Obrázky na stránke
PDF
ePub
[ocr errors][merged small]

P. Aelius Hadrianus, ab exercitu Antiochiae Imperator salutatus et Augustus, Romam venit; quo tempore Quintiliano data esse ornamenta consularia multosque poetas recitasse, in his quoque Iuvena→ lem, suspicabatur Dodwell. Ann. Quint. §. 36-41. Cf. ad Sat. I, 1 sq. et VII, 188198. Hadrianus imperavit paene annos XXI. et Princeps fuit omnibus literis perpolitus doctorumque hominum amantissimus; unde ad eum videntur pertinere, quae Sat. VII. pr. leguntur, et ad haec tempora, quae refert Suetonius: mox magna frequentia magnoque successu bis ac ter auditus est Iuvenalis, ut ea quoque, quae prima fecerat, inferciret novis scriptis, v. c. Sat. VII, 90-92.

[blocks in formation]

Junio Rustico consule gesta sunt, quae Sat. XV, 27-92. memorantur de Ombitis et Tentyritis.

A. V. C. 873. Christi 120.
Iuvenalis 79.

Hoc anno Iuvenalis scripsit Satiram XIII. quod ex eius v. 16. et 17. intelligitur.

A. V. C. 874. Christi 121.
Iuvenalis 80.

Satira XV. hoc forte anno scripta, non superiore; nam si tam recens factum esset, quod in ea narratur, poeta, opinor, v. 27. simpliciter dixisset nuper, neque adiecisset consule Iunio.

Si recte annum V. c. 795. natalem Iuvenalis statuimus, ille hoc anno, quo tum octogenarius fuit, in suspicionem venit, quasi Sat. VII, 90 sq. tem

pora praesentia figurate notasset, ac statim per honorem militiae Urbe submotus est et ad praefectu ram cohortis in Aegyptum missus, ubi intra brevissimum tempus angore et taedio periit. Cf. sup. ad a. V. c. 795. et 833. De loco exsilii ambigitur, Salmasius putabat, eum fuisse Sienen; Io. Malalas vero in Chronogr. T. I. p. 341. cuius verba repetiit Suidas, Pentapolin Libyae, h. e. Cyrenaicam, (de quo v. Plin. V, 5 pr.) vetus Schol. ad Sat. IV; 38. Oasa s. Oases, de quibus docte et copiose egit Michaelis nota 54. ad Abulfedae descript. Aegypti p. 21-33. ubi docet, tres Oases et prope maiorem fuisse praesidium Rom., hunc autem esse exsilii locum, e iure Romano et historia ecclesiastica (v. c. de Nestorio) notissimum, in quem, ut in insulas, deportati olim fuerint rei et relegati. Conf. Relandi hist. crit. T. VI. art. XI. et Wessel. ad Hieroclis Συνέκδημον p. 725. 731.

DE

SATIRA

ROMANORVM.

Accurrta huius argumenti et copiosa pertractatio aliena

est a consilio nostro, neque paucis absolvi potest verbis ac paginis. Qui eam desiderant, iis consulendi sunt virorum doctorum libri, in quibus omnia, quae huc spectant, quoad per magnam rerum obscuritatem veterumque testimoniorum paucitatem fieri potuit, tam diligenter excussa sunt et subtiliter, ut novis vix curis coniecturisque locus sit relictus. Equidem officio meo satis fecisse

I

[merged small][merged small][merged small][ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

habere multum interest inventutis, cui potissimum opera mea consulere volui.

Ridendi et cavillandi mos communis est hominibus, quippe qui ipsa natura et hilaritate ad eum invitantur. Hinc idem quoque obtinuit in primis eorum conventibus, in laetissimis iisdemque vetustissimis festis, quae post messem et vindemiam, rusticis laboribus vertentis anni exactis, in honorem deorum ruralium, Cereris potissimum et Bacchi, agebantur. In iis pubes rustica, curis vacua et genio indulgens, non modo diis gratias agere et primitias offerre, sed rudem quoque et cum gesticulatione coniunctum edere solebat cantum. Is primum ad laudes deorum heroumque spectabat, deinde, inter et post epulas, ad dicteria deflectebat salsa versibusque plerumque alternis et incomtis s. extemporalibus (avtoσχεδιάσμασι vel αὐτοσχεδίοις ᾄσμασι s. ποιήμασι, Inpromptus, Improvisare) expressa, quibus agricolae vino plent et praetereuntes et se invicem lacessebant, animorum remissione et temulentia excusante iocandi et irridendi licentiam. Sensim vero ars adhiberi coepit rusticique homines ad numerum (ρυθμόν, μέτρα καὶ ἁρμονίαν) et canere et gesticulari seu saltare discebant. Inde chorus, qui principio e Satyris ut plurimum componebatur, ipsaque poesis earpin μovoin) originem duxit. 3 Du

[ocr errors]

tira Romana eiusque auctoribus praecipuis, Oldenb. 1,96. 8. WACHSMUTH in Athenaeum, herausgeg. von Günther und Wachsmuth T. I. P. II. p. 209 222. Hal. 1817. Multi quoque editores Horatii, Persii et Iuvenalis in Prolegom. de Rom. Satira, sed parum subtiliter et brevissime, disputarunt. Mihi quidem non omnes, quorum titulos memoravi, ad manus fuere libelli, at praecipui tamen, quo refero eos, quos scripsere Casaubonus, Eichstaedt, IVVENAL. VOL. I.

Manso et Koenig, quorum diligentiae et acumini me plurimum debere gratus profiteor, quorumque nomina tantum passim laudasse sufficiet.

2 Cf. loca class. Virg. Ge. II, 585 sqq. Horat. Epist. 1, 1, 139 sqq. et Tibull. I, 7, 3 sq. II, 1, 51 sq. Scurrilitat's illius exempla nota ex Horat. Sat. I, 5, 31 sq. 7, 1sq. 28 sq. Virg. Ecl. III. Poet, c. 4. Ti

3 Conf. Aristot. bull. 1. 1.

C

plex autem illud canticorum genus paulatim scenicam dramaticamque Graecorum artem, et et alterum quidem tragoedias, (roarodias s. Tovyodias) alterum comoedias (nouodias) peperit. 4 Ex illis praeterea choris Satyrorum, (κωμῳδίας) quos priscis temporibus ruricolae, vino gaudioque exsultantes omnique dicacitatis et petulantiae genere risum cientes, agebant, natae sunt Satyrica Graecorum fabulae, quae, quum argumento tragoediis, compositione comoediis proximae essent, illarum severitatem harum hilaritate temperabant, et non ita multo post Thespidis inventoris tempora in scenicis tragicorum poetarum certaminibus s. verpaloɣiais, quae tribus festis Bacchicis vel Liberalibus (Διονυσίοις τοῖς ἐν Λίμναις, τοῖς κατ ̓ ἄστυ et rois xar' argous) celebrabantur, trinis tragoediis, ab - eodem propositis poeta et argumento fere haud disparibus, eum in finem subiungi solebant, ut, quidquid tristitiae ex illis forte haustum esset, his relaxaretur. Praeter has vero fabulas tragico - satyricas, e quibus una tantum, Cyclops Euripidis, integra superest, fuere etiam comico satyricae, non a tragicis, sed comicis scriptae poetis, (nam, quae his tribuuntur dramata satyrica, non tragica fuisse, sed comica, vel ex eo intelligitur, quod quilibet poeta Graecorum non nisi unum poeseos genus tractare et excolere solebat) quae, illis iam deflorescentibus, diu adhuc viguere, sed raro et inscriptionis tantum, non argumenti, ratione habita memorantur, et vel simpl. nominibus Satyrorum insignitae, vet

6

[blocks in formation]

7

prolixe primus et non minus ingeniose quam docte tractavit Eichstaedt 1. 1.

7 Sic Athenaeus laudat Anaxandridam ἐν Σατύρῳ, Cratinumn, Ecphantidem et Phrynichum v Zurigois, (quae vox plur. num. saepe unam tantum fabulam significat, quo res mágis turbatur) Timoclis Ικαρίους Σατύρους et Anuovarigovs.

« PredošláPokračovať »