Obrázky na stránke
PDF
ePub

Quodcumque tellus genuit infesta, occidit,
Meaque fusum est dextera iratis Deis
Non licuit esse si negat mundus feras,
Animum noverca, redde nunc nato patrem,
Vel astra forti; nec peto, ut monstres iter:
Permitte tantum, genitor; inveniam viam :
Vel si times, ne terra concipiat feras,

30

Properet malum quodcumque, dum terra Herculem 35
Habet, videtque : nam quis invadet mala?

Aut quis per urbes rursus Argolicas erit
Junonis odio dignus? In tutum meas
Laudes redegi nulla me tellus silet.
Me sensit Ursæ frigidum Scythicæ genus,
Indusque Phoebo subditus, Cancro Libys.
Te, clare Titan, testor : occurri tibi,
Quacumque fulges: nec meos lux prosequi
Potuit triumphos. Solis excessi vices;

sibi honorem habuisset. Eum taurum ab Hercule in Creta occisum Claudianus testatur; alii in Peloponneso necatum volunt: forte quia, ut constat, e Creta in Peloponnesum trajecit. Vide Pausan. in Attic.

29. Iratis, etc. Monstra quippe Deorum ira terris immissa sustuli.

31. Si n. animum noverca, etc. De interpretatione Lipsii dubito, ait Gronovius: Si animum suum et benevolentiam abnuit Juno. At Juno mihi videtur dici negare animum pristinum in Herculem sive iram cessando, et non objiciendo ei novum laborem. De quo quidem posteriori sensu nobis videtur non esse dubitandum.

35. Properet, properet edere.

Simile votum Herculis in Hercul. Fur. 937: "...si quod etiamnum est scelus Latura tellus, properet, et si quod parat Monstrum, meum sit, etc. »

36. Invadet, aggredietur, sive jussus, sive injussus. Nihil enim in alterutram partem hoc verbum definit.

38. In tutum meas. Non perituras laudes. Redegi. Vid. Animadv. 40. Me sensit, etc. Vid. Anim. 41. Phobo, orienti soli.- Cancro. Cancri tropico subditus Afer.

43. Quacumque. In Oriente, seu Occidente. Nec meos. Neque lux tua prosequi potuit me ad Tartara penetrantem.

44. Vices, cursus, limites per vices obeundos.

HERCULES OETEUS. ACT. I.
Intraque nostras substitit metas dies.
Natura cessit terra defecit gradum.
Laxata prior est nox; et extremum chaos
In me incucurrit: inde ad hunc orbem redii,
Unde omne retro est: tulimus Oceani minas,
Nec ulla valuit quatere tempestas ratem,

[blocks in formation]

Quacumque pressi: pars quota est, quam prosequor?
Jam vacuus æther non potest odio tuæ
Sufficere nuptæ; quasque devincam feras,
Tellus timet concipere, nec monstra invenit.
Feræ negantur. Hercules monstri loco
Jam cœpit esse quanta nunc fregi mala,
Quot scelera nudus? quidquid immane obstitit,
Solæ manus stravere: nec juvenis feras

Timui, nec infans: quidquid est jussum, leve est.
Nec ulla nobis segnis illuxit dies.

O quanta fudi monstra, quæ nullus mihi
Rex imperavit! institit virtus mihi

:

Junone pejor sed quid impavidum genus
Fecisse prodest? non habent pacem Dei.
Purgata tellus omnis in cælo videt,
Quodcumque timuit: transtulit Juno feras.

45. Intraque nostras, etc. Longius pertinent metæ victoriarum mearum, quam metæ diei. — Intra. Al. Infra. Vid. Animadv.

46. Defecit, non suppeditavit mihi ubi sisterem.

47. Laxata. Vid. prim. Animadv. - Laxata prior est nox. Id est, ego noctis prioris, noctis quam priorem expertus fueram, et quæ regnat in terris, spatium laxavi, protuli, dum, Inferos aggressus, lucem supernam reliqui, versaturus in tenebris plus quam e solito.

55

60

65

48. In me incucurrit. Vid. Anim. 48. Unde omne retro est. A quo omnia abire et retro ferri necesse est. Vid. Animadv.

51. Pressi, pondere corporis mei.-Prosequor, etc. Vid. Animad. 52. Tuæ nuptæ, Junoni. 57. Mala, monstra.

61. Nullus. Nullus Eurystheus. Cf. Herc. Fur. 35, et inf. 1800.

63. Sed, etc. Sed quid prodest a me, genere tuo, prole tua, liberatos metu monstrorum homines, quum illa in cælum Juno transtulerit?

Ambit peremtus Cancer ardentem plagam,
Libyæque sidus fertur, et messes alit.
Annum fugacem tradit Astrææ Leo:
At ipse jactans fervidam collo jubam,
Austrum madentem siccat, et nimbos rapit.
Invasit omnis ecce jam cælum fera,
Meque antecessit: victor e terris meos
Specto labores: astra portentis prius
Ferisque Juno tribuit, ut cælum mihi
Faceret timendum : sparserit mundum licet,
Cælumque terris pejus, ac levius Styge
Irata faciat; dabitur Alcidæ locus.

Si post feras, post bella, post Stygium canem,
Nondum astra merui, Siculus Hesperium latus
Tangat Pelorus; una jam tellus erit,
Illinc fugabo maria: si jungi jubes,
Committat undas Isthmus, et juncto salo
Nova ferantur Atticæ puppes via.
Mutetur orbis: vallibus currat novis
Ister, novasque Tanais accipiat vias:
Da, da tuendos, Juppiter, saltem Deos.

67. Cancer. Thyest. vs. 852. Ardentem, zonam torridam.

-

[blocks in formation]

70

75

80

85

Gronov. ad Hipp. vs. 510. BADen.

80. Siculus. Siciliam Italiæ contiguam reddam: uti fuit,priusquam vi pontus et undis Hesperium Siculo latus abscidit. » Æn. III, 417.

81. Pelorus. Unum e tribus Siciliæ promontoriis, quod Italiam spectat.

82. Illinc, etc. Vid. Animadv. 83. Committat. Isthmo Corinthio perfosso, Egæum Ionio miscebo mare. Et indicat laborem præcedenti, vs. 80, omnino contrarium. 85. Vallibus, alveis.

86. Tanais, Scythiæ fluvius.

Illa licebit fulmen a parte auferas,
Ego quam tuebor: sive glacialem polum,
Seu me tueri fervidam partem jubes,

Hac esse superos parte securos puta.
Cirrhæa Pæan templa, et ætheream domum
Serpente caso meruit: at quoties jacet
Python in hydra? Bacchus et Perseus Deis
Jam se intulere sed quota est mundi plaga
Oriens subactus? aut quota est Gorgon fera?
Quis astra natus laudibus meruit suis

Ex te et noverca? Quem tuli, mundum peto.
Sed tu, comes laboris Herculei, Licha,
Perfer triumphos, Euryti victos lares,
Stratumque regnum: vos pecus rapite ocius,
Qua templa tollens ara Cenæi Jovis
Austro timendum spectat Euboicum mare.

88. Licebit fulmen... auferas. Poteris auferre, salva securitate cælidefendam.

colum, quos

91. Hac parte, cui ego fuero præpositus. - Securos, a feris quas

Juno in cælum transtulit.

[ocr errors][merged small]

90

95

100

Medusa a Perseo devicta. Conf.
Med. vs. 829.

100. Perfer triumphos. Jubet enim illum nuntium ire ad uxorem: qua occasione ab illa accepit tunicam, qua arsit Hercules. Triumphos, insignia victoriæ et imagines.

[blocks in formation]

CHORUS OECHALIARUM VIRGINUM,

IOLE.

CHOR. * Par ille est Superis, cui pariter dies
Et fortuna fuit: mortis habet vices,
Lente quum trahitur vita gementibus.
Quisquis sub pedibus fata rapacia,
Et puppem posuit fluminis ultimi,
Non captiva dabit brachia vinculis,
Nec pompæ veniet nobile ferculum.
Nunquam est ille miser, cui facile est mori.
Illum si medio decipiat ratis

Ponto, quuin Borean expulit Africus,

Aut Eurus Zephyrum, quum mare dividunt,

Act. I, sc. II. Iole, Choro OEchalidum mixta, patriæ excidium, suorum internecionem, suam denique servitutein plangit.

*Hemichoria prima habet choriambicos, et est vox Chori: altera anapæsticos, et est querela Ioles: finis Chori eodem genere metri clauditur. Ponuntur hæc conjunctim, quasi scenæ unius loco.

104. Cui pariter. Cujus vita simul cum fortunæ felicis exitu desinit.

105. Et fortuna fuit. Fuit eleganter pro, desiit. Exempla sunt apud Heinsium ad Ovid. Art. Am. III, vs. 113. Mortis habet vices. Morti similis est. Quo fere sensu Nostras Voltaire, in uno e suis levioribus carminibus : Cesser de plaire et d'être aimable Est une mort insupportable; Cesser de vivre, ce n'est rien. »

[ocr errors]

107. Sub pedibus. Subjecit pedibus, contemsit mortem et Charontis cymbam. Cf. Virg. Georg. II, 492.

105

110

108. Posuit, etc. Vid. Animadv.

11

110. Nec pompa. Neque ut spectaculum exornabit victoris hostis triumphum. Seneca de Vit. Beat. 25 in alienum imponas ferculum, exornaturus victoris superbi ac feri pompam. - Nobile ferculum. Non ducetur in triumpho. Ferculum, inquit Placiades, est missus carnium. Sed hoc loco ponitur pro instrumento, quo spolia suspendebantur, ut Livius usurpavit lib. I, cap. x, his verbis: « inde exercitu victore reducto, ipse cum factis vir magnificus, tum factorum ostentator haud minor, spolia ducis hostium cæsi suspensa fabricato ad id apte ferculo gerens, Capitolium adscendit, etc. » III. Nunquam est ille, etc. Vide vs. 585.

in

112. Illum si, etc. Vid. Anim.— Ratis, fracta, hians, fatiscens.

114. Mare. Maris dominium inter se venti victores partiuntur.

« PredošláPokračovať »