Obrázky na stránke
PDF
ePub

At cur non potius teneroque columbo,

Et similis regum pueris pappare minutum
Poscis? et iratus mammæ lallare recusas?

An tali studeam calamo?

Cui verba? quid istas

Succinis ambages? Tibi luditur: effluis, amens: 20 Contemnere. Sonat vitium percussa, maligne Respondet viridi non cocta fidelia limo.

Udum, et molle lutum es: nunc, nunc properandus,

et acri

Fingendus sine fine rota.

Sed rure paterno Est tibi far modicum, purum et sine labe salinum.

25

Quid metuas? cultrixque foci secura patella est. Hoc satis? An deceat pulmonem rumpere ventis,

Stemmate quod Thusco ramum millesime ducis, Censoremque tuum vel quod trabeate salutas?

Ad populum phaleras :

ego te intus, et in cute novi.

Non pudet ad morem discincti vivere Natte?

30

Sed stupet hic vitio, et fibris increvit opimum Pingue; caret culpa; nescit quid perdat, et alto Demersus,

Perchè pari a colombo tenerello,

O a regal putto non chiedi la pappa,
E ricusi ingrugnato il ninnarello
Della nutrice? G. Ma con questa schiappa

Scriver poss' io? P. E a cui cre' tu ficcarla? Tante ambagi a che pro? Ti dai la zappa, Balordo, al piè: degli anni il fior si tarla, Sfuma in effluvio, e tu n' andrai sprezzato. Vaso mal cotto, e ancor verdiccio, parla La sua magagna, se il percuoti, e ingrato Suono risponde. Adesso è tempo, adesso, Finchè limo tu sei molle e bagnato, Che con presto girar non intermesso

L'acre ruota ti foggi. G. A che tal cura? Il paterno poder me in grado ha messo Da non temer miseria: ho monda e pura La saliera; di più padella intatta, Onde ai Lari libar senza paura.

P. E ciò basta? Ti par cosa ben fatta

Romper d'aria il polmon, perchè discendi
Millesmo ramo di toscana schiatta?
Perchè un Censor, cui tuo sangue pretendi,
Trabeato saluti? E dentro, e fuora

Io ti conosco: alla canaglia vendi
Le tue burbanze. E non vergogni ancora
Di vivere la vita dello scinto

Natta? Quantunque da scolparsi ei fora.
Perchè grullo nel vizio, e i sensi avvinto
Di tre dita di lardo ei più non sente
La sua jattura, e giù nel fondo spinto

summa rursum non bullit in unda.

Magne pater divum, sævos punire tyrannos
Haud alia ratione velis, cum dira libido

Moverit ingenium ferventi tincta veneno.

Virtutem videant, intabescantque relicta.

Anne magis siculi gemuerunt cera juvenci,
Et magis auratis pendens laquearibus ensis
Purpureas subter cervices terruit, imus
Imus præcipites, quam si sibi dicat ; et intus
Palleat infelix, quod proxima nesciat uxor?

35

40

Sæpe oculos, memini, tangebam parvus olivo, Grandia si nollem morituri verba Catonis Dicere, non sano multum laudanda magistro, Quae pater adductis sudans audiret amicis.

45

Jure: etenim id summum quid dexter senio ferret
Scire erat in voto; damnosa canicula quantum
Raderet; angustæ collo non fallier orcæ;
Neu quis callidior buxum torquere flagello.

50

Haud tibi inexpertum curvos deprehendere mores, Quæque docet sapiens bracatis illita Medis Porticus, insomnis quibus, et detonsa juventus Invigilat, siliquis et grandi pasta polenta.

55

Più non ritorna a galla. Onnipossente
Giove, i tiranni non voler punire
D'altra guisa tu mai, quando fervente
Di venen, li talenta un rio desire..
Li strazj la virtù vista, e lasciata.
Più lugubre s'udía forse il muggire
Del tauro agrigentin? brando d'aurata
Trave sospeso forse una cervice
Atterri di diadema incoronata,

Più che interno rimorso un infelice

Che a se dica: me lasso! io son perduto! E tremi in cor, sì ch' anco all' amatrice Fedel consorte il perchè sia taciuto? Sovviemmi, che d'oliva io gli occhi ugnea Fanciul, se l'alte di Caton feruto Sentenze recitar non mi piacea; Cui lodar molto il pedagogo iroso, E udir sudante il genitor dovea

Con gl' invitati. E a dritto: chè pensoso

[ocr errors]

Non d'altro io m'era allor, che del sapere Quanto guadagna il sei, quanto il dannoso Asso perde, e mandar netța a cadere

Nel brev' orcio la noce, e il più scaltrito Nel rotar del paléo farmi tenere. Ma tu, che scerni il vizio, ed erudito Se' di quanto il Pecile, di bracati Medi a fresco dipinto, ha profferito; Ove insonni allo studio, e il crin tosati I giovinetti vegliano, di gialle Grandi polente, e di baccel cibati;

Et tibi, quæe Samios diduxit littera ramos
Surgentem dextro monstravit limite callem.

Stertis adhuc ? laxumque caput compage soluta
Oscitat hesternum, dissutis undique malis?

Est aliquid quo tendis, et in quod dirigis arcum? 60

An passim sequeris corvos testaque lutoque, Securus quo pes ferat, atque ex tempore vivis?

Elleborum frustra, cum jam cutis ægra tumebit
Poscentes videas: venienti occurrite morbo ;
Et quid opus Cratero magnos promittere montes ?

65

Discite, o miseri, et causas cognoscite rerum; Quid sumus, et quidnam victuri gignimur; ordo Quis datus ; aut metæ qua mollis flexus, et unde;

Quis modus argento; quid fas optare; quid asper Utile nummus habet; patrice, carisque propinquis

Quantum elargiri deceat ; quem te deus esse
Jussit, et humana qua parte locatus es in re.

70

Disce; nec invideas, quod multa fidelia putet
In locuplete penu, defensis pinguibus Umbris,
Et piper, et pernce Marsi monumenta clientis, 75
Manaque quod prima nondum defecerit orca.

« PredošláPokračovať »