impendit simplam suam et ad faciendam utramque resurrectionem nostram in sacramento et exemplo praeposuit et proposuit unam suam. neque enim fuit peccator aut impius, ut ei tamquam spiritu mortuo in interiore homine renouari opus 5 esset et tamquam resipiscendo ad uitam iustitiae reuocari; sed indutus carne mortali et sola moriens, sola resurgens, ea sola nobis ad utrumque concinuit, cum in ea fieret interioris hominis sacramentum, exterioris exemplum. interioris enim hominis nostri sacramento data est uox illa pertinens ad mortem 10 animae nostrae significandam non solum in psalmo uerum etiam in cruce: deus meus, deus meus, ut quid me dereliquisti? cui uoci congruit apostolus dicens: scientes quia uetus homo noster simul crucifixus est, ut euacuetur corpus peccati, ut ultra non seruiamus peccato. 15 crucifixio quippe interioris hominis paenitentiae dolores intelleguntur et continentiae quidam salubris cruciatus, per quam mortem mors impietatis perimitur, in qua nos non relinquit deus. et ideo per talem crucem euacuatur corpus peccati, ut iam non exhibeamus membra nostra arma iniquitatis peccato, 20 quia et interior homo si utique renouatur de die in diem, profecto uetus est antequam renouetur. intus namque agitur quod idem apostolus dicit: exuite uos ueterem hominem et induite nouum. quod ita consequenter exponit: quapropter deponentes mendacium loquimini ueri25 tatem. ubi autem deponitur mendacium nisi intus, ut habitet in monte sancto dei qui loquitur ueritatem in corde suo?

1 resuscitationem

proposuit om. P interiorem D

Matth. 27, 46 12 Rom. 6, 6
22 Eph. 4, 22 sqq.

19 cf. Rom. 6, 26 cf. Ps. 14, 1 sq.

renouare DG1P1

et

T 2 et prius om. DG'v; et exemplo om. P proposuit GT: pposuit DG'v 4 in om. G'v hominem D homini T 5 resirenouari G'PTv renouare D1 6 intus D 7 coninteriores D'G' 8 enim om. T 9 illa uox T 12 uoce D

piscendam T

cinnuit PT

11 ut ante in add. D

19 arma om. Gv

habitet G3T

loris D'G' 17 perimetur Pv perhimetur D'G' derelinquet D2

13 euacueretur T

15 do

21 renouatur v pr.

22 item DGv

25 in

resurrectio uero corporis domini ad sacramentum interioris resurrectionis nostrae pertinere ostenditur, ubi postquam resurrexit ait mulieri: noli me tangere; nondum enim ascendi ad patrem meum. cui mysterio congruit apostolus dicens: si autem resurrexistis cum Christo, quae 5 sursum sunt quaerite, ubi Christus est ad dexteram dei sedens; quae sursum sunt sapite. hoc est enim Christum non tangere nisi cum ascenderit ad patrem, non de Christo carnaliter sapere. iam uero ad exemplum mortis exterioris hominis nostri dominicae carnis mors pertinet, quia 10 per talem passionem maxime hortatus est seruos suos, ut non timeant eos qui corpus occidunt, animam autem non possunt occidere. propter quod dicit apostolus: ut suppleam quae desunt pressurarum Christi in carne mea. et ad exemplum resurrectionis exterioris hominis nostri pertinere 15 inuenitur resurrectio corporis domini, quia discipulis ait: palpate et uidete, quia spiritus ossa et carnem non habet, sicut me uidetis habere. et unus ex discipulis etiam cicatrices eius contrectans exclamauit dicens: dominus meus et deus meus! et cum illius carnis tota 20 integritas appareret, demonstratum est in eo quod suos exhortans dixerat: capillus capitis uestri non peribit. unde enim primo: noli me tangere; nondum enim ascendi ad patrem meum? et unde antequam ascendat ad patrem a discipulis tangitur, nisi quia illic insinuabatur 25 interioris hominis sacramentum, hic praebebatur exterioris exemplum? anne forte quisquam ita est absurdus atque auersus a uero, ut audeat dicere a uiris eum tactum antequam ascenderet, a mulieribus autem cum ascendisset? propter hoc

exemplum futurae nostrae resurrectionis in corpore, quod praecessit in domino, dicit apostolus: initium Christus, deinde qui sunt Christi. de corporis enim resurrectione illo loco agebatur, propter quam etiam dicit: transfigurabit 5 corpus humilitatis nostrae conforme corpori gloriae suae. una ergo mors nostri saluatoris duabus mortibus nostris saluti fuit et una eius resurrectio duas nobis resurrectiones praestitit, cum corpus eius in utraque re, id est et in morte et in resurrectione, et sacramento interioris ho10 minis nostri et exemplo exterioris medicinali quadam conuenientia ministratum est.

DE MEDIATORE AD MORTEM DIABOLO ET MEDIATORE AD VITAM CHRISTO IESV. EX EODEM LIBRO III T. X.

Deinde id ipsum quod mediator est, per quem reconciliamur 13 15 deo, sic indicat: ego, inquit, in eis et tu in me, ut sint consummati in unum. haec est uera pax et cum creatore nostro nobis firma conexio purgatis et reconciliatis per mediatorem uitae, sicut maculati et alienati ab eo recesseramus per mediatorem mortis. sicut enim diabolus superbus hominem 20 superbientem perduxit ad mortem, ita Christus humilis hominem oboedientem reduxit ad uitam; quia sicut ille elatus cecidit et deiecit consentientem, sic iste humiliatus surrexit et erexit credentem. quia enim non peruenerat diabolus quo ipse perduxerat mortem quippe spiritus in impietate gestabat, 25 sed mortem carnis non subierat, quia nec indumentum susceperat magnus homini uidebatur princeps in legionibus daemonum, per quos fallaciarum regnum exercet, sic hominem

1 processit D

7 nostrę G'v

et in morte om. D1

15 Io. 17, 23

3 resurrectionem D1 5 conforme corpore P salutis G'v resurrectionis P1 8 utraque rem 9 et in sacr. D'T 12 Ex t. X om. DT 15 inquid creatorem nrum D1 24 morte D 27 fallatiarum Gv

eod. 1. quarto. de mediatore et cet. T

T

16 consumati T

18 recesserimus P1 25 morte Gav

unam T1
21 eletus G1; om. D1

superbierat DG'v

per elationis typhum potentiae quam iustitiae cupidiorem aut per falsam philosophiam magis inflans aut per sacra sacrilega inretiens, in quibus etiam magicae fallaciae curiosiores superbioresque animas deceptas inlusasque praecipitans subditum tenet, pollicens etiam purgationem animae per eas 5 quas Televas appellant, transfigurando se in angelum lucis per multiformem machinationem in signis et prodigiis mendacii.

14

DE FACILITATE LVDIFICATIONVM, QVIBVS HOMINES IMMVNDI SPIRITVS FALLVNT. EX EODEM LIBRO III T. XI.

Facile est enim spiritibus nequissimis per aeria corpora 10 facere multa quae mirentur animae terrenis corporibus adgrauatae etiam melioris affectus. si enim corpora ipsa terrena nonnullis artibus et exercitationibus modificata in spectaculis theatricis tanta miracula hominibus exhibent, ut hi qui numquam talia uiderunt narrata uix credant, quid magnum est 15 diabolo et angelis eius de corporeis elementis per aeria corpora facere quae caro miretur aut etiam occultis inspirationibus ad inludendos humanos sensus phantasmata imaginum machinari, quibus uigilantes dormientesque decipiat uel furentes exagitet? sed sicut fieri potest ut homo uita ac moribus melior 20 spectet nequissimos homines uel in fune ambulantes uel multimodis motibus corporum multa incredibilia facientes nec ullo modo tale aliquid facere concupiscat nec eos propterea sibi

6 cf. II Cor. 11, 14 1 pro D1

3 sacrilegia GPTv ditas Gv

tiphum P typum DG

magis inretiens P

2 sacra om. G1Pv in om. DGPv 5 sub

6 telaetas DGv teleatas P (leatas a m. 2 in ras.) the

praeponendos existimet: sic anima fidelis et pia non solum si uideat uerum etiam si propter fragilitatem carnis exhorreat miracula daemonum, non ideo tamen aut non se posse talia dolebit aut ob hoc illos meliores esse iudicabit, cum sint 5 praesertim in societate sanctorum qui per uirtutem dei, cui cuncta subiecta sunt, et minime fallacia et multo maiora fecerunt, siue homines siue angeli boni.

10

DE FALSIS ET DECEPTORIS PVRGATIONIBVS. EX EODEM
LIBRO ПП T. XII.

Nequaquam igitur per sacrilegas similitudines et impias 15 curiositates et magicas consecrationes animae purgantur et reconciliantur deo, quia falsus mediator non traicit ad superiora, sed potius obsidens intercludit uiam per affectus, quos tanto maligniores quanto superbiores suae societati inspirat, qui non 15 possunt ad euolandum pinnas nutrire uirtutum, sed potius ad demergendum pondera exaggerare uitiorum, tanto grauius anima ruitura, quanto sibi uidetur erecta sublimius.

DE HIS QVI SIBI PVRGATIONEM DE VIRTVTE PROPRIA POLLICENTVR. EX EODEM LIBRO III т. XV.

20 Sunt autem qui se putant ad contemplandum deum et 16 inhaerendum deo uirtute propria posse purgari; quos ipsa superbia maxime maculat. nullum enim uitium est, cui magis diuina lege resistitur et in quod magis accipiat dominandi ius ille superbissimus spiritus, ad ima mediator, ad summa inter

1 praeponendo Go ipsae ponendo D cauit D

T

sit DG'P

2 exorreat G1 4 iudi8 Ex eod. 1. IIII. de falsis et cetera 9 sci augustini episcopi add. P 10 nequaquam] sic nequaquam P hic quamquam G'v sacrilegas legas T; legas del. m. 1 14 superiores DG'Po

12 trahit Go

mae DGPTv

superiore D

ruiturae DGP'Tv

D'PT societates D1 inspirant G'v 15 pennas GP'T

societatis

17 ani

erectae

Giv 18 Ex eod. 1. IIII. de his cetera DGv 20 quidam ante qui

uidentur G'v