30

10. 'Cleopatra,' inquit, ' non jam de vita, quæ offerebatur, sed de parte regni laborabat. Quod ubi desperavit a Principe, servarique se triumpho vidit; incautiorem nacta custodiam, in Mausoleum se (sepulcra regum sic vocant) recepit: ubi maximos, ut solebat, induta cultus, in differto odoribus solio, juxta suum se collocavit Antonium, admotisque ad venas serpentibus, quasi somno soluta.' Similiter Plutarchus refert, omnium genera venenorum in damnatis expertam anxiam autem fuisse, quod quæ cito extinguerent, crearent dolorem quæ vero sine dolore essent, celeritate carerent : tandem vero deprehendisse aspidis morsum et cito et sine dolore enecare, gravato ex somno capite, et leni sudore per vultum diffuso. Ceterum nemini compertum est quo mortis genere Cleopatra obierit: puncturas tantum in brachio constat exiguas apparuisse. Hinc Augustus ejus simulacrum in triumpho duxit, admorso aspidibus brachio. De quo Propert. 111. 10.

53. 'Brachia spectavi sacris admorsa colubris, Et trahere occultum membra soporis iter.'

29 Deliberata morte ferocior] Eo ferocior, quod mori quoquo modo statuerat. Adverte pluribus extolli Cleopatræ generositatem supra muliebrem sexum, ut hinc victori accedat et crescat gloria. Alias enim habere locum potuisset, quod scribit Virgil. Æneid. Iv. 93. 'Egregiam vero laudem. . . si fœmina victa est.'

30 Sævis Liburnis] Non parum juverant Augustum in reportanda navali victoria Liburni Illyrii populi, Liburnæque naves celeritate insignes. Ex quo patet non cymbas quasdam aut naviculas bello ineptas fuisse, ut putarunt quidam: Suidas certe rostratas et constratas extitisse tradit, alia tamen quam triremes forma. Vide Veget. de Re Milit. lib. 1v. Appian. lib. IV. &c.

Savis] Si quidem Romam deportassent vivam ad hostis triumphum.

Scilicet invidens, Privata deduci superbo Non humilis mulier triumpho】

Metrum idem quod Od. II. 1 Persicos odi, puer, apparatus] Persarum luxus passim famosus ex He, rodoto, Xenophonte, Plinio, Athe

næo.

Illi nempe vasa pretiosa in conviviis, lectos etiam discubitorios anreos et gemmeos requirebant. Patet ex Herodot. lib. ix. unguenta et odores amabant. Testis Plin. XIII. 1. obsonia exquisita, tibicines, ministros succinctos adhibebant. Ex Plutarch. novæ alicujus voluptatis inventoribus præmia dabant. Valer. Maxim. IX. 1. Col. Rhodig. v111. 2. &c. Persæ et Medi omnium hominum maxime voluptatem ac delicias colere:' et paulo post: Omnium primi luxu celebres fuisse Persæ,' referuntur ab Athen. XII. 1. et IV. 10. Ex Theophrasto: Persarum Reges luxu effœminati ingentem pecuniæ summam per præconem iis pollicentur, qui novum voluptatis genus excogitarint.' Item ex Heraclide

Cumano: 'Qui cœnanti Regi Persa. rum ministrant, loti omnes, pulchris induti vestibus assistunt, ac diei par. te dimidia circa cœnæ apparatum occupantur.' Denique ex Xenophonte in Agesilao, sub finem: Apud Persas sunt qui totum orbem circumeant quæritantes quid Regi sit potu gratissimum; alii solerter inquirunt quid libenter edat, ubi et quomodo suaviter dormiat. Neque est facile dictu, quam anxie talia procurent.'

2 Displicent nexa philyra corona] Coronatos epulari veteres assuetos constat sed et luxum in texendis arte et labore corollis istis fuisse non minus certum est. Ait vero Horatius odisse se sumtuosas ac operosas has etiam coronas, quæ vel texerentur e floribus ac foliis inventu difficilibus, vel necterentur magno labore et apparatu.

Philyra] Tenui membrana, quæ corticem inter et lignum tiliæ arboris

succrescit. Hac utebantur tum ad nectendos flores, tum ad lemniscos appendendos. Plin. xvr. 14. Inter corticem et lignum tenues tunicæ, multiplici membrana, e quibus vincula tiliæ vocantur: tenuissimæ earum philyræ, coronarum lemniscis celebres, antiquorum honore.' Et xxi. 3. 'Crassus dives, primus argento auroque folia imitatus, ludis suis coronas dedit. Accesserunt et lemnisci, quos adjici ipsarum coronarum honos erat... Claudius Pulcher bracteas etiam philyræ dedit.' Angel. Politian. Miscell. cap. 72. ita scribit: 'Philyræ usus percelebris olim in texendis coronis: e philyris etiam fiebant lemnisci, id est, fasciolæ e coronis pendulæ.'

Corona] Hæ fiebant e frondibus ac floribus hederæ, rosæ, violæ, lauri, lilii, narcissi, myrti, &c. hisque discuti ebrietatem, et capitis dolores credebant, seu constringendo, seu refrigerando. Plutarch. Sympos. III. 1. An inter potandum coronis floreis ac sertis utendum sit,' multis disputat: ait vero, 'Hedera crapulam restingui ... amethysto herba sicut et gemma vinolentiam retundi

...

jubet ex Archestrato, perpetuo coronis inter cœnam caput oninifariis redimiri.' Sed xv. 5. ex Aristotele et Aristone, affirmat: 'Antiquos ob capitis gravitatem et dolorem a vini potu vinculum temporibus adhibu isse, quod eam ligaturam prodesse crederent: posteros autem, ornatus et oblectamenti gratia, coronas in compotationibus excogitasse.' Et paulo post, ait: capitis dolori florum fasciculos ac serta mederi suo compressu et vinculo.' Plin. xxI. 3. jam cit. sic habet: 'Apud Græcos de coronis scripsere Mnestheus et Callimachus Medici, quæ nocerent capiti : quoniam et in hoc est aliqua valetudinis portio; in potu atque hilaritate præcipue, odorum vi surrepente fallaciter,' &c. ubi etiam refert Cleopatram per illitas veneno coronas Antonio insidiatam. Ex illis vero quæ ante dicta sunt, Ovid. Fast. v. 337. ita canit: Ebrins incinctis philyra conviva capillis Saltat, et imprudens utitur arte meri.'

3 Mitte sectari, rosa quo, &c.] Ne labores ad investigandas rosas extra tempus, texendasve e raris floribus coronas. Athen. cit. in conviviis roseas coronas commendat. At eas, cum natura negat, luxuriose sectantes ita corripit Seneca Epist. 122. an vivunt contra naturam, qui hyeme concupiscunt rosam? Et qui aquarum fomento calentium, et calorum apta mutatione (vel potius, 'imitatione,' id est, imitando calorem æstivum, qui a natura est, ex Lipsio ibid.) bruma lilium florem vernum expri

5 Simplici myrto nihil allabores, &c.] Nihil volo præter myrtum, itaque ne quid ultra quærere ad convivii hilaritatem satagas. Intelligit autem vel myrti ramum, quem olim convivæ alter alteri porrigebant, suam quisque edendo cantilenam: ex Plutarcho in Sympos. et Victorio xvi. 2. ubi sic scribit: Qui in conviviis olim carmina cantabant, myrtum laurumque manu tenebant; laurum, qui versus Homericos recitarent; myrtum, qui Eschyli, Simonidis, Stesichori.' Vel implexam simpliciter e myrti surculo coronam. Athen. cit. xv. 5. Jam inde voluptatibus illecti homines, præter eam vim, qua ebrietatis incommodis medetur corona e floribus, oculorum quoque et narium delectationem expetiverunt: ac tum maxime coronam myrteam, quæ astringit, et vini arcet exhalationes; tum etiam e rosis, quæ gravitatem capitis sedat, et æstuantes potione refrigerat, usurparunt.' Et cap. 6. 'Herostratus myrtos extemplo virentes consecravit in æde Veneris, ejusque dicata imagine, spectatissimos civium ad epulum vocavit in delubrum, eorum

que singulos corona donavit myrtea, quam Naucratiten appellarunt.' Additque, nihil aliud esse coronam illam ab Anacreonte gestatam, præter myrteam adjectis rosis: verumque se arbitrari, quod prodidit Philænides, e myrto coronam meri vapores prohibere ; e rosis autem, refrigerando vim habere leniendi capitis dolores.

6 Neque te ministrum Dedecet myrtus] Tu quoque satis decorus et ornatus mihi videbere simplici myrto, cum mihi potanti ministrabis. Persæ contra more suo luxuriosi pueros seu ministros in conviviis optabant succinctos et lemniscatis coronis exornatos.

Alex. ab Alex. v. 21. ait pariter; 'Festis diebus coronatos cum lemniscis veteres epulari consuevisse; fercula quoque lautiora a coronatis item ministris afferri solita cum cantu et tibicine.' Athenæus autem xv. 10. ex Philoxeno sic refert: Aqua lavandis manibus allata est: molliusculus puellus argenteo gutto quem tenebat affudit: deinde coronas advexit tenues e puris myrti ramis, magno labore contextas.'

7 Neque me sub arcta Vite bibentem]