liken 58) noch mehr bestätigen, welche bey dieser Stelle bis jetzt noch kein einziger Ausleger benußt hat. Der griechische Scholiast stellt den Fall des Gesezes, und sie Entfdreibung auf folgenbe Sirt bar. Ὁ Τιτίου παῖς τὴν ὑπὸ Πρίμου τινὸς ἐπιτροπευθεῖσαν ἠγάγετο γα μετήν. ἀλλὰ τοῦ γάμου προβάντος Πρίμος ὁ τῆς κόρης επίτροπος ἔλαβεν εἰς θέσιν τὸν Τίτιον συνεφελ κυσάμενον ἀυτῷ δηλονότι τὸν παῖδα ἢ καὶ μόνον τὸν τοῦ Τιτίου παῖδα τὸν καὶ τὴν ἐπιτροπευθεῖσαν ὑπ ̓ ἀυτοῦ λαβόντα γυναῖκα πρὸς γάμον τὸ ζητούμενον, ἄρα διὰ τῆς τοιαύτης θέσεως λυέται τὸ πρὸς τὴν ἐπιτροπευθεῖσαν καὶ τὸν Τιτίου παῖδα συνοικέσιον ὥσπερ τοῦ γαμβροῦ υιοθετου μένου λύεσθαι πέφυκεν. ἔγνωμεν γὰρ ὅτι ἡ προσγε νομένη διὰ τῆς θέσεως ἀδελφότης λύει τὸν γάμον, καί ὁ τῆς νύμφης πατὴρ τὸν οἰκεῖον γαμβρὸν λαμβάνων εἰς θέσιν οὐκ ἐᾷ τὸν γάμον ἔτι συνίστασθαι. ἄρα οὖν διὰ τῆς εἰρημένης θέσεως ὁ πρὸς τὴν ἐπι· τροπευθεῖσαν ὑπὸ τοῦ Πρίμου καὶ τὸν Τιτίου παῖδα λύεται γάμος, ἢ μὴτι μᾶλλον ἡ θέσις ἐμποδίζεται διὰ τὸν γάμον, ὅπερ μᾶλλον προσήκει λέγειν, καὶ ἐαν ὁ κουράτωρ τὸν ἄνδρα τῆς ἔτι νῦν ὑπ' ἀυτου κουρατωρευομένης εἰς θέσιν λάβη. τῆς γὰρ ἐπιτροπῆς ἐπὶ τοῦ ά. θέματος περαιωθείσης, καὶ ἐξωτικῷ τινι καὶ οὐ τῷ ἐπιτρόπω, ἢ τοῖς ἐξ ἀυτοῦ οἰκείοις συν ναφθείσης, δέδοικά φησιν ὁ Τρυφωνῖνος, μὴ οὐχ ἁρμόττειν λέγειν ἐμποδίξεσθαι τὴν θέσιν τὴν εἰς τὸν πάλαι τῆς κόρης ἐπίτροπον, καὶ τὸν ταύτης ἄνδρα γεγενημένον, ὡσανεὶ διὰ τοῦτο παρεντιθεμένης τῆς θέσεως, ἵνα ἡ τῆς ἐπιτροπῆς ἐμποδισθῇ λογοποιία. 58) Tom. IV. Lib. XXVIII. Tit. 4. Schol. d. ad const. 34 pag. 273 sq.

Glücks Erläut. d. Vand. 24. Th.

F

ταύτην τήν αιτίαν τῆς τῶν γάμων κωλύσεως, καὶ Μάρκου τοῦ Θειωτάτου περιέχει διάταξις. ἀι τίαν δὲ λέγω τὴν θέσιν, ἥ τις οὐκ ἐπιτέτραπται διὰ τὸν γάμον. διὰ δὲ τὴν θέσιν τοῦ κουράτωρος τὸν τῆς ' κουρατωρευομένης άνδρα λαβόντος εἰς θέσιν, πολλῷ πλέον ὀφείλομεν κωλύειν τὴν θέσιν. μάθε τὸν λογισμόν. εἰ γὰρ τῆς ἐπιτροπῆς ὡς ἔιρηται ραιωθείσης, καὶ γαμηθείσης τῆς κόρης, κωλύομεν τόν πότε ταύτης ἐπίτροπον λαμβάνειν εἰς θέσιν τόν συ ναφθέντα ταύτη πρὸς γάμον, καὶ ταῦτα μὴ πιθανοῦ πάνυ τοῦ τῆς κωλόσεως ὄντος λογισμοῦ, καθάπερ ὅ Τρυφωνικός φησιν, πῶς οὐ πολλῷ πλέον κουρά τωρα καὶ ἔτι χειρίξοντα τὴν οὐσίαν προσήκει κωλύειν λαμβάνειν εἰς θέσιν τόν συναπτόμενον τῇ κόρη πρὸς γάμον. i. e. Filius Titii uxorem duxerat, cuius Primus tutelam gesserat. Cum autem processisset matrimonium, Primus, tutor puellae, Titium in ado ptionem accepit, secum scilicet trahentem filium, qui eam duxerat, cuius ipse tutelam gesserat. Quaeritur ergo, an per hanc adoptionem dissolvatur matrimo nium, quod inter eam, cuius ipse tutelam gesserat, et ipsius filium contractum fuit, sicut dissolvitur, cum gener adoptatur. Didicimus enim, fraternita tem, per adoptionem quaesitam, matrimonium dirimere: et pater, generum suum adoptans, non patitur durare matrimonium. Numquid ergo propter praedictam adoptionem solvitur matrimonium, quod fuit inter eam, cuius Primus tutelam gesserat, et Titii filium, an potius impeditur adoptio propter matrimonium? Quod magis dicendum est, et si eurator maritum eius, cuius etiamnum ab eo cura geritur, adoptaverit. Nam priore casu finita tutela, et extra

neo, non autem tutori, qut eius adfinibus nupta 'puella, vereor, inquit TRYPHONINUS, ne incongruum sit dicere, impediri adoptionem olim tutoris puellae, et mariti eius, quasi propter hoc interponatur adoptio, ut impediatur ratio reddendae tutelae. Hanc causam prohibitionis nuptiarum Divi quoque Marci constitutio continet. Causam autem dico adoptionem, quae propter matrimonium permissa non fuit. Propter adoptionem autem curatoris, qui maritum eius, cuius curam gerit, adoptavit, multo magis adoptio prohi benda est. Disce rationem. Nam si finita, ut dictum est, tutela, et nupta puella, non patimur, ut qui aliquando tutor eius fuit, maritum eius adoptet, idque cum non sit valde probabilis ratio prohibitionis, ut dicit TRYPHONINUS, quomodo non multo magis curatorem, et qui bona adhuc administrat, convenit prohibere, ne adoptet eum, qui puellae matrimonio

coniunctus est?

b) Wenn, nach schon geschlossener Ehe der Ehemann in seiner Abwesenheit und ohne sein Wissen zum Curator seiner Frau bestellt worden ist. Hier muß nur um die Bestellung eines andern Curators nachgesucht werden.

L. 4. C. de excusat. Imp. ANTONINUS. Amplissimi ordinis consulto, qui pupillam suam uxorem ducit, nuptias contrahere non intelligitur, et tamen infamis constituitur. Sed si tu Demetriae, cum eam in matrimonio haberes, absens et ignorans curator constitutus es: potes 'esse securus, dum tamen alius substituatur. Non enim debet

ignorantia maritorum, amplissimi ordinis consulto fraus quaeri (ann. 206.) 59).

L. 2. Cod. Qui dari tutores vel curator. poss. Imp. ALEXANDER. Maritus, etsi rebus uxoris suae debet affectionem, tamen curator ei creari non potest (225.) 6).

c) Auch derjenige, welcher zum Curator seiner Schwie gertochter, nach schon geschlossener Ehe, bestellt worden ist, muß sich entschuldigen, und um einen andern Curator bit ten, wenn er nicht in die geseßliche Strafe verfallen will. Zwar ist dieser Fall so wenig, als der vorhergehende, in den Worten des Senatusconsults enthalten. Allein da das Gesetz die Ehe zwischen dem Sohne des Vormundes, und der Mündel seines Vaters verbietet; so liegt auch das Vers bot, daß weder der Ehemann Curator seiner Frau, noch der Schwiegervater Curator seiner Schwiegertochter seyn darf, in dem Geist desselben 61).

L.3. Cod. de interd. matrimon. inter pupillam et tator. Imp. ALEXANDER. Cum proponas ei, quam matrimonio tuo iunctam suggeris, post liberos susceptos curatorem patrem tuum datum, quem contendis nec te in potestate habuisse: cum rite contractum matrimonium ex post facto vitiari non potuerit, iustam interpretationem metuere non debes: ne liberi, quos habetis, non ex iusto matrimonio suscepti videantur. Ut autem omnis scru

59). RELANDI fasti consular. pag. 109.

60) RELAND. pag. 153.

61). Ge. D'ARNAUD Variar. Conjecturar. iur. civ. Lib. I. cap. 17, pag. 324. sq.

pulus auferatur, insistere pater tuus debet, nec non et uxor tua, ut alius loco eius detur: habebit enim facultatem repetendae rationis negotiorum gestorum ab eo, qui fuerit substitutus.

L. 17. Cod. de excusationib. tutorum et curatorum. Impp. GALLIENUS et VALERIANUS AA. Licet orationis sub Divo Marco habitae verba deficiant, is tamen, qui post contractas nuptias nurui suae curator datur, excusare se debet, ne manifestam sententiam eius offendat, et labem pudoris contrahat. (ann. Chr. 265.) 6a).

Endlich ist noch zu bemerken, daß auch sogar der curator ventris et bonorum defuncti unter dem gés fetzlichen Verbote begriffen ist, weil er Rechnung abzulegen schuldig ist.

L. 67. §. 4. D. h. t. TRYPHONINUS. Et si quis curator ventri bonisque datus sit, prohibitionem eiusdem Senatusconsulti inducit: nam et hic debet rationem reddere. Nec spatium administrationis movere nos debet, quia nec in tutore, nec curatore discrimen maioris aut minoris temporis, quo in huiusmodi munere quis fuerit, habitum est 63).

Der griechische Scholiast erläutert diese Stelle auf folgende Art 64). Es starb Jemand, und hinterließ eine

62). RELANDI fasti consular. pag. 251.

63) Die Taurellische Ausgabe liest zwar esse, und eben so Cod. Erl. allein die hier angenommene Lesart haben. Hal. Chevallon, Miräus, Baudoza und Merlin. 64) Basilica Tom. IV. pag. 398. Sch. k.