Obrázky na stránke
PDF
ePub

oblivioni tradi, obliterari: vergessen werden, in Bergessenheit gerathen: feledékenységbe menni, elfelejtetni. To f Pamati wigse; na to sa za= pomene: memoria rei oblivione exstinguetur: darauf wird man vergessen, feledékenységbe mégyen ezen dolog. 3. Rozumu wist': exire a se Petron. ex (de) potestate mentis Cic. seinem Verstand verlieren, eszében meg - bódului. Storo sem z Rozumu wisel, tak ma nastrasil, S Temnice wist: exire e carceribus, erumpere, evadere: aus der Gefängniß entwischen, davon kommen, entgehen; a' tömlötzböl ki-menni, el-szaládni 3 radného Pánstwć (z Úradu mestského) wist: exire e senatoribus Cic. aus dem Range der Stadtsherren ausbleiben (ausfallen), ki-esni a' tanátsi rendhöl. Nič neporádného z ust newislo: nihil insolens ex ore exiit. Nep. 3e Žiwota wist, ze Sweta zift: exire

e. (de) vita Cic. sterben, meghalni. 2) exire Cio. abire, abscedere, discedere, proficisci ausgehen, abgehen, weggehen, herausgehen, auslaufen, abreisen, wegfahren: el (ki) menni. Syn. odist'. Usus. us gest treti D'eň, gak z Domu wifel: tertius

jam

dies est, quod domo abierit: es ist schon der dritte Tag, daß er von Hause weg ist: imé már harmad napja, hogy onnét hazúl el-mentt. 3) exire, erumpere; aus (heraus) fahren: ki-szakadní, ki – menni. Syn. witočit. Usus. Dusa sneho wisla: animam exhalavit (exspiravit), die Seele ist ihm ausgefahren: ki-szakadtt (ki-mentt) belöle a' lélek, 4)

[ocr errors]
[ocr errors]

3 mesta wist: elabi, eluxari: ausfahren, ausgleiten, z. B. die Hand: ki-fitzamodni, kitekertetni. Syn, witknúť sa, wistočit. 5) erumpere, prodire, excutere; ausfahren, sichtbar werden, z. B. die Blat= tern: ki-fakadni. Syn. wihádzat sa, wisipat sa Usus. Wisli Osipki sc. 6) oriri, erumpere: auskommen, entstehen, 3. B. Feuer: ki-ütni, ki-rohanni, támadni. Syn. powstat, schitit sa, strhnúť sa. Usus. Oheň wisel: erupit ignis, ein Feuer ist entstanden, a' tüz ki- rohant. Rse (od. Ea8) wisel Ohen? ubi (unde) erupit ignis? - 7) exire, vulgari, divulgari, in vulgus exire, erumpere, manere, serpere, didi: ausgehen, auskommen, unter die Leute kommen, in der Welt bekannt wer= den, sich ausbreiten, laufen, z, B. ein Gerücht: el (ki)-menni, ki-jöni, ki tudódni, elterjedni, el-töltetni, ki-hírdettetni, közönségessé lenni (tétetni), mindenektől megtudódni. Syn. wichirit să, wihlásiť sa, na Známost prisť (dawat (a). Usus. Tia Swetlo wist; wigewit sa; erumpere ex tenebris, in apricum prodire befannt werden, ans Licht kommen: ki-tudódni, napfényre jönni. Wislo na Swetto: prodiit in lucem, es fam ans Licht, ist bekannt worden: világosságra jött, ki-tudódott, Bogim sa, abi to welmi na Swetlo newislo: vereor, ne erumpat in nervum: ich fürch= te, damit die Sache nicht öf= fentlich bekannt werde; félek, hogy a dolog igen ki-ne tudodgyék. Powest' wisla, i. e. chiri fa: fama exiit, vel exiit in vulgus Nep, es ist bekannt

[ocr errors]

wor=

worden, das Gerücht breitet sich aus: hírlelik, az a' közönséges hír. 3lá Powest' o tebe wifla: sermones malorum in tuum nomen erumpunt, man redet dir nach, roszszúl beszéllnek felöled a' roszszak. Wisel Rozkaz: exiit edictum, ein Befehl ist ausgegangen, parantsolat méne - ki. To wislo (wichádzá): exit in vulgus, et emanat: das wird bekannt. kund gemacht: közönségessé tétetik. Wisla w Mest'e Powest': fama pervasit (percrebuit) urbem, erbreitet sich das Gez rücht in der Stadt aus, el-töl8) tötte a hír a' várost. W pisme wist, i. e. witlačiť fa: literis exscribi, typis edi vulgari, divulgari: im Drucke ausgehen, verlegen (ausgedrückt) werden: ki-jöni, ki-nyomtattatni, ki-adattatni. 9) defluere, excidere: ausgehen, ausfallen, z. B. Haar: ki-húlni, el-menni. Syn. wilezt, wipadnúť, wiprchnúť. Usus. Wiasi mu wifli: v. wilezt.

[ocr errors]

10) exire, effluere, elabi, praeterlabi, labi: ausgehen, fich endigen, verfließen: ki-menni, el-múlni, el- telni. Syn. preist, minút (pominút) fa. Usus. Rdiz Rot wisel: exeunte anno Cic. am Ende des Jahr: el telvén az esztendő. Caf wifel: tempus (terminus, dies, hora) exiit, abiit: die Beit (Stunde, der Termin) ist verflossen, el- töltt az idő, az óra, a határ-nap. Čas po toga wifel: dies induciarum exiit Liv. Na Michala Termin wisel (presel), a ten Suncfut preč odesel. 11) deficere, finem habere, finiri, exire: sein Ende erreichen ausgehen végére szakadni, el (ki) fogyni. Syn. strowit sa.

[ocr errors]
[ocr errors]

Usus. Wifla mi Strowa : deficio alimento, ich habe nichts mehr zum essen, meg-szükültem a kóst iránt. fedo mi wiflo, i. e. nič us nemám: me deficiunt omnia, mir ist schon alles ausgegangen: semmim nintsen Par. Pap. 12) exstingui, auslöschen, je B. Licht: el-alunni, el-óltatni. Syn. wihasnúť, zþasnúť, Usus. Swetlo us wislo: exstinctum iam est lumen etc. 13) evanescere, perire: vers schwinden, ausgehen, sich ver lieren, z. B. Farben: el-menni, el-veszni, el envészni. Syn. ftratit fa, pust'it far. bu. Usus. Wifla Sarba: periit color, die Farbe ist vera schwunden, el-mentt a színe.

14) absumi, consumi, abire: aufgehen, verzehrt (vers braucht) werden, z. B. Geld, Wein, Holz: el - fogyni, elkelni, meg-emésztetni, menni, el-költetni. Syn mis núť sa, strowit fa. Usus. Wi flo mi us wsects wino: iam

num:

reá

totum meum vinum est consumtum, jam me defecit vimein ganzer Wein ist schon ausgegangen: minden borom már elfogyott. Wifli mi Peňáze; wisel sem s Peñazi; wfecek sem sa witrowil: iam omnes pecunias absumsi (consumsi, erogavi); iam me pecuniae defecerunt: ich habe schon mein ganzes Geld verzehrt; ich hab mich völlig ausgejchrt: már minden pénzemből kifogytam; egészszen ki-költekeztem. 3e wseckého sem wi fet: omnibus destituor; totaliter sum exhaustus: mir man gefts an allem: mindenből kifogytam. Na toto 3ist wigs de (wichádzá): fructus abe

unt in hos sumtus,

auf dieses

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

geht der Gewinn auf, erre kélel a' haszon, 15) o poč to: nihil reliqui facere, de numeris: aufgehen, von Zah len: semmit sem hagyni, felmenni. Syn. wichádzať, nič nezanechat, (nezostawit). Usus. Tri od troch wigdú : tria de tribus detracta, nihil reliqui faciunt: drei von dreien geht auf: hármot háromból ki-vévén, marad semmi. 16) 3 Običage (z u. žitku, ze zwiku) wift: obsolefieri Senec. obsolere, obsolescere: abkommen, aufhdren: a' szokásbol ki - menni, kiaggni (kiaggok), kiavúlni (kiavúlok), szokásból le-tétetni (-tem). 3e Zwiku wislo: desvevit, obsolevit: das ist abgekommen, hat aufgehört: a' szókasból ki-múltt, ki-aggott, nintsen szokásban. Tatá Reč us 3 užitku wifla: obsolevit iam ista oratio, solche Redensart hat schon aufgehört, nintsen mar ennek a' beszédnek tovább ereje. 17) rem gerere bene male; prodire: ankommen, ein Schicksal haben, gutes oder böses; seine Sache gut oder schlecht machen: járni, valamivel jól vagy roszszúl ki-jöni. Zle fem wisel: a) male rem gessi, res male mihi cessit ich kam übel an: szerentsétlen vóltam, roszszúl jöttem ki. 6) offendi, ich bin übel angekommen, verstossen worden: pórúl (ebül, roszszúl) jártam. 18) cum praep. 3 (f) et instrumenta "li, 3 ňeč ́m: a) satis habere, sufficere: auskommen, genug haben, reichen mit etwas: valamivel ki-jöni (ki-menni), elegendőnek lenni. Syn. wi stačit. Usus. Ze Suknem wist: satis habere panni, mit dem

[ocr errors]

Tuche auskommen, posztóval ki jöni. 3 Dochodkami (- ki) wift: satis habere redituum, mit den Einkünften auskommen, elegendő jövedelemmel bírni. Prám dobre 3 Dochodki wig. 8e (wichádza): reditus sufficiunt eius sumtibus, non eget er kommt ganz gut aus : elegendő jövedelme vagyon; azzal éppen jól jön-ki. b) 3 nečím u nekoho wist: probare alicui, legitimare, prodire apud aliquem: auskommen, durchkommen mit etwas bei Jemanden: valakinél valamivel ki-jöni, meg-bizonyitani. S počtami wist: probare alicui rationes, mit der Rechnung auskommen, számadással jól jöni-ki. 3 Wimlu. wu wift: probare (legitimare) excusationem, mit der Entschuldigung auskommen: jó mentségének lenni. 19) cum praep. (f) et sociali, 3 ňekím: a) exire cum aliquo, mit Jemanden ausgehen, valakivel ki-menni. b) convenire (tranquille vivere) cum aliquo, auskommen, gut (zurecht) kommen, mit Jemanden freundlich leben: meg-egyezni, egyet érteni, békességben élni valakivel. Gá s ňím dobre wigsem (wichádzám); mni sa dobre znásáme: tranquille vivo (mihi bene convenit) cum illo, ich fomm gut mit ihm aus; ich komme mit ihm gut zu recht, ich bin einig mit ihm: én jól mégyek-ki véle; mi ketten jól öszve - fér hetünk; mi ketten meg egyezünk. Dobre ním Clowek wist s može: facilis (tractabilis) est, nihil eo tractabilius: es ist mit ihm gut auskommen: emberhez igen le- botsátkozó, emberséges ember, forgatha

to;

[ocr errors]

to; a' hová akarod, oda vonható. Nedobre s ňím kdo wist' može: difficilis, intractabilis est: mit dem es nicht gut auszukommen ist, kemény (durva enyhíthetetlen) ember. Seprám dobre wespolek wis li: non satis conveniebat inter eos, fie kommen mit einander nicht gut aus, nem igen egyeznek vala. - 20 T 20) 5ore (na Powal sc.) wift: exire Virg. Plin, H. N. ascendere, conscendere, sursum ferri, sursum ire (pergere):. aufgehen, in die Höhe gehen (Steigen), empor steigen: felnenni, fel hágui, fel-állani. Wen Rominem wist, comburi, igne comburi: im Rauche aufgehen, föstbe menni. gore wist na Roni, equo sursum evehi, auf (hinauf) reiten, ló háton fel menni, fel- lovagolni. Cia Roči, na Losi wist: boh. wiget, wis gizsefi: evehi, sursum vehi, curru, navi: auffahren, in die Höhe fahren, mit Schiffe, Wa= gen: szekéren, hajóu fel-menni. 21) 3 emoci, s Post'ele: surgere, resurgere, convalescere: aufkommen, aufste= hen, gesund werden: fel- labadozni, fel kelni, ki-jöni. Syn. powstał. Usus. ewig= Se ten s tebo (f teg emoci): non convalescet, er komint nicht auf, nem jön ki belőle. 22) 3e 3emi; exire Plin. H. N. provenire, enasci, existere aufgehen, hervorkoms men, hervorkcimen, hervor (empor) wachsen, aufkommen, ausschlagen, von Pflanzen: ki-jöni, ki- kelni, ki-tsirázni, a' palantáról. Syn. zisť, boh. w3giti. Usus. uf Res wifla, Rez_wisla, v. wichászat 3 Nro. Sati us wiflo: granum exit in her

1

bas: die Saat geht schon auf, zöldül a' vetés. Strom wisoko wigse ( wichádzá, rof'e): arbor exit in altitudinem, der Baum wächst in die Höhe, a' fa magasan fel - nö. 23) oriri, exoriri: aufgehen, hervorkommen, sichtbar werden, 3. B. Sonne, Mond, Sterne, fel-tetszeni, fel - kelni, támadni, eredni. boh. wzgiti. Usus, Slunce wislo: iam est sol exortus, die Sonne ist schon aufgegangen, a nap már fel-támadott (fel - jött). weil mi Swetlo wislo (wichádza̸): nunc perspicio intelligo: nun geht mir ein Licht auf, nun gehen mir die Augen auf: most értem a' dolgot. 24) cum praep, na et accus. rei: na neco: incidere, labi, delabi: verfallen, gerathen, wohin kom men; valamibe esni, valamire jutni, vitetni. Syn, upad núť do ňečeho. Usus. Napo tutu wist; poena teneri, committere poenam (rem poena dignam): in Straffe verfallen, valamiben vétkesen tselekedni. Na plotu (Mizeriu) wist: redigi ad inopiam (egestatem), egenum fieri; in Noth verfallen, meg - szegényedni, szegénységre jutni. Nato sem pre teba wifel, eo redigis me, deinetwegen bin ich in dieses vere fallen, arra viszsz engemet, arra juttasz. mesto na Ďesi nu wiflo: oppidum in villas abiit, aus einem Marktflecken ist ein Dorf geworden: a' város faluvá vált. Pre swogu Do brotu wisel us na psotu. Na wňiweć wist: abire pessum, in nihilum abire: u nichts werden; semmivé lenni, elveszni. 25) Fia neto wist: exire, exitum habere, erumpere, redire, recidere: aus

[ocr errors]

even

gehen, hinauslaufen: valamire ki-menni, el-végeződni. Syn. wipadnút. Usus. Na čo to len efce wigse? Gakolen ta Wec wipadne? quem exitum habebit: worauf wirds noch hinauslaufen? wie wird die Sache Laufen? mire mégy még ki a' dolog? mínémű vége lesz még ennek a' dolognak? Na Smu tek wise, in luctum exibit, extrema gaudii luctus occupabit: auf ein Trauern wird's auslaufen, szomorúsággal végezödni fog. To na to wigse, res eo recidet (redibit). To na gedno wigse: nihil differt, das läuft auf eins hinaus, mind egyre megy. Bogím sa, na co to esce wigse: haec quo eruptura sint, timeo: ich fürchte mich, wo diese Sachen noch hinaus laufen werden : félek ezeknek rosz ki-menetelekről. 26) evenire, tum habere ausgehen, in Erfüllung gehen: bé-töltetni, bétellyesedni, meg - bizonyodni. meg (ki) esni, történni. Syn. ftat fa, wiplniť sa. Usus. Na moge wislo: verba mea adimpleta (eventu comprobata. 27) terminari, finiri, exire: ausgehen, sich endigen : valamin végezödni, ki-menni. Na gednu Literu wist, wichádzat: per eandem literam (in easdem literas) exire, auf einerlei Buchstaben fich endigen, azon betün végezödni. 28) a ňečo wist: proficere, crescere, florescere: aufkommen, in gute Umstände kommen, ankommen, Eingang finden, ausrichten: valamire menni, valamit tehetni. Na nič wist nemozem nihil proficere possum, ich kann nirgends ankommen, semmire sem mehetek. 29) Na Sodnost:

[merged small][ocr errors][ocr errors]
[ocr errors]

munus obtinere, ankommen, ein Amt bekommen: tisztségre menni, tiszté lenni. Na weliku godnost wisel: ampla dignitate exornatus est, ad altos erectus honores: ein ansehnliches Amt (eine Ehrenstelle) hat er bekommen: nagy méltóságra jutott, kapott. 30) a Summu, na počet se wist: adsurgere, efficere: ausmachen, laufen ins c: valamire menni, valamit tenni. To na welku Summu (na tifice) wigse, wichádza: res efficit magnam summam pecuniae (millia): das läuft ins Geld (in die Tausende): ez sokra vagy nagy sommára (ezerekre) megy. 31) requiri, necessarium esse, impendi: drauf gehen, nöthig seyn, aufgehen: valamire menni. ki- menni, kelleni, szükségesnek lenni, kévántatni. Mnoho Rlincow na Strechu wigse: multi clavi ad tectum sunt necessarii, auf ein Dach gehen viele Nägeln auf: szerhára sok szeg kell. mnoho mi (ti, mu, nám, wám, gím) na to wiflo: multum in eam

rem

impendi (impendisti, impendit etc.) ich habe viel gezehrt ( angewandt, aufgehen lassen ): sokat költöttem erre, ez nékem sokba teltt. 32) a ňekoho wift: a.) exire, recidere in aliquem: betreffen, herauskommen, ausgehen über einem valakit illetni, reá esni. Syn. títať sa. Usus. To na mňa wig8e: res in me recidet, das wird über mich ausgehen, az engemet illetni fog, reám esik. aňho wisto Scaft'í: exiit sors in illum Cic. das Loos ist auf ihn herausge= kommen: reá esett a' sors. b.) erumperc, egredi, sese effunde

« PredošláPokračovať »