Me Colchus et qui dissimulat metum
Marsæ cohortis Dacus et ultimi
Noscent Geloni, me peritus

Discet Iber Rhodanique potor.
Absint inani funere neniæ
Luctusque turpes et querimoniæ;
Compesce clamorem ac sepulchri
Mitte supervacuos honores.

Q. HORATII FLACCI

CARMINUM

LIBER TERTIUS.

་བ་་་་་་་་་་་་་

CARMEN I.-AD CHORUM VIRGINUM ET PUERORUM

ODI profanum vulgus et arceo;
Favete linguis: carmina non prius
Audita Musarum sacerdos

Virginibus puerisque canto.
Regum timendorum in proprios greges,
Reges in ipsos imperium est Jovis
Clari Giganteo triumpho,

Cuncta supercilio moventis.
Est, ut viro latius ordinet
Arbusta sulcis, hic generosior
Descendat in Campum petitor,
Moribus hic meliorque fama
Contendat, illi turba clientium
Sit major: æqua lege Necessitas
Sortitur insignes et imos;

Omne capax movet urna nomen.
Destrictus ensis cui super impia
Cervice pendet, non Sicula dapes
Dulcem elaborabunt saporem,
Non avium citharæque cantus

10

20

Somnum reducent. Somnus agrestium
Lenis virorum non humiles domos

Fastidit umbrosamque ripam,
Non Zephyris agitata Tempe.
Desiderantem quod satis est neque
Tumultuosum sollicitat mare,
Nec sævus Arcturi cadentis
Impetus aut orientis Hædi,
Non verberatæ grandine vineæ
Fundusque mendax, arbore nunc aquas
Culpante, nunc torrentia agros

Sidera, nunc hiemes iniquas.
Contracta pisces æquora sentiunt
Jactis in altum molibus; huc frequens
Camenta demittit redemptor

Cum famulis dominusque terræ Fastidiosus; sed Timor et Minæ Scandunt eodem, quo dominus, neque Decedit ærata triremi et

Post equitem sedet atra Cura.

Quod si dolentem nec Phrygius lapis
Nec purpurarum sidere clarior
Delenit usus nec Falerna

Vitis Achæmeniumque costum,
Cur invidendis postibus et novo
Sublime ritu moliar atrium ?
Cur valle permutem Sabina
Divitias operosiores ?

CARMEN II.—AD PUBEM ROMANAM.

ANGUSTAM amice pauperiem pati
Robustus acri militia puer

Condiscat et Parthos feroces

Vexet eques metuendus hasta,

Vitamque sub divo et trepidis agat
In rebus. Illum ex moenibus hosticis
Matrona bellantis tyranni

30

40

Prospiciens et adulta virgo
Suspiret, eheu, ne rudis agminum
Sponsus lacessat regius asperum
Tactu leonem, quem cruenta
Per medias rapit ira cædes.
Dulce et decorum est pro patria mori:
Mors et fugacem persequitur virum,
Nec parcit imbellis juventæ
Poplitibus timidoque tergo.
Virtus repulsæ nescia sordidæ
Intaminatis fulget honoribus,

Nec sumit aut ponit secures
Arbitrio popularis auræ.
Virtus recludens immeritis mori
Coelum negata tentat iter via,
Cœtusque vulgares et udam

Spernit humum fugiente penna.

Est et fideli tuta silentio

Merces: vetabo, qui Cereris sacrum
Vulgarit arcanæ, sub îsdem

Sit trabibus fragilemve mecum
Solvat phaselon; sæpe Diespiter
Neglectus incesto addidit integrum:
Raro antecedentem scelestum
Deseruit pede pœna claudo.

CARMEN III.-AD CESAREM AUGUSTUM.
JUSTUM et tenacem propositi virum
Non civium ardor prava jubentium,
Non vultus instantis tyranni

Mente quatit solida neque Auster,

Dux inquieti turbidus Hadriæ,
Nec fulminantis magna manus Jovis:
Si fractus illabatur orbis,
Impavidum ferient ruinæ.

10

20

30

Hac arte Pollux et vagus Hercules
Enisus arces attigit igneas,

Quos inter Augustus recumbens
Purpureo bibit ore nectar.

Hac te merentem, Bacche pater, tuæ
Vexere tigres indocili jugum
Collo trahentes; hac Quirinus
Martis equis Acheronta fugit,
Gratum eloquuta consiliantibus
Junone Divis: Ilion, Ilion
Fatalis incestusque judex
Et mulier peregrina vertit
In pulverem, ex quo destituit Deos
Mercede pacta Laomedon, mihi
Castæque damnatum Minervæ

Cum populo et duce fraudulento.
Jam nec Lacænæ splendet adulteræ
Famosus hospes nec Priami domus
Perjura pugnaces Achivos

Hectoreis opibus refringit,

Nostrisque ductum seditionibus
Bellum resedit. Protinus et graves
Iras et invisum nepotem,

Troica quem peperit sacerdos,

Marti redonabo; illum ego lucidas
Inire sedes, ducere nectaris
Sucos et adscribi quietis

Ordinibus patiar Deorum.

Dum longus inter sæviat Ilion
Romamque pontus, qualibet exsules
In parte regnanto beati;

Dum Priami Paridisque busto
Insultet armentum et catulos feræ
Celent inultæ, stet Capitolium
Fulgens triumphatisque possit
Roma ferox dare jura Medis.