HERCULES OETÆUS.

DRAMATIS PERSONÆ.

HERCULES.
DEJANIRA.
HYLLUS.
NUTRIX.
ALCMENA.
PHILOCTETES.
IOLE.
LICHAS, MUTA PERSONA.
CHORUS ÆTOLARUM MULIERUM.
CHORUS OECHALIARUM VIRGINUM.

IOLE ET CHORUS ORCHALIDUM sunt potatiXã TEpoco Q.

ARGUMENTUM.

Dejanira indigne ferens sibi prælatam Iolen, Euryti regis OEcha

liæ filiam, Herculi tunicam mittit imbutam sanguine Centauri Nessi, sagitta Herculis Hydræ felle tincta vulnerati; efficacissimum credens pliiltrum præsentissimumque amoris remedium, quod illam monuerat moriens Nessus. Quam simul ac induisset in Cenæo Eubææ promontorio sacrificaturus Hercules, ignem concipit virus, vestisque corpori adhærentis æştus carnem, ossa interiora absumit. Nessi fraude intellecta, sibi mortem consciscit Dejanira. Hercules, interfecto Lycha, qui munus letale attulerat, mandat Philoctetæ (cui moriens arcum et sagittas tradit) exstrui sibi in monte OEta pyram, in qua se cum clava ac leonis pelle cremat. Alcmenæ denique matri apparet, ipsamque consolatur, jam in cælitum numerum adscriptus.

Scena est in Euboea , dein Trachine.

L. ANNÆI SENECÆ HERCULES OETÆUS".

ACTUS PRIMUS.

HERCULES.

Sator Deorum, cujus excussum manu

In hac tragedia duo Chori, Quod quidem iter semel ut confi. alter OEchalidum virginum , alter ciatur , triplo majore opus est temÆtolarum mulierum. Iole et Cho. pore, quam tragædiæ est ambitus. rus OEchalidum virginum sunt Apud Græcum semel in dolore TapetaTixTopówna. Scena Trachi- Herculi tribuitur pñois prolixa, cune, ut apud Sophoclem. — Licet jus divinitas omnem poeticum coNoster hac tragedia eam Sophoclis, natum excedit, idque nonnisi in quæ Tpzxcviai inscribitur, imitalus fine. Hic Jovis ille Glius, membra fuerit, inscriptionem tamen ab dum dilaniat sua, trecentos et amEuripide maluit accipere , quia illa plius versus declamat. Et in occuSophoclea reprehensione non va. patione tam molesta multa dicit, cat, si Scaligero patri, de Arte quæ vix otiosus declamator in schoPoet. lib. III, cap. 97, credimus. la effunderet. Græci oratio tota est Delr.--ÅVÓLXcVojnoia summa est. frugalis , sobria, casta , et quæ ne Hyllus ex Eubea venit in Thessa. levissimam quidem repleprias suspiliam, Trachina usque,

cionem admittit. Hic non modo Herculi sacrificanti in Cenæo pro- plurima redundant, sed et sæpe montorio evenerint, refert; quum repetuntur: sensus præsertim usque in ipso constitutionis principio non- ad nauseam. Dejaniræ a Græco dum sacrificaret, ac ne in loco mores tribuuntur morales : hic per. quidem esset Hercules. Cogita jam, petuo furit. Jam ex machina disquantum sit iter ex Eubæa Tra- solvit drama, in qua nulla est china usque. Nam quum Herculem dunyavia. Nihil enim opus erat main Eubæa primo posuerit, tamen tris causa apparere Herculem, quum in OEta comburit, et tribus tantum per se soluta esset actio. Et hanc versibus advectum fuisse indicat. partem non desumsit e Trachiniis,

et quæ

Utræque Phæbi sentiunt fulmen domus,
Secure regna : protuli pacem tibi ,
Quacumque Nereus porrigi terras vetat.
Non est tonandum : perfidi reges jacent,
Sævi tyranni : fregimus , quidquid fuit
Tibi fulininandum : sed mihi cælum, parens,
Adhuc negatur ? parui certe Jove
Ubique dignus : teque testata est meum

5

me

in qua

ante mortem Hercules quæ- OEtæum Euripidis qui adducat non cumque agenda sunt absolvit, sed e meminimus, quod vult vir magnus. Philoctete ejusdem : in qua plane Neque sic inscripsisse putamus : ad machinam eundum erat, quum multæ enim sunt ab ineptis : et hoc non posset ope humana flecti Phi.

sæpe antiqui monuerunt. Heins. locteles. Ideo apparet ille, et hunc Act. I, sc. 1. Scena hæc prima nodum secat : Alcmenæ personam cum Choro sequenti in Eubea staoptime omisit Græcus : nam quæ tuitur, ubi Hercules in Cenæo proverba digna inveniri poterant? hic montorio sacrificaturus vota de ubique sublimitatem quæsivit. Et cælo obtinendo concipit, quod revix drama invenias , quod æque bus gestis, quas enumerat, assurgeret, nisi lumeret. Passim

ruisse se gloriatur. Reliquæ tragetamen multa occurrunt, quæ su- diæ scena est Trachine. blimitatis qzvtcoia, habent. Neque 2. Utræque Phabi domus, Oriens raro sententiæ, nibil minus quam et Occidens : vel utrumque munhumiles , affectatione acuminis exa- di hemisphærium. rescunt. Frustra inscriptionem tan- 4. Porrigi terras velat, mare cintopere commendat Cæsar Scaliger. gens et coercens terram instar cinMelius enim Hercules in OEtu di- guli.—Quacumque Nereus, etc. Nam xisset, sicut OEdipus in Colono. Hercules orbem peragravit, ut paNon enim ego, cladem Crassi si cem orbis pararet. Seneca de Betractem, et hinc drama confictum, nef. lib. I: «Hercules sibi nihil vi. Crassum Parthum inscribam, sed in cit: orbem terrarum transivit, non Parthis; et Pompeium in Ægyplo, concupiscendo, sed vindicando. cujus constitutio esse posset qualis Quid vinceret malorum hostis, bo. Æschyli Persæ. Ita Iphigenia in Au- norum vindex, terrarum marisque lide, in Tauris, Philocletes in Lemno, pacator ? » in Troja; ita Seplem ad Thebas, non 7. Sed mihi cælum, etc. Vid. Thebani septem: quum, excepto Po- Animadv. lynice, nemo e ducibus Thebanus 8. Parni, adparui. esset. Male ergo vulgus, Septem 9. Teque. Quin ipsa Juno testaThebani. Cicero quoque ayudos tur te meum esse patrem, dum se OEdipum Coloneum dixit. Herculem mihi adeo infensam præbet. Vid.

15

Patrem noverca : quid tamen nectis moras ?
Numquid timemur? numquid impositum sibi
Non poterit Atlas ferre cum cælo Herculem ?
Quid astra, genitor, quid negas? mors me tibi
Certe remisit : omne concessit malum,
Quod terra genuit , pontus, aer, inferi.
Nullus per urbes errat Arcadias leo.
Stymphalis icta est; Mænali nulla est fera.
Sparsit peremtus aureum serpens nemus:
Et hydra vires posuit : et notos Hebro
Cruore pingues hospitum fudi greges :
Hostisque traxi spolia Thermodontiæ.
Vidi silentum fata; nec tantum redii,
Sed trepidus atrum Cerberum vidit dies,
Et ille solem : nullus Anlæus Libys
Animam resumit : cecidit ante aras suas
Busiris : una est Geryon sparsus manu;
Taurusque populis horridus centum pavor.

20

25

Hercul. Fur. 36, quo respicit, ut 21. Thermodontice , Amazonis , et vs. 65.

Hippolytes. 11. Numquid. Numquid ego in 22. Vidi silentum , etc. Vide cælum relatus, nimio pondere præ- Animadv.— Nec tantum. Nec solus. gravans, urgebo Atlanta cælum hu. 24. Antxus, Neptuni ex Terra meris sustinentem ?

fil. Gigas. Tingitaniæ rex hospites 13. Mors. Non me detinuerunt secum palæstra certare provocans inferi, regna mortis; sed remise- cogensque occidebat; quem Herfunt, ut ad te venirem.

cules quum animadvertisset lassum 14. Concessit , abiit, cessit. tactu terræ recreari, pectori adstri

18. Serpens, draco, vigil custos ctum exspirare coegit. hortorum Hesperidum. Cf. Herc.

26. Una est. Mei unius , quum For. 238.

ipse tricorpor esset. 19. Hebro. Thraciæ amnis, cui 27. Taurusque. Cf. Hercul. Fur. Homerus Jovem patrem tribuit, 229, et Agam. 827.— Populis horquum cæteri fluvii dicantur Oceani ridus p. Iratus Neptunus taurum filii. Vid. vs. 623.

Cretensibus immiserat, quia Minos 20. Greges, Thracios equos Dio. ejus beneficio late mari imperans, medis. Herc. Fur. 225.

nihilo quam cæteris Diis majorem