Regius accītu cāri genitōris ad urbem.

Sidōniam puer īre parat, mea māxima cūra,

Dōna ferēns pelagō et flammīs restantia Trōiae; 68% Hunc ego sōpītum somnō super alta Cythēra Aut super Idalium sacrātā sēde recondam, Nē qua scire dolōs mediusve occurrere possit. Tū faciem illius noctem non amplius ūnam Falle dolō, et nōtōs pueri puer indue vultūs, 685 Ut, cum te gremio accipiet laetissima Didō Rēgālēs inter mēnsās laticemque Lyaeum, Cum dabit amplexus atque ōscula dulcia fīget, Occultum inspīrēs īgnem fallāsque venēnō.” Pāret Amor dictis carae genetrīcis, et ālās stel) 690 Exuit, et gressū gaudēns incedit Iūlī.

Feb/6

695

At Venus Ascanio placidam per membra quietem
Inrigat, et fötum gremio dea tollit in altōs
Idaliae lūcōs, ubi mollis amaracus illum
Floribus et dulci adspirāns complectitur umbrā.
Iamque ibat dictō parēns et dōna Cupīdō
Regia portabat Tyriis, duce laetus Achātē.
Cum venit, aulaeis iam sẽ rēgīna superbis
спилы

Aurea composuit spondā mediamque locāvit; Iam pater Aeneas et iam Trōiāna iuventus 700 Conveniunt strātōque super discumbitur ostrō. Dant manibus famuli lymphās, Cereremque canistris Expediunt, tōnsisque ferunt mantelia villis. Quinquaginta intus famulae, quibus ordine longō Cūra penum struere, et flammis adolēre Penātēs; 705 Centum aliae totidemque pares aetate ministrī, Qui dapibus mēnsās operent et pōcula pōnant. Nec non et Tyrii per fimina laeta frequentés Convenere, foris iussi discumbere pictis. Mirantur dōna Aeneae, mirantur Iūlum

710 Flagrantesque dei vultūs simulataque verba, Pallamque et pictum croceo vēlāmen acanthō. Praecipuē infēlīx, pestī dēvōta futūrae,

Explēri mentem nequit ārdēscitque tuendō Phoenissa, et pariter puerō dōnisque movetur. 715 Ille ubi complexu Aeneae colloque pependit Et māgnum falsī implēvit genitōris amōrem, Rēgīnam petit. Haec oculis, haec pectore tōtō Haeret, et interdum gremio fovet, înscia Dīdō Insideat quantus miserae deus. At memor ille 720 Mātris Acīdaliae paulātim abolēre Sychaeum Incipit, et vivo temptat praevertere amōre Iam pridem residēs animōs dēsuētaque corda. Postquam prīma quiēs epulīs, mēnsaeque remōtae, Crātēras māgnōs statuunt et vīna corōnant. Fit strepitus tectis, vocemque per ampla volūtant Atria; dependent lychni laquearibus aureis Incēnsi, et noctem flammis fūnālia vincunt. Hic regina gravem gemmis auroque poposcit. Implēvitque merō pateram, quam Bēlus et omnes Ā Bēlō solitī; tum facta silentia tēctīs :

730

'Iuppiter, hospitibus nam tē dare iūra loquuntur, Hunc laetum Tyriisque diem Trōiaque profectis Esse velis, nostrōsque hūius meminisse minōrēs. Adsit laetitiae Bacchus dator, et bona Iūnō; 735 Et vōs, ō, coetum, Tyrii, celebrate faventēs."

Dixit, et in mēnsam laticum lībāvit honōrem, Primaque, libātō, summō tenus attigit ōre; Tum Bitiae dedit increpitāns. Ille impiger hausit Spūmantem pateram, et plēnō sẽ prōluit aurō; 740 Post alii proceres. Cithara crīnītus Iōpās Personat aurātā, docuit quem māximus Atlās. Hic canit errantem lūnam sōlisque labōrēs;

Unde hominum genus et pecudēs; unde imber et ignes; Arcturum pluviasque Hyadas geminōsque Triōnēs; 745 Quid tantum Oceanō properent sẽ tingere sōlēs Hiberni, vel quae tardis mora noctibus obstet. Ingeminant plausū Tyrii, Trõesque sequuntur. Nec non et variō noctem sermōne trahēbat Infelix Dīdō, longumque bibebat amōrem,

750

Multa super Priamō rogitāns, super Hectore multa;
Nunc, quibus Aurōrae vēnisset filius armīs,

Nunc, quālēs Diomēdis equī, nunc, quantus Achillēs. "Immō age, et a prīmā dic, hospes, origine nōbis Insidias" inquit "Danaum, cāsūsque tuōrum, 755 Errōresque tuōs; nam të iam septima portat Omnibus errantem terris et fluctibus aestās."

P. VERGILI MARONIS

AENEIDOS

5

Could

10

LIBER SECUNDUS

Conticuere omnes, intentique ōra tenebant.
Inde toro pater Aenēās sīc ōrsus ab altōz
Infandum, rēgīna, iubēs renovāre dolōṛem,
Trōiānās ut opes et lamentabile regnum
Eruerint Danai; quaeque ipse miserrima vīdī,
Et quōrum pars magna fui. Quis tālia fandō
Myrmidonum Dolopumve aut dūrī mīles Ulixi
Temperet a lacrimis? et iam nox umida caelō
Praecipitat, suadentque cadentia sidera somnōs.
Sed si tantus amor cāsūs cognoscere nostrōs
Et breviter Troiae supremum audire labōrem,

Quamquam animus meminisse horret, luctuque refugit,
Incipiam.

Fracti bellō fātisque repulsi

Ductores Danaum, tot iam labentibus annis, 15 Instar montis equum divina Palladis arte Aedificant, sectaque intexunt abiete costās; Votum pro reditu simulant; ea fama vagātur. Huc delecta virum sortiti corpora fürtim Includunt caecō lateri, penitusque cavernās 20 Ingentes uterumque armātō milite complent.

Est in conspectu Tenedos, nōtissima fāmā
Insula, dives opum, Priami dum rēgnà manebant,

Nunc tantum sinus et statiō male fīda carīnīs.
Huc se provecti desertō in litore condunt
Nōs abiisse rati et ventō petiisse Mycēnās.
Ergo omnis longō solvit se Teucria lūctu';
Panduntur portae; iuvat īre et Dōrica castra
Desertōsque videre locōs lītusque relictum.
Hic Dolopum manus, hic saevus tendebat Achillēs;
Classibus hic locus, hīc aciē certāre solebant.
Pars stupet innūptae dōnum exitiale Minervae
Et mōlem mirantur equi; primusque Thymoetes
Dūcī intrā mūrōs hortatur et arce locārī,
directed
Sive dolo, seu iam Trōiae sic fata ferebant.
At Capys, et quorum melior sententia menti,
Aut pelagō Danaum īnsidiās suspectaque dōna
Praecipitare iubent, subiectisque ürere flammis,
Aut terebrāre cavās uterī et temptāre latēbrās.
Scinditur incertum studia in contrăria vulgus.

t

Primus ibi ante omnes, māgnā comitante catervā,
Lãocoōn ārdēns summā decurrit ab arce,

Et procul: "Ō miserī, quae tanta īnsānia, cīvēs?
Creditis āvectōs hostes? aut ulla putatis

Dōna carēre dolīs Danaum? sic nōtus Ulixēs?
Aut hoc inclusi līgnō occultantur Achīvi,

Aut haec in nostrōs fabricāta est māchina mūrōs
Inspectūra domōs ventūraque dēsuper urbi,
Aut aliquis latet error; equō ne credite, Teucri.
Quidquid id est, timeō Danaōs et dōna ferentēs."
Sic fātus validis ingentem viribus hastam
In latus inque feri curvam compāgibus alvum
Contorsit. Stetit illa tremens, uterōque recussō
Insonuere cavae gemitumque dedere cavernae.
Et, si fata deum, sī mēns nōn laeva fuisset,
Impulerat ferro Argolicas foedare latebras,