autem cognitione hoc vertetur, an iusta causa sit, ut deminuere Praetor permittat; ergo et funeris causa deminui permittet; item eorum, quae sine piaculo (1) non possunt praeteriri; vescendi gratia aeque deminui permittet. Sed et ubi urget, ex aliis quoque causis permittere eum oportet, ut aedificia sarciantur, ne agri inculti sint, si qua pecunia sub poena debetur, ut restituatur, ne pignora distrahantur. Ex aliis quoque iustis causis Praetor aditus deminutionem permittet, neque enim sine permissu eius debet deminutio fieri.

8. IDEM libro LXI. ad Edictum.- Si quis suus heres, posteaquam se abstinuerit, tunc petat tempus ad deliberandum, videamus, an impetrare debeat; magisque est, ut ex causa debeat impetrare, quum nondum bona venierint.

9. PAULUS libro LVIII. ad Edictum.-Filius, dum deliberat, alimenta habere debet ex hereditate.

10. MARCELLUS libro XXVIII. Digestorum. Si plures gradus sint heredum institutorum, per singulos observaturum se ait Praetor id, quod (2) praefiniendo tempore deliberationis edicit; videlicet ut a primo quoque ad sequentem translata hereditate, quam primum inveniat successorem, qui possit defuncti creditoribus respondere.

11. IAVOLENUS libro IV. ex Posterioribus Labeonis. Qui filium libertinum habebat, heredem eum instituerat, deinde ita scripserat: «si mihi filius nullus erit, qui in suam tutelam veniat, tum Dama servus liber esto»; is filius pupillus libertinus erat; quaerebatur, si Dama liber esset. Trebatius negat, quia filii appellatione libertinus quoque contineretur; Labeo contra: quia eo loco verum filium accipi oportet. Trebatii sententiam probo, si tamen testatorem de hoc filio locutum esse apparet.

§ 1.-Con razón impide mientras tanto el Pretor la disminución, cuando à nombre del pupilo se pide tiempo para deliberar.

§ 2. Pero véamos qué significa «prohibiré que se disminuyan». Con estas palabras no solamente impide el Pretor la enajenación, sino que tampoco consiente que se ejerciten las acciones; porque es absurdo, que á quien se le prohibe la enajenación se le permita ejercitar las acciones; y asi lo escribe Labeon.

§ 3. Mas en el conocimiento de causa se ventilará esto, si hay justa causa para que el Pretor permita que se disminuyan los bienes; luego también permitirá que se disminuyan por causa del funeral; y asimismo por la de cosas que no se pueden desatender sin incurrirse en pena; igualmente permitirá que se disminuyan para comer. Pero cuando urge, también debe permitirlo por otras causas, para que se reparen edificios, para que no queden sin cultivo los campos, y, si bajo pena se debe algún dinero, para que se pague, à fin de que no se enajenen las prendas. También por otras justas causas permitirá la disminución el Pretor á que se haya recurrido, porque no se debe hacer la disminución sin su permiso.

8. EL MISMO; Comentarios al Edicto, libro LXI. -Si algún heredero suyo pidiera tiempo para deliberar después que se hubiere abstenido, veamos si deberá impetrarlo; y es más cierto que debe impetrarlo en virtud de causa, cuando todavía no se hubieren vendido los bienes.

9. PAULO; Comentarios al Edicto, libro LVIII. -El hijo debe tener, mientras delibera, alimentos de la herencia.

10. MARCELO; Digesto, libro XXVIII.-Si hubiera muchos grados de herederos instituidos, dice el Pretor, que él observará respecto de cada uno lo que consignó en el Edicto, al prefijar el tiempo de la deliberación; à saber, para que transferida la herencia también del primero al siguiente, encuentre cuanto antes sucesor, que pueda responder á los acreedores del difunto.

11. JAVOLENO; Doctrina de las Obras póstumas de Labeon, libro IV.-Uno que tenia un hijo libertino, lo había instituido heredero, y después habia escrito de este modo: «si yo no tuviere ningún hi jo, que llegue à su propia tutela, entonces sea libre el esclavo Dama»; este hijo pupilo era libertino; y se preguntaba, si Dama seria libre. Trebacio dice que no, porque con la denominación de hijo se comprenderia también el libertino; Labeon dice lo contrario, porque en esta calidad debe admitirse al hijo verdadero. Apruebo la opinión de Trebacio, si, no obstante, aparece que el testador habló de este hijo.

(1) periculo, la Vulg.

(2) de, insertan Hal. Vulg.

LIBER VICESIMUS NONUS

TIT. I

DE TESTAMENTO MILITIS (1)

[Cf. Cod. VI. 21.]

1. ULPIANUS libro XLV. ad Edictum. — Militibus liberam testamenti factionem primus quidem Divus Iulius Caesar concessit, sed ea concessio temporalis erat; postea vero primus Divus Titus dedit; post hoc Domitianus; postea Divus Nerva plenissimam indulgentiam in milites contulit, eamque et Traianus secutus est, et exinde mandatis inseri coepit caput tale. Caput ex mandatis (2): «Quum in notitiam meam prolatum sit, subinde testamenta a commilitonibus relicta proferri, quae possint in controversiam deduci, si ad diligentiam legum revocentur et observantiam, secutus animi mei integritudinem erga optimos fidelissimosque commilitones simplicitati eorum consulendum existimavi, ut, quoquo modo testati fuissent, rata esset eorum voluntas. Faciant igitur testamenta, quo modo volent, faciant, quo modo poterint, sufficiatque ad bonorum suorum divisionem faciendam nuda voluntas testatoris».

§ 1.-Miles autem appellatur vel a militia (3), id est duritia, quam pro nobis sustinent, aut a multitudine, aut a malo, quod arcere milites solent, (4) aut a numero mille hominum, ductum (5) a graeco verbo, tractum a tagmate; nam Graeci mille hominum multitudinem tayna appellant, quasi millesimum quemque dictum, unde ipsum ducem Xiλiapxov appellant. Exertitus autem nomen ab exercitatione (6) traxit.

2. GAIUS libro XV. ad Edictum provinciale. De militis testamento ideo separatim Proconsul edicit, quod optime novit, ex Constitutionibus Principalibus propria atque singularia iura in testamenta (7) eorum observari.

3. ULPIANUS (8) libro II. ad Sabinum.-Si miles, qui destinaverat communi iure testari, ante defecerit, quam testaretur, Pomponius dubitat. Sed cur non in milite diversum probet? neque enim, qui voluit iure communi testari, statim beneficio militari renuntiavit, nec credendus est quisquam genus testandi eligere ad impugnanda sua iudicia. Sed magis utroque genere voluisse propter fortuitos casus, quemadmodum plerique pagani solent, quum testamenti faciunt per scripturam (9), adiicere, velle hoc etiam vice codicillo

(1) DE MILITARI TESTAMENTO, Hal.

(2) Caput ex mandatis, omitenlas Hal. Vulg. (3) malitia, Hal.; mollitia, otros en el mismo.

(4) solent; aut a graeco verbo Xiλtot [mille], [unde Xiλtaotis [decem centuriae militum] tractum est. Nam ita Graeci tayua [agmen] et mille hominum numerum appellant, quasi millesimum quemque dicas, unde ipsorum quoque ducem Xiλiapxov [tribunum militum], apellant., Hal.

TOMO II-52

LIBRO VIGÉSIMO NOVENO

TITULO I

DEL TESTAMENTO DEL MILITAR

[Véase Cód. VI. 21.]

1. ULPIANO; Comentarios al Edicto, libro XLV. -El Divino Julio César fué ciertamente el primero que les concedió å los militares la libre facultad de hacer testamento, pero esta concesión era temporal; mas después fué el Divino Tito el primero que la dió; luego Domiciano, y posteriormente el Divino Nerva concedió á los militares plenísima facultad, y Trajano la mantuvo, y desde entonces comenzó á insertarse este capitulo en los mandatos. Capitulo de los mandatos: «Habiéndose puesto en mi conocimiento, que de vez en cuando se presentaban testamentos dejados por los militares, que podian ser llevados à controversia, si fueran sujetados à la escrupulosidad y à la observancia de las leyes, habiendo seguido la integridad de mi ánimo hacia mis buenos y fidelisimos colegas militares, he creido que se debia atender à la sencillez de los mismos, à fin de que, de cualquier modo que hu. biesen testado, sea válida su voluntad. Hagan, pues, sus testamentos del modo que quieran, ó de la manera que pudieren, y baste para hacer la división de sus bienes la nuda voluntad del testador».

§ 1.-Mas dicese militar, ó por la milicia, esto es, duro servicio, que por nosotros soportan, ó por la multitud, ó por el mal que los militares suelen evitar, ó por el número de mil hombres, significación sacada de una palabra griega, derivada de tάypa; porque los Griegos llaman tayμa la muchedumbre de mil hombres, como si cada uno se llamara un milésimo, por lo cual llaman xiλiapxov [comandante de mil] al mismo gefe. Pero la palabra ejército provino de ejercicio.

2. GAYO; Comentarios al Edicto provincial, libro XV.-El Procónsul publicó por separado un Edicto sobre el testamento del militar, por esto, porque sabía muy bien, que en virtud de las Constituciones de los Principes se observaba un derecho propio y singular en los testamentos de los mismos.

3. ULPIANO; Comentarios à Sabino, libro II.— Si el militar, que habia determinado testar según el derecho común, hubiere fallecido antes que testase, duda Pomponio. Pero ¿por qué no aprueba lo contrario tratándose del militar? porque el que quiso testar según el derecho común, no renunció desde luego al beneficio militar, y no se ha de creer que uno elige una manera de testar para que se hayan de impugnar sus disposiciones. Antes bien, que quiso testar de ambos modos atendiendo à los casos fortuitos, à la manera que suelen añadir mu

[blocks in formation]

rum valere; (1) nec quisquam dixerit, si imperfectum sit testamentum, codicillos non esse; nam secundum nostram sententiam etiam Divus Marcus rescripsit.

4. IDEM libro I. ad Sabinum. Iure militari surdum et mutum testamentum facere posse ante causariam missionem in numeris manentem, placet.

5. IDEM libro IV. ad Sabinum.- Milites etiam his, qui heredes (2) extiterunt, possunt substituere in his duntaxat, quae sunt ex testamento eorum consecuti.

6. IDEM libro V. ad Sabinum.- Si miles unum ex fundo heredem scripserit, creditur (3), quantum ad residuum patrimonium, intestatus decessisse; miles enim pro parte testatus potest decedere, pro parte intestatus.

7. IDEM libro IX. ad Sabinum.- Qui iure militari testatur, etsi ignoraverit praegnantem uxorem (4), vel non fuit praegnans, hoc tamen animo fuit, ut vellet, quisquis sibi nascetur, exheredem esse, testamentum non rumpitur.

8. MARCELLUS libro X. Digestorum. Idem est, et si arrogaverit filium, neposve successerit in locum filii.

9. ULPIANUS libro IX. ad Sabinum. — Idemque erit dicendum, et si nato filio vivo se maluit eodem testamento durante decedere; nam videtur iure militari refecisse testamentum.

§ 1.-Ut cst rescriptum a Divo Pio in eo, qui, quum esset paganus, fecit testamentum, mox militare coepit; nam hoc quoque iure militari incipiet valere, si hoc maluit miles.

10. IDEM libro XI. ad Sabinum.-- Facere testamentum hostium potitus nec iure militari potest.

11. IDEM libro XLV. ad Edictum.-Ex militari delicto capite damnatis testamentum facere licet super bonis duntaxat castrensibus; sed utrum iure militari, an iure communi, quaeritur. Magis autem est, ut iure militari iis testandum sit; nam quum ei quasi militi tribuatur ius testandi, consequens erit dicere, iure militari ei testandum; quod ita intelligi oportet, si non sacramenti fides rupta sit.

§ 1. Si miles incertus, an sui iuris sit, testamentum fecerit, in ea conditione est testamentum eius, ut valeat; nam et si incertus, an pater suus vivat, testamentum fecerit, testamentum eius valebit.

(1) Hal. Vulg.; nec, omitela el códice Fl. (2) eis, insertan Hal. Vulg.

(8) Hal. Vulg.; creditum, el códice Fl.

chos paisanos, cuando hacen testamento por escrito, que quieren que él también valga como codicilo; y no diga nadie, que, si no se hubiera perfeccionado el testamento, no hay codicilos; porque también el Divino Marco respondió por rescripto conforme à nuestra opinión.

4. EL MISMO; Comentarios á Sabino, libro I.Se halla establecido, que por derecho militar, el sordo y el mudo, que están en el ejército, pueden hacer testamento antes de su licencia como inútiles.

5. EL MISMO; Comentarios á Sabino, libro IV.Los militares pueden nombrarles substitutos también á los que quedaron sus herederos, pero solamente respecto á aquellos bienes que adquirieron por el testamento de los mismos.

6. EL MISMO; Comentarios á Sabino, libro V.Si un militar hubiere instituido à uno solo heredero de un fundo, se crée que en cuanto al restante patrimonio falleció intestado; porque el militar puede fallecer en parte testado, y en parte intestado.

7. EL MISMO; Comentarios á Sabino, libro IX. --Si uno testa por derecho militar, aunque haya ignorado que su mujer estaba embarazada, ó aunque ella no estuviese embarazada, si no obstante tuvo esta intención, la de querer que fuese desheredado cualquiera que le naciese, no se rompe el

testamento.

8. MARCELO; Digesto, libro X.-Lo mismo es también si hubiere arrogado un hijo, ó si en el lugar de un hijo hubiere sucedido un nieto.

9. ULPIANO; Comentarios á Sabino, libro IX.— Y lo mismo se habrá de decir, también si habiendo nacido un hijo en vida de él, prefirió fallecer subsistiendo el mismo testamento; porque se considera por derecho militar que hizo de nuevo el testamento.

§ 1. Como se respondió en rescripto el por Divino Pio, respecto à uno que, siend› paisano, hizo testamento, y luego comenzó a ser militar; porque también éste testamento comenzará á ser válido por derecho militar, si asi lo prefirió el militar.

10. EL MISMO; Comentarios á Sabino, libro XI. -El que está en poder de los enemigos no puede hacer testamento ni aún por derecho militar.

11. EL MISMO; Comentarios al Ediclo, libro XLV. A los condenados á muerte por delito militar les es lícito hacer testamento solamente de sus bienes castrenses; pero se pregunta si por derecho militar, ó por derecho común. Pero es más cierto, que ellos han de testar por derecho militar; porque como á éste se le concede el derecho de testar como militar, será consiguiente decir, que por él se ha de testar por derecho militar; lo que se debe entender de este modo, si no hubiera sido quebrantada la fé del juramento.

§ 1. Si el militar, que está incierto de si es de propio derecho, hubiere hecho testamento, su testamento está en el caso de que sea válido; porque también si hubiere hecho testamento, estando incierto de si vive su padre, será válido su testamento.

(4) uxorem, vel quum praegnantem scierit, hoc tamen animo, Hal.

DIGESTO.-LIBRO XXIX: TÍTULO I

§ 2. Si filiusfamilias ignorans, patrem suum decessisse, de castrensi peculio in militia testatus sit, non pertinebunt ad heredem eius patris bona, sed sola castrensia;

-

12. PAPINIANUS libro VI. Responsorum. -milites enim ea duntaxat, quae haberent, scriptis relinquunt.

13. ULPIANUS libro XLV. ad Edictum.- Idem est, et si de testamento mutando cogitavit, non quia adimere volebat castrensia bona heredi scripto, sed quia de paternis testari volebat, et alium heredem scribere.

§ 1. Sed si iam veteranus decessit, universa bona, etiam paterna, ad heredem (1) pertinere castrensium, [14.] (2) Marcellus libro undecimo (3) Digestorum scribit; neque enim iam potuit de parte bonorum testari (4).

§ 2. Et deportati, et fere omnes, qui testamenti tactionem non habent, a milite heredes institui possunt. Sed si servum poenae heredem scribat, institutio non valebit. Sed si mortis tempore in civitate inveniatur, institutio incipit convalescere, quasi nunc data hereditate. Et generaliter in omnibus id poterit dici, quos miles scribit heredes, ut institutio incipiat vires habere, si mortis tempore talis inveniatur, ut a milite institui poterit.

§ 3.-Si servum proprium, quem liberum esse credidisset, miles heredem sine libertate instituit, in ea conditione est, ut institutio non valeat.

§ 4. Quum miles in testamento suo servo libertatem dederit, eidemque et a primo, et a secundo herede (5) per fideicommissum hereditatem reliquerit, quamvis et primus heres, et substitutus, priusquam adierint hereditatem, mortem obierunt, non debere intestati exitum facere, Imperator noster cum Divo Severo (6) rescripsit. Sed perinde habendum est, ac si eidem servo libertas simul et hereditas directo data esset, quae utraque ad eum pervenire testatorem voluisse, negari non potest.

14. [15.] MAECIANUS (7) libro IV. Fideicommissorum.-Tractabatur, an tale aliquid et in paganorum testamentis indulgendum esset; et placet, non sine distinctione hoc fieri; sed si quidem vivo testatore et sciente decessissent, nihil novi statuendum, si autem ignorante, aut post mortem eius, omnimodo subveniendum.

15. [16.] ULPIANUS libro XLV. ad Edictum.In fraudem plane creditorum uec miles amplius, quam unum necessarium facere poterit.

§ 1.-Sicut autem hereditatem miles nuda voluntate dare potest, ita et adimere potest. Denique

(1) debere, inserta la Vulg.

(2) Aqui comienza otro fragmento la Vulg.

(3) decimo, al margen interior del códice Fl. (4) de parte non., adiciona la Vulg.

411

§ 2. Si un hijo de familia, ignorando que había fallecido su padre, hubiera testado de su peculio castrense estando en el ejército, no le pertenecerán á su heredero los bienes del padre, sino solo los castrenses;

12. PAPINIANO; Respuestas, libro VI.-porque los militares les dejan à los herederos instituidos solamente los bienes que tuviesen.

13. ULPIANO; Comentarios al Edicto, libro XLV. -Lo mismo es, tambiéu si trató de cambiar el testamento, no porque quisiera quitarle los bienes castrenses al heredero instituido, sino porque quisiera testar de los paternos, é instituir otro heredero.

--

§ 1. Pero si falleció siendo ya veterano, todos los bienes, aún los paternos, le pertenecen al heredero de los castrenses, [14.] según escribió Marcelo en el libro undécimo del Digesto; porque ya no pudo testar de parte de los bienes.

§ 2. Y pueden ser instituidos herederos por un militar, asi los deportados, como casi todos los que no tienen la testamentifacción. Pero si instituyera heredero á un esclavo de la pena, no será válida la institución. Mas si al tiempo de la muerte se hallara en la ciudad, comienza a convalidarse la institución, como si entonces hubiera sido dada la herencia. Y en general, respecto à todos los que un militar instituye herederos se podrá decir esto, que la institución comienza a tener vigor, si se hallara que al tiempo de la muerte era tal que pudiere ser instituido por ua militar.

§ 3. Si el militar instituyó heredero sin la libertad á un esclavo propio, que él hubiese creido que era libre, se está en el caso de que no sea válida la institución.

§ 4. Cuando un militar le hubiere dado en el testamento la libertad à un esclavo suyo, y á este mismo le hubiere dejado por fideicomiso à cargo del primero y del segundo heredero la herencia, respondió por rescripto nuestro Emperador, en unión del Divino Severo, que, aunque así el primer heredero, como el substituto, hubieren fallecido antes que hubieren adido la herencia, no debia tener el resultado de haber muerto intestado. Por el contrario, se ha de considerar lo mismo, que si á dicho esclavo le hubiese sido dada directamente la libertad al mismo tiempo que la herencia, cuyas dos cosas no se puede negar que el testador quiso que le correspondieran.

14. [15.] MECIANO; Fideicomisos, libro IV.— Discutiase si una cosa igual se había de conceder también en cuanto á los testamentos de los paisanos; y está determinado, que no se hace esto sin alguna distinción; sino que, si verdaderamente hubiesen fallecido viviendo el testador y sabiéndolo, no se ha de establecer ninguna novedad, pero que, si ignorándolo, ó después de su muerte, se ha de prestar de todos modos auxilio.

15. [16.] ULPIANO; Comentarios al Edicto, libro XLV.-A la verdad, en fraude de los acreedores, ni aún el militar podrá nombrar más que un solo heredero necesario.

[blocks in formation]
« PredošláPokračovať »