Obrázky na stránke
PDF
ePub

ALBII TIB U L L I.

ELEGIAE SELECTAE.

LIBRI I. ELEGIA I.

Divitias alius fulvo sibi congerat auro
Et teneat culti iugera multa soli,
Quem labor assiduus vicino terreat hoste,

Martia cui somnos classica pulsa fugent:
Me mea paupertas vitae traducat inerti,

Dum meus assiduo luceat igne focus.
Ipse seram teneras maturo tempore vites
Rusticus et facili grandia poma manu.
Nec spes destituat, sed frugum semper acervos
Praebeat et pleno pinguia musta lacu.
Nam veneror, seu stipes habet desertus in agris

5

10

Artis criticae in Tibullo exercendae rectam normam constituisse videtur Lachmannus. Totius rei caput hoc est, ut sedulo nobis caveamus ab interpolationibus Italis Sec. XV. ac recentiorum coniecturis saepe a falso elegantiarum studio profectis; in diiudicanda reliqua Cdd. minus interpolatorum varietate ut nitidam eam simplicitatem sequamur, quae huius poëtae maxime propria est. In hac igitur repetita editione Lachmannum ante omnes sum secutus, inspecta etiam germana Scaligeri cura (Genevae excudebat Iac. Stoer 1607. 12.) et Philippi de Golbéry editione Paris. 1826. 8. (B. est Bachius, G. Golbéry, H. Huschkius, I.. Lachmannus, V. Vossius, W. Wunderlich.)

LIB. I. ELEG. I.

A M. Valerio Messala, qui Consul a. u. 723. cum C. Caesare Oclaviano ad pugnam Actiacam proficiscebatur, invitatus, ut secum militet, id facere recusat, ne a Delia sua recedat.

2. magna Cdd. aliq. V. B., quibus magis poëticum videbatur. Fortasse eo ipso nomine reiiciendum erat. Ceterum firmatur multa Excerptis apud Vincent. Bellov. Cdd. aliq. et imitatione Martial. 1, 117. et Anthol. Lat. Burm. 4, 225. Hoc nemus aeterno cinerum sacravit honori Faenius et culti ingera pauca soli. 4. quoi V. classica pulsa, quae proprie tuba cani solent, multos offenderunt (cfr. Nodell. ad Avian. p. 70.) In poëta talis tamen dxvpoloyía, quae inter iustos tropos rite referri potest, reprehensioni obnoxia haud est. 5. Nihil moror paupertatem me tradere vitae inerti, gloria bellica et opibus carenti, dummodo cet. 6. assiduo vindicant Grammatici Latini vett. exiguo Excerpta Vinc. V. W. G. In repetitione offendere non debemus. cfr. v. 8. poma v. 13. pomum v. 17 pomosis cett.

Seu vetus in trivio florea serta lapis:
Et quodcunque mihi pomum novus educat annus,

Libatum agricolam ponitur ante deum.

Flava Ceres, tibi sit nostro de rure corona

15

Spicea, quae templi pendeat ante fores: Pomosisque ruber custos ponatur in hortis,

Terreat ut saeva falce Priapus aves.

Vos quoque, felicis quondam, nunc pauperis agri
Custodes, fertis munera vestra, Lares.

20

Tunc vitula innumeros lustrabat caesa iuvencos:
Nunc agna exigui est hostia parva soli.

[ocr errors]

Agna cadet vobis, quam circum rustica pubes
Clamet: Io messes et bona vina date!"
Iam modo non possum contentus vivere parvo
Nec semper longae deditus esse viae,
Sed Canis aestivos ortus vitare sub umbra

Arboris ad rivos praetereuntis aquae.
Nec tamen interdum pudeat tenuisse bidentes,
Aut stimulo tardos increpuisse boves..
Non agnamve sinu pigeat fetumve capellae
Desertum oblita matre referre domum.

25

30

9. Cfr. Liv. 1, 41. si spes destitual. Plerique deam Spem intelligunt, cui ipsi tamen agrestia illa dona tribui vix possunt. Est igitur potius animi aequi affectus, quo ea ut sibi a Diis praebeantur, non sine fiducia optat. 11. desertus] quem pauci transeunt veneraturi, in loco deserto positus. Mire Brouckh. explicavit defixus, defossus, Censor Ien. nudus, entlaubt. 14. agricolam - - deum] Sic emendavit Puccius, (melius omni ambiguitate vitatâ quam Muretus, quem secuti plerique ediderunt: agricolae deo:) lect. Cdd. et L.:

[ocr errors]
[ocr errors]

22.

agricolae deum. Intelliguntur omnes Dei agrestes, Silvanus, Terminus, Priapus, Pomona cel. 21. Tum Voss. (sequente consona qualicunque.) Annotant tunc significare tempus plerumque praeteritum, rarius futurum singulari cum vi; tum, quod etiam praesenti aptatur, 1, 3, 71. cet. sententiis continuandis sine graviore temporis notatione inservire. parva] cum Cdd. L. Inde a Scal. obtinuit magna e libris quibusdam Mureti; in qua interpol. inest acumen Ovidianum, non candor Tibulli. 25. Iam modo non possum: ἤδη μονονουχὶ δύναμαι, ita ut sententiae vis in verbo possum sita sit. Cfr. Virg. Aen. 9, 140. penitus modo non genus omne perosos Femineum. Iam possum modo non contentus, vel Iam possum, modo non contentus H. coni. Iam modo nunc possum Codd. 2. B. Iam modo, iam possum coni. Guyet. V. Lachm. coniecturam : Iam modo si possum collatis vv. 1, 2, 71. Ipse boves mea si tecum modo Delia possim Iungere Imollis et inculta sit mihi somnus humo, rum diversa est constructio nihil insoliti habens, fateor me non intelligere. Praeterea ubinam si in non mutatur a librariis? Maxime autem est memorabile iam Excerpta vetusta habere hunc v. interpolatum, Possum quippe ego iam, ut ait L.; apud Scalig.: Quippe ego iam possum. 27. ictus Bentl.

[ocr errors]

quo

At vos exiguo pecori, furesque lupique,

Parcite; de magno est praeda petenda grege. Hic ego pastoremque meum lustrare quotannis

Et placidam soleo spargere lacte Palem.
Adsitis, divi, nec vos de paupere mensa

Dona nec e puris spernite fictilibus.
Fictilia antiquus primum sibi fecit agrestis
Pocula, de facili composuitque luto.
Non ego divitias patrum fructusque requiro,

35

40

Quos tulit antiquo condita messis avo.

Parva seges satis est; satis cst, requiescere lecto

Quam iuvat immites ventos audire cubantem

Si licet et solito membra levare toro.

Et dominam tenero detinuisse sinu:

45

Aut, gelidas hibernus aquas quom fuderit Auster,
Securum somnos imbre iuvante sequi!

Hoc mihi contingat: sit dives iure, furorem
Qui maris et tristes ferre potest pluvias.

50

O quantum est auri pereat potiusque smaragdi,
Quam fleat ob nostras ulla puella vias!

Te bellare decet terra, Messala, marique,
Ut domus hostiles praeferat exuvias:
Me retinent vinctum formosae vincla puellae
Et sedeo duras ianitor ante fores.

Non

laudari curo, cgo

mea Delia: tecum

Dummodo sim, quaeso segnis inersque vocer.
Te spectem, suprema mihi quom venerit hora,
Te teneam moriens deficiente manu.
Flebis et arsuro positum me, Delia, lecto,
Tristibus et lacrimis oscula mixta dabis.

V.

[ocr errors]

55

60

28. rivum Burm. sec. 29. bidentes] cum Cdd. L. bidentem Regiensis. Vulgo. 34. est omisit V. de more. In medio pentametro collocant Codd. plerique. W. H. L. In fine Codd. sex. Ed. pr. B., ne pentameter in brevem syllabam desinat eviteturque hiatus cum voce seq. Fortasse nimis accurate. 36. Pulen V. 37. nec cum Cdd. et Scal. L. pro neu Vulg. e paupere cum Scal. et Lachm. reponere non potui. 44. levure] allevare, reficere, recreare. Horat. Ep. 2, 1, 139. : levantes tempore festo corpus. Ex interpol. Cdd. aliq. referre V. W. 46. continuisse paene ridicule Cdd. aliq.; quae lectio orta est ex eo, quod haud satis intelligerent significatum v. detinuisse, festhalten. 49. dives, inire furorem mira coni. Cens. Ien. firinata tamen ab uno L. Codice. 50. et caeli nubila ferre polest Excerpta vett. Hyadas pro pluvias volebat Heins. 51. Cum Cdd.

Flebis; non tua sunt duro praecordia ferro

Vincta nec in tenero stat tibi corde silex. Illo non iuvenis poterit de funcre quisquam

Lumina, non virgo, sicca referre domum. Tu Manes ne laede meos: sed parce solutis Crinibus et teneris, Delia, parce genis. Interea, dum fata sinunt, iungamus amores:

65

Iam veniet tenebris Mors adoperta caput; Iam subrepet iners actas neque amare decebit, Dicere nec cano blanditias capite.

70

Nunc levis est tractanda Venus, dum frangere postes

Non pudet et rixas inseruisse iuvat.

Hic ego dux milesque bonus: vos, signa tubaeque,
Ite procul, cupidis volnera ferte viris;

75

Ferte et opes: ego composito securus acervo
Despiciam dites despiciamque famem.

LIB. I. ELEGIA III.

Ibitis Aegaeas sine me, Messala, per undas,
O utinam memores ipse cohorsque mei!

Me tenet ignotis aegrúm Phaeacia terris:

Abstineas avidas, Mors, precor, atra, manus!

Abstineas, Mors atra, precor! Non hic mihi mater,

5

Quae legat in maestos ossa perusta sinus;

Non soror, Assyrios cineri quae dedat odores
Et fleat effusis ante sepulcra comis;

Delia non usquam, quae me quom mitteret urbe,
Dicitur ante omnes consuluisse deos.

Illa sacras pueri sortes ter sustulit: illi

L.

[ocr errors]

Rettulit e triviis omina certa puer.

10

Tum V.

potius pereatque vulgo ex libro uno Statii, inani elegantia. zmaragdi. 61. mea Delia Beck. V. 74. Sic Tacit. Hist. 1, 23. inserendo querelas. Liv. 35, 17. nunc querelas nunc postulationes inserit. Vell. 1, 2, 2. iniicere rixum. conseruisse Cdd. aliq. V.

LIB. I. ELEG. III.

Carmen a. 725. scriptum Corcyrae, ubi Messala、 in Ciliciam navigaturus, Tibullum morbo implicitum reliquerat. 2. tuque Cod. 1. V. 7. condat V. coni.-fundut Broukh. reddat vel didat Heyn. 9. usquam est Ed. 1472. min. prob. Huschkio Anal. p. 699. Et ita Heyn. Del. rursus L. Ib. quom milieret cum Cdd. L. ,, quum in eo esset, ut mitteret; sub id tempus, sura erat." Non necessaria est Douzae coni. vulgo recepta quam. Tursell. 1, p. 377.

quo misCfr. Hand

Cuneta dabant reditus; tamen est deterrita nunquam,

Quin fleret nostras respiceretque vias.

Ipse ego solator, quom iam mandata dedissem,
Quaerebam tardas anxius usque moras.
Aut ego sum causatus aves aut omina dira,
Saturni aut sacram me tenuisse diem.
O quotiens ingressus iter mihi tristia dixi
Offensum in porta signa dedisse pedem !

Audeat invito ne quis discedere Amore,

Aut sciat egressum se prohibente deo.

Quid tua nunc Isis mihi, Delia, quid mihi prosunt
Illa tua totiens aera repulsa manu,

Quidve, pie dum sacra colis, pureque lavari
Te (memini) et puro recubuisse toro?
Nunc, dea, nunc suceurre mihi,

nam posse mederi

Picta docet templis multa tabella tuis

Ut mea votivas persolvens Delia voces

Ante sacras lino tecta fores sedeat Bisque die resoluta comas tibi dicere laudes Insignis turba debeat in Pharia.

At mihi contingat patrios celebrare Penates
Reddereque antiquo menstrua tura Lari.

15

20

25

30

Quam bene Saturno vivebant rege, prius quam
Tellus in longas est patefacta vias!

Nondum caeruleas pinus contempserat undas,
Effusum ventis praebueratque sinum,
Nec vagus ignotis repetens compendia terris
Presserat externa navita merce ratem.
Illo non validus subiit inga tempore taurus,

Non domito frenos ore momordit equus,

35

40

notabilis lectio,

[ocr errors]

12. e trinis Maret. V. Ib. omnia Cdd. aliq. Edd. vett. certe Latina, fortasse vera." Huschk. Anal. p. 699. Quominus tamen vera sit, impedit sequens cuncta. 13. Tamen haud deterrita frustra est, quom. Pauci libri. V. 18. Saturnive sacram Anon. coni. V. Ib. timuisse Codd. Stat. V. 21. nemo V. coni. 29. noctes Scal, coni. Codd. 3. poenas Ed. 1472. Vulp. sed votivae voces i. q. antecantamenta votorum Appul. Met. 11, p. 772. 32. i. e. Isidis sacerdotes Aegyptii. 37. conscenderat Cod. 1. conspexerat Cod. 1. Lachmanni. 38. praebueratve V. 46. sucturis vel pressuris Bentl. 47. Non ucies ferrive Heins. Non Non animi Broukh. 49. et volnera] Sic Cdd. sinceri. L.

rabies Burm.

- nunc v. Itali, Vulgo. Pristinam suam coni. Nunc mare recte nunc ne memoravit quidem L.

nunc vulnera, apertum 50. lėto multa reperta via

« PredošláPokračovať »