Obrázky na stránke
PDF
ePub

CA

Horatii etas: 1. Poemata. 2. Editiones cum veterum commentariis, ubi de Acrone, Porphyrione &c. 3. Editiones fine commentariis, & cum notis atque commentariis virorum doctorum recentioris ætatis. 4. Verfiones fcripta quædam Horatium spectantia. 5.

[ocr errors]

Q

Sa

DE Q. HORATIO FLACCO. &tionibus refpondit Andreas Dacerius in novis DE Q. HORATIO FLACCO. ad Horatium explanationibus Parif. 1708. 12. Videndus etiam de Horatio Tan. Faber. lib. 2. Epift. 47. Idem Maffonus in Hiftoria Critica Reip. litterar. quam Gallice edidit Tom. V. p. 51. feq. probat carmina in libris Odarum, tyras & Epiftolas fingulas ab Horatio, prout ferret occafio, fuiffe fcriptas vario tempore fepa ratim, & deinde ab eodem in libros redactas : neque adeo videri credibile, quod eruditiffimo Bentleio perfuafum, nihil nifi tantum fatyras primo libro comprehenfas fcripfiffe Horatium anno 26. 27. 28. aut librum fecundum fatyrarum anno 31. 32. 33. Epodon librum anno 34. 35. librum primum Odarum An. ætatis 36.37. 38. fecundum 40. & 41. Tertium anno 42. 43. Epiftolarum librum primum- Anno 46. 47. Librum quartum Odarum Carmenque faculare 49. 50. & 51. Librum fecundum Epiftolarum & artem Poeticam nulli certo tempori idem Bentleius affignavit. De Philofophia Horatiana evolve diatribas Io. Guil. Bergeri Witeb. 1704. 4. & Hennings Forelii, Upfal. 1706. 8. Dan. Heinfii de Satyra Horatiana librum fæpius editum, nec minus dignas le&tu & amœnas ampliffimi viri Io. Iacobi Maf cov exercitationes binas ad Satyras Horatii Lipf. 1714 1716. 4. Ad locum vero Oda 34. libri. I. ubi Epicuro videtur renunciare & retrorfum vela dare ab infanientis illius fapien tiæ erroribus conferre licebit differtationem Georgii R. JCti adverfus Maffonum, insertam Nova Bibliothecæ librorum, que Hala Saxonum excuditur Germanice parte 19. pag. 789. feq. Horatius Pindari (f) imitator, unde Pindaricum appellat Venantius Fortunatus lib. 5. carminum pag. 6. Tom. X. Bibl. Patrum edit. Lugd. pag. 555. Idem IX. 7. Pindarus Grajus meus, ideft Flaccus: Julius vero Cæfar Scaliger VI. Poetic. p. 811. 812. Horatium præfert Pindaro, & aliquas illius Odas (ut lib.4. Od. 3. (g) & libri 3. 9.) ita miratur, ut malit tales à fe compolitas, quam Pythionicarum multas Pindari & Nemeonicarum, quarumque fimiles, inquit, malim compofuiffe, quam que fimiles, inquit effe totius Tarraconenfis Rex. Confer Menagii

Horatius Flaccus (a) Venufii Apuliæ A natus eft VI. Id. Decembr. (b) L. Cotta & L. Torquato Cofs. Anno U. C. 689. ante Chriftum 65. Lyricorum fere folus legi dignus judice jam olim Quintiliano, cum plures hujus generis Poeta (c) exftarent Titius, Calius, Baffus & alii, quorum fcripta quod abolita fint, huic Quintiliani cenfuræ tribuendum fentiunt Barthius LVI. II. Adverf. ejufque familiaris Chriftianus Daumius libro erudito de amiffione latinarum radicum p. 61. Vita deceffit Horatius Epicuri favens (d) dogmatis, at non ineptus morum fcriptorumve Cenfor, Mecenati atque inde Augufto mire probatus, codem quo Mæcenas Anna U. C. 746. C. Marcio Cenforino & C. Afinio Gallo Coss. anno ætatis LVII. ante CHRISTUM VIII. viginti ante mortem Augufti Imp. Sed de univerfis Poeta rebus carminumque plerorumque, quo fcripta funt tempore, accuratiorem notitiam lector petet ex Horatii vita Chronologica, quam nuper in lucem dedit antiquitatis ac rei Chronologica, ut infignibus jam fpeciminibus dem onftravit haud vulgariter peritus Joannes Maffon. Vitam Horatii quæ Suetonio auctori tribuitur, ex Codice MS vulgavit Petrus Nannius cum caftigationibus fuis libro tertio Mifcellaneor. cap. 2. (Tom. 1. Lampadis Artium Gruterianæ p.1261.) In cæteris ejusdem libri Mifcellaneorum capitibus multa Horatii idem Nannius emendat illuftratque. Vita Horatii à Ioanne Maffon (e) fcripta prodiit Lugd. Bat. 1708. 8. Ejus obje

[ocr errors]

( 4 ) φλάκη ( ὁ ποιητής Plutarcho in Lucullo, po 5. 18. ubi refpicit hæc Horatii I. Sat. VI.. chlamydes Lucullus, ut ajunt, fi poffet centum cane pre

bere.

(6) Vide antiquum vitæ Horatii fcriptorem, quæ ad Svetonium auctorem vulgo refertur.

(c) De his aliifque Lyricis latinis Voffius III. 15. Inftitat. Poetic.

(d) Addictus nolui dicere, quia lib. 1. Epift. 1. fe ipfe dicit Nullius addi&tum jurare in verba Magiftri. Confer D. Rappoltum in Hor..p. 27. 36. &c.

(e) Hiftory of the vvorks of the learned A. 1707. p. 280. Bibl. choifie de Mr. le Clerc Tom. XIV. p. 223.

[ocr errors]
[blocks in formation]

dum ornare fermonem noftrum poffumus. Ego certe Satyras ejus omnes memoriæ mandari ve

anti-Bailletum cap. 27. & Petri Francii Ora. tiones pag. 601. ubi Horatium Iuvenali præfert. If. Cafauboni liber de Perfiana Horatii ilim, tum in vita ipfa, tum in fermone ufui. mitatione commentario ejus in Perfium fubjicitur Paris 1605. 1615. 8. Francifcus Petrarcha (b) vir fui feculi doctiffimus dicere fo

litus eft fe ex nullo Poeta Latino evafiffe meliorem, quam ex Horatio

Horace (i) nous iftruit comme un ami com-
mode

Sans trop s' affujettir à l'art, à la metbode.
Son tour vif naif enchante fes lecteurs,
Et leur fait meprifer fes fades traducteurs.
Qu' Horace (k) connut bien l'elegance Ro-

maine!

Il met le vrai dans tout fon jour,
Et l'admiration eft toujours incertaine
Entre la penfee & le tour.
Sublime, familier, folide, enjovèe, tendre,
Aisè, profond, naif & fin,
Digne de l'Univers, l'Univers pour l'en-
tendre

Aime à redevenir latin.

non

futuras. Elegantiffima omnia funt, dictio nitida, &, fi numeros tollas, fermoni foluto apta. Urbanitas in eo mira, fales candidi, ex abdito erutæ fententiæ, argutiæ non coactæ, meræ Charites, omni occafioni apta. Summum in illo Vi ro ingenium fuit, nec immerito Augufto & Mæcenati in deliciis, cujus genium fatyricum nemo ex antiquis, nemo è recentioribus, ulla imitatione affecutus eft. Vide quæ in ejus lau. des fcribat Cafelius in Nev fuo, eum vitæ ma giftrum commendans: Affirmare non dubitem inquit ille, qui in boc Poeta multum opere pofu erit, eumque ita perdidicerit, ut ejus verfus non in ore natos aut extemporales ut putatur, memoria teneat ( nec vero non funt, qui boc praftiterint, ] fed probe intellectos ad ufus vite transferat: bunc posse rebus fuis fuorumque recte in omnibus aliquid boni confilii invenire: nec minus idem patria recte confulat, præfertim fi ad biftoriam je conferat, fpectans id quod potiffimum oftendimus. Clariff. Bentleio in notis pag. 64. Horatius dicitur magnus novator quod ex Græcis in Latinam linguam felici audacia alia tranftulit, alia ut maleferiati vocabulum ipfe primus effinxit. Confer Jac. Frid. Reimanni Hiftoriam vocabulorum Latinæ Lingue pag. 43. feq. Alius Horatius guæ de quo Martialis IV. 2. Sed longe plures hoc nomine commemorat Jo. Glandorpius in Onomastico Romano p. 402. feq. De Titio Poeta Lyrico Brockhufius ad Tibullum pag. 92. feq. De Ca fio Baffo Scholiaftes Perfii ad Sat. VI. I.

Horatii (1) carminum lectione delectati funt duo Imperatores fapientiffimi, Auguftus & Severus. Eft vero in Odis præfertim elaboratif fimus, fublimis, fuavis, emendatiffimus, & in epithetis deligendis curiofus ac felix: præcipuus in fatyra, doctor in poetica arte unice audiendus: eximius philofophus in Epiftolis. In carmine elegantiam & peritiam numerorum ei tribuit Ovidius, in argumentis fapientiam & calliditatcm Perfius, diligentiam elucubratam diligentiam elucubratam Juvenalis, fublimitatem auctor vetus fed non nominatus, jucunditatem, gratiam, varietatem Quintilianus, folertiam Apulejus, in fermone puritatem & nitorem idem Quintilianus: in Satyris eum effe emendatiffimum Lactantius. Imitatus eft in Odis potiffimum cum Pindaro Alcæum & Sapphonem: epitheta fumfit ab Homero & Sophocle. In libro Epodon fe cutus eft Archilochum, in Satyris Romanos illos Ennium & Lucilium. Sed Horatio, (m) nihil hoc in genere præftantius eft, qui ut omnes vitæ rationes in Satyris fuis complexus eft, ita flofculos fuppeditat, quibus mirum in mo.

(b) Georg. Fabricius præf. ad Hor. i) Effais fur la Critique, Chant 3.

[ocr errors]

II. Scripta Horatii ita recenfet Sidonius A. pollinaris Carmine IX. v. 218.

Non quod per Satyras Epiftolarum Sermonumque fales, novumque Epoden Libros carminis ac Poeticam artem Phoebi laudibus & vage Diana Confcriptis voluit fonare Flaccus. Hæc univerfa Horatii etiamnum hodie exftant. Carminum five Odarum libri IV. ad C. Cil. nium Macenatem, licet primam Odam libri primi (uti non paucos Virgilii verfus ). pro fpuria habuit Francifcus Guietus, doctus, fed nimis delicati faftidii Ariftarchus. Librum quartum ex longo intervallo addere juffit Au

Poefies de Mr. Houdarti de la Motte, Tom. guftus, ut in vita Horatii Suetonius memo-
riæ prodidit.

2. p. 82.
(1) Bibl. Schraderiana n. 1885. in fol.
(m) Morhofius Polyhift. lib. 3. c. 6. p. 634. Tom. 1.

Epodon liber unus, perinde ut libri carminum vario genere verfuum proodico & epodi

[ocr errors]

co fcriptus, de quibus confulendus Aldi Maputii tractatus de XIX. generibus metrorum Horatii.

Epodon libro fubjicitur Carmen Sæculare, quod Horatio componendum injunxit Auguftus Anno U. C. 736. ætatis Horatii XL. Meminit auctor vitæ, & Sidonius innuit per Phoebi laudes vaga Diana confcriptas. Sunt quibus car& men fæculare videtur etiam lib. 1. Oda 21., & lib. IV. Ode 6. Vide Petri Taffini lib. 1. de ludis fæcularibus cap. 16. & 17. in Tomo 8. thefauri Antiquitat. Romanar.

Sermonum libri IV. ad eumdem Mæcenatem, Epico carmine confcripti, quorum duo priores complectuntur Satyras (n) five Eclogas ut Cruquius appellat: pofteriores duo ad docendum & inftruendum facti, Epiftolarum vulgo veniunt nomine , quorum in altero Ethicum Philofophum, in altero Criticum profitetur. Alter conftat Epiftolis viginti, alter vero tribus, una ad Auguftum (0) de Poetis, præcipue Romanis: fecunda ad Julium Florum, tertia ad Pifonem patrem & filios à Charifio diferte Epiftolæ nomine memorata, quæ vulgo, ut Sidonii etiam ætate factum, fejuncta a reliquis Fabii auctoritate III. 8. Inft. Or. infcribitur Liber de arte Poetica, in quem Porphyrio obfervat Horatium congeffiffe præcepta Neoptolemi Pariani de arte poetica, non quidem omnia, fed eminentiffima. Hæc Epiftola, fi cum duabus prioribus jungatur, mole & verfuum numero fere æquabit priorem Epiftolarum librum, aut certe parum inter fe uterque different, ut pridem notavit Dan. Heinfius. Horatii Satyras Fulvius Urfinus in Virgilio cum Græcis fcriptoribus collato pag. 3. veteris Codicis Vaticani fidem fecutus Eclogas appellat. Sic quoque Cruquius, haud improbante Barthio ad Statium T. 1. pag. 351. Liber fatyrarum fecundus Trebatio in quibusdam Codd. infcribitur. Compofitæ funt carmine epico, fed fermoni propiore, ut ipfe lib. I. Sat. IV. 41. neque fi quis fcribat uti nos

[ocr errors]

() Nonnullas Satyras ante Carmina quædam in Epodon libro fcriptas ab Horatio effe difputat Samuel Petitus lib. 1. Obfervationum capite IX.

(o) Svetonius in Horatii vita: Poft Sermones vero lectos quofdam nullam fui mentionem factam ita eft queftus Auguftus: Iratum me tibi fcito, quod non in plerifque ejufmodi fcriptis mecum potiffimum loquaris. An vereris ne apud pofteros infame tibi fit, quod videaris familiaris nobis efle. Expreffitque eclogam, cujus initium eft: Cum tot fuftineas & tanta negotia folus.

[ocr errors]

Sermoni propiora', putes bunc effe poetam. Ab his Satyris mordacem vocat Flaccum Sidonius: Petrus Blefenfis fubinde Ethicum ut Epift. 150. & alibi. Quid ecloga, quid fatyra exigat, eleganter tradit Jo. Antonius Campanus lib. V. Epiftola 24. Verfus quatuor & quinquaginta ex Epiftola ad Florum a versu 87.ad 140. in alteram ad Auguftum transferendos non poft v. 219. ut Dan. Heinfius, fed poft 117. collocandos effe fingulari diff. in Academia Infcriptionum Parifienfi A. 1702. 15. Nov. pro batum ivit Vir Clariff. Joannes Boivinus. Sermonum libros Horatii exemplo præter alios fcripfit Petrus Scholirius eques & fenator Antuerpienfis A. 1635. defunctus, quos commentariis etiam illuftravit Albertus le Roy, (p) Eremita Auguftinianus, Herbipoli 1683. 4. Ars Poetica fcripta ad Pifones Patrem & fili os, hos enim alloquitur verfu 24.

---------

Pater, juvenes patre digni. Verfus octo in quibusdam Codd. & editionibus præfixi lib. I- Satyræ X. & a Gyraldo dialog. Iv. de poetis, Guil. Cantero aliifque pro Horatianis habiti: Lucili quam fis mendoJus tefte Catone &c. tamquam fpurii a Criticis rejiciuntur. Vide H. Stephanum, Lævinum Torrentium, alios.

Suetonius in vita teftatur, veniffe in manus fuas & elegos fub Horatii titulo, & Epiftolam profa oratione, quafi commendantis fe Mæcenati. Sed utraque, inquit, falfa puto. Nam elegi vulgares, Epiftola autem obfcura, quo vitio minime tenebatur. Auctor libri de Or thographia, qui Bedæ vulgo tribuitur p. 2800. edit. Putfchii: Nonnulli veterum ipfa carmina foles nominavere, ficut Horatius in principio cujusdam voluminis quod ita exorfus eft: Soles meos omni Ecclefiæ (Barthius LII. 4. legit Etefia) veftræ commendo. Et Maro: fæpe ego longos cantando puerum memini me condere foles.

III. Inter editiones Horatii eas primo loco referam, quæ commentarios veterum adjunctos habent. Cum commentariis Helenii Acronis (q) & Pomponii Porphyrionis (r) ex emendatione Ra

2 2

[merged small][ocr errors][merged small][merged small]
[ocr errors]

A. 1470. cum his in calce verficulis.

Hoc quicumque dedit Venufini carmen Horati,

Et ftudio formis correctum effinxit in iftis

Vivat, & æterno fic nomine fæcula vincat

Omnia, ceu numquam numeris adolebitur quitor.

Præterea memorat pag. 108. editionem Medio.
lanenfem 1474. fol. ejufdem Zaroti impreffam
cura, & Ferrarienfem ejufdem anni in 8. cum
hoc tetrasticho:

Ferraria impreffit regnante fub Hercule divo

Regia quo gaudet nunc Leonora, viro.
Carnerius puer Auguftinus, cui dedit almam

Bernardus lucem Bibliopola bonus.
Has fecute Mediolanenfes 1476. & 1477. fol.
per Philippum de Lavagnia: & Tarvifina ejus-
dem anni fol. quæ omnes præcefferunt Venetam
(t) Anni 1477. fol. per Philippum Condam
Petri, quam pro prima omnium laudat Bentle-
jus p. 8. 58. 73. 87. 101. &c. Cum Chrifto-
phori Landini interpretationibus, vidit primum
lucem Horatius Florentiæ 1482. fol. apud An-
tonium Mifcominum, cum hac bella Angeli Po-
litiani oda:

[ocr errors]

Vates Threicio blandior Orpheo
Seu malis fidibus fiftere lubricos
Amnes, feu tremulo ducere pollice
Ipfis cum latebris feras.
Vates Eolii pectinis arbiter:
Qui princeps Latiam follicitas chełyn,
Nec fegnis titulos addere noxiis
Nigro carmine frontibus:

Quis te à barbarica compede vendicat?
Quis frontis nebulam difpulit: Et fitu
Deterfo levibus reftituit choris

Curata juvenem cute?

O quam nuper eras nubilus: & malo
Obductus fenio! quam nitidos ades

[ocr errors]

(r) Una eademque videtur effe quæ p. 127. & 133.
a Maittairio memoratur Horatii editio Veneta A. 1477.
& 1478. utraque apud Philippum Condam Petri, utra-
que die XV. Septembris finita. Nec fortaffe diverfa
quam pag. 137, refert Venetam ex ejufdem Philippi
officina A. 1479. finitam tamen die XVIII. Sept. No-
tus eft typographorum dolus, qui eorumdem librorum,
ut recentes appareant, exemplis quibufdam licet ante
exculorum numeros aliis proximi, aliis fecundi, aut
tertii poft anni infcribunt.

« PredošláPokračovať »