Imbecilla volet. Tibi quidnam accedet ad istam
Quam puer et validus præsumis mollitiem, seu
Dura valetudo inciderit seu tarda senectus ?

Rancidum aprum antiqui laudabant, non quia nasus
Illis nullus erat, sed credo hac mente, quod hospes
Tardius adveniens vitiatum commodius quam
Integrum edax dominus consumeret.

Hos utinam inter

Heroas natum tellus me prima tulisset!
Das aliquid famæ, quæ carmine gratior aurem
Occupat humanam : grandes rhombi patinæque
Grande ferunt una cum damno dedecus; adde
Iratum patruum, vicinos, te tibi iniquum ́ ́
Et frustra mortis cupidum, cum deerit egenti
As, laquei pretium. Jure, inquit, Trausius istis
Jurgatur verbis ; ego vectigalia magna
Divitiasque habeo tribus amplas regibus. Ergo,
Quod superat non est melius quo insumere possis ?
Cur eget indignus quisquam te divite ? quare
Templa ruunt antiqua deum? cur, improbe, caræ
Non aliquid patriæ tanto emetiris acervo?
Uni nimirum recte tibi semper erunt res.

90

95

100

105

"ve enim part. disjunctiva cum seu | 11. i. 31., тоû πávTwv ýdlotov akoÚσet sive tertium locum obtinere solet. ματος, ἐπαίνου σεαυτῆς, and Cic. Carm. iv. ii. 13., 1. xxii. 7.”

87. Comp. Xen. Mem. II. i. 31.: ἀπόνως μὲν λιπαροὶ διὰ νεότητος τρεφόμενοι . . . . τὰ μὲν ἡδέα ἐν τῇ νεότητι διαδραμόντες τὰ δὲ χαλεπά εἰς τὸ γῆρας ἀποθέμενοι.

92. Integrum, fresh;' opp. to vitiatum and rancidum, 'high.' 93. prima. sc. primæva. Cp. Sat. I. iii. 99. Would that I had lived in that heroic age!' Possibly the poet remembered Hesiod's wish, èpy. u. 175., with which he enters on his description of the fifth age.

Pro Archiâ, 9. (20.).

95. Occupat. Al. occupet, which Orelli has adopted.

97. patruum. Carm. 111. xii. 4. 99. As laq. pretium. Plautus, Pseud. 1. i. 86.:

Quid de drachmâ facere vis? C.
Restim volo
Mihi emere. Ps. Quamobrem ? C.

Qui me faciam pensilem.
Trausius, a spendthrift. For the
sentiment cp. Epist. 1. xviii. 29.;
Juven. xi. 1.

94. carmine gratior, sweeter 104. Templa. Carm. II. vi. 2. than any music.' Cp. Xen. Mem. | 105. Carm. 111. xxiv. 45,

O magnus posthac inimicis risus! Uterne
Ad casus dubios fidet sibi certius? hic qui
Pluribus adsuerit mentem corpusque superbum,
An qui contentus parvo metuensque futuri,
In pace ut sapiens aptarit idonea bello?

Quo magis his credas, puer hunc ego parvus Ofellam Integris opibus novi non latius usum Quam nunc accisis. Videas metato in agello Cum pecore et gnatis fortem mercede colonum: Non ego, narrantem, temere edi luce profesta Quidquam præter olus fumosæ cum pede pernæ. At mihi seu longum post tempus venerat hospes Sive operum vacuo gratus conviva per imbrem Vicinus, bene erat non piscibus urbe petitis Sed pullo atque hædo; tum pensilis uva secundas Et nux ornabat mensas cum duplice ficu. Post hoc ludus erat culpa potare magistra, Ac venerata Ceres, ita culmo surgeret alto, Explicuit vino contractæ seria frontis.

107. Uterne. A double interrogative. Cp. Sat. 11. iii. 295. 317.: quone; quantane. (It seems to be emphatic: Which, I ask, etc.?') 113. latius usum. So, Juv. xiv. 234. indulgent sibi latius. 114. metato, 'allotted out to the

new settlers (in this case to brenus) by the Commissioners. Propert. IV. i. 129. :

115

120

125

6 120. bene erat, we fared well.' Cp. Gr. evwxéw, evwxía, from e exe.

non...

urbe petitis. So, Dapes inemptas, Epod. ii. 48. 122. duplice ficu, 'split figs.' 123. culpâ magistrâ. i. e. 'subUm-ject to a rule of forfeits.' This we Cp.

tua cum multi versarent rura juvenci. Abstulit excultas pertica tristis opes. (pertica, the measuring rod cempeda in Cic. Phil. xiv. 4. (10.).

= de

Ofella's condition was similar to that of Moeris in Virgil, Ecl. ix. 2. 115. mercede. i. e. for the pittance allowed him. He was no longer owner of the soil, but a tenant. 116. profestâ. i. e. non festâ. Carm. IV. xv. 25.

may suppose to have been a rustic
substitute for the election of a Sym-
posiarch. How or for what the for-
feits would be exacted, can only be
settled at the time.
guessed. The terms of course were

124. venerata Ceres. i. e. liba

tions in her honour.

venerata.

Used passively, as in

Virg. Æn. iii. 460.
125. Explicuit. Carm. III. xxix.

16.

Sæviat atque novos moveat fortuna tumultus:

Quantum hinc imminuet? quanto aut ego parcius, aut

VOS,

O pueri, nituistis, ut huc novus incola venit?
Nam propriæ telluris herum natura neque illum
Nec me nec quemquam statuit: nos expulit ille;
Illum aut nequities aut vafri inscitia juris,
Postremum expellet certe vivacior heres.
Nunc ager Umbreni sub nomine, nuper Ofellæ
Dictus, erit nulli proprius; sed cedet in usum
Nunc mihi, nunc alii. Quocirca vivite fortes,
Fortiaque adversis opponite pectora rebus.

130

135

SATIRA III.

SIC raro scribis, ut toto non quater anno
Membranam poscas, scriptorum quæque retexens,
Iratus tibi quod vini somnique benignus

Nil dignum sermone canas. Quid fiet? At ipsis
Saturnalibus huc fugisti. Sobrius ergo

Dic aliquid dignum promissis. Incipe. Nil est.
Culpantur frustra calami immeritusque laborat
Iratis natus paries dis atque poëtis.

Atqui vultus erat multa et præclara minantis,
Si vacuum tepido cepisset villula tecto.
Quorsum pertinuit stipare Platona Menandro,
Eupolin, Archilochum, comites educere tantos?
Invidiam placare paras virtute relicta?

10

Contemnere, miser. Vitanda est improba Siren
Desidia, aut quidquid vita meliore parasti,

15

Ponendum æquo animo. Di te, Damasippe, deæque
Verum ob consilium donent tonsore! sed unde

Tam bene me nosti? Postquam omnis res mea Janum
Ad medium fracta est, aliena negotia curo
Excussus propriis: olim nam quærere amabam,
Quo vafer ille pedes lavisset Sisyphus ære,
Quid sculptum infabre, quid fusum durius esset;
Callidus huic signo ponebam millia centum ;
Hortos egregiasque domos mercarier unus
Cum lucro noram: unde frequentia Mercuriale

20

25

rias). The freedom of it is alluded | beard was the badge of his profes

to below in Sat. vii. 4.

7. Cp. Pers. iii. 12. sq. laborat, suffers,' either as being blamed or beaten; according to the sign of laboriousness, in Pers. i. 106., pluteum cædit.

9. minantis, in a good sense, as Epist. 1. viii. 3.

11. Platona. It is a question whether the philosopher or the comic poet is here meant. The mention of Menander and Eupolis naturally suggests the latter. The former will, however, seem most probably intended if we compare Ars Poet. 310. 12. Archilochum. Epist. L. xix.

24.

13. virtute = industry.

sion of philosophy. See v. 35.

6

Epist.

18. Janum ad medium, the money market, the Change alley' of Rome. (Any archway or covered alley was called a Janus.) Cp. "Janus summus ab imo." I. i. 54. See the descr. in Cookesley's Map of Rome, p. 20.; adding to the passages there quoted one from Cic. De Off. ii. 25. ad fin. 21. i. e. bronzes as old as Sisyphus.

23. Callidus, as a connoisseur.' Callidi rerum æstimatores, Cic. Paradox. vi. 3.

24. unus

better than any one. 25. Cum lucro, at a bargain.' 25. Mercuriale. Mercury was pa

17. donent tonsore. The long tron of traffic and of lucky gains.

Imposuere mihi cognomen compita. Novi,
Et miror morbi purgatum te illius.

Atqui

Emovit veterem mire novus, ut solet, in cor
Trajecto lateris miseri capitisve dolore:

Ut lethargicus hic cum fit pugil et medicum urget.
Dum ne quid simile huic, esto ut libet. O bone, ne te
Frustrere insanis et tu stultique prope omnes,

Si quid Stertinius veri crepat, unde ego mira
Descripsi docilis præcepta hæc, tempore quo me
Solatus jussit sapientem pascere barbam
Atque a Fabricio non tristem ponte reverti.
Nam male re gesta cum vellem mittere operto
Me capite in flumen, dexter stetit et, Cave faxis

Te quidquam indignum: pudor, inquit, te malus angit,
Insanos qui inter vereare insanus haberi.

30

35

40

Primum nam inquiram, quid sit furere; hoc si erit in te
Solo, nil verbi, pereas quin fortiter, addam.
Quem mala stultitia et quemcunque inscitia veri
Cæcum agit, insanum Chrysippi porticus et grex
Autumat. Hæc populos, hæc magnos formula reges
Excepto sapiente tenet. Nunc accipe, quare
Desipiant omnes æque ac tu, qui tibi nomen
Insano posuere. Velut silvis, ubi passim
Palantes error certo de tramite pellit,

Ille sinistrorsum hic dextrorsum abit, unus utrique
Error, sed variis illudit partibus; hoc te

prope, is eros eineiv. Compare Sat. 1. iii. 98.; Epist. 1. vi. 1. (So Orell.)

33. Stertinius, a Stoic professor of the day, affectedly extolled v.

45

50

36. i. e. to relinquish my purpose of suicide.

Fabricio ponte. This bridge (now Ponte di Quattro Capi) led from the Campus Martius to the island in the Tiber. (See Map of Rome, p. 102.) 37. operto capite. Cp. Liv. iv. 12. Multi ex plebe, spe amissâ, capitibus obvolutis se in Tiberim præcipitaverunt.

: