TEMMATA quid faciunt? quid prodest, Pontice, longo Sanguine censeri pictosque ostendere vultus Majorum, et stantes in curribus Aemilianos, Et Curios jam dimidios, humeroque minorem Corvinum, et Galbam auriculis nasoque carentem? Quis fructus generis tabula jactare capaci Corvinum, posthac multa contingere virga Fumosos Equitum cum Dictatore magistros, Si coram Lepidis male vivitur? effigies quo Tot bellatorum, si luditur alea pernox Ante Numantinos; si dormire incipis ortu Luciferi, quo signa duces et castra movebant? Cur Allobrogicis et magna gaudeat ara
Natus in Herculeo Fabius Lare, si cupidus, si Vanus et Euganea quantumvis mollior agna; Si tenerum attritus Catinensi pumice lumbum Squalentes traducit avos, emptorque veneni Frangenda miseram funestat imagine gentem? Tota licet veteres exornent undique cerae Atria, nobilitas sola est atque unica virtus. Paullus vel Cossus vel Drusus moribus esto; Hos ante effigies majorum pone tuorum; Praecedant ipsas illi te Consule virgas.
Prima mihi debes animi bona: sanctus haberi Justitiaeque tenax factis dictisque mereris,
Agnosco procerem. Salve, Gaetulice, seu tu Silanus, quocunque alio de sanguine, rarus Civis et egregius patriae contingis ovanti. Exclamare libet populus quod clamat Osiri Invento. Quis enim generosum dixerit hunc qui Indignus genere et praeclaro nomine tantum Insignis? Nanum cujusdam Atlanta vocamus, Aethiopem cygnum, pravam extortamque puellam Europen; canibus pigris scabieque vetusta Levibus et siccae lambentibus ora lucernae Nomen erit pardus, tigris, leo, si quid adhuc est Quod fremat in terris violentius. Ergo cavebis, Et metues ne tu sis Creticus aut Camerinus.
His ego quem monui? tecum est mihi sermo, Rubelli Plaute. Tumes alto Drusorum stemmate, tanquam Feceris ipse aliquid propter quod nobilis esses, Ut te conciperet quae sanguine fulget Iuli, Non quae ventoso conducta sub aggere texit. "Vos humiles," inquis, "vulgi pars ultima nostri, Quorum nemo queat patriam monstrare parentis: Ast ego Cecropides!" Vivas et originis hujus Gaudia longa feras: tamen ima plebe Quiritem Facundum invenies; solet hic defendere causas Nobilis indocti; veniet de plebe togata Qui juris nodos et legum aenigmata solvat. Hic petit Euphraten juvenis domitique Batavi Custodes aquilas, armis industrius: at tu Nil nisi Cecropides truncoque simillimus Hermae. Nullo quippe alio vincis discrimine quam quod Illi marmoreum caput est, tua vivit imago. Dic mihi, Teucrorum proles, animalia muta Quis generosa putet nisi fortia? nempe volucrem
Sic laudamus equum facili cui plurima palma Fervet et exsultat rauco victoria Circo.
Nobilis hic, quocunque venit de gramine, cujus Clara fuga ante alios et primus in aequore pulvis: Sed venale pecus Corythae posteritas et Hirpini si rara jugo Victoria sedit.
Nil ibi majorum respectus, gratia nulla Umbrarum dominos pretiis mutare jubentur Exiguis, trito ducunt epiredia collo Segnipedes dignique molam versare Nepotis. Ergo ut miremur te non tua, primum aliquid da Quod possim titulis incidere, praeter honores Quos illis damus et dedimus quibus omnia debes. Haec satis ad juvenem quem nobis fama superbum Tradit et inflatum plenumque Nerone propinquo: Rarus enim ferme sensus communis in illa Fortuna. Sed te censeri laude tuorum, Pontice, noluerim sic ut nihil ipse futurae Laudis agas. Miserum est aliorum incumbere famae, Ne collapsa ruant subductis tecta columnis. Stratus humi palmes viduas desiderat ulmos. Esto bonus miles, tutor bonus, arbiter idem Integer; ambiguae si quando citabere testis Incertaeque rei, Phalaris licet imperet ut sis Falsus et admoto dictet perjuria tauro, Summum crede nefas animam praeferre pudori Et propter vitam vivendi perdere causas. Dignus morte perit, coenet licet ostrea centum Gaurana et Cosmi toto mergatur aeno.
Exspectata diu tandem provincia quum te Rectorem accipiet, pone irae fraena modumque, Pone et avaritiae, miserere inopum sociorum;
Ossa vides regum vacuis exsucta medullis. Respice quid moneant leges, quid curia mandet, Praemia quanta bonos maneant, quam fulmine justo Et Capito et Numitor ruerint damnante Senatu, Piratae Cilicum. Sed quid damnatio confert, Quum Pansa eripiat quidquid tibi Natta reliquit? Praeconem, Chaerippe, tuis circumspice pannis, Jamque tace: furor est post omnia perdere naulum. Non idem gemitus olim neque vulnus erat par Damnorum sociis florentibus et modo victis. Plena domus tunc omnis, et ingens stabat acervus Nummorum, Spartana chlamys, conchylia Coa, Et cum Parrhasii tabulis signisque Myronis Phidiacum vivebat ebur; nec non Polycleti Multus ubique labor; rarae sine Mentore mensae. Inde Dolabella est atque hinc Antonius, inde Sacrilegus Verres: referebant navibus altis Occulta spolia et plures de pace triumphos. Nunc sociis juga pauca boum, grex parvus equarum Et pater armenti capto eripietur agello; Ipsi deinde Lares, si quod spectabile signum,
Si quis in aedicula deus unicus. Haec etenim sunt Pro summis, nam sunt haec maxima. Despicias tu Forsitan imbelles Rhodios unctamque Corinthum: Despicias merito. Quid resinata juventus Cruraque totius facient tibi levia gentis? Horrida vitanda est Hispania, Gallicus axis Illyricumque latus: parce et messoribus illis, Qui saturant Urbem Circo scenaeque vacantem. Quanta autem inde feres tam dirae praemia culpae, Quum tenues nuper Marius discinxerit Afros? Curandum imprimis ne magna injuria fiat
Fortibus et miseris: tollas licet omne quod usquam est Auri atque argenti, scutum gladiumque relinques Et jacula et galeam: spoliatis arma supersunt. Quod modo proposui non est sententia: verum Credite me vobis folium recitare Sibyllae. Si tibi sancta cohors comitum, si nemo tribunal Vendit Acersecomes, si nullum in conjuge crimen, Nec per conventus et cuncta per oppida curvis Unguibus ire parat nummos raptura Celaeno; Tunc licet a Pico numeres genus, altaque si te Nomina delectant, omnem Titanida pugnam Inter majores ipsumque Promethea ponas: De quocunque voles proavum tibi sumito libro. Quod si praecipitem rapit ambitio atque libido, Si frangis virgas sociorum in sanguine, si te Delectant hebetes lasso lictore secures, Incipit ipsorum contra te stare parentum Nobilitas claramque facem praeferre pudendis. Omne animi vitium tanto conspectius in se Crimen habet, quanto major qui peccat habetur. Quo mihi te solitum falsas signare tabellas In templis quae fecit avus statuamque parentis Ante triumphalem? quo si nocturnus adulter Tempora Santonico velas adoperta cucullo?
Praeter majorum cineres atque ossa volucri Carpento rapitur pinguis Lateranus, et ipse, Ipse rotam adstringit multo sufflamine Consul; Nocte quidem, sed luna videt, sed sidera testes. Intendunt oculos. Finitum tempus honoris Quum fuerit, clara Lateranus luce flagellum Sumet et occursum nunquam trepidabit amici Jam senis, ac virga prior annuet atque maniplos
« PredošláPokračovať » |