ziekte, doch konden tevens vooruitzien, dat de tegenwoordigheid van den Heer BLUME aldaar nog een poosje zou vereischt worden, dewijl ook in de naburige Residentie Japara en Joäna dezelfde ziekte zich begon te vertoonen, en de hulp van een kundigen arts aldaar onontbeerlijk werd.

De Residentie Rembang, welke, gelijk de meeste andere Residentiën, haren naam van de hoofdplaats ontleent, is zeer uitgestrekt en bevolkt. De bosschen die er menigvuldig worden gevonden, leveren uitmuntend timmerhout op, vooral dat van den Jatiboom: (Tectonia grandis). Te Rembang is cene scheepstimmerwerf, waar dat hout bijna uitsluitend gebezigd wordt, en het nieuwe fregat de Javaan in 1824 geheel met hetzelve is opgebouwd.

De hoofdplaats is zeer fraai, en wordt door een goed aantal Europeänen bewoond. Overigens hebben er zich vele Chinezen gevestigd. Er wordt veel katoen geweven en men vind er vele verwers, metselaars en timmerlieden. De menigte zieken in het naburige Joäna en te Patti vereischten vaak de tegenwoordigheid van den Heer BLUME aldaar. Een

paar

malen

verzelde ik hem derwaards en leerde, bij die gelegenheid, den leer STOKBROO kennen, van wien hier voren ter loops melding is gemaakt. Deze Ilcer, die ons alle mogelijke vriendschap bewees, was een Hollander van geboorte, en met

eene aardige Liplapsche Dame gehuwd. Vier jaren had hij in slavernij bij Sumatrasche zeeroovers gezucht, waaromtrent hij ons het volgende verhaalde :

»Ja, Heeren! dus sprak hij, niet altijd » heb ik zulk een gemakkelijk leventje gehad, » als tegenwoordig. - Deze handen, die thans » geen zwaarder werk verrigten, dan het voe» ren der pen, tot het teekenen van mijn »> naam, of het ligten van het glaasje, zoo als >> thans, en waarin ik U verzoek mijn voor>> beeld te volgen; deze handen hebben voor » zeeroovers hout moeten kloven, rijst tom» bokken en water dragen.

>> In mijne jeugd was ik kadet bij de Ko»loniale Marine en het was op eene expe>> tie tegen de zeeroovers met eene kanon» neerboot ondernomen, dat ik, geheel tegen » de intentie aan, in handen dier schavuiten >> viel. Men voerde mij, met andere lotge» nooten, naar een verren hoek der Suma»trasche kust, en in een ellendig dorp, dat » dezen roovers tot schuilplaats strekte, werd ik » als slaaf veroordeeld, mijn leven te slijten. » Men had mij mijne kleederen uitgetrokken, >> en niets gelaten dan eene onderbroek, die » er weldra niet extra proper meer uitzag. >> Het hoofdhaar had men mij afgeschoren, »en, om het grapje volkomen te maken

>> wilde men mij besnijden (*) en een Moha» medaan doen worden. Doch daartoe had ik » zoo weinig trek, dat ik, bij het zien van het >> noodige instrument, vreesselijk begon te »> schreeuwen, en zoo geweldig aan te gaan, » dat men eindelijk het ontwerp varen liet.

-

>> Tot den moeijelijksten en walgelijksten >> arbeid werd ik gebruikt, en bij het minste » vergrijp kreeg ik rijkelijk slagen. De kost, » die ik bij deze Heeren genoot, was daar>> entegen zoo eenvoudig mogelijk: rijst en » water waren de voornaamste artikels. Bij >> extra gelegenheden kreeg ik eene halve hand>> vol stinkende pruimtabak.

>>

>>

» Na vier jaren op deze wijze te hebben doorgebragt, kocht mij een Chinees, de >> eenige van dien landaard, daar te plaatse » gevestigd, en zulks in de hoop, van mij met

(*) Bij deze Sundasche volkeren worden de jongens met hun 13 of 14° jaar besneden. De pijnelijke operatie geschiedt met een bamboesen instrument door de handen eens priesters, die bij deze gelegenheid van alle inwoners der kampong of dessa geschenken ontvangt. Daags na de operatie wordt de lijder op een paard gezet, en moet, niettegenstaande de hevigste pijn, een toertje maken, en vervolgens een feest bijwonen, dat ter eere der operatie gegeven wordt, en waarvoor men gemeenlijk ook een buffel slacht.

>> voordeel weder te zullen van de hand zet

>> ten.

Dit gelukte hem ook, waarbij ik >> het beste voer; want een ander Chinees, die >> van Java overgekomen was, om met zijn » landsman handel te drijven, door medelij>>den met mij bewogen, betaalde den gevraag» den losprijs voor mij en tot mijne onbe-» schrijffelijke vreugde nam hij mij naar Jaya » mede, waar de Gouverneur DAENDELS hem » de voor mij uitgegevene som terug gaf.

>> Sedert heb ik een vergenoegd leven » te midden mijner familie en vrienden ge>> leid, en eene wel voorziene tafel heeft >> dubbele waarde in mijn oog, wanneer ik die vier ongelukkige, magere jaren

» aan

» denk."

De Heer STOKBROO verhaalde ons vervolgens van eene apenkolonie, niet ver van Joäna in een bosch nabij den oever der rivier gevestigd, en wekte onze nieuwsgierigheid zoodanig op, dat wij gretig van zijn aanbod, om ons drwaarts te vergezellen, gebruik maakten. Wij voeren in een bootje de rivier op, en waren binnen een half uur bij het kampement der apen aangekomen; waar wij aan land stapten. Een uitgestrekt bosch vertoonde zich aan ons oog: aan den ingang van hetzelve plaatsten de Javanen, die ons geroeid hadden, een hoop medegenomen vruchten, maïs en gekookten rijst, en verzochten ons, onder een pondok, aldaar opgerigt, plaats te

nemen.

Wij zetten ons op de bamboezen krib, en zagen met verwondering een aanzienlijk corps apen al grommende aanrukken en zich op de rijst en vruchten werpen. Er scheen eene soort van discipline onder deze dieren te bestaan; Want wij merkten, dat eenige apen eerbiedig op een' afstand bleyen, tot dat andere, die mogelijk wegens ouderdom of aanzien meer voorregt hadden, hun maaltijd hadden geeindigd, waarna zij op het overschot aanvielen. Deze apen toonden zich geheel niet schuw voor de Javanen, noch zelfs voor ons; en kwamen zelfs uit onze handen vruchten aannemen. Wij wachtten ons ook wel, de minste vijandelijke oogmerken te doen blijken, want wij wisten, dat eenige Europeanen, korten tijd te voren, een dezer apen getergd hebbende, door een aantal hunner besprongen en deerlijk mishandeld waren. Ook zouden de Javanen het zeer ongaarne zien, dat men dezen dieren, voor welke zij eene zekere achting en genegenheid koesteren, en die zij dagelijks op vruchten en rijst komen onthalen, het minste leed toevoegde.

Wij werden naderhand onderrigt, dat ook nabij Torban in de Residentie Rembang, eene soortgelijke apenkolonie bestond.

Van Joäna is overigens weinig te zeggen, dan dat het eertijds, toen er eene scheepstimmerwerf was eene bloeijende plaats moet geweest zijn. Thans wonen er slechts weinig Europeanen, en