Obrázky na stránke
PDF
ePub

Quidquid de Libycis verrilur areis:
Gaudentem patrios findere sarculo
Agros, Attalicis conditionibus

Numquam demoveas, ut trabe Cypria
Myrtoum pvidus nauta secet mare.

Aeque in

In libris de antiquitate Romana nautam pavidum? eam quaestionem non explicatam eptum hoc, atque si in altero vidi.

Quidquid de Libycis cerritur areis. Frumentum in areis teritur, de areis legitur, tollitur. Reliquiae frumenti, cum pulvere et sordibus mixtae, verruntur. Verbum vile, quo in hac re nemo poëta usus est.

Nunquam demoveas. Demoveas est Lambini. MSS. et editt. dimoveas, etiam Donatus ad Terent. Adelph. II. 2. 22. In tam levi vocalis discrimine MSS. parum curо. Et hae centies confusae sunt. Librarii non intelligebant aliquem dimoveri exiguo tempore inde, quo mox redit, demoveri in perpetuum. Plautus Pers. III. 1. 45. Dicet quod quisque volt. Ego de hac sententia non demovebor. Horat. I. Serm. 1. 38. quum te neque fervidus aestus Demoveat lucro.

membro diceres: » Ex nauta non facies pigrum agricolam." Reclamat natura ingenii humani. Nam si uterque de vitae suae curriculo posset demoveri, rusticus fieret pavidus nauta, nauta piger rusticus. Facit quidem Horatius nautam metuentem tunc, quum saeva tempestate in mari iactatur. Sed vide, quam exigui temporis sit ille metus. Mox reficit rates quassas. Legamus potius: Myrtoum impavidus nauta secet mare. Hoc est proprium nautae epitheton, cui primo Horatius robur et aes triplex circum pectus tribuit. Idem Satyr. I. 1. 29. nautaeque per omne audaces mare qui currunt. Non audiendus igitur comment. Cruq. annotans: »pavidus, proprium epitheton nautarum." Quasi vero essent lepores, de quibus idem ad Epod. II. 35. » Pavidus, naturale epitheton lepoTempora nimirum in hoc genere distinguenda sunt. In periculis et procellis nautae bene appellantur timidi, pavidi, et

rum.

[ocr errors]

Myrtoum pavidus nauta secet mare. Ex agricola nunquam facies nautam, ex nauta nunquam agricolam. Jam epitheton aliquid, ut a poëta, additur. Quis addat » Ex agricola non facies miseri. Horat. I. Carm. 14. Nil

Luclantem Icariis fluctibus Africum Mercator metuens, otium et oppidi

pictis timidus navita puppibus fidit. Seneca Herc. Fur. 552. Succurrunt timidis sidera nautis. Val. Flacc. I. Argon. 573. Lumenque innoxia fudit Purpureum miseris olim implorabile nautis. Hoc est, in laboribus, periculo vitae versantibus, deLois, uoyspois. Ita et Virgil. III. Georg. 313. miseris velamina nautis. Fere ut miseri mortales III. Georg. 66. et Stat. III. Silv. 2. 61. miseri animantes. Burm. neque ibi, neque ad VI. Argon. 666. rectam significationem percepit, dicens proprium epitheton, propter naufragiorum metum et frequentiam. Melius Cort. et Laguna ad Lucan. VIII. 174. Interim hic pavidus nauta legitur in omnibus MSS. et Donat. ad Terent. Adelph. II. 2. 22. et Lutat. ad Statii Theb. VI. 283.

Otium et oppidi Laudat rura sui. Mercator sive navita, iactatus tempestate, eos felices existimat, qui in oppido tuti vivunt et agros circa oppidum iacentes colunt, in quo oppido ipse, si in terra sit, habitat. Ipse adeo fieri vellet rusticus. Vix salvus in illud oppidum pervenit, et lucrum, periculis quaesitum, partim consumsit, quum vitam antiquam repetit, indocilis tenuem sibi victum multo labore quaerere et par

vo contentus degere. Navita optat otium et agros, sed in tempestate. Quum ei esse liceat rustico, non vult. Eadem plane imago est in Satyr. I. 1. 3. Contra mercator, navim iactantibus austris: Militia est potior. Doctissimi interpretes non viderunt hanc fuisse mentem Horatii. Alioquin non tantopere laudassent coniecturam Acidalii: Oppidi laudat tuta sui. Neque tuta oppidi plane idem significat quod tutum oppidum, sed loca in oppido, aliis locis, quae sunt in eodem oppido, tutiora, partem oppidi tutiorem. Virgil. XI. Aen. 882. tuta domorum: loca in domibus, quae fugientes tamquam tuta petebant. Lucan. X. 458. Ceu puer imbellis, ceu captis femina muris, Quaerit tuta doTacit. III. Hist. 76. Non vigilias agere, non intuta moenium firmare. Quodsi quis omnia illa similis structurae exempla consideret, quae varii interpretes collegerunt ad Livii VI. 42. Vellei. Paterc. -II. 63. Flori III. 5. Frontin. I. 3. 10. Vechnerus denique in Hellenolexia I. p. 123. sq. is videbit adiectiva vim partitivam ubique fere conservare, adeo non rectum sit, quod Ernest. scripsit ad Tacit. Mor. Germ. cap. 19. secreta literarum nihil

mus.

ut

in lucem mitti vellet. Eadem erat caussa aliarum editionum, unde ea sumsi, quae auctoribus non indigna arbitrabar, addito semper, in rebus quoque minimis, auctorum nomine.

Atque ego Horatium iam ante annos edere potuissem. Sed semper nonnulla erant, in quibus explicandis mihi non satisfacerem. Neque me huius morae poenituit. Dies enim et tempus interdum, quae non bene perspexcram, docuerunt, et, ut spero, sive me, sive alios, imposterum docebunt. Novum certe Horatii interpretandi exemplum proposui. Nam antiquum sequentes, nihil proficiemus. Qui naturam et ingenium Romanae poësios longo usu et exercitatione perdidicerint, et Horatium ita tractaverint, ut oportet qui de eo iudicare velint, hi aliquando perficient, quod a me inchoatum est. Aut fallor, aut si olim in aliquo terrarum angulo meliora MSS. vel Codices palimpsesti reperiantur, multae de coniecturis, quas facturi sint, confirmabuntur. Ego, ut veteri Criticorum dicto hanc epistolam finiam, Horatium legi, et, ut potui, emendavi. Vale Descuri, vir praestantissime, et me ama. Scripsi Leidae Kal. Novembг. MDCCCXXXIII.

Spernit; nunc viridi membra sub arbuto
Stratus, nunc ad aquae lene caput sacrae.
Multos castra iuvant, et lituo tubae
Permixtus sonitus, bellaque matribus
Detestata. Manet sub Iove frigido
Venator, tenerae coniugis immemor,
Seu visa est catulis cerva fidelibus,
Seu rupit teretes Marsus aper plagas.
Me doctarum hederae praemia frontium
Dis miscent superis. Me gelidum nemus
Nympharumque leves cum Satyris chori
Secernunt populo: si neque tibias
Euterpe cohibet, nec Polyhymnia
Lesboum refugit tendere barbiton.

[ocr errors]

Et

Me doctarum hederae praemia miscent, faciunt me Deum. Ergo
frontium. Broukh. hic legendum
putat: Te, et mox Te gelidum
nemus. Laudari enim Maecenatis
amorem erga studium poëticum.
Nam si haec omnia ad ipsum Ho-
ratium referantur, inepte subiici
quod si me lyricis vatibus in-
seris." Te doctarum quoque a-
lii maluerunt, in quibus Wolfius.
Fasc. I. Analect. Literar. Sed
laus Maecenatis non adeo cerne-
batur ipsa poësios exercitatione,
quam favore. Hederae autem erant
praemia vatum, non patronorum.
Praeterea longe aliud studium
Maecenatem dis superis miscebat. Me iuga Burdigalae, trino me
Dis miscent superis. Me ge- flumina coetu Secernunt tur
Hederae me Dis bis popularibus,

iam hederas erat consecutus.
statim dubitat, an Euterpe et Po-
lyhymnia sibi faveant. Misceor
dis superis majorem felicitatem
significat, quam sublimi ferio si-
dera vertice. Sententia, ut ver-
sus nunc leguntur, ita procedit :
Hederae me faciunt Deum. ᏚᎥ .
Musae faveant, ero felicissimus.
Nemus iam ipsum intelligitur e
choris Satyrorum et Nympharum.
Sumtum est ex Epist. II. 2. 77.
Scriptorum chorus omnis amat
nemus, et fugit urbes. Compa-
randus autem Ausonius Epist. 24.

lidum nemus.

1

Quod si me lyricis vatibus inseris, Sublimi feriam sidera vertice.

Quod si me lyricis vatibus inseris. Cadebat in ingenium Grammaticorum vs. 32. ita explicare: Si Musae favent, adeo ut nomen lyrici merear, te judice, Maecenas. Hoc versu sublato, omnia concinno ordine profluunt. >> Sua quemque voluptas trahit. Me amor poësios delectat. In qua re si Musae mihi adspirant, maximam mihi gloriam et felicitatem consecutus esse videbor." Interpretes ut aptam rerum seriem invenirent, coacti sunt si explicare siquidem, quoniam. Sed hoc statim, initio rei susceptae, de se praedicare, est hominis superbi. Postquam Horatius se dia in genere lyrico exercuerat, ne tum quidem has laudes sibi tribuebat, sine aliqua exceptionis modestia, neque il lud quaesitam meritis sume superbiam, nisi tacente iam invidia confirmataque gloria, usurpavit. Ultima pars huius carminis, si verba et res spectes, non minus poëtica est, quam reliquae.

Quod si me lyricis vatibus inseris suo se frigore et humili sono ipsum prodit. Ne dicam de ingrata repetitione. Si Euterpe Quod si me. Et quibus, quaeso, lyricis eum insereret Maecenas ? Romanis? Nondum exstabant, qui aliquam laudem erant adepti, et nemo praeter Horatium adeptus est. Igitur Graecis ut scilicet diceretur: » Nobiles Lyrici sunt Pindarus, Alcaeus, Horatius." Sed ita non loquimur sine addita gentis significatione, ut: »Apud Graecos nobiles sunt Pindarus, Alcaeus, apud Romanos Horatius." Neque Horatius nomen et decus affectare audebat, quo Graeci poëtae florebant. Hos longe sequebatur, felix, si accepisset spiritum Grajae tenuem Camoenae. Hoc unice agebat, ut appellaretur princeps fidicen lyrae Romanae, qui Aeolium carmen ad Italos modos deduxisset. Talis homo non recte lyricis vatibus inseritur.

« PredošláPokračovať »