Obrázky na stránke
PDF
ePub
[merged small][ocr errors][merged small][merged small]

OPER A.

sedecedensede de ce decet ce se deceasedece testedeceso CARMINUM LIBER L

AD MECENATEM. O DE I.

ECENAS, atavis edite regibus,

O & præfidium & dulce decus meum:
Sunt quos curriculo pulverem Olym-
picum

M

Collegiffe juvat, metaque fervidis
Evitata rotis, palmaque nobilis
Terrarum dominos evehit ad Deps.
Hunc, G mobilium turba Quiritium
Certat tergeminis tollere honoribus:
Illum, fi proprio condidit horreo
Quidquid de Libycis verritar areis,
Gaudentem patrios findere farculo
Agros, Attalicis conditionibus
Numquam dimoveas, ut trabe Cypria
Myrtoum pavidus nauta fecet mare.
Lactantem Icariis fluctibus Africum
Mercator metuens, otium & oppidi
Laadat rura fui: mox reficit rates
Quaffas, indocilis pauperiem pati.
Eft qui nec veteris pocula Maffici,
Nec partem folido demere de die
Spernit, nunc viridi membra fub arbuto
Stratus, nunc ad aquæ lene caput facræ.
Multos caftra juvant, & lituo tube
Permiftus fonitus, bellaque matribus
Deteftata. manet fub Jove frigido
Venator, teneræ conjugis immemor,
Seu visa est catulis cerva fidelibus,
Seu rupit teretes Marfus aper plagas.
Me doctarum ederæ præmia frontium
Dis mifcent fuperis: me gelidum nemus,
Nympharumque leves cum Satyris chori
Secernunt populo: fi neque tibias
Euterpe cohibet, nec Polyhymnia
Lesboum refugit tendere barbiton.
Quod fi me Lyricis vatibus inferes,
Sublimi feriam fidera vertice.

[blocks in formation]

Nota quæ fedes fuerat columbis:
Et fuperjecto pavida natarunt
Equore dame :

Vidimus flavum Tiberim retortis
Littore Etrufco violenter undis,
Ire dejectum monumenta Regis,
Templaque Veftæ:

Iliæ dum fe nimium querenti
Jactat ultorem, vagus & finiftra
Labitur ripa, Jove non probante, u-
xorius amnis.

Audiet cives acuiffe ferrum,
Quo graves Perfæ melius perirent :
Audiet pugnas, vitio parentum
Rara juventus.

Quem vocet Divum populus ruentis
Imperi rebus? prece qua fatigent
Virgines fanétæ minus audientem
Carmina Veftam?

Cui dabit partes fcelus expiandi
Jupiter? tandem venias, precamur,
Nube candentes humeros amictus

Augur Apollo.

Sive tu mavis, Erycina ridens,
Quam Jocus circumvolat, & Cupido:
Sive neglectum genus & nepotes
Refpicis auctor.

Heu nimis longo fatiate ludo!
Quem juvat clamor, galeæque leves,
Acer & Mauri peditis cruentum
Vultus in hoftem:

Sive mutata juvenem figura
Ales in terris imitaris, almæ
Filius Maja, patiens vocari
Cæfaris ultor :

Serus in cœlum redeas, diuque
Lætus interfis populo Quirini:
Neve te noftris vitiis iniquum
Qcyor aura

Tollat hic magnos potius triumphos,
Hic ames dici pater, atque princeps:
Neu finas Medos equitare inultos,

Te duce, Cæfar.

[blocks in formation]

Ventorumque regat pater,
Obftrictis aliis, præter Japyga:
Navis, quæ tibi creditum

Debes Virgilium, finibus Atticis
Reddas incolumem, precor,

Et serves animæ dimidium meæ.

Illi robur & æs triplex

Circa pectus erat, qui fragilem truck Commifit pelago ratem

Primus, nec timuit Decertantem Aquileutous,

pitem Africum

Nec triftes Hyadas, nec rabiem Noti; Quo non arbiter Adria

Major, tollere feu ponere vult freta. Quem mortis timuit gradum,

Qui ficcis oculis monftra natantia

Qui vidit mare turgidum, &

Infameis fcopulos Acroceraunia?

Nequicquam Deus abfcidit

Prudens Oceano diffociabili

Terras, fi tamen impia

Non tangenda rates tranfiliunt vada. Audax omnia perpeti

Gens humana ruit per vetitum nefas : Audax Japeti genus

Ignem fraude mala gentibus intulit. Poft ignem ætheria domo

Subductum, macies & nova febrium Terris incubuit cohors:

Semotique prius tarda neceffitas

Lethi corripuit gradum:

Expertus vacuum Dædalus aera

Pennis non homini datis :

Perrupit Acheronta Herculeus labor:

Nil mortalibus arduum eft:

Calum ipfum petimus ftultitia: neque

Per noftrum patimur fcelus

Iracunda Jovem ponere fulmina.

AD P. SEXTIUM. ODE IV,

Grato, Pyrrha, sub antro?
Cui flavam religas comam,

Simplex munditiis? heu quoties fidem,
Mutatofque Deos flebit, & afpera
Nigris æquora ventis
Emirabitur infolens,

Qui nunc te fruitur credulus aurea:
Qui femper vacuam, femper amabilem
Sperat, nefcius auræ

Fallacis! miferi, quibus

Intentata nites. me tabula facer
Votiva paries indicat uvida
Sufpendiffe potenti

Veftimenta maris Deo.

AD AGRIPPAM. ODE VI.

Criberis Vario fortis, & hoftium Victor, Moonii carminis alite, Quam rem cumque ferox navibus, aut equis Miles te duce gefferit.

Nos, Agrippa, neque hæc dicere, nec gravem
Peleidæ ftomachum cedere nescii,

Nec curfus duplicis per mare Ulyffei,
Nec fævam Pelopis domum,
Conamur, tenues grandia: dum pudor,
Imbellifque lyre Mufa potens vetat
Laudes egregii Cæfaris & tuas

Culpa deterere ingeni.

Quis Martem tunica tectum adamantina
Digne fcripferit? aut pulvere Troico
Nigrum Merionen? aut ope Palladis

Tydeiden fuperis parem?

Nos convivia, nos prælia virginum,
Sectis in juvenes unguibus acrium
Cantamus vacui, five quid urimur,
Non præter folitum leves.

L

AD MUNATIUM PLANCUM. ODE VII.

Olvitur acris hyems grata vice Veris & Favoni, Audabunt alii claram Rhodon, aut Mitylenen,

Trahuntque ficcas machine carinas,

Ac neque jam ftabulis gaudet pecus, aut arator igni,

Nec prata canis albicant pruinis.

Jam Cytherea choros ducit Venus imminente Luna:
Junctæque Nymphis Gratia decentes
Alterno terram quatiunt pede, dum graves Cyclopum
Vulcanus ardens urit officinas.

Nunc decet aut viridi nitidum caput impedire myrto,
Aut flore, terræ quem ferunt folutæ.
Nunc & in umbrofis Fauno decet immolare lucis,
Seu pofcat agnam, five malit hædum.
Pallida mors æquo pulfat pede pauperum tabernas,
Regumque turreis. o beate Sexti,

Vitæ fumma brevis fpem nos vetat inchoare longam :
Jam te premet nox, fabulæque manes,
Et domus exilis Plutonia: quo fimul mearis,
Nec regna vini fortiere talis,

Nec tenerum Lycidam mirabere, quo calet juventus
Nunc omnis, & mox virgines tepebunt.

AD PYRRHAM. ODE V.

Uis multa gracilis te puer in rofa

Perfufus liquidis urget odoribus

Aut Ephefum, bimarifve Corinthi Mania, vel Baccho Thebas, vel Apolline Delphos Infigneis, aut Theffala Tempe.

Sunt quibus unum opus eft, intacte Palladis urbem
Carmine perpetuo celebrare, &

Undique decerptæ frondi præponere olivam.
Plurimus in Junonis honorem

Aptum dicit equis Argos, diteifque Mycenas.
Me nec tam patiens Lacedæmon,
Nec tam Lariffe percuffit campus opimæ,
Quam domus Albunea refonantis,
Et præceps Anio, & Tiburni lucus, & uda
Mobilibus pomaria rivis.

Albus ut obfcuro deterget nubila cœlo
Sæpe Notus, neque parturit imbres
Perpetuos fic tu fapiens finire memento
Triftitiam, vitæque labores

Molli, Plance, mero: feu te fulgentia fignis
Caftra tenent, feu denfa tenebit

Tiburis umbra tui. Teucer Salamina, patremque

Cum fugeret, tamen uda Lyxo

Tempora populea fertur vinxiffe corona,

Sic trifteis affatus amicos :

Quo nos cumque feret melior fortuna parente,
Ibimus, o focii, comitesque.

Nil

Nil defperandum Teucro duce, & aufpice Teucro. Certus enim promifit Apollo,

Ambiguam tellure nova Salamina futuram.

O fortes pejoraque paffi

Mecum fæpe viri, nunc vino pellite curas:
Cras ingens iterabimus æquor.

AD LYDIAM. ODE VIII,

Lydia, dic, per omnes

Te deos oro, Sybarin cur properes amando Perdere? cur apricum

Oderit campum, patiens pulveris, atque folis? Cur neque militaris

Inter æquales equitet, Gallica nec lupatis Temperet ora frænis?

Cur timet flavum Tiberim tangere? cur olivum Sanguine viperino

Cautius vitat? neque jam livida geftat armis Brachia, fæpe difco,

Sæpe trans finem jaculo nobilis expedito? Quid latet, ut marina

Filium dicunt Thetidis fub lacrymofa Troja Funera: ne virilis

Cultus in cædem, & Lycias proriperet cateruas?

AD THALIARCHUM. ODE IX.

Ides, ut alta ftet nive candidum
Seracte, nec jam fuftineant onus
Sylvæ laborantes, geluque

Flumina conftiterint acuto?
Diffolve frigus, ligna fuper foco
Large reponens: atque benignius
Deprome quadrimum Sabina,

Ò Thaliarche, merum diota.
Permitte Divis cetera: qui fimul
Stravere ventos æquore fervido
Deprælianteis, nec cupreffi,

Nec veteres agitantur orni.

Quid fit futurum cras, fuge quærere: &
Quem fors dierum cumque dabit, lucro
Appone: nec dulces amores

Sperne puer, neque tu choreas:
Donec virenti canities abeft
Morofa: nunc & Campus, & area,
Lenefque fub noctem fufurri

Compofita repetantur hora.
Nunc & latentis proditor intimo
Gratus puellæ rifus ab angulo,
Pignufque dereptum lacertis,
Aut digito male pertinaci.

IN MERCURIUM ODE X.

Mercuri facunde, nepos Atlantis,

Qui feros cultus hominum recentum
Voce formafti catus, & decora
More palæftræ :

Te canam magni Jovis & Deorum
Nuntium, curuæque lyræ parentem,
Callidum, quidquid placuit, jocofo

Condere furto.

Te, boveis olim nifi reddidiffes Per dolum amotas, puerum minaci Voce dum terret, viduus pharetra Rifit Apollo.

Quin & Atreidas, duce te, fuperbos
Ilio dives Priamus relicto,
Theffalofque igneis, & iniqua Troja
Caftra fefellit.

Tu pias lætis animas reponis
Sedibus: virgaque levem coerces
Aurea turbam, fuperis Deorum
Gratus & imis.

AD LEUCONOEN. ODE XI.

U ne quæfieris, fcire nefas, quem mihi, quem tibi Finem Dii dederint, Leuconoe: nec Babylonios Tentaris numeros, ut melius, quidquid erit, pati. Seu plures hyemes, feu tribuit Juppiter ultimam, Quæ nunc oppofitis debilitat pumicibus mare Tyrrhenum. fapias, vina liques, & fpatio brevi Spem longam refeces: dum loquimur, fugerit invida Atas: carpe diem, quam minimum credula poftero. AD AUGUSTUM ODE XII.

Uem virum aut heroa lyra vel acri
Tibia fumes celebrare, Clio?
Quem Deum? cujus recinet jocola
Nomen imago,

Aut in umbrofis Heliconis oris,
Aut fuper Pindo, gelidove in Hæmo?
Unde vocalem temere infecutæ
Orphea fylvæ,

Arte materna rapidos morantem
Fluminum lapfus, celerefque ventos,
Blandum & auritas fidibus canoris
Ducere quercus.

Quid prius dicam folitis parentum
Laudibus? qui res hominum ac Deorum,
Qui mare & terras, variifque munduin
Temperat horis ?

Unde nil majus generatur ipfo,

Nec viget quidquam fimile, aut fecundum : Proximos illi tamen occupavit

Pallas honores.

Præliis audax neque te filebo
Liber, & fævis inimica virgo
Belluis, nec te metuende certa,
Phoebe, fagitta.

Dicam & Alceiden, puerofque Lede,
Hunc equis, illum fuperare pugnis
Nobilem: quorum fimul alba nautis
Stella refulfit,

Defluit faxis agitatus humor:
Concidunt venti, fugiuntque nubes:
Et minax, quod fic voluere, ponto
Unda recumbit.

Romulum poft hos prius, an quietum
Pompili regnum memorem, an fuperbos
Tarquini fafceis, dubito, an Catonis
Nobile lethum.

Regulum, & Scauros, animæque magnæ
Prodigum Paulum, fuperante Pœno,
Gratus infigni referam Camoena,
Fabriciumque.

Hunc, & incomtis Curium capillis
Utilem bello tulit, & Camillum
Sæva paupertas, & avitus apto
Cum lare fundus.

A 2

Cre

« PredošláPokračovať »