ad te post paullo ventura pericula sentis?
nam tua res agitur, paries cum proximus ardet,
85 et neglecta solent incendia sumere vires.

dulcis inexpertis cultura potentis amici,

expertus metuit. tu, dum tua navis in alto est, hoc age, ne mutata retrorsum te ferat aura. oderunt hilarem tristes tristemque iocosi, 90 sedatum celeres, agilem gnavumque remissi, potores porrecta negantem pocula, quamvis nocturnos iures te formidare tepores.

deme supercilio nubem; plerumque modestus 95 occupat obscuri speciem, taciturnus acerbi. inter cuncta leges et percontabere doctos, qua ratione queas traducere leniter aevum, num te semper inops agitet vexetque cupido, num pavor et rerum mediocriter utilium spes, 100 virtutem doctrina paret naturane donet,

quid minuat curas, quid te tibi reddat amicum, quid pure tranquillet, honos an dulce lucellum an secretum iter et fallentis semita vitae. me quotiens reficit gelidus Digentia rivus, 1.05 quem Mandela bibit, rugosus frigore pagus, quid sentire putas, quid credis amice precari? sit mihi quod nunc est, etiam minus, et mihi vivam quod superest aevi, siquid superesse volunt di. sit bona librorum et provisae frugis in annum 110 copia, neu fluitem dubiae spe pendulus horae. sed satis est orare Iovem quae donat et aufert: det vitam, det opes; aequum mi animum ipse parabo.

19 Prisco si credis, Maecenas docte, Cratino,

nulla placere diu nec vivere carmina possunt,
quae scribuntur aquae potoribus. ut male sanos
adscripsit Liber Satyris Faunisque poetas,
5 vina fere dulces oluerunt mane Camenae.
laudibus arguitur vini vinosus Homerus;

18, 91 et 92. potores bibuli media de nocte falerni oderunt porrecta

Ennius ipse pater numquam nisi potus ad arma prosiluit dicenda. forum putealque Libonis mandabo siccis, adimam cantare severis.' 10 hoc simul edixi, non cessavere poetae nocturno certare mero, putere diurno. quid? siquis voltu torvo ferus et pede nudo exiguaeque togae simulet textore Catonem, virtutemne repraesentet moresque Catonis? 15 rupit Iarbitam Timagenis aemula lingua, dum studet urbanus tenditque disertus haberi decipit exemplar vitiis imitabile; quodsi pallerem casu, biberent exsangue cuminum. o imitatores, servum pecus, ut mihi saepe 20 bilem, saepe iocum vestri movere tumultus. libera per vacuum posui vestigia princeps, non aliena meo pressi pede: qui sibi fidit, dux regit examen. parios ego primus iambos ostendi Latio, numeros animosque secutus 25 Archilochi, non res et agentia verba Lycamben. ac ne me foliis ideo brevioribus ornes,

quod timui mutare modos et carminis artem; temperat Archilochi musam pede mascula Sappho, temperat Alcaeus, sed rebus et ordine dispar, 30 nec socerum quaerit quem versibus oblinat atris, nec sponsae laqueum famoso carmine nectit. hunc ego non alio dictum prius ore latinus volgavi fidicen; iuvat inmemorata ferentem ingenuis oculisque legi manibusque teneri. 35 scire velis mea cur ingratus opuscula lector laudet ametque domi, premat extra limen iniquus? non ego ventosae plebis suffragia venor inpensis cenarum et tritae munere vestis; non ego nobilium scriptorum auditor et ultor 40 grammaticas ambire tribus et pulpita dignor. hinc illae lacrimae. spissis indigna theatris scripta pudet recitare et nugis addere pondus' si dixi, rides' ait et Iovis auribus ista

เ

servas; fidis enim manare poetica mella

45 te solum, tibi pulcher.' ad haec ego naribus uti formido et luctantis acuto ne secer ungui displicet iste locus' clamo, et diludia posco.

ludus enim genuit trepidum certamen et iram,
ira truces inimicitias et funebre bellum.

20 Vertumnum Ianumque, liber, spectare videris, scilicet ut prostes Sosiorum pumice mundus. odisti claves et grata sigilla pudico;

paucis ostendi gemis et communia laudas,
5 non ita nutritus. fuge quo descendere gestis.
non erit emisso reditus tibi. quid miser egi?
quid volui?' dices, ubi quid te laeserit; et scis
in breve te cogi, cum plenus languet amator.
quodsi non odio peccantis desipit augur,
10 carus eris Romae, donec te deserat aetas;
contrectatus ubi manibus sordescere volgi
coeperis, aut tineas pasces taciturnus inertes
aut fugies Uticam aut vinctus mitteris Ilerdam.
ridebit monitor non exauditus, ut ille

15 qui male parentem in rupes protrusit asellum
iratus: quis enim invitum servare laboret?
hoc quoque te manet ut pueros elementa docentem
occupet extremis in vicis balba senectus.
cum tibi sol tepidus plures admoverit aures,
20 me libertino natum patre et in tenui re
maiores pennas nido extendisse loqueris,
ut quantum generi demas, virtutibus addas:
me primis urbis belli placuisse domique,
corporis exigui, praecanum, solibus aptum,
25 irasci celerem, tamen ut placabilis essem.
forte meum siquis te percontabitur aevum,
me quater undenos sciat inplevisse decembres,
collegam Lepidum quo duxit Lollius anno.

20, 8. plenus cum 28. dixit Doeringius

EPISTULARUM

LIBER SECUNDUS

1 Cum tot sustineas et tanta negotia solus, res italas armis tuteris, moribus ornes, legibus emendes, in publica commoda peccem, si longo sermone morer tua tempora, Caesar. 5 Romulus et Liber pater et cum Castore Pollux, post ingentia facta deorum in templa recepti, dum terras hominumque colunt genus, aspera bella conponunt, agros adsignant, oppida condunt, ploravere suis non respondere favorem

10 speratum meritis. diram qui contudit hydram notaque fatali portenta labore subegit, conperit invidiam supremo fine domari. urit enim fulgore suo, qui praegravat artes infra se positas, extinctus amabitur idem. 15 praesenti tibi maturos largimur honores iurandasque tuum per numen ponimus aras, nil oriturum alias, nil ortum tale fatentes. sed tuus hic populus sapiens et iustus in uno te nostris ducibus, te Grais anteferendo, 20 cetera nequaquam simili ratione modoque aestimat, et nisi quae terris semota suisque temporibus defuncta videt, fastidit et odit, sic fautor veterum, ut tabulas peccare vetantes quas bis quinque viri sanxerunt, foedera regum 25 vel Gabiis vel cum rigidis aequata Sabinis, pontificum libros, annosa volumina vatum dictitet albano Musas in monte locutas. si, quia Graecorum sunt antiquissima quaeque scripta vel optima, romani pensantur eadem 30 scriptores trutina, non est quod multa loquamur; 1, 2. moenibus 6. fata

18. hoc* 28. Graiorum*

nil intra est olea nil extra est in nuce duri,
venimus ad summum fortunae, pingimus atque
psallimus et luctamur Achivis scitius unctis.
si meliora dies, ut vina, poemata reddit,

35 scire velim chartis pretium quotus arroget annus.
scriptor abhinc annos centum qui decidit, inter
perfectos veteresque referri debet an inter
viles atque novos? excludat iurgia finis.

est vetus atque probus centum qui perficit annos.' 40 quid? qui deperiit minor uno mense vel anno, inter quos referendus erit, veteresne poetas

an quos et praesens et postera respuat aetas?

iste quidem veteres inter ponetur honeste,

qui vel mense brevi vel toto est iunior anno.' 45 utor permisso caudaeque pilos ut equinae paullatim vello et demo unum, demo et item unum, dum cadat elusus ratione ruentis acervi,

qui redit in fastos et virtutem aestimat annis miraturque nihil nisi quod Libitina sacravit. 30 Ennius et sapiens et fortis et alter Homerus, ut critici dicunt, leviter curare videtur

quo promissa cadant et somnia pythagorea. Naevius in manibus non est et mentibus haeret paene recens? adeo sanctum est vetus omne poema. 35 ambigitur quotiens uter utro sit prior, aufert Pacuvius docti famam senis, Attius alti, dicitur Afrani toga convenisse Menandro, Plautus ad exemplar Siculi properare Epicharmi, vincere Caecilius gravitate, Terentius arte.

60 hos ediscit et hos arto stipata theatro

spectat Roma potens; habet hos numeratque poetas ad nostrum tempus Livi scriptoris ab aevo. interdum volgus rectum videt, est ubi peccat. si veteres ita miratur laudatque poetas 65 ut nihil anteferat, nihil illis conparet, errat; si quaedam nimis antique, si pleraque dure dicere credit eos, ignave multa fatetur,

et sapit et mecum facit et Iove iudicat aequo. non equidem insector delendaque carmina Livi

1, 31. oleam ante Bentleium