Me fabulosa Vulture in Apulo, 10 per qua rivi penetrant ac venti. Me puerum defessum ludendo, somnoque oppressum ille probat; et sic Sandby in ed. Lond. 1749.-9 Me sabulosa conj. N. Heins. ap. Bentl. metro repugnante: vid. Bentl. cf. 1. Od. 22. 7. fabuloso, ut ad Vulturem pertineat, conj. Torrent. et docte defendit Schmid. quia vix extet mons, de quo non miracula narrentur; et credendum sit, Horatium, ambiguitatis vitandæ gratia, positurum fuisse fabulosi' si ad palumbes referri voluisset. 'Hoc ultimum ego non urgeam. Certe bene habet fabulosa.' Jani. littore in Appulo quidam malebant Lambini ætate. Omnes fere edd. duplici pp, Appulo, ob metrum scilicet.-10 Nutricis Acr. Porphyr. Comment. Cruquii, tres Lamb. Pulmanni Hunn. Gemblac. 1. 2. et Diesth. duo Blandd. et Mart. Cruq. Torrentii omnes præter unum, unus Bersm. Harl. 2. 3. 4. 5. 6. multi Bentl. Sax. Gott. Brod. Lips. 1. 3. 4. Helmst. Altt. Zar. Flor. 1482. Venett. 1478. 1486. 1492. Locher. Ascens. Baxt. Magis etiam probant, licet non ediderint, Lamb. Cruq. Torr. Sed Altricis Bentleii Græv. Leid. et Regin. Harl. 1. et multi alii, antiquiss. Bland. et (præter tres) reliqui omnes Cruquii, unus Torrentii, Lambini omnes præter tres, Pulmanni Beller. omnes Fabric, Mentel. Franeq. Lips. 2. Dess. 2. Mediol. 1477. 1486. 1502. Venett. 1495. 1590. Basill. Lamb. Cruq. Torr. Steph. Fab. Rutg. Fabr. Heins. Dacer. Bentl. Cun. San. Jon. Sivr. Jani, Mitsch. Bipont. Wetzel. Wakef. et Kidd. Bentl. conj. Altricis extra limina sedulæ, vel Amuliæ; Jones. A. e. limina villulæ. Credere possis forte Poëtam scripsisse, Altricis e. limina patriæ; ut altrix patria,' sicut Virg. Æn. 111. 273. 'terra altrix Ulixi,' sit vel Apulia, vel, quod magis placere possit, ager Venusinus, ubi natus et altus esset, extra cujus limen, h. e. territorium, quale cuivis coloniæ faciunt inprimis lucos. NOTÆ 9 Me fabulosa, &c.] Hæc strophe magnam interpretibus crucem fixit hactenus. Atenim quo referenda vox fabulosa? Deinde, quid ait Poëta de Vulture Apulo, extra Apuliam? Quod primum spectat; sunt qui Apuliam dici fabulosam velint, ac de insulis etiam Diomedeis Apuliæ proximis meras ipsi fabulas texant. Quidam nutricem Horatii Apuliam vocari, quæ fabulosa narrare solita sit, comminiscuntur: papa! cudere se anile figmentum nec advertunt. Verum enim, an palumbes (quod restat) fabulosas dicat Poëta, quando rem ut vere gestam commemorat? Ita sane melioris notæ Interpretes. Immo palumbes fabulosa, inquam ego, sicut Africæ vel fabulosissimus:' nimirum quod de illis valde multa scribunt, dicunt, fabulantur; præsertim vero Poëtæ. Sic palumbes currui Veneris trahendo jungunt: eique numini sacras, atque, ut hoc loci, ministras faciunt. Vulture in Apulo Nutricis [Altricis] extra limen Apuliæ] Est Vultur mons in Apuliæ Lucaniæque confinio,quemadmodum et Venusia Horatii patria et altrix. Itaque nullo negotio omnis solvetur, si quis est, nodus. Erat in Apulo Vulture Poëta, ibique obdormivit puer; extra fines tamen Apuliæ tum fuit: siquidem versabatur in istius latere montis ad Lucanos respiciente et pertinente. Sic de seipso ait, II. Sat. 1. 34. Lucanus an Appulus, anceps: Nam Venusinus arat finem sub utrumque colonus.' Ludo fatigatumque somno Fronde nova puerum palumbes Pingue tenent humilis Ferenti, Ut tuto ab atris corpore viperis Dormirem et ursis; ut premerer sacra Non sine Dis animosus infans. 15 20 celebrata palumbes recentibus foliis cooperuere in Vulture Apulo extra fines Apuliæ nutricis meæ. Quæ res admirationem cunctis faceret, quotquot sublimis Acherontiæ domos incolunt, et Bantiæ campos, agrosque opimos Ferenti depressi: quo pacto somnum caperem securo corpore a nigris viperis atque ursis: qua etiam ratione contectus essem sacrata lauro, et myrto congesta, puerulus ego non absque numinum esset, exerrasset puer.' Jani.-12 Cuning. ex Venet. 1478. in qua est palumbe, edidit palumbo.-13 Sanad. Parenthesi inclusit: mirum quod... Ferenti.-14 Acheruncia, Acheruntie variantes ap. Jani.-15 Batinos quidam codd. ut Helmstad. Lips. 1. a m. pr. et ipsi Scholl. oppidum Batinam vocantes, ac derivantes a Bato (al. Batino) flumine, ut aiunt, Lucaniæ. Sed Batum fl. est in Bruttiis, Batinum in Picenis; Plin. 111. 5. et 13. Interim Batinos scribunt et Venett. Ascens. Locher. Basil. Fabr. Rutgers. &c. Bathinos, Balthinos, Palthinos, variantes ap. Jani. Harl. 1. 2. 3. 4. 5. 6. et optimi codd. cum edd. recentt. Bantinos.-16 Forenti quidam codd. et edd. vett. ap. Cuning. Mentel. Lips. 1. 2. 4. Harl. 2. 4. 5. 6. et Dess. 1. 2. et sic edidere Cuning. Sanad. Jani, Bipont. et Mitsch. Ferenti vero exhibent ceteri codd. omnes et edd. præter Franeq. qui habet Florenti.-19 Lauruque Cuning. collectaque myrto quidam ap. Jani, ex interpretamento.-20 Post myrto NOTE 12 Fronde nova puerum palumbes Texere] Jam tum suam mihi tutelam obtulere Dii, quam postea abunde expertus sum. Palumbes] Columbæ sylvestres. 14 Nidum Achærontiæ] Acherontia est urbs Lucaniæ in montis vertice, ut nidus in arboris fastigio posita. Cicero de Orat. I. n. 196. Tanta vis patriæ est, ut Ithacam illam in asperrimis saxulis tanquam nidulum affixam sapientissimus vir immortalitati anteponeret.' 15 Sallusque Bantinos] Bantia op. pidum est Apuliæ in Lucaniæ confinio, pascuis abundans, Venusiæ prox. 16 Humilis Ferenti] Hæc etiam urbs Apuliæ, Lucaniæ fines attingit, inter Venusiam et Acherontiam sita. 17 Ut tuto ab atris, &c.] Circumstantibus nempe istarum urbium incolis mirum visum est, qui fieret, ut puer ego dormirem tutus illic tum a. viperarum venenis, cum et ab ursorum voracitate. Quo etiam præsagio obtectus essem laurea Apollini, myrtoque Veneri consecrata. Illinc autem ostensum est Poëtam me fore, hinc vero ad canendas res amatorias destinari. 20 Non sine Dis] Pindar, Pyth. Od. Vester, Camoenæ, vester in arduos Nec Sicula Palinurus unda. 25 tutela impavidus. Vester, o Musa, vester sum; seu vehor ad Sabinos asperos : sive algidum Præneste, seu declive Tibur, seu Baias amœnas adire libuerit. Vestros fontes et choros amantem haud me vita privavit actus in fugam exercitus apud Philippos, neque arbor execranda, neque Palinurus in mari Siciliæ. Quandocum punctum ponit Acron, et jungit: ego qui eram non sine. . . infans, nunc vester, &c. Landin. Non sine Dis animosus. Infans vester, &c.-24 Porphyr. Sed placida placuere Baia.-27 Harl. 1. 2. 3. 4. 5. 6. et vulgatæ edd. ante Bentl. arbos; sed arbor omnes codd. Lambini, Bentleii, Pulmanni, et Jani, et plurimæ edd. vett. ut Venett. 1477. 1478. 1479. 1483. 1486. Florent. 1482. Locher. Ascens. Ald. 1501. aliæque ap. Cuning. item Lamb. Heins. Bentl. Jones. Delph. Cuning. Sanad. Sivr. Jani, Bipont. Mitsch. Wetzel. Wakef. et Kidd. Cf. Var. Lectt. ad 11. Od. 9.-28 Non Sicula Helmstad. et NOTE v. où leŵv ǎтeр. Virgil. 'non sine numine Divum.' Sallust. 'Tanta repente mutatio non sine Deo videretur.' 21 Camana] A cantu Servius, a castitate mentis Festus nomen hoc factum aiunt. In arduos Tollor Sabinos] Sive quando montosam Sabinorum regionem scando, pergens ad prædium meum ibi situm. Supra, in fine primæ Odes hujus libri. 22 Frigidum Præneste] Latii oppidum frigidas habens et salubres aquas. Strabo lib. v. 23 Tibur supinum] In montis ascensu ædificatum. De eo 1. Od. 7. et 18. 24 Liquida Baia] Urbs Campaniæ maritima, calidis aquis, aëre puro, secessu grato celebrata. II. Od. 18. 25 Vestris amicum fontibus, &c.] Ope vestra et patrocinio quoties salvus fui? Primo non perii in cæde ac fuga exercitus Bruti et Cassii, ad Philippos urbem Thessaliæ. 11. Od. 7. Deinde me non oppressit arbor cerebro prope illapsa; de qua II. Od. 13. et 17. 27 Devota] Diris nempe, sacra, detestabilis. Postea cum a Philippensi bello redirem in Italiam, periclitatus sum graviter quidem, at naufragium tamen non feci ad promontorium Lucaniæ nominatum a Palinuro Æneæ nauclero illic merso, quod mari Siculo perfunditur. 29 Utcumque mecum vos eritis] Vestram ergo tutelam sæpe expertus nihil est quod usquam formidem, nullum certe non periculum intrepidus adibo, vestra fretus ope et præsidio. Insanientem navita Bosporum Tentabo, et arentes arenas Littoris Assyrii viator: Visam Britannos hospitibus feros, Et lætum equino sanguine Concanum: 30 que mihi vos aderitis, ultro Bosporum æstuosum navigabo, et peragrabo sicca sabula finium Syriæ: pergam ad Britannos advenis crudeles, atque ad Concanos Vide ad II. Lips. 4.-30 Malti codd. et edd. Bosphorum, solenni errore. Od. 13. 14. Bosporon Cuning.-31 Harl. 2. 4. 5. 6. quidam Lambini, Pulmanni Hunn. Gemblac. 1. 2. et Beller. unus Bland. et Mald. Cruquii, duo Bersmanni, Bentleii Leid. et Regin. liber Fabr. Gott. Lips. 1. 2. 4. Helmstad. Alt. 2. Dess. 1. et Locher. et urentes, i. e. vestigia viatoris ardentes; quod etiam præfert Barth. Advers. xxxix. 9. et ardentes conj. With. et arentes habent Harl. 1. 3. cum aliis codd. et edd. certe recentt.-34 Conchanum var. lect. ap. Jani; Caucasum conj. Nic. Montan. ap. Lamb. ob difficultates in Concanis motas. Sed vide Sil. Ital. III. 361. et Claud. in Rufin. I. NOTE 30 Insanientem Bosporum] Estuosas ac frementes maris angustias. II. Od. 13. 14. Virgil. Eclog. IX. 43. 'Huc ades: insani feriant, sine, littora fluctus.' Ab 31 Arentes arenas Littoris Assyrii] Quidam legunt urentes. Intellige Syriæ seu Assyriæ vel fines extremos; nam veteribus quælibet regionum et agrorum extremitates littora vocabantur vel solitudines arenosas et ferventes, in quibus viatores æstu soluti nonnunquam intereunt. Assur filio Sem dicta Assyria, Asiæ regio, Mesopotamiæ affinis, ab ea Tigri flumine distincta. Isidor. Etym. S. August. Quod si placet Assyriam poni pro Syria, hæc certe ad mare extenditur, ejusque tenet littus. Plin. v. 12. Juxta Syria littus occupat, quondam terrarum maxima, et pluribus distincta nominibus.... Assyria ante dicta,' &c. 33 Britannos hospitibus feros] Ab his olim hospites immolari solitos aiunt: sicut apud Tauricæ regionis 34 Lætum equino sanguine Concanum] Concani Cantabrorum pars, apud Hispaniam Tarraconensem, Massagetarum colonia fuere; quædam habuere communia cum Thracibus et Scythis, quantum ad crudelitatem belluinumque ritum, ex Strabone lib. v. Istis omnibus, sicut et Sarmatis, mos erat, e pedis vel cruris equini venis eductum sanguinem lacti permixtum potare. Plin. XVIII. 10. 'Pulte aluntur, et cruda etiam farina, equino lacte vel sanguine e cruris venis admisto.' Virgil. Georg. 111. 460. Inter Ima ferire pedis salientem sanguine venam: Bisaltæ quo more solent, acerque Gelonus,... Et lac concretum cum sanguine potat equino.' Martial. Spectac. III. 4. ‘Venit et epoto Sarmata pastus equo.' Sil. Ital. 111. 360. Nec qui, Massagetem monstrans feritate parentem, Cornipedis fusa satiaris, Concane, vena.' Visam pharetratos Gelonos Et Scythicum inviolatus amnem. Pierio recreatis antro: 35 40 cruoris equini potu gaudentes: Gelonos pharetram gestantes, atque fluvium Scythiæ adibo illæsus. Vos magnum Augustum finem laboribus petentem oblectatis in specu Pierio, quando fatigatas bello turmas in urbibus collocavit. Vos mansuetum 312.-37 Cæsarem altum militia jungit Acron, et post eum Ascens. et Mancin. i. e. inclytum, sublimem triumphis.-38 Fessus conj. Lamb, et recepit Cuning. probante Bentl. urbibus abdidit Nic. Heins. ad Ovid. Fast. IV. 305. reddidit oppidis Jannoct. et Faërn. Lambini, codex Achill. Stat. Pulmanni Hunn. et Diesth. unus Bland. et Mald. Cruquii, quatuor Torrentii, Bentleii Galens. Battel. Bodl. 1. 2. et Colbert. pro v. I. Zarot. Florent. 1482. et Venett. 1486. 1495. Probant Brut. et Barth. Advers. XXXIX. 9. et edidit Bentl. eumque secuti sunt Sanad. Wakef. et Kidd. addidit oppidis Sivr. et sic Alt. 1. et Dess. 2. redditas oppidis Græv. Bentleii a m. pr.-39 Dess. 2. laborem.— NOTE 35 Pharetratos Gelonos] Scythiæ populos, de quibus 11. Od. 9. et 20. Virgil. Æneid. VIII. Sagittiferos.' 36 Scythicum amnem] Tanaim fluvium, (vernac. Don,) inter Europam et Asiam limitem celeberrimum. Lucan. 111. 272. vertice lapsus Riphæo Tanais diversi nomina mundi Imposuit ripis, Asiæque et terminus idem Europæ, media dirimens confinia terræ.' 37 Vos Cæsarem, &c.] Vos etiam, o Musæ, Augustum Cæsarem, post bellicos labores, recreatis cantionibus vestris ac modulis poëticis; in antro Pierio, secessu et otio liberali. Militia simul Fessas cohortes abdidit oppidis] Cum in urbibus copias, hye mandi causa, seu in hybernis collo. cavit. 39 Finire quærentem labores] His quidam alludi volunt ad id quod refertur Augustus quietem optasse et vacationem a Republica petivisse. Vide Sueton. Octav. cap. 28. Sed potius notatur Augusti consuetudo Eloquen per hyemes vacandi literarum studio, ingenii deliciis, carminum scriptioni. Sueton. Octav. cap. 84. tiam studiaque liberalia ab ætate prima et cupide et laboriosissime exercuit,' &c. cap. 85. Multa varii generis prosa oratione composuit.... Poëticam summatim attigit. Unus liber extat scriptus ab eo Hexametris versibus, cujus et argumentum et titulus est,'Sicilia.' Extat alter æque modicus Epigrammatum quæ fere tempore balnei meditabatur. Tragediam magno impetu exorsus, non succedente stylo abolevit.' De Ajace illa erat, &c. 40 Pierio recreatis antro] Pierus mons est Thessaliæ Musis sacer. Inde Pierides illæ dictæ sunt, et quicquid ad eas pertinet Pierium vocari, notum est ac tritum. Cicero de Nat. Deor. a Pierio patre nomen desumit: at Sext. Pompeius a dicto monte, cujus amoenitas et solitudo opportuna est et grata studiosis. |