Obrázky na stránke
PDF
ePub
[ocr errors][ocr errors][ocr errors]

"

[merged small][ocr errors][merged small]
[ocr errors]

nostrati,

qua mababal grasing, me De hoc libro Horatii, qui Goethio nostrati, summo poétae eidemque acutissimo critico difficillimus visus est ad explicandum itaque comparatus ut alium aliter et decimo quoque anno eundem aliter de eo iudicaturum`affirmaret,

'musti COBI-BORD? THUTHbe satisfactum iam adhuc scripserunt viri docti, ut Mureto prope rudungly all he

videatur, hanc epistolam brevi interpretes plures quam versus

924 19 S

6.2

[ocr errors]

missis

[ocr errors]

habituram olim mots ambagībus cum ne praecipuas quidem aliorum opiniones nunc liceat enumerare Mk Omost 142 cum quam mihi fecerim sententiam statim expromam:" Atque cum iis faciendum mihi esse vidi, quibus non perfectam de carminibus faciendis artem sed epistolam ad Pisonés conscribere voluisse Horatium persuasum est in qua quidem epistola et ea praecepta de poësi coniungeret, quae sua quidem aetate experto sibi maxime necessaria viderentur suosque cives, qui temporum malis rationibus ad falsissimam de rebus poeticis, praecipue scenicis, opinionem delapsi pravis delectarentur, vera fastidirent, ad veros sensus pulchritudinis leniter possent revocare. Iam duplici ratione peccatum est; scilicet quae alienissima sunt in eadem re saepe proxima praeter spem coniunguntur. Etenim alii fuerunt qui absolutam artem de universa re poëtica poëtae nolenti extorquerent, alii qui vulgaris epistolae naturam pertinaciter prementes, ut nos cum ad amicos scribamus quaecu que in calamum prima quasi indicant nullo consilio aut "ordine ex arbitrio coniungamus, ita poetam ad Pisones scribentem omnia alia miscuisse affirmarent. Mihi quidem hoc carmen ab Horatio quasi quoddam testamentum relictum videtur, quo cives

[ocr errors]

DE ARTE POETICA LIBER. PRAEFATIO. 517

suos, imprimis poetas, ab iis vitiis quibus eos videret laborare deterreret coniungeretque quae sibi per suam vitam usu et experientia edoctus sana fecisset praecepta, olim iam magnam partem, cum ferret occasio, proposita per satirasque et epistolas dispersa; quod quidem ita fecit, ut non consilium fixum praeviaque meditatione repertum rhetorum modo sequeretur, sed ingenii praestantia ductus ab una re ad alteram, cognatam eam quidem et ultro apparenteni, quasi per planam viam transiret. Sic cui mecum persuasum erit, ei iam non videbitur mirum, cur per maiorem partem carminis de dramatica poesi poeta disputaverit plurimaque et exempla et praecepta ad illam applicaverit; de ea enim falsissime tum iudicatum est et a populo universo et a poetis, qui popularem laudem captantes ad populi iudicium fabulas diligenter accommodarent.

19

Ad Pisones scriptam esse epistolam docent hi loci: v. 5. 6. 24. (153). 235. 268. 272. 292. 366. (385. 426.) 436. De Pisonibus haec tradiderunt scholiastae: „Hunc librum qui inscribitur de arte poetica ad L. Pisonem, qui postea urbis custos fuit, eiusque liberos misit. Nam et ipse Piso poeta fuit et studiorum liberalium antistes." Et Tacitus Ann. VI, 10: „Per idem tempus (a. u. c. 785.) L. Piso pontifex, rarum in tanta claritudine, fato obli fato obiit, nullius servilis sententiae sponte auctor et, quoties necessitas ingrueret, sapienter moderans. Patrem ei censorium fuisse memoravi: aetas ad octogesimum annum profuissem, ar

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

cessit,;, triump

decus triumphale in Thracia meruerat. Sed praecipua

ex co gloria, quod praefectus Urbi recens continuam potestatem et insolentia parendi graviorem mire temperavit." Velleius Pa- tero I, 98: Atrox on a lon Atrox in Thracia bellum, ortum L. Pisonis, quem hodieque diligentissimum atque eundem lenissimum securitatis 91690751 920 TORM aimbourablig ellenge 2014 urbanEAR 980 Joon152 virtus compressit. De quo viro hoc 29 Jabis 99 900061 bilgub w omnibus sentiendum ac praedicandum est, esse mores eius vigore ac leuitate temperatissimos et vix quemquam reperiri posse, qui 953500 391500 sex ob istis meds in unisplit aut otium valdius diligat aut facilius sufficiat negotio et magis -1199 MBT sslotags angly impulsinorsupiola inak agenda sunt curet sine ulla ostentatione agendi." Is igi29lusmotq 7ooR tur natus erat a. 705, consul a. u. 739; quare și vicenarius sibio is ouens of insolo sup, suing OLORUN DE uxorem duxit, annis 743-746 filium habere potuit 17- -20 annos natum. Nam hoc mihi quoque certum videtur, emissam esse

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

hanc epistolam extremis vitae annis Horatii; quamquam in hac

[ocr errors]

518

DE ARTE POETICA LIBER.

וי

quoque re viri docti in alia omnia discesserunt. Alif enim Satirae I, 4 versum 63′ arripuerunt et comparata cam Dextremis primi libri 'primisque secundi satiris epistolae natura hune brum compositum iudicarunt vigente etiam Horatii aetate let ante perfectum alterum satirarum librum; in qua re ideo magnopere errarunt, quod dispositionem epistolae incertam "sibi finxerunt et vagam." Iam vero ita comparata' tota^est, ut senescentem iam videamus poetam," a faciendis carminibus iam abgi tinentem, prorsus eundem quem alter epistolarum liber de símili re docentem ostendit.Ali extremis Horatii annis libram confectum quidem mortuo demum poeta curante Augusto emis sum esse credunt, sed 'firmis praesidiis omnino' destituti.'' Neque ii satis considerarunt epistolas scriptas non solere in scriniis cohiberi sed mitti ad eos quibus essent scriptae. Quare sicut epistolarum ad Augustum et ad Florum exempla Augusto et Floro missa sunt, ita etiam huius epistolae Pisonibus certe et aliis amicis exemplum datum est. Illud autem, utrum epistolae ad Augustum et Florum cum hac coniunctae et Sosiis divendendae traditae sint necne, ego vero neque affirmare ausim neque negare. Nam ne inde quidem quidquam certum aut veri simile effici potest, quod in codicibus incerta huic epistolae sedes est *). Quod quidem factum videtur propter indicem, quo grammatici parvo post Horatium mortuum tempore eam exornare solebant. Etenim a Quintiliano ea iam nominatur liber de arte poetica; similiter postea Symmachus, Sidonius Apollinaris, Priscianus; epistolam ad Pisones eam appellat unus Charisius. At vero veteres id saepe quaerebant, ut singulos libros vel singula carmina uno verbo ac nomine coartarent eorumque

*) De qua re mire nuper Walckenaerius (histoire de la vie et des poésies d'Horace. T. II. p. 549 sq.): „Après la mort d'Horace on réunit en un seul livre sous le nom d'épodes les odes inédites qu'il avait laissées et les odes publiées séparément dans sa jeunesse, mais qu'il n'avait point admises dans ses quatre livres d'odes. L'épître aux Pisons entra nécessairement dans ce recueil posthume des poésies d'Horace et fut placée en tête. Comme on ne pouvait mettre ces épodes ou ces

odes inédites qu'après le recueil entier des odes, il s'ensuivit que quand on réunissait les deux recueils pour en former un seul, contenant toutes les poésies d'Horace, l'épître aux Pisons se trouvait placée immédiatement aprés les odes et avant les épodes. C'est ainsi que sont toujours rangées les poésies d'Horace dans les plus anciens manuscrits, c'est ainsi qu'elles furent publiées primitivement," De Epodis vide supra p. 256.

[ocr errors]

res et argumentum indicarent; deinde recte illi grammatici intellexerunt hanc epistolam non Pisonibus solis sed omnibus Romanis et poetis et poeticae artis fautoribus scriptam esse magnamque ibi reperiri elegantissimorum praeceptorum copiam ; quapropter eam et frequenter lectitarunt et peculiari commentet tario aequalibus explicare mature coeperunt. Inde factum est ut seorsum saepe ea epistola scriberetur, deinde in coniunctis Horatii operibus modo hunc modo illum locum occuparet, Nobis autem titulum quo liber inscriberetur, quaerentibus reclius visum est cum grammaticis Artem poeticam scribere, quam verba (Epistola ad Pisones) praeponere, quibus neque quidquam de argumento enunciatur, neque Horatius in hac epistola magis usus est quam in reliquis.qa tamterolienos

[ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][subsumed][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][subsumed][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][merged small][merged small][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors]
[ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors]
[ocr errors]

Q. HORATII FLACCÍ

[ocr errors]

izalq tek (606) A gate 4.

DE ARTE POETICA LIBER.

[ocr errors]

Humano capiti cervicem pictor equinam - munust
Lungere si velit et varias inducere plumasif
Undique collatis membris, ut turpiter, atrumqi ..
Desinat in piscem mulier formosa superneed0
5 Spectatum admissi risum teneatis, amici?l
Credite, Pisones, isti tabulae fore librum nqre
Persimilem, cuius velut aegri somnia vanae
Fingentur species, ut nec pes nec caput uni
Reddatur formae. Pictoribus atque poëtis

[ocr errors]

De arte poetica liber.

V.1. In fronte carminis describit poeta imaginem aliquam monstruosae bestiae ex diversissimis partibus compositae, qua summa in quavis arte lex de simplicitate et unitate legentibus inculcetur. Eam in poesi quoque plurimum valere dicit (v. 23), neque si qui poeta eam laedere audeat, excusationem eum habiturum in libertate poetis concessa aut in furore, cui nimium saepe poetae tribuere non dubitent, neque compensari vitia ex violata illa lege exorta singulis splendidis locis ac luminibus (v. 1-37). cf. Plat. Phaedr. p. 264. C.: Δεῖν πάντα λόγον ὥσπερ ζῶον συνεστάναι σῶμά τι ἔχοντα αὐτὸν αὐτοῦ, ώστε μήτε ἀκέφαλον εἶναι μήτε ἄπουν ἀλλὰ μέσα τε ἔχειν καὶ ἄκρα πρέποντα ἀλλήλοις καὶ τῷ ὅλῳ γεγραμμένα." humano] Chiasmi ordo humano

[ocr errors]

[ocr errors]

in

capiti cervicem equinam discrepan-
tiam earum partium clarius illustrat.
varias] omnium colorum.
ducere] „penicillo adiungere," Comm.
Cruq. turpiter atrum] Piscis ater
est ad incutiendum hominum adspi-
cientium mentibus terrorem. Simili-
ter Schiller nostras in egregio car
mine de dracone (der Kampf mit dem
Drachen): „Und Alles bild' ich ganz
genau Únd kleid' es in ein scheus-
lich Grau et in alio (der Taucher):
„Des Hammers gräuliche Ungestalt."
De monstro cf. Virg. Aen. III, 426
sqq. De pictorum perversa licentia,
Vitruv. VII, 5: „Nunc pinguntur: te-
ctoriis monstra potius quam ex re-
bus finitis imagines
velut ext

coliculis flores dimidiata habentes ex
se exeuntia sigilla, alia bestiarum
capitibus similia : haec autem nec
sunt nec fieri possunt ac fuerunt
(Arabesken). “
aegri febrientis.
-pictoribus] Sic possit aliquis obii-

« PredošláPokračovať »