which the noun would be in for which the relative is a substitute. Also, when the relative is connected objectively with the verb, it precedes the verb in Latin, as in English.

13. The verbs sum, fio, existo, verbs passive of naming, and most passive and intransitive verbs, are followed by that case, of the noun or pronoun which precedes it.

14. The ablative case is frequently used absolutely, that is, free from the government of any other word in this case it frequently agrees with the past participle, the word being being understood between them. It most frequently expresses a state of being, and the cause of an expressed act.

15. The feminine noun res, a thing, is frequently omitted, and, in such case, the adjective is made neuter; also homo, a man, is omitted, and the adjective made masculine.

In the following sentences the whole of the foregoing rules and observations will be illustrated.

1. Fœdere icto trigemini, arma capiunt.

2. Priusquam inde digrederentur, roganti Metto ex fœdere icto quid imperaret, imperat Tullus, uti juventutem in armis habeat; usurum se eorum opera, si bellum cum Vejentibus foret.

3. Ita exercitus inde domos abducti. Princeps Horatius ibat, trigemina spolia præ se gerens. Cui soror virgo, quæ desponsa uni ex Curiatiis fuerat, obvia ante portam Capenam fuit; cognitoque super humeros fratris paludamento sponsi, quod ipsa confecerat, solvit crines, et flebiliter nomine sponsum mortuum appellat.

4. Corripuere viam interea, qua semita monstrat.
Jamque ascendebant collem, qui plurimus urbi
Imminet, adversasque aspectat desuper arces.
Miratur molem Æneas, magalia quondam :
Miratur portas, strepitumque, et strata viarum,
Instant ardentes Tyrii: pars ducere muros,
Molirique arcem, et manibus subvolvere saxa:
Pars aptare locum tecto et concludere sulco.

5. Improbus est, qui scit beneficium accipere, nescit reddere. 6. Cæsar beneficiis ac munificentia magnus habebatur, integritate vitæ Cato.

7. In mundo Deus est, qui regit, qui gubernat, qui cursum astrorum, qui mutationes temporum, rerum vicissitudines, ordinesque conservat.

8. Regius, accitu cari genitoris, ad urbem

Sidoniam puer ire parat, mea maxima cura,

Dona ferens pelago, et flammis restantia Troja.

9. Forte in duobus tum exercitibus erant trigemini fratres, nec ætate, nec viribus dispares, Horatios Curiatiosque fuisse satis

constat.

10. Quibus rebus confectis, omnia propere per nuncios consuli declarantur.

In the following sentences the contrast will be exhibited between the different constructions refered to in Rules 8, 9, 10.

Primus rex Atheniensibus fuit Cecrops.

Rule 10.

COMPARATIVE AND ABLATIVE.

23. Nihil est dulcius his literis, quibus cœlum, terras, maria cognoscimus.

24. Scientia nulla res est præstantior.

25. Vilius argentum est auro, virtutibus aurum.

COMPARATIVE AND QUAM.

Nihil est dulcius quam hæ literæ (sunt) quibus cœlum, terras, maria cognoscimus.

Nulla res est præstantior quam scientia (est).

Vilius argentum est quam aurum (est), aurum (est vilius) quam virtutes (sunt).

26. Non debemus quidquam agere, cujus non possimus causam reddere.

27. Pecuniam in loco negligere, maximum interdum est lucrum.

28. Cur me querelis exanimas tuis? Nec Dîs amicum est, nec mihi, te prius obire, Mæcenas, mearum grande decus columenque rerum.

29. Scandit æratas vitiosa naves cura, nec turmas equitum relinquit, ocior cervis, et agente nimbos ocior Euro.

30. Nempe inter varias nutritur sylva columnas, laudaturque domus longos quæ prospicit agros.

31. Nil admirari prope res est una, solaque, quæ possit facere et servare beatum.

32. Quando pauperiem, missis ambagibus, horres, accipe, qua ratione queas ditescere. Turdus, sive aliud privum dabitur tibi, devolet illuc, res ubi magna nitet, domino sene.

33. Ille gravem duro terram qui vertit aratro, miles, nautæque per omnes audaces mare qui currunt, hac mente laborem sese ferre, senes ut in otia tuta recedant, aiunt, cum sibi sint congesta cibaria.

34. Est modus in rebus, sunt certi denique fines,

Quos ultra citraque nequit consistere rectum.

35. Nec diu pax Albana mansit, invidia vulgi, quod tribus militibus fortuna publica commissa fuerit, vanum ingenium dictatoris corrupit, et quoniam recta consilia haud bene evenerant, pravis reconciliare popularium animos cœpit.

36. Igitur, ut prius in bello pacem, sic in pace bellum quærens, quia suæ civitati animorum plus quam virium cernebat esse, ad bellum concitat alios populos.

37. Postquam, regno diviso, legati Africa discessere, et Jugurtha, contra timorem animi, præmia sceleris adeptum sese videt; certum ratus, quod ex amicis apud Numantiam acceperat, omnia Romæ venalia esse, simul et illorum pollicitationibus accensus, quos paullo ante muneribus expleverat, in regnum Adherbalis animum intendit.

38. Ceterum fama tanti facinoris per omnem Africam brevi divulgatur. Adherbalem omnesque qui sub imperio Micipsæ fuerant, metus invadit; in duas partes discedunt; plures Adherbalem sequuntur, sed illum alterum bello meliores. Igitur Jugurtha quam maximas potest copias armat; urbes, partim vi, alias voluntate, imperio suo adjungit; omni Numidiæ imperare parat.

39. Prodigus et stultus donat quæ spernit et odit.

40. Fingit equum tenera docilem cervice magister ire viam qua monstret eques.

41. Quo semel est imbuta recens, servabit odorem

43.

Testa diu.

42. Invidus, iracundus, iners, vinosus, amator;
Nemo adeo ferus est, ut non mitescere possit,
Si modo culturæ patientem commodet aurem.
Vides, quæ maxima credis
Esse mala, exiguum censum, turpemque repulsam,
Quanto devites animi capitisque labore.
Impiger extremos curris mercator ad Indos,
Per mare pauperiem fugiens, per saxa, per ignes:
Ne cures ea quæ stulte miraris et optas,
Discere et audire et meliori credere non vis?

44. Cervus equum pugna melior communibus herbis
Pellebat, donec minor in certamine longo
Imploravit opes hominis, frænumque recepit;
Sed postquam victor violens discessit ab hoste,
Non equitem dorso, non frænum depulit ore.
Sic qui pauperiem veritus, potiore metallis
Libertate caret, dominum vehet improbus, atque
Serviet æternum, quia parvo nesciet uti.
Cui non conveniet sua res, ut calceus olim,
Si pede major erit, subvertet; si minor, teret.
Hic onus horret

45.

Ut parvis animis, et parvo corpore majus ;
Hic subit et perfert. Aut virtus nomen inane est,
Aut decus et pretium recte petit experiens vir.

46. Postquam Cato adsedit, consulares omnes, itemque senatus magna pars, sententiam ejus laudant, virtutem animi ad cœlum ferunt. Alii alios increpantes timidos vocant; Cato magnus atque clarus habetur.

47. Sciebam sæpenumero parva manu cum magnis legionibus hostium contendisse; cognoveram parvis copiis bella gesta cum opulentis regibus; ad hoc, sæpe fortunæ violentiam toleravisse ; facundia Græcos, gloria belli Gallos ante Romanos fuisse. Ac mihi multa agitanti constabat, paucorum civium egregiam virtutem cuncta patravisse, eoque factum, uti divitias paupertas, multitudinem paucitas superaret.

48. Cæsar beneficiis ac munificentia magnus habebatur, integritate vitæ Cato. Ille mansuetudine et misericordia clarus factus, huic severitas dignitatem addiderat. His genus, ætas, eloquentia prope æqualia fuere.

49. Numæ morte ad interregnum res rediit. Inde Tullum Hostilium, nepotem Hostilii, cujus in infima arce clara pugna adversus Sabinos fuerat, regem populus jussit. Patres auctores facti.

50. Sed, confecto prælio, tum vero cerneres quanta audacia, quantaque animi vis fuisset in exercitu Catilinæ. Nam fere quem quisque pugna locum ceperat, eum, amissa anima, corpore tegebat. Pauci autem, quos cohors prætoria disjecerat, paullo diversius, sed omnes tamen adversis vulneribus conciderant. Catilina vero longe a suis inter hostium cadavera repertus est, paullulum etiam spirans, ferociamque animi, quam habuerat vivus, in vultu retinens.

51. Sic locutus, cum literis, quas Micipsæ redderet, dimisit. Earum sententia hæc erat: Jugurthæ tui bello Numantino longe maxima virtus fuit; nobis ob merita carus est, uti idem senatui sit, et populo Romano, summa ope nitemur. Tibi quidem pro nostra amicitia gratulor. Igitur rex, ubi quæ fama acceperat, ex literis imperatoris ita esse cognovit, cum virtute viri, tum gratia permotus, flexit animum suum, et Jugurtham beneficiis vincere aggressus est, statimque adoptavit, et testamento pariter cum filiis heredem instituit. Sed ipse paucos post annos, morbo atque ætate confectus, cum sibi finem vitæ adesse intelligeret, coram amicis et cognatis, item Adherbale et Hiempsale filiis, dicitur hujuscemodi verba cum Jugurtha habuisse.

Notes on the foregoing.

1. Foedere icto-the league being struck (see Rule 14). The propriety of the usage of the word strike in such case, arises