Obrázky na stránke
PDF
ePub

Gesetz nur von solchen Gütern des Kindes gelten, welche nicht zur donatio propter nuptias gehören. Denn in Ansehung derselben verbleibt es bey dem, was Justinian davon in den vorhergehenden Kapiteln dieser Novelle vers ordnet hat.

Ad aliam hinc vocamur tractationem, sagt Justinian, de liberorum scilicet successione, quam habent, quae secundas nuptias contracturae sunt. Ac de his quidem a nobis iam lata est lex"),. qua sancivimus, ut matres ad hereditatem filii, qui liberos non reliquit, cum ipsius defuncti fratribus sine controversia vocentur, ac una cum usufructu etiam proprietatem illius firmiter habeant, sive ante, sive post delatam hereditatem secundas iniverint nuptias, abrogatis per illam legibus, quae de his contrarium statuebant. Atque haec nostra lex, ut etiam nunc in iis sólum rata maneat sancimus, quae iam secundum matrimonium contraxerunt. De his vero, quae imposterum secundas nuptias contrahunt, haec lex nostra disponat, et sanciat. Necesse itaque est, ut proles sive mascula sive foemina moriens, vel 'testata, vel intestata decedat. Cum igitur de testamentis dixerimus, ad ordinem ab intestato perveniemus.

§. 1. Si igitur filius legitime testatus matri substantiam, vel etiam aliquam illius partem reliquerit, hanc ipsa propter scripturam capiat, (quoniam ubivis voluntates defunctorum servari volumus,) et in eo, quod relictum, vel datum est, tam

54) Nov. 2. Cap. 3.1

dominium, quam usumfructum habeat. Quemadmodum enim extraneo alicui quid relinquere licebat, nec heredi illius secundae nuptiae quidquam nocebant; ita etiam is, eave, quae matri hereditatem aut legatum relinquit, recte quoad proprietatem et usumfructum relinquet, sive sit ex iis rebus, quae extrinsecus illi obvenerunt, sive etiam ex bonis paternis: nec fratres huic rei contradicere possint.

3

1

S. 2. Sin vero filius intestatus moriatur, et mater secundas nuptias iam contraxerit, aut postea contrahat, ipsa quidem cum, filii, vel filiae fratribus in capita ab intestato ad illius successionem vocetur. Quaecunque autem ex paterna substantia ad filium pervenerunt, eorum solum usumfructum habeat, sive ante, sive postea secundas nuptias contraxerit. Ad reliqua vero omnia bona, quae filius praeter paternam successionem extrinsecus habebat, veniat secundum constitutionem nostram, quam ipsam quoque correctione aliqua indigere statim dicemus. Atque haec de iis rebus dicimus, quae sunt extra donationem ante nuptias. Nam quae a nobis, et insuper Leonis piae memoriae constitutione de illis sancita sunt, in quibus sola mater usumfructum habet, illibata servamus.

[ocr errors]

Warum hier blos der Mutter gedacht wird, und nicht auch des Vaters, hat wohl seinen Grund darin, weil ders selbe damals noch kein Intestaterbrecht mit den Geschwistern des verstorbenen Kindes hatte, welches er erst nach her durch die Novelle 1 18. erhielt. Daß aber das Gesetz nun auch auf den Vater auszudehnen sey, hat keinen Zwei

1

fel, nachdem einmal Justinian in dieser Novelle selbst Kap. 23. die allgemeine Regel aufgestellet hat, daß die Folgen der zweyten Ehe auf beyden Seiten gleich seyn sollen. Diese Meinung hat auch den Beyfall der berühm testen Rechtsgelehrten "), so wie die Stimme der Praxis für sich 56).

Noch ist zu bemerken, daß den Kindern der zweyten, Ehe, als Aequivalent für jenen Erwerb der Kinder der ersten Ehe, dasjenige dagegen ausschließlich verbleibt, was der gemeinschaftliche Parens aus dem Vermögen des vor ihm verstorbenen zweyten Ehegatten jedoch nur durch die donatio propter nuptias oder durch das Heyrathsgut lucrirt hat, wenn auch derselbe zu keiner weitern Ehe geschrit ten ist. Dieses verordneten zuerst die Kaiser Honorius und Theodos L. 4. C. de secund. nupt. (vom J. 422.)17). Nos enim hac lege id praecipue custodiendum esse decernimus, ut ex quocunque coniugio suscepti

55) Außer den ältern Rechtsgelehrten-Accursius, Cynus, Salicetus, welche GENTILIS de secund. nupt. Cap. 13. pag. 9o. anführt, gehören hierher Voar Comm. ad Pand. Tom. II. h. t. §. 102. Car. Gottl. KNORRE Diss. de iure coniugis nuptias iterantis in bonis propriis et a priori coniuge quaesitis. Halae 1756. Cap. IV. §. 2. KoсH Success. ab int. §. 24. pag. 60. HOFACKER Princip. iur. civ. R. G.

cip. iur. Rom. P. II.

Tom. I.

§. 514.

MALBLANC Prin

[blocks in formation]

des Pand. Rechts. 1. B. §. 393. u. a. m.

56) S. meine Erőrt. der Lehre von der Inteftaterbfolge. §. 154. S. 592 f. der neuesten Ausgabe. (Erlangen 1822.)

57) S. CUJACIUS Recitation. solemn. in Cod. ad L. 4. de

secund. nupt.

filii, patrum suorum sponsalitias retineant facultates. Justinian bestätigte diese Verordnung, und erweiterte sie in der Novelle XXII. Kap. 29.

Sed neque illud praetermittendum est, quod Theodosius Iunior piae memoriae recte constituit, inquiens: si mulier susceptis liberis secundas nuptias contrahat, eique alii exinde nascantur liberi, deinde secundus etiam maritus moriatur, propria quidem illius bona liberi, qui ex utroque matrimonio suscepti sun, accipient, et ex aequo, si mater intestata de cesserit, divident, utraque vero proles donationem ante nuptias proprii sui parentis capiet. Et liberi prioris matrimonii donationem illius in solidum lucrabuntur, ex secundis quoque nuptiis nati in solidum liberalitate ab illo profecta fruentur, etsi ad tertium matrimonium non venerit. Quid enim hoc prioribus prosit? aut cur priores liberi secundis invideant, quod et illi tertiis nuptiis laesi non sint? Et in summa quaelibet proles patris sui donationem propter nuptias accipiat, et cum priores liberi propter secundas nuptias illam accipiant, secundi etiam omnimodo eam habeant, etsi, quae secundo nupsit, ad tertias nuptias non venerit, ne videantur quoad hoc fratribus inferiores esse. Ex hac vero rerum consequentia idem quoque in patribus secundas nuptias ineuntibus obtineat, et dos lucrata liberis quidem prioris matrimonii propter secundas nuptias, secundis vero liberis ex secundis nuptiis servetur, etsi pater tertium matrimonium

non contraxerit.

§. 1. Reliqua vero, quae pater vel mater ex secundis nuptiis vel per legatum, vel fideicom

missum lucrati sunt, nec tamen tertias contraxerunt nuptias, haec substantiae eorum commixta, et a tertio matrimonio non concussa, apud ipsos immota maneant, et tanquam propria ad successores eorum perveniant, atque a superstitibus eo, quo voluerint modo, administrentur.

Es erhellet also aus diesen leztern Worten, daß nicht alles Vermögen, was der parens binubus durch die zweyte Ehe lucrirt hat, den Kindern der zweyten Ehe ausschließlich zukommen solle, sondern was der Vater oder die Mutter durch ein Vermächtniß des zweyten Ehegatten, oder sonst, außer der dos oder donatio propter nuptias, aus dem Vermögen desselben erworben hat, soll zu dem gemeinschaftlichen Vermögen gehören, in welches beyder Ehen Kinder zugleich fuccediren, wenn der parens binubus nicht zur dritten Ehe geschritten ist.

2) Der in der zweyten Ehe lebende Parens, er sey Vater oder Mutter, Großvater oder Großmutter, kann dem andern Ehegatten, der Stiefmutter, oder Größmutter, øder dem Stiefvater oder Großvater der Kinder oder Ens kel, weder unter den Lebenden noch von Todeswegen, wes der als dos oder donatio propter nuptias, noch unter irgend einem andern Titel, mehr zuwenden, als er einem der Kinder erster Ehe, und zwar, wenn ungleiche Theile gemacht sind, demjenigen Kinde hinterläßt, welches am Wenigsten erhält, wodurch denn aber freylich der Pflichts theil dieses Kindes nicht verkürzt werden darf. Was mehr gegeben worden ist, ist ungültig, und fällt auf die Kinder der ersten Ehe, unter welche es gleichmäßig vertheilt wers den soll. So weit geht die merkwürdige Verordnung der Kaiser Leo und Anthemius vom Jahre 469. welche nur

[ocr errors]
[ocr errors]
« PredošláPokračovať »