Obrázky na stránke
PDF
ePub
[ocr errors][merged small]

XI. AD POSTUMUM.

Ut mortem vitet nemini esse datun

Ehen! fugaces, Postume, Postume,
Labuntur anni; nec pietas moram
Rugis et instanti senectæ

Afferet, indomitæque morti:

5 Non, si trecenis; quotquot eunt dies, Amice, places illacrymabilem Plutona tauris, qui ter amplum1 Geryonem Tityonque tristi Compescit undâ, scilicet omnibus 10 Quicumque terræ munere vescimur, Enavigandâ, sive reges,

15

Sive inopes erimus coloni.
Frustrà cruento Marte carebimus,
Fractisque rauci fluctibus Adriæ:
Frustrà per autumnos nocentem
Corporibus metuemus Austrum:
Visendus ater flumine languido,
Cocytus errans, et Danai genus 3
Infame, damnatusque longi

20 Sisyphus Eolides laboris.
Linquenda tellus, et domus, et placens
Uxor: neque harum, quas colis, arborum
Te, præter invisas cupressos 5

Úlla brevem dominum sequetur. 23 Absumet hæres Cæcuba dignior,

' Tricorporem, Géryon, ainsi représenté par la fable à cause des trois principales îles Baléares dont il était souverain.

2 Titye, géant, puni aux enfers du même supplice que Prométhée sur le Caucase.

3 Les Danaïdes. Voy. Ode 8, 1. 3.

4 Sisyphe, condamné à porter au haut d'une montagne une pierre énorme qui retombe aussitôt.

5 Le cyprès était employé dans les funérailles.

Servata centum clavibus, et mero
Tinget pavimentum superbum,
Pontificum potiore cœnis.

www ww

XII.

In luxum ætatis suæ hominum

Jam pauca aratro jugera regiæ
Moles relinquent undique latiùs
Extenta visentur Lucrino1

Stagna lacu, platanusque cælebs
5 Evincet ulmos: tum violaria, et
Myrtus, et omnis copia narium,
Spargent olivetis odorem,
Fertilibus domino priori :
Tum spissa ramis laurea fervidos
10 Excludet ictus. Non ita Romuli
Præscriptum, et intonsi Catonis
Auspiciis, veterumque normà.
Privatus illis census erat brevis,
Commune magnum : nulla decempedis
Metata privatis opacam

15

20

Porticus excipiebat Arcton3.
Nec fortuitum spernere cespitem
Leges sinebant, oppida publico
Sumptu jubentes, et Deorum
Templa novo decorare saxo.

1 Près de Baies.

2 Decempeda, mesure de dix pieds.

3 L'Ourse, constellation qui donne son nom au pôle Arctique. Ces galeries, destinées à garantir des ardeurs du soleil, étaient ordinairement exposées au nord.

ww

XIII. AD GROSPHUM.

Animi tranquillitatem non haberi, nisi cupiditatibus coërcendis.

Otium divos rogat in patenti
Prensus Egæo, simul atra nubes
Condidit lunam, neque certa fulgent
Sidera nautis :

5 Otium bello furiosa Thrace,
Otium Medi pharetrâ decori,
Grosphe, non gemmis, neque purpurâ ve-
nale, nec auro.

Non enim gazæ, neque consularis
10 Summovet lictor miseros tumultus
Mentis, et curas laqueata circum
Tecta volantes.

Vivitur parvo bene, cui paternum
Splendet in mensâ tenui salinum;
15 Nec leves somnos timor aut cupido
Sordibus aufert.

20

Quid brevi fortes jaculamur ævo
Multa? quid terras alio calentes
Sole mutamus? Patriæ quis exul
Se quoque fugit?

Scandit æratas vitiosa naves

Cura; nec turmas equitum relinquit,
Ocior cervis, et agente nimbos
Ocior Euro.

25 Lætus in præsens animus, quod ultrà est,
Oderit curare; et amara læto

Temperet risu. Nihil est ab omni
Parte beatum.

Abstulit clarum cita mors Achillem; 30 Longa Tithonum minuit senectus :

'Tithonum, époux de l'Aurore. Cette Déesse, en deman dant pour lui l'immortalité, oublia de demander qu'il ne vieilli

Et mihi forsan, tibi quod negàrit,
Porriget hora 2.

Te greges centum, Siculæque circum
Mugiunt vaccæ; tibi tollit hinnitum
35 Apta quadrigis equa; te bis Afro
Murice tinctæ

40

Vestiunt lanæ mihi parva rura, et
Spiritum Graïæ tenuem Comænæ
Parca non mendax dedit, et malignum
Spernere vulgus.

point. Il devint si décrépit qu'elle fut obligée de le changer en cigale.

2 La destinée.

3 Chars attelés de quatre chevaux.

XIV. AD MECENATEM.

Egrum animo ac corpore consolatur.

Car me querelis exanimas tuis?
Nec Dis amicum est, nec mihi, te priùs
Obire, Mæcenas, mearum

Grande decus, columenque rerum.
5 Ah! te meæ si partem animæ rapit
Maturior vis, quid moror altera,
Nec carus æquè, nec superstes
Integer? Ille dies utramque
Ducet ruinam. Non ego perfidum
10 Dixi sacramentum : ibimus, ibimus,
Utcumque præcedes, supremum
Carpere iter comites parati.

15

Me nec Chimæræ spiritus igneæ,
Nec, si resurgat centimanus Gyas',
Divellet unquam : sic potenti
Justitiæ, placitumque Parcis.

Monstre fabuleux tué par Bellérophon, 2 L'un des Titans.

20

20

Seu Libra3, seu me Scorpius aspicit
Formidolosus, pars violentior
Natalis horæ, seu tyrannus

Hesperia Capricornus undæ ;
Utrumque nostrum incredibili modo
Consentit astrum. Te Jovis impio
Tutela Saturno refulgens"
Eripuit, volucrisque fati

25 Tardavit alas; cùm populus frequens
Lætum theatris ter crepuit sonum:
Me truncus illapsus cerebro
Sustulerat, nisi Faunus ictum
Dextrâ levasset, Mercurialium
30 Custos virorum. Reddere victimas
Edemque votivam memento:

Nos humilem feriemus agnam.

3 La Balance, le Scorpion, le Capricorne, signes du zodiaque.

4 Jupiter et Saturne, planètes. Le Poëte parle ici d'après les idées de l'astrologie judiciaire, qui attribuait aux astres certaines influences sur la vie humaine.

mmm

XV.

Se mediocri fortuná contentum vivere. Stultos esse qui divitias per fas et nefas cumulent.

5

Non ebur, neque aureum

Meå renidet in domo lacunar:

Non trabes Hymettiæ

Premunt columnas ultimâ recisas

Africa: neque Attali

Ignotus hæres, regiam occupavi :

Nec Laconicas mihi

Trahunt honestæ purpuras clienta.

At fides, et ingent

10 Benigna vena est; pauperemque dives

« PredošláPokračovať »