tendum est conjugem haereticum aut schismaticum mul tis de causis permoveri posse, ut ad sese universam sobolem trahat. Verum etiamsi demus, quod fidem pactis promissisque servare velit, tamen: Unus aedificans, ut verba usurpem Ecclesiastici, et unus destruens: quid prodest nisi labor? Unus orans et unus maledicens: cujus vocem exaudiet Deus (1)?

349. Eaec de Matrimonio paulo prolixius pro rei gra. vitate agere volui; in qua tractatione nihil me scripsisse profiteor, quod ex veritatis amore et catholicae doctrinae tuendae studio non sit profectum. Ceterum si quid forte videatur a me dictum esse liberius, quam ut placere quibusdam possit, velim, ut aequi homines sedato attentoque animo secum reputent, quae sanctissi mus Mediolanensis Antistes Ambrosius ad Theodosium piissimum Imperatorem olim scripsit: Sed neque impe riale est libertatem dicendi denegare, neque sacerdotale, quod sentias, non dicere... Siquidem hoc interest inter bonos et malos principes, quod boni libertatem amant, servitutem improbi. Nihil etiam in sacerdote tam periculosum apud Deum, tam turpe apud homines, quam quod sentiat non libere pronunciare. Quod facio primum tui amore, tui gratia, tuae studio conservandae salutis (2).

(1) Cap. XXXIV, 28 et 29 Cfr. Serarius, op. cit. cap. 2, § 14 et seqq.

(2) Epist. XL, edit. Maur. n. 2

et 3.

sibi, sed etiam liberis suis iniquus esse velit, ut impiam sectam profitentes exitio pereant sempiterno? Ad haec libet quaerere num catholicus pater sit filiorum tantum, an etiam filiarum pater? Similique ratione num mater catholica filiarum dicenda sit, an etiam filiorum? Profecto tales parentes qui sunt, ut sic velint sobolem partiri, referre mihi videntur mulierem, quae coram Salomone rege alteri dicebat: Nec mihi nec tibi sit, sed dividatur (1). Imo pessimae feminae crudelitatem longe superant. Illa enim cupiebat ut alienae sobolis membra in duas partes discerperentur; isti vero prolem a se genitam sic dividunt, ut non in corpora sed in animas saeviant, dumque unam partem Christo et ecclesiae, alteram impietati et malo daemoni addicunt. Nonne in supremo judicii die filia haeretica catholicum patrem, filius autem haereticus matrem catholicam justissime accusabit (2)?

348. Neque vero quisquam opponat e duobus malis minus esse eligendum. Ecquis enim istos in eam necessitatem conjecit, ut alterutrum faciendum sit? Nonne satius esset, ut catholici ab ineundo cum haereticis aut schismaticis matrimonio penitus abstinerent? Ultro igitur volentesque sese iis vinculis implicant, quibus deinde suae soboli iniquissimi esse coguntur. Neque omit

toti sint, liquet, ceteris praetermis

sis,
ex Catechismo Heidelbergensi,
seu Instructione in doctrina chri-
stiana pro ecclesiis reformatis, no-
vissime edito Sulzbachii anno 1826,
in cujus prooemio praedicantes di-
cuntur sese eidem jurejurando ob-
stringere. Itaque in hoc libro sym-
bolico, pag. 36, octava interrogatio
haec est: Quodnam intercedit di-
scrimen inter coenam Domini et
Missam papisticam ? Resp. Missa
nihil aliud proprie est nisi abnega-
tio unici sacrificii et passionis Jesu
Christi ac maledicta idololatria.Ne-

scio utrum haec in ore istorum hominum risum magis an indignatio

nem moveant.

(1) Reg. 11, 26.

(2) Exinde apparet iniquitas illarum legum, quibus sancitur, ut masculi patris, feminae vero matris religionem sectentur, aut qaod deterius, ut universa proles orta ex conjugiis mixtis profiteatur religionem, quam vocant dominantem. Eadem erat imperatorum ethnicorum ratio, qui editis legibus omnes cogebant, ut gentium superstitiones profiterentur,

tendum est conjugem haereticum aut schismaticum mul453 tis de causis permoveri posse, ut ad sese universam sobolem trahat. Verum etiamsi demus, quod fidem pactis promissisque servare velit, tamen: Unus aedificans, ut verba usurpem Ecclesiastici, et unus destruens: quid prodest nisi labor? Unus orans et unus maledicens: cujus vocem exaudiet Deus (1)?

349. Eaec de Matrimonio paulo prolixius pro rei gra vitate agere volui; in qua tractatione nihil me scripsis se profiteor, quod ex veritatis amore et catholicae doctrinae tuendae studio non sit profectum. Ceterum si quid forte videatur a me dictum esse liberius, quam ut placere quibusdam possit, velim, ut aequi homines sedato attentoque animo secum reputent, quae sanctissi mus Mediolanensis Antistes Ambrosius ad Theodosium piissimum Imperatorem olim scripsit: Sed neque impe riale est libertatem dicendi denegare, neque sacerdotale, quod sentias, non dicere... Siquidem hoc interest inter bonos et malos principes, quod boni li bertatem amant, servitutem improbi. Nihil etiam in sa cerdote tam periculosum apud Deum, tam turpe apud homines, quam quod sentiat non libere pronunciare... Quod facio primum tui amore, tui gratia, tuae stu dio conservandae salutis (2).

INDEX

TRACTATUS DE INDULGENTIIS

PROOEMIUM
PROP. I.

PROP. II.

PROP. III.

PROP. IV.

Pag. 5

Est in Ecclesia potestas a Christo
concessa conferendi Indulgen-
tias, earumque usus est Christia-
no populo maxime salutaris
DIFFICULTATES

Indulgentiae hominem liberant a
poenae reatu non solum co-
ram ecclesia, sed etiam coram
Deo

TRACTATUS DE SACRAMENTO
EXTREMAE UNCTIONIS