Obrázky na stránke
PDF
ePub

DELL'

ARTE POETICA

EPISTOLA

DI

Q. ORAZIO FLACCO

A' PISONI

104

DE

ARTE POETICA.

EPISTOLA

Q.

HORATII FLACCI

AD PISONES

HUMANO capiti cervicem pictor equinam Jungere si velit, et varias inducere plumas, Undique collatis membris, ut turpiter atrum Desinat in piscem mulier formosa superne; Spectatum admissi risum teneatis, amici? Credite, Pisones, isti tabulae fore librum Persimilem, cujus, velut aegri somnia, vanae Fingentur species: ut nec pes, nec caput uni Reddatur formae. Pictoribus atque Poetis Quidlibet audendi semper fuit aequa potestas.

DELL'

ARTE POETICA

EPISTOLA (1) *

DI

Q. ORAZIO FLACCO

A' PISONI (2)

SE ad un pittor venisse mai talento

D'innestar, per capriccio, a capo umano Cavallina cervice, e varie penne Adattar procurasse a membra insieme Quinci e quindi accozzate, onde una vaga Donzelletta al di sopra, in sozzo pesce Facesse terminar; ditemi: ammessi A spettacolo tal, sapreste, amici, Le risa trattener? Simile appunto Giudicate, o Pisoni, a tal pittura Libro di vane e stravaganti idee, Come sogni d'infermo, in cui nè capo Può trovarsi, nè piè che ad una sola Forma convenga. Egual poter (direte) Di tentar checchessia sempre fu dato

(*) Vedi Note nel fine,

Scimus, et hanc veniam petimusque damusque

vicissim.

Sed non ut placidis coeant immitia, non ut
Serpentes avibus geminentur, tigribus agni.
İnceptis gravibus plerumque et magna pro-
fessis

Purpureus, late qui splendeat, unus et alter
Assuitur pannus, cum lucus et ara Dianae,
Et properantis aquae per amoenos ambitus a-

gros,

Aut flumen Rhenum, aut pluvius describitur

arcus.

Sed nunc non erat his locus: et fortasse cupres

sum

Scis simulare; quid hoc, si fractis enatat exspes Navibus, aere dato qui pingitur? Amphora coepit

Institui, currente rota, cur urcens exit?

Denique sit quodvis simplex dumtaxat et unum. Maxima pars vatum (pater, et juvenes patre digni)

Decipimur specie recti: brevis esse laboro;
Obscurus fio: sectantem levia nervi

Deficiunt animique: professus grandia turget: Serpit humi tutus nimium, timidusque procellae:

Qui variare cupit rem prodigialiter unam,
Delphinum sylvis appingit, fluctibus aprum.
In vitium ducit culpae fuga, si caret arte.
Aemilium circa ludum faber imus et ungues

Al poeta, al pittor. Lo so. Concedo
Questa licenza, ed a vicenda anch'io/
La dimando per me; ma non in guis
Che sia però col placido il feroce
D'unir permesso, ed accoppiar si poa
I serpenti agli augei, le tigri all' agne.
Taluno ordisce opre sublimi e spes
Per vana pompa alla sua tela appunta
ᎠᎥ porpora un ritaglio; il bosco e l'ar
Descrivendo or di Cintia, or la piovo
Iride e il Reno, or per campagne ame
Il serpeggiar di frettoloso rio.
Ma qui non era il sito lor. Saprai
Forse un cipresso anche imitar: che giva,
Se franto il pin, se disperato, a nuoto
Esce del mar chi ti pagò per farsi
Pinger da te? Fu incominciata un urną
Come, al girar della volubil ruota,

Vien poi fuori un orciuol? Che che si accia,
Tutto in somma esser dee semplice eduno.
Suol per
lo più l'immagine del buao
(Padre e di padre tal figli ben degni
Noi poeti ingannar. Breve esser voglio
Divengo oscuro. A chi nettezza affetta
Manca nervo ed ardir. Gonfio si rende
Chi grande esser desia. Rade il terreno
Chi troppo cauto ogni procella evita;
Chi a variar mirabilmente un'opra
Attende sol, pinge delfini in bosco,
Cinghiali in mar. Che in altro error conduce
La fuga d'un error priva dell'arte.
Quel, d'Emilio colà presso la scuol,

« PredošláPokračovať »