tum facile multi, quo plus ipsi essent perditis moribus, eo acrius vehementiusque imitabantur; et mox certatim personati Catones, Principis cœlestem auctoritatem (cœlestia judicia prædicat Quintil. l. c.) Dominique, sanctissimi Censoris videlicet, divinum exemplum testantes, ipsi etiam vultu et loquela Censoriam gravitatem mentientes, forum et judicia occupabant, ut ex lege Julia maxime mulierum crimina et adulteria publicis accusationibus persequerentur. Sane jam dudum fœdissima adulteriorum licentia et consuetudo Urbem invaserat: magna erat in feminis morum pravitas; sed etiam in viris major et effrenatior: quanto igitur invidiosius se efferebat proterva istiusmodi simulatio accusatorum! Illuc redeunt plura Satiræ loca, quæ sententiam habent aut obscuram aut ambiguam, nisi ad talem rerum speciem accepta; quorumque vis omnis sita est in simulatione vultus Censorii, ad Imperatoris exemplum isto tempore Romæ vulgata. Sic statim initio Satiræ v. 2. quoties aliquid de moribus audent, h. e. de morum correctione: deinde v. 40. Tertius e cælo cecidit Cato: v. 63. vexat censura columbas: v. 121. censore opus est, an aruspice nobis? In quibus locis verba ipsa rem clare indicant, quam hic intelligi volumus. Itaque totum carmen est tinctum acerbissimo sensu poetæ stomachantis odiosam affectationem sanctitatis et gravitatis, qua illa ætate et ipse Princeps furebat, et furebant multi alii, cœlesti exemplo vitiis specieque simillimi.-Nunc vero horum ipsorum severæ legis proclamatorum rationem necesse est intueri paulo acrius, ut plane appareat, illos homines esse illustri loco natos atque primorum in civitate ordinum, Senatores et quoslibet nobiles : quales perditis quibusque temporibus primi fere exsistere solent auctores corruptelæ ac turpitudinis, ab ipsis deinde ad vulgus manantis; quod Juvenalis ipse dicit, nimirum edoctus experientia, v. 78. Dedit hanc contagio labem Et dabit in plures. Nobiles tantummodo agnoscunt in parte carminis extrema, ubi errare nimirum nemo potest, inde a v. 143. Ceteroquin, re ignorata, non potuit recta esse interpretatio. Ita Sextum v. 21. Stoicum putant: ubi, quod unice verum est, monstrat docta brevitas veteris scholii: Sexte, Senator. Mox v. 67. et 78. nescientes, quid faciant Cretico, postremo judices intelligi jubent; quamquam hoc vel propterea falsissimum est, quod idem Creticus eodem in versu perorare dicitur et paulo post v. 71. agere, atque eidem etiam v. 75. 76. judex cum teste opponitur. Et hoc quoque in loco verum continet vetus scholium: "Cretice: hoc nomine vel quemlibet nobilem significat, vel Julium Creticum, qui sub Cæss. inlustris causas egit." Illud prius tenendum esse, docet ipse Juvenalis iterum posito nomine VIII, 38. ne tu sis Creticus aut Camerinus: et ibi rursus scholium bene: Ne sis tantum nominibus nobilis. Jam demum de philosophis erit perspicuum, quale genus poetæ sit, obversatum. Ut Stoicus non est is qui Sextus nominatur v. 21., ita hæc tota pars Satiræ v. 1-65. nec Stoicos spectat, nec Cynicos, neque omnino tales sapientiæ professores, ad quos Urbe Italiaque ejiciendos tunc novum Domitiani edictum pertinebat. Neque ad rem quadrant verba Quintil. I. Proœm. 15. de ostentantibus ex professo philosophiam. Alius est autem, qui egregiam lucem afferat, locus ejusdem scriptoris XII, 3, 12. ubi notantur homines pigritiæ arrogantioris, qui, subito fronte conficta (hæc vera lectio) immissaque barba, paulum aliquid sederunt in scholis philosophorum, ut deinde in publico tristes, domi dissoluti, captarent auctoritatem contemtu ceterorum. Ad quem locum apparere ait Gesnerus, hic etiam peti invisos Domitiano philosophos. Imo respici eosdem apparebit, qui Juvenali v. 9. dicuntur tristes in publico, domi obscœni; v. 4. indocti, simulatores quidem, sed tamen rudes præceptorum, quippe qui vix primis labris attigerunt aliquot scholas, multum arrogantiæ ex iis, sapientiæ parum, haurientes; v. 52. strepitu fora moventes, in judiciis, non in scholis versantes; non denique Stoici, sed, verbo significanter rem exprimente, Stoicide, tanquam filii aut potius simiæ philosophorum. Atqui inter hos ipsos et philosophos tantum discriminis erat, ut illis nullum aliud genus in civitate magis fuisse videatur obsequiosum et dilectum Imperatori; dum hi quidem, qui publice scholas habeVOL. I. B bant, ceterum longe a foro judiciisque abhorrentes atque inde etiam legitima civilium munerum vacatione disjuncti, (v. auctores nominatim commemoratos ad Plin. Epp. X, 66, 1.) contumaciæ causa jam a principatu Augusti (ad quem præclara ea de re Mæcenatis sunt verba apud Dionem p. 689. l. 48. seq.) suspecti Cæsaribus erant et post Vespasianum iterum Domitiani odio Italia expellebantur. Illa igitur, promta serviendi adulandique facilitate satis tuta ab exilio, natio plerumque nobiles erant et Senatores; quo præter reliqua etiam ducit v. 129. ille clarus genere atque opibus vir: verum hi omnes rursus divisi in duas partes diversas: pars i wywvos coçoì, quorum hispida membra quidem et duræ per brachia setæ promittebant atrocem animum, (v. 11. 12.) in quos adeo Tullianum valebat illud Stoici pæne Cynici Cic. Off. 1, 35.; contra alii, venusti ac delicati vestituque et universo corporis habitu ad omnem munditiem expoliti, Stoici pæne Epicurei, quique cultu et amictu Antonio, quam Zenoni aut Chrysippo, similiores se ostendebant. Ad hos paulo abruptior transit oratio a v. 65., quos tamen non esse a Stoicidis sejungendos, nisi mox Creticus doceret v. 77. acer et indomitus libertatisque magister, videlicet Stoicæ, id intelligi ex omni sententiarum contextu oporteret. Ceterum in superioribus etiam nonnulla moris Stoicorum habent significationem, quæ vulgo minus animadvertuntur. Stoicæ disciplinæ assectatores male audiebant ab infami libidine, ut molles et catamiti: (zaraμádio, quæ est origo vocis Latina, Lexicographis ignota) doïñ« appellati ab Hermia in Iambis ap. Athen. XIII. p. 563. E. ubi statim ipse Athenæus, Antigono Carystio auctore, addit: καὶ τοῦτο μόνον ἐξηλωκότες τὸν ἀρχηγὸν τῆς σοφίας Ζήνωνα τὸν Φοίνικα, ὃς οὐδέποτε γυναικὶ ἐχρήcuto, Taidizõïs d' dí. Conf. Diog. Laert. VII, 13. ex verissima emend. Schweigh. Anim. in Athen. T. VII. p. 36. Et sic verba Herculis dicta sunt v. 20. grandia quidem ac magnifica, qualibus Hercules uteretur, ut exponunt; sed cum respectu ad Stoicos pæne Cynicos, qui Herculem se imitari dicebant, ad ejusque personam cum reliquum habitum, tum vero etiam vocis sonum et granditatem verborum conformabant. v. Menag. ad Diog. Laert. VI, 2. Rem eandem Hermias expressit apud Athen. 1. c. vocabulo apto et elegante τραγῳδεῖν, quique ibidem Στώακες vel Στόακες per contemtum, tanquam Stoici pusilli sive Stoiculi, dicuntur, eos jam Grangæus haud indocte cum Juvenalis Stoicidis comparavit: non tamen adeo certam putamus scripturam, quæ nunc Athenæi in libris vulgata est, ut de illius integritate nihil amplius quærendum videatur.' 15. Hæc omnino probabiliora sunt, quam sententia et Crenii, qui in animadverss. philol. et hist. P. XIII. p. 17. versus 1-65. retulit ad collegium a Domitiano Minervæ institutum, et omnium poetæ interpretum, qui ees spectare putant ad philosophos tunc temporis viventes atque propter morum pravitatem Urbe et Italia expulsos edicto Domitiani; (qui tamen majus in philosophorum pertinaciam et libertatem loquendi, quam improbitatem et vitia, odium habuisse et hoc illi prætendisse censendus est; de quo v. Sulpicia Sat.) nam in verbis potius convenire, quam ad rem quadrare videntur similia, quæ de philosophis dixere Quintilianus, (potissimum in Proœm. lib. I. Inst. Or. § Veterum quidem sapientiæ professorum multos et honesta præcepisse, et, ut præceperunt, etiam vixisse facile concesserim; nostris vero temporibus sub hoc nomine maxima in plerisque vitia latuerunt: non enim virtute ac studiis, ut haberentur philosophi, laborabant, sed vultum et tristitiam et dissentientem a ceteris habitum pessimis moribus prætendebant) Lucianus in Cynico, Timone § 54-58., Nigrino, Hermotimo aliisque dialogis his similibus, (Lucianus enim præcipue philosophis tum viventibus infestus erat eorumque vitia miro passim sale perfricuit) Gellius I, 2. IX, 2. XIII, 8. (vitia facundissime accusant, intercutibus ipsi vitiis madentes) XIII, 23., Martialis IX, 47. al. 48. in Pannicum, et alii, quos Jacobs ad Anthol. Gr. T. I. P. I. p. 134. Gatacker. ad M. Antonin. p. 277. et Wetsten. ad Ep. Pauli ad Rom. II, 24. laudarunt, inpr. vero Dio Chrysost. in oratione Alexandriæ habita rigi oxhuar, quam huic Sat. ex asse respondere dixit Henninius. ULTRA Sauromatas fugere hinc libet et glacialem Oceanum, quoties aliquid de moribus audent, Qui Curios simulant et Bacchanalia vivunt. Indocti primum; quamquam plena omnia gypso 5 Chrysippi invenias. Nam perfectissimus horum est, Si quis Aristotelem similem vel Pittacon emit Et jubet archetypos pluteum servare Cleanthas. Fronti nulla fides. Quis enim non vicus abundat Tristibus obscœnis? Castigas turpia, quum sis 10 Inter Socraticos notissima fossa cinados. 1. decet pro libet 16. SATIRA II. 2. Heinrich annotationem meam in ed. min. poetæ, quam corruptam esse æqui lectores et minus malevoli suspicabuntur, non incuriæ meæ, nedum typographi, sed summæ potius inscitiæ tribuit et in literis miseriæ; ideoque dolet vicem juventutis scholasticæ, tali magistro in disciplinam traditæ. Ego contra ex animo gratulor tum literis de tanto viro, tum maxime adolescentibus, quorum et ingenium et vita in academiis a tali humanitatis Professore formabitur, quique non tantum stupentes subinde dicent: en octavum Sapientum! sed primi quoque ac læti hoc sæculo, quo vitia vigere dicunt et, æque ac illo Juvenalis, multa de moribus audent, Qui Curios simulant et Bacchanalia vivunt, succi. nent Laroniæ cuidam clamanti: Felicia tempora, que Te moribus opponunt! Terlius e cœlo cecidit Cato! Neque etiam est, quod porro misereatur vir bonus adolescentiæ nostræ, cujus institutionem jam dudum aliis commisi.-Qui vero ea, quæ ille dicit de sagacitate et inventis suis, quorum nonnulla aliquamdiu reticet, ut salivam moveat lectoribus, de levi gloriolæ detrimento, quod æquo animo laturus est, si aliquis ipsi prærepturus sit inventum suopte acumine, de interpretibus poetæ omnium rerum insciis et in primis Juris Romani, qui hæc, inquam, legerit et his similia, nesciet profecto, utrum magis prædicanda sit modestia ejus et humanitas, an sapientia nusquam errans et commoda aliquamdiu, quod ipse profitetur, literatissimi Collegæ atque ICti admonitione adjuta. 3. similant scribendum videtur pro simulant, usu quidem invito ac refragg. Diomede I. p. 362. Gron. Diatr. Stat. c. 6. et Ernesti ad Cic. Invent. 1, 28. Tac. Germ. 9. et Agric. 10. sed etymologia ac vi verbi id postulante et faventibus libris, nonnumquam omnibus, v. c. in Tac. Germ. c. 9. Adsentiuntur Heyne ad Virg. Æn. 12. 224. Barth. ad Claud. Ruf. 2, 81. ad Stat. Theb. 4, 261. Scheller in Lex. et alii.-Post vivunt majorem posui distinctionem pro minori. 5. invenias restitui pro invenies ex 10. 11. 14-17. 19-25. 45-69. 71–74. 77-80.- -est desideratur in 25. 46. 47. 48. 50. 54—60. 62, 64—67. 71–76. 6. Si quis Aristotelem, similem vel Pittacon (vel Pittacum, Aristoteli similem vultu) emit distinguere, aut potius Aristotelem, Simiam vel Pittacon legere malebat H. Vales. Sed illa interpretatio vix cuiquam arridebit, et hæc lectio repudianda est, quoniam philosophus ille, Socratis discipulus, Xenoph. Mem. Socr. III. 11, 17. et aliis puías dicitur, non Simias, 7. pluteum. v. Excurs. 8. Fronti pro Frontis reposui ex 46. 48. 49. 50. 56. 59. 60. 64. 65. 69. 73. et quatuor codd. Paris. Certe doctius est. 10. Sotadicos-cinados emend. Leopard. Emendatt. 13, 10. ut ita dicti sint cinædi a Sotade Maronita, obscoeno scriptore et Ionicarum cantilenarum poeta, ös és gros zivaidoλoysiv, de quo v. Strabo XIV. p. 648. b. Athen. 14, 13. Martial. 2, 86, 2. 9, 48. Gell. 7, 9. Plin. Ep. 5, 3. Columna ad Ennii Fragm. p. 291. Suidas v. Zwrádns, Fabric. et Harles. Bibl. Gr. T. 2. p. 495 seq. Herman. de metris p. 334. De alio Sotade, comico poeta, v. Athen. VII, 41. Sed vulgatam lect. præter alios tuetur Rutgers. var. lect. 6, 13. quum Socraticum dogma exagitarit Hispida membra quidem et duræ per brachia setæ fatis Et magis ingenue Peribomius. Hunc ego etiam Martial. 9, 47. al. 48. et Socraticos 12. levi ubivis scripsi pro lævi, quoniam respondet Græco asos, si prima syllaba producitur. 14. libido 17. 19-22. 25. 57. 58. 60. 64-67. 75. 76. Nil interest. 16. Perhibonius 26. Peribonius 4. 5. 6. 11. 19. 23. 24. 25. 27. 45-48. 50. 54-69.71-74. Peribomius 1. 2. 3. 10. 12-17. 20. 21. 22. 49. 70. 75. 76. 77. Nomen forte effictum ex Gr. gßámos, qui circa aram est, (Archigallus) non ex Bauskoxos, scurra, quod Calder. suspicabatur. Vetus scholion est: " nomen Archigalli cinædi, quem magulum (forte gallum s. gallulum vel potius matulam) conspurcatum dicimus, qui publice impudicitiam perpessus (f. professus) est.' 17. Forte quem pro qui legendum: ego falis imputo hunc morbum, quem vultu incessuque fatetur. Pessime ita hunc locum tentari contendit Heinecke, quum tota orationis series sit hæc: "Pessimi sunt illi homines, qui, quamquam sceleratissimam vitam agunt, tamen virtutis speciem præbere volunt; magis mihi pla cet is, qui sua vitia non callide occultare 18. is furor 22. et furor 25. 22. Virillus 13. Varilus 73. Verillus et Barillus al. 24. ante v. 23. legitur in 19. atque duobus codd. Paris. et plane excidit ex 17. 20. et quibusdam MSS. Paris. quoniam sequens versus idem principium habet: quod millies, factum docent Burman. ad Lucan. 9, 907. Dorvill. ad Charit. 6, 4. p. 552. Drak. ad Liv. 9, 11. et Schrader Obss. p. 7. Conf. inf. ad 3, 69. 6, 191. 483. 8, 159. 160. 10, 294. 295. 16, 9.-Gracos 22. Graccos 64. ut passim in numis, unde hanc scripturam probabat N. Heins. ad Sil. 4, 495. vide, quos ibi Drak. laudavit, Cic. Orat. c. 48. Quintil. instit. Or. 1, 5. et Charis. inst. Gram. I. p. m. 78. Adspiratio usu recepta. loquentes pro querentes 15. Sed 26. Post Verri inseritur si in 45. et Clodius accuset moechos, Catilina Cethegum? Non tulit ex illis torvum Lauronia quemdam tribus codd. Paris. aut in 13. 65. atque rex in sorex, ita Lauronia in Loronia muin 68. 70. Sed v. ad 1, 151. mus. 27. Claudius 11. 13 a m. sec. 15. 21 a m. sec. 22. 45. non improb. Schurzfl. quia talia narret Sueton. Sed famosum notari P. Clodium, vix est quod dubite. Clodii autem ex eadem gente Claudia fuere. Prisci enim Romani au plerumque pronuntiarunt o; unde nomina illa nihil differunt et sæpe permutantur. Conf. ad. v. 56. 29. tragico nuper pro nuper tragico recepi ex 10. 16. 17. 19-22. 26. 74. 30. revocaret 16. revocarat 10. 11. 14. 15. 17. 19. 20. 22-25. 27. 46-50. 54 -69. 71-74. et XXIV codd. Paris. unde recepit Ach. 31. ipsi 13 a m. sec. 63. Marti Venerique 16. 34. victos MS. Scriverii, qui inde conj. victos Condemnant Scauros. 36. Laronia 4. 5. 14-17. 20. 21. 22. 23 a m. pr. 27. 46-55. 58. 61-82. ut ap. Martial. 2, 32. et Gruter. Inscr. p. 646, 2. Latonia et Latronia quidam libri, nescio qui, si fides habenda Ascensio et Turnebo Advers. 15, 17. qui posterius probabat, quod etiam apud Martial. 1. 1. in libris mss. reperitur. Lauronia 2. 3. 5. 10. 11. 13. 19. 23 a m. sec. 24. 25. 26. 45. 56. 57. 59. 60. 65. duo codd. mss. viri docti in Misc. obss. crit. Vol. V. T. II. p. 269. et quidam libri in Martial. 1. c. ubi v. Rader. Beckius in obss. philol. in Juven. Sat. duas p. 15. "Lauronia, inquit, in Laronia facillime permutari potuit tribus quidem modis, quibus au in o, u, ao immutari potest. Sicut caudex in codex, caulis in colis, sau tatum, ex quo Laronia procul dubio factum est. (Conf. sup. ad v. 27. et inf. ad 3, 112. et 6, 345.) Pro claudo veteres dixere cludo, quod adhuc legitur in codd., et ex compositis occludo, concludo patet ; hinc Luronia quoque, pro quo propter similitudinem rou a et u in literis minus. culis lectum Laronia. Laomedon nunc est pro Laumedon, Laodicea pro Laudicea; ita forte Laoronia pro Lauronia, quod imperitus librarius ejecta litera o in Laronia contraxit. Lauron vero est urbs Hisp. Tarrac., ubi Pompeius a Cæsare victus est cæsus. Lauronia itaque civem hujus urbis vel inde oriundam significat: nam poetis solenne est, fictis personis a loco nativitatis nomen imponere, ut Sybaris ap. Horat. Od. 1, 8." 37. lex nunc 15. 38. Atque ita subridens 14. 17. 19. 20. 21. 26. 70. 75. 76. 82. et XX codd. Paris. Ad quem subridens 10. 15. 23. 24. 25. 45-67. 69. 71-74. 77-80. et quidam MSS. Paris. ut ap. Virg. En. 10, 742. quam lectionem revocavi, quia et doctior est, et optimorum librorum auctoritate firmatur: nisi forte ex Virg. 1. 1. margini adscripta et textui deinde illata videri possit. Ad quem ita subridens 11. 16. 68. prob. Schurzfl. et omnino suspicari licet, ex hac lectione reliquas esse ortas. Sed nostram Beckius 1. 1. non male ita defendit: "Quum scriptum esset antiquitus ad quem subridens, superflua vox ita vel intelligenda tantum, vel nasutulo cuidam necessaria visa, postea ipsis poetæ verbis inserta fuit: deinde elidente eo, qui dictabat, syllabam quem, |