ΕΥΣΕΒΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑΜΦΙΛΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗ Σ ΑΠΟΔΕΙΞΕΩΣ b ΤΟΜΟΣ Γ ́. ΣΑΦΩΣ ἐν τῷ πέμπτῳ συγγράμματι τῆς Εὐαγγελικῆς p. 257 ̓Αποδείξεως ὡρισμένου τοῦ περὶ Πατρὸς καὶ Υἱοῦ λόγου, 5 καὶ Θεοῦ μὲν ἑνὸς τοῦ ἐπὶ πάντων ὡμολογημένου, δεν τέρας δὲ μετ ̓ αὐτὸν ἀποδειχθείσης οὐσίας ἡγουμένης τῶν γεννητῶν ἁπάντων, ἣν σοφίαν Θεοῦ πρωτότοκον, μονογενῆ τε υἱὸν, καὶ Θεὸν ἐκ Θεοῦ, μεγάλης τε βουλῆς b ἄγγελον, καὶ τῶν κατ ̓ οὐρανὸν στρατιῶν ἄρχοντα, καὶ τοῦ πατρὸς ὑπουργὸν, ναὶ μὴν καὶ Κύριον τῶν ὅλων, καὶ Θεοῦ λόγον καὶ Θεοῦ δύναμιν, οἱ θεῖοι προηγόρευον λόγοι, εἰ φανεῖεν ἐπὶ τοῦ παρόντος αἱ προφητικαὶ μαρ- 5 τυρίαι Θεὸν εἰς ἀνθρώπους ἀφίξεσθαι μέλλοντα προαναφωνοῦσαι, παντί τῳ δῆλον ἐπὶ τίνα χρὴ τὴν ἀναφορὰν 2 τόμος s' sic P.S. b μονογενῆς S. Ο στρατειών] στρατιών Ρ. LIB. VI. Quod de Patre ac Filio dicendum fuit, id plane jam in quinto Evangelicæ Demonstrationis volumine definitum est: et patrem quidem Deum unum esse constitit, alteram autem præter illum et cum illo personam esse, quæ omnia quæ facta sunt antecedat, demonstratum est: quam et sapientiam Dei primogenitam et unicum filium, Deumque de Deo, et magni consilii angelum, et cœlestis militiæ principem, et patris administrum, ad hæc et Dominum universi, et Dei Verbum, et Dei virtutem, divina prius appellabant oracula. Si ergo hoc tempore prophetica etiam testimonia Deum ad homines fuisse venturum prædixisse ostenderimus, tum unicuique planum fuerit, ad quem ΤΟ τοῦ σημαινομένου ποιεῖσθαι, ὅτε μάλιστα διὰ τῶν πρόσθεν ἐν ἀνθρώπου μορφῇ καὶ σχήματι τοῖς ἀμφὶ τὸνιο ̓Αβραὰμ θεοφιλέσιν ὁ Θεὸς Λόγος ἐπ' ὀνόματος Κυρίου καὶ Θεοῦ πέφηνε τὰς εἰς ἀνθρώπους ὀπτασίας πεποιη2 μένος. Φέρε οὖν ἴδωμεν, ὅπως ποτὲ μὲν Κύριον ποτὲ δὲ Θεὸν καταβήσεσθαι εἰς ἀνθρώπους καὶ πάλιν ἀνα- 5 βήσεσθαι ἐναργῶς οὕτως προαναφωνεῖ τὰ παρ ̓ Ἑβραίοις λόγια, καὶ τάς γε αἰτίας τῆς καθόδου σημειώσῃ δ ̓ ὡς τινα μὲν εἴρηται δι ̓ αἰνιγμάτων, τινὰ δὲ φανερώτερον. 3Τὰ μὲν οὖν δι ̓ ἐπικρύψεως ἡγοῦμαι τῶν ἐκ περιτομῆς ἕνεκα κεκαλυμμένως ἀποδεδόσθαι, διὰ τὰ θεσπιζόμενα κατ ̓ αὐτῶν σκυθρωπά· δι ̓ ἅπερ εἰκὸς ἦν καὶ ἀφανίσαι αὐτοὺς τὴν γραφὴν, εἰ ἐκ τοῦ προφανοῦς τὴν ἐσχάτην αὐτῶν ἀποβολὴν ἐσήμαινεν· οὕτως γοῦν καὶ τοῖς προφήταις αὐτοῖς ἐπιβουλεῦσαι αὐτοὺς κατέχει λόγος, δι' 5 4οὓς ἐποιοῦντο κατ' αὐτῶν ἐλέγχους. Αἱ δὲ σαφεῖς προφητεῖαι τὴν τῶν ἐθνῶν κλῆσιν λευκότατα περιέχουσι, τῶν κατ ̓ εὐσέβειαν ἀγαθῶν τὰς ἐπαγγελίας οὐ τῷ Ἰουδαίων ἔθνει, πᾶσι δὲ ἀνθρώποις τοῖς καθ ̓ ὅλης τῆς το referre oporteat id quod significavimus, quum per ea maxime quæ antea dicta sunt demonstravimus, Deum Verbum, habitu quidem formaque hominis, nomine vero Domini ac Dei, et ipsi Abrahæ et cæteris Dei amicis viris, qui Abrahæ tempestate floruerint, seipsum videndum præbuisse. Jam nunc igitur tempus est ut videamus qua ratione nunc Dominum nunc Deum ad homines descensurum et rursus ascensurum tam evidenter Hebræorum oracula prius denuntiaverint, et quænam hujusce descensus causæ fuerint: tametsi illud tibi notandum est, alia quidem obscurius, alia autem apertius dicta inveniri. Atque ego quidem arbitror occultiora illa propter Judæos ita involute atque implicite reddita esse, quod videlicet tristia quædam in illis contra ipsos canerentur, ob quæ verisimile fuit ipsos abolituros perditurosque fuisse scripturam, si aperte extremum ipsorum interitum significasset: sic sane etiam prophetis infestos fuisse memoriæ proditum est, propterea quod ab illis reprehenderentur. Quæ vero apertius loquuntur prophetiæ, ab iis utique gentium vocatio, nullis involuta obscuritatibus, continetur : eædemque bonorum quæ a pietate proficiscuntur promissiones, non uni Judaicæ genti, sed omnibus per totum terrarum orbem hominibus, denuntiant. Quæ quum οἰκουμένης καταγγέλλουσαι. Ὧν οὕτως ἐχόντων, καιρὸς ἤδη καὶ τῶν θείων ἐπακοῦσαι λογίων. τοῦ Θεοῦ Θεοῦ εἰς ἀνθρώπους ἀφίξεως δήλωσις καὶ ἐπὶ ταύτῃ κλῆσις ἐθνῶν. 1 Καὶ ἔκλινεν οὐρανοὺς, καὶ κατέβη, καὶ γνόφος ὑπὸ τοὺς Περὶ τῆς πόδας αὐτοῦ, καὶ ἐπέβη ἐπὶ Χερουβὶμ, καὶ ἐπετάσθη, ἐπετάσθη ἐπὶ πτερύγων ἀνέμων, καὶ ἔθετο σκότος ἀποκρυφὴν b αὑτοῦ, κύκλῳ αὐτοῦ ἡ σκηνὴ αὐτοῦ. 2 e Λόγου εἰς ἀν θρώπους ἐπιδη Ἡγοῦμαι διὰ τούτων ἄντικρυς Θεοῦ κάθοδον οὐρανό- μίας. θεν παρίστασθαι· προειπών γὰρ πολλὰς θεολογίας, ἐπιλέγει τὰ ἐκκείμενα. Τῷ δὲ λέγειν κλίνειν αὐτὸν οὐ- 5 ρανοὺς καὶ κατεληλυθέναι, σημαίνει τὴν ὑποστολὴν τῆς ἐνθέου δόξης, ἣν ὁ θεῖος ἀπόστολος παριστὰς ἔλεγεν, ὃς ἐν μορφῇ Θεοῦ ὑπάρχων, οὐχ ἁρπαγμὸν ἡγήσατο τὸ εἶναι ἴσα Θεῷ, ἀλλ ̓ αὑτὸν ἐκένωσε, μορφὴν δούλου λαβών. το Καὶ τὸ ἐπέβη δὲ ἐπὶ Χερουβὶμ καὶ ἐπετάσθη αἰνίττεσθαίε μοι δοκεῖ τὴν ἐπὶ τὴν τοῦ Θεοῦ δόξαν ἀποκατάστασιν, ἣν πεποίηται ἀγγελικαῖς καὶ θείαις δυνάμεσι δορυφορού μενος. Ο καὶ αὐτὸ δηλοῦσθαί μοι δοκεῖ διὰ τοῦ ἐπε d Sic P.S. ε δυνὸν S. f Thy add. P. sic se res habeant, jam nunc oracula quoque divina audire tempus fuerit. A PSALMO XVII. I Et inclinavit cœlos et descendit, et caligo sub pedibus ejus: et ascendit super cherubim, et volavit: volavit super pennus ventorum: et posuit tenebras latibulum suum, in circuitu ejus tabernaculum ejus. Arbitror ex his planissime Dei de cœlo descensum ostendi: postquam enim multas theologias enuntiavit, tum ea quæ exposita sunt adjungit. Porro dum dicit inclinasse illum calos, et sic descendisse, contractionem divinæ gloriæ significat, quam divinus apostolus declarans ait, Qui quum in forma Dei esset, non rapinam arbitratus est esse se æqualem Deo: sed seipsum exinanivit, formam servi accipiens. Illud autem, Ascendit super cherubim et volavit, significare mihi videtur, quod gloriæ Dei esset restituendus, atque interim angelicis divinisque copiis constipandus: quod item mihi declarare illud videtur, Volavit super pennas ventorum: quod autem tenebras latibulum suum posuerit, P8. 17, 9. Phil. 2, 6. |