Obrázky na stránke
PDF
ePub

Besedárka, i, f, topiaria, topiarii consors: Lustgärtnerinn: kerti lágas tsinálóné. 2) sermocinatrix, confabulatrix: Gesprächführerinn: beszéllöné

tsevegoné. Syn. Rozprawačka, Rozpráwkárka. besedarow, a, e, adj. poss. ex Besedár.

Besedarstwi, á, n. topiaria, ae, f. Lustgärtnerei, Kunst, einen Lustgarten zuzurichten: kert ékesitő mesterség. Syn. tozkosné umení záhradnické. Besedowání, á, n. v. Beseda. besedowat, dowal, dugem, V. I. imp. dug: sermocinari, garrire, fabulari, confabulari, discurrere, narrare; sich unterreden, ein Gespräch (langen Diskurs) führen, schwagen, vertraulich reden: beszélgetni, tsátsogni, tsevegni, trétsélni, trélsülní. Syn. rozprawał. besne, adv. rabide, rabiose, furiose, insane: toll, rasend, unfinnig: dühösen, dühös módon, veszettül. 2) saeve, furiose, insane wüthend, rasend, toll, zornig: nagy haragosan, kegyetlenúl, dühösködve, Syn. befniwe, wst'et le, ukrutne, boh, wztekle. Besnení, á, n. rabiositas rabiditas, rabie (furore) correptio: das Tollwerden, Rasen, Wüthen, Wüthung: dühödés, dühöskedés meg - veszekedés. Syn. Besnost, Wstekáňí, boh. Wzřekáňí.

befňet, ňel, ňím, V. I. imp. besni, v. besňit sa. besni, á, é, adj. rabidus, rabiosus, furiosus, insanus, a, um: toll, rasend, unfinuig, von Thieren, z. B. Hund: dühös, veszett. Usus. Besni Pes, rabidus canis, rasender Hund, veszett (dühös) kuttya. Prov. Besného hrá, festinat, er macht

fich schnell davon: fut, mint a' dühös kutya. 2) saevus insanus, furiosus: toll, wüthend, sehr zornig: harágos, kegyetlen, dühös, dühösködő. Syn. wst'ekli, ukrutní, boh. wztekli. besnit fa, il fa, ím sa, V. I. imp. befni fa: rabere (a rabo), furiosum (rabidum) fieri, rabire (a rabio) Cic, rabie corripi: toll werden, in Tollheit gerathen, rafen: dühödni, dühöskedni, meg - veszekedni. Syn. befnet. 2) saevire, furere, insanire: wüthen, grausam seyn; kegyetlenkedni, dühösködni, kegyetlennek lenni. Syn. wst'etať sa, ukrutnosť prewádzať ukrutním bit, boh. wztetati se. Usus. Ach nebesňi sa tak hrozne! ah ne saevi tantopere! Ter. ach wüthe nicht so grausam! jaj ne légy olly kegyetlen, jaj ne kegyetlenkedgyél, ne dühösködgyél!

Besňíwáňí, á, n. Nom. Verb.

ex seq.

besňíwať sa, al sa, ám sa, freq. ex besniť sa. besniwe, adv. v. besňe. befňiwi, á, é, adj. v. befni. Besñiwost', i, f. v. seq. Besnost', i, f. rabies, ei, f, in

sania, ae, f. furor, is, m. die Raserei, Tollheit: dühösség, ádázat, néki ádázás. Syn. Bez fňeňí zbesnost. Usus, Píá Besnost, rabies canum, die Raserei der Hunde, kutyák dühösségek. 2) Saevitia, insania, furor: der Wuth, Tollheit Grausamkeit: kegyetlenség, dühösség. Syn, Ukrutiňčtwi Wsteklost, boh. Wateklost. Bohiňa Besnost', i, e. Pekel= nica: furia, Proserpina, dea inferorum: Höllengöttinn bei denen Alten, pokolbéli dühös

aszszony.

Bea

Bestia, e, f. bestia, bellua, fera, ae, f. Bestie: bestye, vad, fene vad. Syn. 5owado. Beta, i, f. Elisabetha, ae, f. Elisabeth, ein Name des gemei nen Frauenzimmers: Ersébet, elsébet, örse v. Alžbeta. † Béta, i, f. idem.

betčin, a, e, adj. poss. ex Bet ta, v. betusčin. betin, a, e, adj. poss. Elisabethae, der Elisabeth gehörig, ersébeté, örséé. v. alžbetin. tetin, a, o, idem. Betka, i, f. dem. ex Bita. v. Betusta. boh. B’etka. hetusein, a, e, adj. poss. parvae Elisabethae, dem Lieschen, ge= hörig, örsiké, ersébetkéé. Syn. betčin.

b'etus cin, a, o, idem. Betnska, i, f. parva Elisabetha, ae, f. Lieschen, ein Name des gemeinen Frauenzimmers: ersébetke, ersike, örsik. Syn. Betta. Vulg. Lízka. boh. Bér tusta.

Bez, u, m. Strom: sambucus, i, f. Plin. H. N. sămbucus nigra Linn. sabucus, i, f. teren. Samm. der Hohlueder, Holunder, Holder, Hohlunders baum, Hohlunderstrauch: bodzafa, borzafa. Syn. bez, Rbez bezowi Strom, terweni Bez, Sambucus racemosa. Linn. Hirschenhohlunder, vörös bodza-fa. — Spanielskí neb tuteckí Bez, syringa vulgaris: Linn. svanischer oder türkischer Hohlunder: spányiol vagy török bodza - fa. Zahradní Bez, sambucus hortensis, Garten hohlunder, kerti bodzafa. 2) Zelina. Podzemní (pod= semiti, polní) Bez, actaea, ae, acte, es, f. Plin. H. N. ebulus, ebulum, i, n. Virg. sambucus terrestris: Sambucus ebulus Linn. Attich, Nic

derhohlunder, eine gewisse Stau de: bodza, földi bodza. Syn. Chabzda. boh. Chabsi. bez, ante plures consonantes, beze, praep. reg. genit. sine, praeter, absque, citra: ohne t nélkül, kivül. Syn. Rrom, krome, mimo. Usus. Dnes newim, abi sa zdržalo bez Défdu: hodie pluet, heute wirds vermuthlich regnen: ma esni fog. Bez mála, paene, fere, prope, propemodum : beinahe, fast: majd - nem, kevés héja (alig), hogy nem. Bez mála bich bol umrel: pa→ rum abfuit, quin morerer: beinahe wäre ich gestorben: alig hogy meg nem haltam. Bez meri, nad metú: in immensum, unmäßig, mérték felett. Bez Odkládáňá, sine mora, ohne Berweilung, késedelem nélkül: Bez Odtahu, sine cunctatione incunctanter haud cunctanter: ohne Weige rung, késedelem nélkül. Bez Peňazí, sine pecunia, ohne Geld, pénz nélkül. Bez Pos bibi, sine dubio, haud du bie, indubie, indubitanter: ohne Zweifel, kétség nélkül (kivül). Bez wsec teg Pochibno. fti, sine ulla dubitatione, oh. ne allen Zweifel: minden kétség nélkül. Ta wee tebe bez Pokuti (bez Trestáňá) neodeg8e. Gá sa preto, ist'e spomstwim, haud feres hoc inultum, diese Sache wird dir nicht umgestraft vergehen, nem mégy el-véle, nem maradsz azért búntetés nélkül. Bez Po.. moci, citra opem, ohne Hilf, segétség nélkül. Bez Prestáňá, assidue, ohne Unterlaß, szüntelen, szünet nélkül. Bez Rozwažená, bez Rozmislu, bez Rozumu: temere, ohne lliber legung, ész nélkül, vakmeröen,

röen, meg gondolatlanúl. Bez Škodi, sine damno, ohne Schaden, kár nélkül. Bez Sprawedliwosti, bez Swedo wá: praeter aequm; praeter aeqvum et bonum Terent. unbillig, unrecht, az igazság kivül, hamissan. Bez Strachu, sine metu, ohne Furcht, félelem (meg rettenés) nélkül. Tebuse bez užitku, non erit abs re, es wird ja nußen, nem lész híjába; használni fog. Bežáňí, á, n. cursus ûs, m. cursio, nis, f. fuga, ae, f. curriculum; i, n. das Laufen, Rennen, der Menschen, Thiere, Gestirne, Flüße, Kugeln: futás, szaladás, folyás, járás etc. v. Beh. bežať, žal, žím, praes. (futur. probeğim, probehňem) V. I. imp. bež, et pobež, pób'ebni (bez adhibetur de motu a loqventis vicinia suscipiendo, alias vero probehni): currere, fugere, laufen, futni, szaladni. Syn. utekať. boh. b'ežeti. Usus. Ram ale zas begif? quorsum curris (festinas)? wo laufst du denn wieder hin? vallyon hová futsz? hová sietsz? Musel pre Piwo bežať, iussus est cito adferre cerevissiam, er mußte geschwinde Bier holen, serért kellett mennie (futnia); serért futtattatolt. Steg Swetlice (Izbi) beží zima, ex hoc cubiculo venit frigus, aus dem Zimmer läuft Kälte: abból a' szobából hideg jön. Pod' pobežíme (pobehйeme): veni, curremus: fomm, wir wollen laufen: jerj, majd futunk. Tat, gatobi leteli, beža: avium volatum adaeqvant cursu, fie Laufen so eilfertig, als wenn sie fliegeten: olly sebessen mennek, mintha repülnének. Nech bes

[ocr errors]

3i, currat, er mag laufen: hadd fusson. Nedag, nech beží: sine, currat: laß ihn laufen (erlaubend) ne bántsdd ötet, hadd fusson. 2) fluere, manare: lau fen, fließen: futni, folyni. Syn. tect. Usus. Doda beži. 3) labi, delabi, praeterlabi, agi: Laufen, vorbei feyn, verfließen: múlni. Syn. ist', míňat sa. Usus. Sedmi mesác beží, gat: agitur (delabitur) mensis septimus, cum: es ist schon der fiebende Monath, daß: már hetedik holnapja vagyon, hogy. bezbožne, adv. impie, improbe, nefarie, scelerate, sceleste gottlos: istentelenül, nem jámborúl, latrúl, szörnyen, gonoszúl. Syn. bohaрrázne, bezbožnici.

bezbožní, á, e, adj. improbus, impius, irreligiosus, sceleratus, scelestus, nefarius, a, um: gottlos nem jámbor, istentelen, hitetlen, nagy lator, gonosz. Syn. bohaptáz ní, bezbožňidí. bezbožniččin, a, e, adj. poss. improbae, dem gottlosen Fraw enzimmer gehörig, istentelen aszonyé. adv. bezbozničkin. Bezbožnička, i, f. improba, impia scelerata femina: ein gottloses Frauenzimmer: istentelen, gonosz személy (aszszony leány). Syn. bohapráz ná Ženská, Bezdusnica. bezbožnici, adv. more impio

rum, gottlefermäßig, istentelenek módjára. v. bezbožňe. bezbožnicí, á, é, adj. impios adtinens, die Gottloser betref fend, istenteleneket illető. V. bezbožní. Bezbožnictwi, a, n. v. Bezbo žnost. Bezbožník, a, m. improbus, irreligiosus, impius, sceleratus, scelestus, i, m. ein gott

Loser

lofer Mensch, istentelen, gonosz ember. Syn. Bezdusník, bohaprázni Clowek. bezboźnikow, a e, adj. poss. improbi, dem gottlosen Manne geherig, istentelené. Bezbožnost, i, f. impietas improbitas, irreligiositas, tis, f. res improba, scelus, eris, n. Gottlosigkeit, istentelenség, gonoszság, latorság. Syn. Boharraznost, Bezbožnictwí. bezbradi, á, é, adj. imberbis, e: unbirtig: szakállatlan, ifiú. Syn. tteri Bradi nemá. bezcestní, á, é, adj. invius, inpervius, avius, devius, a, um. ungangbar, z. B. der Weg; un wegfam: útatlan, út nélkül való, járatlan, mellyen el-nem

mehetni.

bezSačne, adv. v. bez8ečňe. bezšační, á, e, adj. v. bez8eční.

bezSaki adj. v. bezseki. bezSečne, adv. invite, coacte: ungern akarat ellen, erövel, kénszeritve nem örömest. Syn. bezseki, násilne, nerad, newSeine, protiwne, vulg. bezSaine.

beseční, á, é, adj. invitus, coactus, a, um, ungern, aka-. rattya ellen való, kénszeríttetett, erőltetett. Syn. násil ni, newSeční, protiwni, vulg. bezSační. Usus. Bezsečná Sluzba, angaria, ae, f. Pardect. invitum servitium: der Frohndienst, kéntelen (kénszerittetett) szolgálat vagy munka.

bezseki, adv. v. bezdečňe, vulg. bezSati.

bezselne, adv. indivisibiliter, untheilbar, el-oszhatatlanúl. Syn.nerozselní, boh. bez8ilni. Bezselnost, i, f. indivisibilitas,

tis, f. Untheilbarkeit, el-oszhá

tatlanság. Syn. Nero38elnost'. boh. Bezdílnost. Bezsetkiña, i, f. sterilis (infecunda) mulier: ein unfruchtbares Weib, magtalan aszszony. Syn. Neplodná (nero8icá) Zena.

† Bezdetkine, f. idem. bez8etní, é, é, adj. improlis, e: ohne Kinder: gyermektelen, magtalan: Syn. neplodní, ne magic D'eti. Bezsetstwi, a, n. sterilitas, infecunditas mulieris; die Unfruchtbarkeit des Weibes, magtalanság. Syn. Teplodnost. t bezsilne, adv. v. bezselne. bez8ílní, é, é, adj. v. bezdelní.

† Be38ílnost, i, f. v. Bezdel▾ nost'. bezdusi, á, é, adj. v. bezdusní. bezdusne, adv. exanimate, in

animate: unbelebt entseelt : elhóltan, halva, lelketlenül. bezdusní, á, é, adj. exanimis, e: exanimatus, inanimatus, a, um: leblos, unbelebt, ent feelt: elhóltt, lelketlen, lélek nélkül való. Syn. bezdusi, nes mag ci Duse (Ziwobita'). Bezdusnica, i, f. improba, animam non currans femina: gottloses Frauenzimmer: gonosz, istentelen, lelkével nem gondoló személy. Syn. Bezbož nica.

Bezdusnit, a, m. improbus,

animam non curans homo: ein gottloser Mensch, der seine Ceele nicht mehr achtet, schäßet: istentelen (lelkével nem gondoló) ember. Syn. Bezbožník. bezectne, adv. inhoneste, infa

miter indecore: chrlos, ohne Ehre tisztességtelenül, gyalazatóssan, éktelenül, betstelenül. Syn. nehanebliwe, nepoctiwe, nestidate.

be=

bezectní, á, é, adj. inhonestus, famosus, infamatus, a um; infamis, e: ehrlös, unehrlich, ohne Chre: tisztességtelen, meg gyaláztatott, gyalázatba kevertt, gyálázatos. Syn. nehas nebliwi, nepoctiwi, nestidatí. Usus. Bezectní Čloweče! infamis homo! du ehrloser Mensch! te betstelen ember (gyalázatos kutya)! Bezectnost, i, f. inhonestas, tis, f infamia, ae, f. Ehrlosigkeit, betstelenség, gyalázat, rosz hir, név. Syn. Lehanebliwost', Nepoctivost, Vestidatost. bezední, á, é, adj. expers fundi, fundo carens, sine fundo: grundlos, bodenlos: feneketlen, fenék nélkül való. Syn. bez Dna.

Bezek, zlu, m. dem. ex Bez. bezet, adv. sane, omnino, hem, papae! en bezzeg, bizonnyal, v. ozag.

bezelstne, adv. v. bezlestňe. t bezelstní, á, é, adj. v. bezle ftní.

7. Bezelstnost, i, f. v. Bezlest. nost'.

† B'ežeňí, n. v. Bežáňí. bezeskodni, á, é, adj. v. bez skodni.

bezkem, adv. cursim, currendo: cilends, laufend: futva, sietve, hamarkodva. vulg. bežkom. 2) cursim, in cursu: im Laufen, laufend: futva, futásban. Syn. w Behu. bezkostní, á, é, adj. exos, is: ohne Beinen (Gräten): tsontatlan, tsont nélkül való. Syn. Rosti nemagicí. bezlestňe, adv. v. uprimne. bezlestni, á, é, adj. v. uprimní. Bezlestnost', i, f. v. Uprimnost'. Bezmenec, nea, m. v. seq. bezmenn, a, é, adj. anonymus: Namenlos, der sich nicht nennet: nevetlen, név nélkül való. 2) ignobilis, e: unberühmt, Namenlos nem híres, nemtelen. 3) immensus, a, um; inenarrabilis, e unaussprechlich, namenlos ki mondhatatlan. Syn. newipowe8etedelní, newislowitedelní.

bezmesačne, adv. sine luce, illuminariter tenebrose, tenebris, in obscuro, spisse: bei finster Nacht, im Finstern: világtalanúl, hóld világ nélkül, setétesen. Syn. tmawe, po Tme.

bezmesáční, á, é, adj. illunis, e; luce carens lunari, tenebricosus, obscurus, spissus, a, um finster: világtalan, hóld világ nélkül való, seté

+ b'ežeti, žel, žím, fut. pob'ehnu, imp. b'ež et pob'ehňi, v. bežať. bezhlawi, á, é, adj. acephalus, a, um der ohne Kopf ist: föt (fej) nélkül való. Syn. Bezhla

wec.

Bezina, i, f. sambucetum, i, n. Hohlunderstaude (strauch): bodza-fás hely. Syn. bezina, Rbezina. 2) v. seq. Bezinka, i, f. acinus (bacca), sambuci, sambucum (sabucum), i, n. virg. der Hohlunder, die Hohlunderbeere: bodza-fa gyümölts. Syn. bezowé 3rno. boh. Bzinka.

tes.

bezmesične, adv. v. bezmefáč. ňe.

bezmesíční, á, é, adj. v. bez. mesačni. bežne, adv. leviter, obiter, superficialiter, perfunctorie

[ocr errors]

raptim, cursim: nur obenhin, leichtweg, leichthin, obenhin, ei= lends, rips raps: imígy amúgy, immel ámmal, sebesen, gyorsasággal, igen hamar, tsak múlolag, túnyán, szunnyadva, el futva rajta. Syn. leda

[ocr errors]
« PredošláPokračovať »