EPISTOLA XIX. Prisco si credis, Maecenas docte, Cratino, EP. XIX. Inscriptio Codicis E: Ad Maecenatem. XIX. Duplex hominum genus, ut egregiis scriptoribus accidere solet, Horatio importunum exstitit, id est, et imitatorum et invidorum turba. Adversus utrosque coram Maecenate, optimo talium rerum iudice, hac epistola causam suam agit. Primum igitur imitatores, servum pecus, graviter et acerba | cum derisione exagitat (vv. 4-20.), simulque non sine generoso praestantiae suae sensu sua carmina proprio et Romanis antea incognito artificio facta cum istorum ineptiis contendit (vv. 24-34.). Deinde de malevolorum in se invidentia eiusque causis exponit (vv. 35-49.). ZELL. In ultimis huius Libri epistolis hanc fuisse manifestum est; sed tempus pro certo definiri nequit. 4. credas Comm. Nulla mones utriusque linguae. poлos. Iunge autem vel propter caesurae vim placere diu, non cum Ge. Fabricio diu nec vivere, cum vivere per se significet «durare, immortalia esse.» Od. 4, 32, 3. 4, 9, 44. Martial. 6, 60, 40: Victurus Genium debet habere liber. Pind. Nem. 4, 6: Ρῆμα δ' ἑργμάτων χρονιώτερον βιοτεύει. 4. 2. Prisco -- Cratino] id est, 3-5. Ut] «Ex quo.» Cf. Od. 4, 4, poëtae priscae comoediae, mortuo 42. «Ex eo tempore,» inquit, «quo (quemadmodum iocatur Aristoph. primum poëtas Bacchus suam in in Pace v. 700: 'EPM. Ti dai; tutelam recepit atque una cum SaKoarivos o oogòs čotiv; TPTT. tyris ac Faunis sive Paniscis (Od. Απέθανεν, ὅθ' οἱ Λάκωνες ἐνέβα- 2, 17, 28. 2, 19, 4.) in suum conλον, - - Ὡρακιάσας· οὐ γὰρ ἐξη- | sortium adscivit, id est, inde a priνέσχετο Ἰδὼν πίθον καταγνύμε- ma poesis origine, ipsae quoque νον οἴνου πλέων.) Olymp. 89, 4 Musae fere (plerumque, prope semvel 2. (423. a. Chr.) Cf. Sat. 4, 4, per) vel mane sobriae non fuerunt, 4. docte] «qui bene versatus es olentes (ut ait Acron) etiamtunc in litteris Graecis et Latinis, ac vinum nocte potatum.»-male sapropterea ipsum quoque Cratinum nos] «vesanos, quia uaivovrai furotrivisti. Od. 3, 8, 5: Docte ser- re poëtico correpti.» Cf. Hand Turs. Adscripsit Liber Satyris Faunisque poëtas, 4. Adscribit Codd. aliq. (Ut nos, nostri et Pottierii omnes.) poëtas. Vina distinxit Bentleius. 40. edixit c cum gloss. Ennius, item d, corr. b, x, Pottierii plerique, tum LCt, edicti D. Heinsius III. p. 584. Adscripsit] «tamquam 6-9. arguitur - vinosus] píλowos Ennius] quippe qui ipse de se dixerit: Nunquam poëtor nisi podager. Serenus Samonicus Horatium imitatus v. 713: Ennius ipse pater, dum pocula siccat iniqua, Hoc vitio tales fertur meruisse dolores. - pater] Propert. 4, 2, 5: Parvaque tam magnis admoram fontibus ora, Unde pater sitiens Ennius ante bibit. Utrobique pater nominatur et quia duobus ante seculis floruerat et quia cum Livio Andronico Naevioque auctor poësis Latinae habebatur. Gargallo il nostro Omero Ennio. Cf. Od. 4, 8, 20. Epp. 2, 4, 50. | | ad arma dicenda] Praesertim in Annalibus, quorum primum versum fecit Merula: Horrida Romuleum certamina pango duellum. Prosi| luit] stürmt er hervor; quasi ipse pugnam initurus. putealque Libonis] Cf. Sat. 2, 6, 35. «Puteal autem Libonis sedes praetoris fuit prope arcum Fabianum, dictum quod a Libone illic primum tribunal et subsellia collocata sint. >> PORPH. Cf. Ovid. Rem. Am. 561: Qui Puteal Ianumque timet celeresque Kalendas, Torqueat hunc aeris mutua summa sui. Ex veterum de Puteali locis accurate inter se collatis haec collegit C. F. Hermannus in Indice lectt. Marburg. 4840. p. VIII.: «Unum tantum (non duo, ut volgo statuebant) in foro comitioque Romano fuisse Puteal, quod prisca aetate sive ob Navii auguris novaculam sive ob fulgura ibi condita consecratum postmodo a Scribonio Libone, cui negotium publice conquirendorum sacellorum demandatum esset, instauratum atque ita exornatum sit, ut eadem opera praetori, qui in illo loco prope arcum Fabianum ius dicere soleret, tribunal atque subsellia exstrueret, quo facto et feneratores et alios, qui lites privatas persequerentur, | frequenter eo commeare consentaneum erat.» («Libo hic quis fuerit et quando vixerit, ambigunt docti; plurima tamen suadent, ut L. Mandabo siccis, adimam cantare severis: Quid, si quis voltu torvo ferus et pede nudo et Feae An. A. a sec. m. (Ut nos, SEc et pr. b.) non] nec C tacite, fortasse operarum errore; nam in Commentario habet non. 13. que om. E. textore] textoque malebat Cruquius, textove Praedikow. (Ut nos, nostri et Pottierii omnes.) 40 Scribonium Libonem amplectamur, | Quid, quod nonnulli praeferentes qui Ser. Galbae maxime accusatione a. u. c. 604. inclaruit».) Mandabo siccis] Futuris utitur, ut facete imitetur formulas edicti praetoris. Cic. Verr. Accus. 4, 44, 443: NEC PETITIONEM NEC POSSESSIONEM DABO. Ibid. 45, 447: SECUNDUM TA BULAS TESTAMENTI POTISSIMUM POSSES SIONEM DABO. «Siccos igitur, abstemios (ut Od. 4, 48, 3.) iubeo rei fenebri vacare, quippe qui poëtico sensu careant.» Ad causidicos et iure consultos minus recte refert Porphyrio. adimam cantare] «severe interdicam, ne poëmata componant. »> severis] «qui ab omni ludo iocoque abhorrent, »> Grämler. die 40. 11. ediri] «tamquam praetor.» Sat. 2, 2, 54. Differt aliquatenus Virgilii (Ge. 3, 295.) illud de quadam doctrina edico. Lepide autem simulat omnes, qui tum poë-| tarum nomen affectarent, ipsius auctoritatem extemplo secutos esse, quasi vero ipsius edicto obtemperantes multo praestantiores evaderent poëtae. Cum ioco utatur, hunc, ut fit, nonnulli parum intelligentes frustra quaesiverunt, ubi hoc edictum proposuerit. Nostra lectio nititur bonis Codd. apud Torrentium, Feam, Pottierium et nostris. Contra qui olim legebant edixit, mire fluctuabant inter Cratinum, Ennium, Liberum patrem. lectionem edicti de Maecenate cogitabant? Nocturno cet.] Ad versiculi sonum cf. Epp. 4, 2, 12: Inter Peliden festinat et inter Atriden. A. P. 269: Nocturna versate manu, versate diurna. certare mero] Od. 4, 4, 31: Nec certare iuvat mero. putere] riechen, v. odiosius quam v. 5. olere, duften. Cf. Martial. 4, 29: Hesterno foetere mero qui credit Acerram, Fallitur: in lucem semper Acerra bibit. 42-44. voltu torvo] Plut. Cat. min. 4: Λέγεται δὲ Κάτων εὐθὺς ἐκ παιδίου τῇ τε φωνῇ καὶ τῷ προσ л Q · ἦθος ὑποφαίνειν ἄτρεπτον καὶ ἀπαθὲς καὶ βέβαιον ἐν πᾶσιν. pede nudo] Plut. ibid. 6: Πολλάκις δ' ἀνυπόδητος καὶ ἀχίτων εἰς τὸ δημόσιον προῄει μετ' äpiorov. textore] vermittelst des Webers, mit Hülfe desselben; «cum textor exiguam togam confecerit; in cuius igitur opificis potestate situm est, utrum tu alter Cato videaris hominibus necne.» Ablativus instrumentalis personae prope ut Epp. 4, 4, 94: tonsore curatus, nisi quod ibi participium adiungitur, ut si h. 1. dixisset: textore vestitus. Volgo explicant positum pro textura, modo textor h. 1. formatum putarunt uti tenor, sapor, amaror cet. Verum est potius ablativi rarius genus, ut hoc fere significet: «cum Virtutemne repraesentet moresque Catonis? Dum studet urbanus tenditque disertus haberi. 15. iarbithram E, Hyarbitam LC. lingua] coena Codd. aliq. Cruquii et Torrentii. 17. quodsi] quid si C, pro si tres Torrentii, 45 tali textore uti soleas;» «cum tex- | banusque haberi, atque rhetor ille.»> Timagenis] «Timagenes, rhetor Alexandrinus, ab A. Gabinio captivus Romam traductus et a Fausto Sullae filio redemptus tandem in Caesaris Augusti gratiam venit (Senec. Controv. 34.); sed propter linguam procacem et nimiam ranoiav, unde Parrhesiastes dictus est (Plut. de Adul. et Am. Discr. T. VI. p. 250. R. Suidas in v. Tuayέvns et σgŋrw9ɛis), mox ipsi Augusti domo interdictum est. Inde propter facetias (Senec. Epist. 94.) ab Asinio Pollione exceptus est et in agro Tusculano in Pollionis villa obiit. Qui Timagenes cum aliquando in hominum doctorum conventiculo cum omnium applausu declamasset vel scriptum quoddam praelegisset, accidit, ut (teste Porphyrione Chisiano et Auctar. Comm. vet. Cruq. p. 694.) Cordus (vel Codrus, siquidem idem est, de quo Virgilius in torem tuum iubeas exiguas semper tibi togas texere.» Düntzerus iungit cum v. ferus etiam v. textore. Sed <«< voltu torvo et pede nudo ferus» aliquis esse potest, non item «exiguae togae textore,» quo demum prorsus, ut opinatur, Catonem simulat. Mureti autem tesquore (squalore) Latinum non est. (Propter vocabuli textore in hac iunctura insolentiam, non quod in ἀρχετύπῳ aliquo olim exstiterit vera Horatii scriptura longe diversa et nunc in perpetuum nobis erepta, factum puto illud, de quo tragoedias excitat Cruquius: «Quam studiosis et doctis omnibus male consuluerit sciolus aliquis in eradenda syllaba prima v. textore in uno ex libris Bland. eaque substituenda, | quam nunc habemus, mirabiliter est deplorandum; deinde temeritatem stultus ut mutaret inscitia deteriore, supra scripsit textuque. | Eclogis commemorat 7, 26: inviCodex Sil. habet terrore, sed non sine lituris. Quid, si legamus: Exiguaque toga simulet textoque Catonem ? ») repraesentet] «ad vivum exprimat.» Repraesentare enim est «rem quae abest praesentem constituere.»> Poëta significat homines, quales olim fuerunt Laconistae Athenis, qui ¿λazwμávovv, ἐπείνων, ἐῤῥύπων, ἐσωκράτουν, ozvrák éópovv (Aristoph. Av. 4281 sqq.), posterioribus temporibus Neocynici. -- dia rumpantur ut ilia Codro.), homo doctus, natione Maurus, (ac propterea ab Iarba, Virgiliano illo rege,) Iarbita cognominatus, illius virtutem aequare niteretur et nimio nisu et ingenti vocis laterumque intentione diaphragma dirumperet et subita morte periret.» IAHN e Weicherti Comment. de Iarbita Timagenis aemulatore. (Poëtt. Lat. p. 394.) Cf. etiam Gustavi Schwab Disput. de Livio et Timagene, historiarum scriptoribus, aemulis. Stuttg. 4834. 4. Contra Bergk in suo et lulii Caesaris Diario 1843. p. 304. Codrum arbitratur esse Cornificium, Horatii Iarbitam lubam II., Maure Decipit exemplar vitiis imitabile; quodsi taniae regem, de quo nemo, quod sciam, melius egit Viscontio in Iconografia greca III. p. 388. At vero litteratissimum simul atque ditissimum regem cum Graeculo Timagene unquam in declamando contendisse perquam improbabile est; neque vero unquam mihi persuadebo Horatium vel ficto nomine sine ulla causa deridere voluisse | regem, cui Augustus valde favebat. Non sine causa Düntzer de tota illa Codri vel Cordi fabula dubitat; precario vero Iarbitam non fictum sed servile nomen rhetoris manumissi, hominis maledici, fuisse putat. Ad v. rumpere cf. Sat. 4, 3, 436. - lingua] Lectionem Porphyrionis et Codd. aliq. a Sanadono receptam aemula coena interpolatori deberi arbitror, qui ingluvie potius quam declamando Iarbitam dirumpi potuisse opinaretur. urbanus] h. 1. non tam ad dicacitatem refertur quam ad elegantiam sermonis, quo utebatur, et ad peritiam declamandi. 47. 48. Decipit] absolute, ut fallere. Gronov. Obss. 3, 20. vitiis imitabile] «Exemplar, quod, totum si spectes, sane pulcherrimum est, sed tamen vitia quaedam habet imitatu facilia, eo saepe in errorem rapit imitatores, quod praeter cetera haec ipsa vitia sibi aemulanda proponunt ac plerumque etiam augent, veris luminibus eloquen- | tiae posthabitis.» V. vitiis refer et ad v. decipit et ad v. imitabile. (Exempla duplicis huius constructionis admodum memorabilia praebet Sophocles Oed. Col. 664: Kɛiνοις δ ̓ ἴσως κεὶ δείν' ἐπεῤῥώ | | σθη λέγειν Τῆς σῆς ἀγωγῆς, οἶδ' ἐγώ, φανήσεται Μακρὸν τὸ δεῦ το πέλαγος. Antig. 960: κεῖνος ἐπέγνω μανίαις Ψαύων τὸν θεὸν ἐν κερτομίοις γλώσσαις, et ibid. 4455.) Ad sententiam cf. Cic. de Orat. 2, 22. exsangue] «quod exsangues reddit bibentes. »> Claudian. in Rufin. 2, 130: exsanguis Rufinum perculit horror. cuminum] «ptisanarium cumini.» Plin. H. N. 20, 44, 57: Omne (cuminum) pallorem bibentibus gignit. Ita certe ferunt Porcii Latronis clari inter magistros dicendi assectatores similitudinem coloris studiis contracti imitatos: qui cum a. u. c. 752. senex mortuus sit, sane fieri potest, ut hos ipsos Porcianos h. 1. derideat poëta. Similiter iocatur Martialis 7, 4: Esset, Castrice, cum mali coloris, Versus scribere coepit Oppianus. Eminuerunt autem in huiusmodi imitatorum grege proprio ingenio carente οἱ τὴν Πλάτωνος ἀπομιμούμενοι κυρτότητα καὶ τὴν ̓Αριστοréλovg roavλóryra. Plut. de aud. poët. p. 97. W. 19. 20. servum pecus] Ipέμμara ȧvdparodódy. Cum summa indignatione et contumelia malos poëtas increpat. «Servilis imitatio illa anxia et morosa est, cum quasi superstitione quadam ab eo, quem imitandum proposuimus, ne transversum quidem unguem discedere audemus. Ingenua vero, quando sic aliena tractamus, ut non in alterius possessionem irruisse, sed iure nostro venisse credamur, quaeque aliena sunt, ob dissimilem faciem non pro alienis habe |