malis, et bonis auferantur et malis? Salus vero animæ cum immortalitate corporis, virtusque justitiæ, et victoria de cupiditatibus inimicis, et gloria et honor et pax in æternum, non dantur nisi bonis. Ista ergo dilige, ista concupisce, ista omnibus modis quære. Propter hæc acquirenda et obtinenda fac eleemosynas, funde orationes, exerce jejunia, quantum sine læsione corporis tui potes. Bona vero illa terrena noli diligere, quantalibet tibi abundent : sic eis utere, ut bona multa ex illis, nullum autem malum facias propteri lla. Omnia quippe talia peribunt; sed bona opera non pereunt, etiam quæ de bonis pereuntibus fiunt. 12. Si enim conjugem non haberes, dicerem tibi quod et Tubunis diximus, ut in sanctitate1 continentiæ viveres: adderem, quod tunc fieri prohibuimus, ut jam te, quantum rerum humanarum salva pace potuisses, ab istis rebus bellicis abstraheres, et ei vitæ vacares in societate sanctorum, cui tunc vacare cupiebas; ubi in silentio pugnant milites Christi,non ut occidant homines, sed ut expugnent principes et spiritualia nequitia (Eph. vi, 12), id est diabolum et angelos ejus. Hos enim hostes sancti vincunt, quos videre non possunt; et tamen quos non vident, vincunt, ista vincendo quæ sentiunt. Sed ut te adistam vitam non exhorter, conjux impedimento est, sine cujus consensione continenter tibi non licet vivere; quia etsi tu eam post illa tua verba Tubunensia ducere non debebas, illa tibi tamen, nihil eorum sciens, innocenter et simpliciter nupsit. Atque utinam posses ei persuadere continentiam, ut sine impedimento redderes Deo quod te debere cognoscis. Sed si cum illa agere non potes, serva saltem pudicitiam conjugalem,etroga Deum,qui te de necessitatibus eruet, ut quod non potes modo, possis aliquando. Verumtamen ut Deum diligas, non diligas mundum; ut in ipsis bellis, si adhuc in eis te versari opus est, fidem teneas, pacem quæras; ut ex mundi bonis facias bona opera, et propter mundi bona non facias opera mala, aut non impedit conjux, aut impedire non debet. Hæc ad te, fili dilectissime, ut scriberem charitas jussit, qua te secundum Deum, non secundum hoc sæculum diligo: quia et cogitans quod scriptum est, Corripe sapientem, et amabit te; corripe stultum, et adjiciet odisse te (Prov. ix, 8); non te utique stultum, sed sapientem debui cogitare. EPISTOLA CCXXI * (a). Quodvultdeus Augustino, flagilans ut hæreseon omnium quæ adversus christianam fidem pullularunt, catalo. gum scribat, earumque errores et ritus paucis complectatur. Domino merito venerabili, et vere beatissimo patri AUGUSTINO episcopo, QUODVULTDEUS diaconus. 1. Diu trepidus fui, et ausus hos meos aliquoties distuli sed me principaliter, ut dici assolet, animavit 'Mss. quamque melioris notæ, ut in castitate continentiæ. Epist. CCXXI, etc., Quodvulldei, et ad Quodvultdeum, ex 6 tomo huc, ascita, et ad varios Cdd. recognita. (a) Ex 6 tomo, ante lib. de Hæresibus. Quæ autem 221 erat, nunc 119. Scripta circ. an 427. Beatitudinis tuæ benevolentia omnibus comprobata:quam dum considero, magis timui ne non petendo superbus, non quærendo desidiosus, non pulsando piger a Domino judicarer. Sufficere autem mihi crederem hujusmodi tantummodo voluntatem, si fructum adipisci non possem cum autem pro certo noverim, ostium divini sermonis, quod Venerationi tuæ cælestis gratia patefecit, paratam esse mentem tuam sanctam, quam possidet Christus, non solum cunctis volentibus pandere, verum etiam nolentibus, ut introire non pigeat, persuadere; occupationi Reverentiæ tuæ multiloquio superfluo moram non faciam,sed desiderium obsecrationis meæ breviter indicabo. 2. Nonnullos in clero hujusce etiam amplissimæ civitatis esse imperitos, ex meipso conjicio, et quantum universo illi ordini ̧ profuturum sit quod expeto, considerationi Sanctitatis tuæ discutiendum offero. Privilegio namque cunctorum qui hoc de spiritualibus tuis laboribus promerentur,etiam me indignum consecuturum esse præsumo, domine merito venerabilis, et vere beatissime pater. Precor igitur Beatitudinem tuam, ut ex quo christiana religio hæreditatis promissæ nomen accepit, quæ hæreses fuerint, sint ; quos errores intulerint, inferant; quid adversus catholicam Ecclesiam senserint, sentiant, de fide, de Trinitate, de Baptismo, de Pœnitentia, de homine Christo, de Deo Christo, de resurrectione, de Novo et Vetere Testamento; et omnia omnino, quibus a veritate dissentiunt: quæ etiam Baptismum habeant, quæve non habeant ; et post quas baptizet, nec tamen rebaptizet Ecclesia; qualiter suscipiat venientes, et quid singulis lege, auctoritate, atque ratione respondeat, digneris exponere. 3. Nec me tantæ Beatitudo tua credat ineptiæ, ut non inspiciam quantis et quam ingentibus voluminibus opus sit, ut possint ista dissolvi. Verum hoc ego fieri non expeto; id enim multipliciter factum esse non dubito: sed breviter, perstricte atque summatim, et opiniones rogo cujuslibet hæresis exponi,et quid contra teneat Ecclesia catholica, quantum instructioni satis est, subdi: ut velut quodam ex omnibus concepto commonitario, si quis aliquam objectionem aut convictionem ubirius, plenius ac planius nosse voluerit, ad opulenta et magnifica volumina transmittatur, quibus a diversis, et præcipue a Veneratione tua in hoc ipsum constat elaboratum. Sufficiet autem admonitio talis, ut puto, doctis et imperitis, otiosis et occupatis, et ad cujuslibet gradus ministerium Ecclesiæ undecumque promotis; dum et ille qui multa legit, eadem breviter recordatur, et compendio ignarus instruitur, ut noverit quid teneat, quid evitet, quid aversetur ne faciat, quid ut faciat assequatur. Fortassis autem, si tamen quod arbitror verum est,etiam adversus calumniantium malignas mentes et dolosa labia opus hoc parvum inter cætera mirifica testimonio coronæ tuæ non deerit: ut quibus patet campus calumniandi profusior, validis et ex omni parte conclusis fidei limitibus coarctati, omnibusque veritatis telorum generibus circumacti, etiam uno multiformi jaculo recente prostrati, morticinos spiritus non audeant anhelare. 4. Video quam onerosus exsistam, meliora cogitanti, et disponenti majora sancto seni, et querelas corporis sustinenti. Sed per Christum Dominum rogo, qui te 1 Mss., cujusque. participem sapientiæ suæ sine invidia esse concessit, ut hanc gratiam dones indoctis Ecclesiæ, qui te agnoscis sapientibus atque insipientibus debitorem (Rom. 1, 14), merito ac jure dicturus: « Videte quoniam non mihi soli laboravi, sed omnibus exquirentibus veritatem » (Eccli. XXIV, 47, et xxxш, 18). Potui adhuc offerre supplices et multiplices preces, et mecum imperitorum classes adsciscere; sed malui jam audire 1 dictantem, quam adhuc occupare legentem. EPISTOLA CCXXII (a). scripsi: quas litteras cum legerit christiana Benignitas tua, peto ut eas apud memoratum virum tua intercessione adjuvare digneris. Misi autem cum illo etiam hominem Ecclesiæ, ne ad tuam Sanctitatem difficilis ei esset accessus : non enim parum de illo sollicitus sum; a qua me sollicitudine Dominus, ut spero, per tuæ charitatis instantiam liberabit. Peto etiam mihi rescribere non graveris, quemadmodum sit in fide catholica ille Theodosius per quem Manichæi nonnulli sunt proditi ; et ipsi quos ab eo proditos, putamus esse correctos. Si Augustinus Quodvulídeo, excusans propositi operis diffi- quid etiam de profectione sanctorum episcoporum cultatem, remque ab aliis tentatam esse admonens. Dilectissimo filio et condiacono QUOD VULTDeo, Augu. STINUS episcopus. 1. Acceptis litteris Charitatis tuæ, ubi a me ardentissimo studio postulasti ut de omnibus hæresibus quæ post Domini Salvatoris adventum adversus ejus doctrinam pullulaverunt, aliqnid breviter scriberem ; quam sit hoc difficile, continuo reperta occasione rescripsi per filium meum Hipponensium primarium Philocalum: mox autem etiam ista oblata est, qua nunc rescribo, et breviter difficultatem operis ejus ostendo. 2. Philastrius quidam Brixiensis episcopus, quem cum sancto Ambrosio Mediolani etiam ipse vidi, scripsit hinc librum; nec illas hæreses prætermittens, quæ in populo Judæo fuerunt ante adventum Domini, easque viginti octo commemoravit; et post Domini adventum centum viginti octo. Scripsit hinc etiam græce episcopus Cyprius Epiphanius, in doctrina catholicæ fidei laudabiliter diffamatus: sed ipse utriusque temporis hæreses colligens, octoginta complexus est. Cum ergo ambo id vellent facere quod a me petis, quantum lamen inter se differant de numero interim sectarum, vides: quod útique non evenisset, nisi aliud uni eorum videretur esse hæresis, et aliud alteri. Neque enim putandum est aliquas ignorasse Epiphanium quas noverat Philastrius, cum Epiphanium longe Philastrio doctiorem invenerimus; ita ut Philastrium potius dicere deberemus latuisse plurimas, si tam plures esset ille complexus, et iste pauciores. Sec procul dubio in ea quæstione ubi disceptatur quid sit hæresis, non idem videbatur ambobus; et revera hoc omnino definire difficile est : et ideo cavendum, cum omnes in numerum redigere conamur, ne prætermittamus aliquas, quamvis hæreses sint; aut annumeremus aliquas, cum hæreses non sint. Vide ergo ne forte librum sancti Epiphanii tibi mittere debeam: ipsum enim arbitror Philastrio doctius hinc locutum ; qui possit apud Carthaginem in latinam linguam verti facilius atque commodius, ut tu potius præstes nobis quod quæris a nobis. 3. Perlatorem multum commendo. Subdiaconus est de nostra diœcesi;de fundo autem viri spectabilis, nobisque charissimi Orontii 1. Pro illo autem, et proejus patre, a quo adoptatus est, etiam ad ipsum 1 Sic unus e Vatic. Mss. At Edd., gaudere dictantem. (a) x 6 tomo, ante lib. de Hæresibus. Quæ autem 222 erat, nunc. 120. Scripta paulo post superiorem. forte audivisti, fac ut noverim. Deo vivas. EPISTOLA CCXXIII (a). Augustino Quodvultdeus, rursum efflagitans ut scribat opusculum de hæresibus. Domino merito venerabili,ac beatissimo sacro patri, AUGUSTINO episcopo, QUOVULTDEUS diaconus, 1. Unum quidem Reverentiæ tuæ commonitorium, quod per ecclesiasticum dignatus es destinare, suscepi. Nam quod prius directum esse Beatitudo tua significavit, per virum honorabilem Philocalum, necdum ad me pervenit. Verum quamvis conscius propriorum semper fuerim peccatorum,nunc tamen evidenter agnovi adipiscendo illi quod exoravi muneri 1, meam toti Ecclesiæ impedimento esse personam. Sed omnino confido quoniam qui per Unici sui gratiam, humani generis dignatus est delere facinora, nec mea in perniciem cunctorum prævalere permittet, potiusque ubi abundavit peccatum, gratiam faciet redundare (Rom. v, 20), domine merito venerabilis, ac beatis ime pater. Difficultatem operis quod instruendis imperitissimis nobis per tuam beneficentiam præstari suppliciter exoravi, nec ipse ignorans ante prædixi; sed de divini fontis ubertate quam tibi Dominus tribuit, veraci corde præsumpsi. 2. Nam etsi Philastrius et Epiphanius venerandi episcopi tale aliquid scripsisse memorantur, quod procul dubio me inter cætera, imo sicut omnia, latet; non lamen arbitror eos hanc curam diligentiamque adhibuisse, ut singulis quibusque opinionibus contrarias etiam opiniones adjungerent, ritusque subjicerent; tum denique opus illud utriusque qualecumque sit, non habet fortassis eam quam desidero brevitatem. Frustra etiam homini qui latina non didicit,græca facundia delegatur; quia non ego tantummodo consilium, sed et auxilium postulavi. Quid autem Venerationem tuam de interpretum non solum difficultate, sed etiam obscuritate admoneam, cum ipse hoc magis, ac plene dijudices ? Accedit ad causam, quod nonnullæ etiam post illorum obitum hæreses emersisse doceantur, quarum nullam illi fecerint tentionem. 3. Quamobrem ad peculiore patrocinium pietatis tuæ confugio, et voce mea, sed universali desiderio, paratum ad misericordiam sacrosanctum pietatis pectus appello ; sequestratis saporibus peregrinis, considerato textu prioris epistolæ, panem Afrum, quem nostra provincia solet 1 Mss. Michaelinus, Becheronensis, et unus e Vatic. habent, Honorali. Mss. sex: Aspiciendo ad id quod exoravi muneris. (a)x 6 tomo, ante lib. de Hæresibus. Quæ autem 223 erat, nunc 61. Scripta forte an. 428. habere præcipuum, cælesti etram manna conditum, sero grantius a Domino mihi poscas adjutorium, quo pulsanti, et tamen patienti non deneges. Profecto enim serviam laudabili studio tuo, atque utilitati eorum nec ego pulsare cessabo, donec ipse concedas ; ut quod quibus id existimas profuturum, domine sinceriter non impetrat privilegium, ubi nullum est meritum ?, dilectissime frater. Commendo iterum perlatorem, saltem indefessa importunitas mereatur. et negotium propter quod eo perrexit; si cognoveEPISTOLA CCXXIV (a). ris apud quem agendum sit, peto ne pigeat adju vare. Non enim possumus necessitates hominum Augustinus Quodvultdeo, spondens se de hæresibus scri ejusmodi deserere, qui nostri non colopi, sed quod pturum, dum per alias occupationes licebit. Nunc majus est, fratres sunt, et in charitate Christi ad enim ab Alypio se urgeri dicit, ut posterioribus Ju curam pertinent nostram. Deo vivas. liani libris respondeat. EPISTOLA CCXXV (a). Domino sinceriter dilectissimo, fratri et condiacono QUODVULTDEO, AUGUSTINUS episcopus. Prosper Augustino, de reliquiis pelagianæ hæreseos in Gallia sub catholico nomine clam succrescentibus 1. Cum mihi hæc scribendi offerretur occasio per certiorem ipsum faciens, ac referens quorumdam queFussalensem presbyterum, quem commendo cha relas de iis quæ Augustinus adversus Pelagianos scriritati tuæ, recensui epistolam tuam, in qua petis ut psisset de hominum discretione, de vocatione secundum de hæresibus quæ oriri potuerunt ex quo Domini propositum ac prædestinatione electorum, de prævein carnenuntiaricoepit adventus,aliquid scriberem. niente gratia, deque præfixo electorum numero; petens Hoc autem feci, ut viderem utrum jam deberem ut quæ in istis quæstionibus obscuriora sunt, quam opus ipsum aggredi, et inde tibi aliquid mittere ; lucidissimis expositionibus aperiat. ubi considerares tanto esse difficilius, quanto vis effici brevius. Sed ne hoc quidem potui, talibus cu Domino beatissimo papæ,ineffabiliter mirabili, inris supervenientibus impeditus, a quibus omnino comparabiliter honorando, præstantissimo padissimulare non possem : nam me et ab eo quod trono AUGUSTINO, PROSPER. habebam in manibus, averterunt. 1. Ignotus quidem tibi facie, sed jam aliquatenus, 2. Hoc autem est, ubi respondeo libris Juliani, si reminiscaris, ainmo ac sermone compertus ; nam per quos octo edidit post illos quatuor quibus ante re- sanctum fratrem meum Leontium diaconum misi episa spondi. Hos enim cum Romæ accepisset frater Aly- tolas et recepi ; nunc quoque Beatitudini tuæ scribere pius, nondum omnes descripserat, cum oblatam audeo, non solum salutationis, ut tunc, studio, sed etiam occasionem noluit præterire, per quam mihi quin- fidei, qua Ecclesia vivit, affeclu. Excubante enim pro que transmisit; promittens alios tres cito se esse universis membris corporis Christi vigilantissima indumissurum, et multum instans ne respondere differ- stria tua, et adversus hæreticarum doctrinarum insidias rem. Cujus instantia coactus sum remissius agere veritatis virtute pugnante, nullo modo mihi verendum quod agebam ; ut operi utrique non deessem, uni putavi ne onerosus tibi, aut importunus essem in eo quod diebus, alteri noctibus, quando mihi ab aliis occu- ad multorum salutem, ac perinde ad pietatem tuam perpationibus hinc atque hinc venire non desistentibus tinet : cum potius reum futurum esse me crederem, si parcerelur. Agebam vero rem plurimum necessa- ea, quæ valde perniciosa esse intelligo, ad specialem riam : jam retractabam opuscula mea; et siquid patronum fidei non referrem. in eis me offenderet, vel alios offendere posset, 2. Multi ergo servorum Christi qui in Massiliensi partim reprehendendo, partim defendendo quod urbe consistunt, in Sanctitatis tuæ scriptis quæ adversus legi deberet et posset, operabar. Et duo volumina Pelagianos hæreticos condidisti, contrarium putant pajam absolveram, retractatis omnibus libris meis, trum opinioni et ecclesiastico sensui, quidquid in eis de quorum numerum nesciebam: eosque ducentos vocatione electorum secundum Dei propositum disputasti. triginta duos esse cognovi. Restabant epistolæ, Et cum aliquandiu tarditatem suam culpare maluerint, deinde tractatus populares, quos Græci homilias quam non intellecta reprehendere,quidamque eorum luvocant. Et plurimas jam epistolarum legeram, sed cidiorem super hoc atque apertiorem Beatitudinis tuæ adhuc nihil inde dicta veram, cum me etiam isti expositionem voluerint postulare; evenil ex dispositione Juliani libri occupare cæperant, quorum nunc misericordiæ Dei, ut cum quosdam (6) intra Africam quarto respondere cæpi. Quando ergo id explica. similia movissent, librum de Correptione et Gralia,ple. vero, quintoque respondero, si tres non supervene- num divinæ auctorilalis emitteres. Quo in notitiam rint, dispono (si Deus voluerit) et quod poscisinci- nostra insperata opportunitate delato, putavimus omnes pere, simulagens utrumque, et hoc scilicet, et illud querelas resistentium sopiendas ; quia universis quæstiode retractatione opusculorum meorum, nocturnis nibus de quibus consulenda erat Sanctitas lua,tam plene et diurnis temporibus in singula distributis. illic absoluteque responsum est, quasi hoc specialiter 3. Hoc ideo insinuavi Sanctitati tuæ, ut quantum studueris, ut quæ apud nos erant turbata componeres. tibi desiderium est sumendi quod poscis, tanto fla- Recensito autem hoc Beatitudinis tuæ libro, sicut qui * Mss. plures, quia ; sive, quod nullum est meritorum. AEdd., remissius semper agere quod. Mss. prope omnes, remissius agere quam agebam. : (a) Ex tomo 8, ante lib. de Hæresibus. Quæ autem 224 'erat, nunc 125. Scripta post superiorem. PATROL. XXXUI, Epistt.CCXXV et CCXXVI emendatæ sunt ad Mss.et Edd., et huc translatæ ex tomo 7. (a) Ex tomo 7, præfixa lib. de Prædestinatione ss. Quæ porro 225 erat, nunc 126. Scripta an. 428, aut 429. (6) Adrumetinos monachos. (Trente-Deux.) sanctam atque apostolicam doctrinæ tuæ auctoritatem mo pervicacia tota descendit, ut fidem nostram ædifantea sequebantur, intelligentiores multo instructiores- cationi audientium contrariam esse definiant, ac sic, que sunt facti ; ita qui persuasionis suæ impediebantur etiamsi vera sit, non promendam : quia et perniciose obscuro, aversiores quam fuerant, recesserunt. Quorum non recipienda tradantur ; et nullo periculo, quæ intam abrupta dissensio primum propter ipsos metuenda telligi nequeant, conticeantur. est, ne tam claris tamque egregiis in omnium virtutum 4. Quidam vero horum in tantum a pelagianis semitia studio viris spiritu pelagianæ impietatis illudat:deinde non declinant, ut cum ad confitendam eam Christi grane simpliciores quique, apud quos horum magna est de tiam quæ omnia præveniat merita humana, cognantur, probitatis contemplatione reverentia, hoc tutissimum sibi ne si meritis redditur, frustra gratia nominetur ; ad conæstiment quod audiant eos, quorum auctoritatem sine ditionem hanc velint uniuscujusque hominis pertinere, judicio sequuntur, asserere. in qua eum nihil prius merenlem, quia nec existentem, 3. Hæc enim ipsorum definitio ac professio est : liberi arbitrii et rationalem gratia Creatoris instituat, Omnem quidem hominem, Adam peccante, peccasse ; et ut per discretionem boni et mali, et ad cognitionem Dei neminem per opera sua, sed per Dei gratiam regenera et ad obedientiam mandatorum ejus possit suam dirigere tione salvari: universis tamen hominibus propitiationem, voluntatem atque ad hanc gratiam qua in Christo requæ est in Sacramento sanguinis Christi,sine exceptione nascimur, pervenire, per naturalem scilicet facultatem, esse propositam, ut quicumque ad finem el ad Baptismum petendo, quærendo, pulsando : ut ideo accipiat, ideo accedere voluerint, salvi esse possint. Qui autem creditur inveniat, ideo introeat, quia bono naturæ bene usus, sunt, quive in ea fide, quæ deinceps per gratiam sit ju- ad istam salvantem gratiam, initialisgratiæ ope meruerit vanda, mansuri sunt, præscisse ante mundi constitutio- pervenire. Propositum autem vocantis gratiæ in hoc nem Deum, et eos prædestinasse in regnum suum, quos omnino definiunt, quod Deus constituerit nullum in gratis vocatos, dignos futuros electione, el de hac vita regnum suum, nisi per Sacramentum regenerationis bono fine excessuros esse præviderit. Ideoque omnem assumere, et ad hoc salutis donum omnes homines uni. hominem ad credendum et ad operandum divinis insti- versaliter, sive per naturalem, sive per scriptam legem, tutionibus admoneri, ut de apprehendenda vita æterna sive per evangelicam prædicationem vocari : ut et qui nemo desperet, cum voluntariæ devotioni remuneratio voluerit, pant filii Dei, et inexcusabiles sint qui fideles sit parata. Hoc autem propositum vocationis Dei, quo esse noluerint ; quia justitia Dei in eo sit, ut qui non vel ante mundi initium, vel in ipsa conditione generis crediderint,pereant ; bonitas in eo appareat ,si neminem humani, eligendorum et rejiciendorum dicitur factadıs- repellat a vita, sed indifferenter universos velit saloos cretio, ut secundum quod placuit Creatori, alii vasa ho- fieri et in agnitionem venitatis venire.Jam hic proferunt noris, alii vasa contumeliæ sint creati, et lapsis curam testimonia quibus divinarum Scripturarum cohortatto resurgendia dimere,et sanctis occasionem teporis afferre; ab obediendum incitat hominum voluntates, qui ex li. eo quod in utraque parte superfluus labor sit, si neque bero arbitrio, aut faciant quæ jubentur, aut negligant: rejectus ulla industria possil intrare, neque electus ulla et consequens putant ut quia prævaricator ideo dicitur negligentia possit excidere: quoquo enim modo se egerint, non obedisse, quia noluit, fidelis quoque non debitetur non posse aliud erga eos quam Deus definivit, accidere ; ob hoc devotus fuisse, quia voluit ; et quantum quisque et sub incerta specursum non posse esse constantem,cum, ad malum, tantum habeat facultatis ad bonum ; parique si aliud habeat prædestinantis electio, cassa sit adni- momento animum se vel ad vitia, vel ad virtutes movetentis intentio. Removeri itaque omnem industriam, re, quem bona appetentem gratia Dei foveat, mala sectollique virtutes, si Dei constitutio humanas prævenial tantem damnatio justa suscipiat. voluntates : et sub hoc prædestinationis nomine, fatalem 5. Cumque inter hæc innumerabilium illis multitudo quamdam induci necessitatem ; aut diversarum natura- objicitur parvulorum, qui utique excepto originali peccarum dici Dominum conditorem, si nemo aliud possit to, sub quo omnes homines similiter in primi hominis esse quam factus est. Atque ut brevius at plenius quod damnatione nascunlur, nullas adhuc habentes voluntaopinantur exponam, quidquid in libro hoc ex contradi- tes, nullas proprias actiones non sine Dei,judicio secercentium sensu Sanctitas tua sibi opposuit, quidquid nuntur ; ut ante discretionem boni ac mali de usu vitæ etium in libris contra Julianum ab ipso hac quæstione istius auferendi, ali per regenerationem inter cælestis objectum. potentissime debellasli ; hoc totum ab istis regni assumantur hæredes alii sine Baptismo inter morsanctis intentiosissime conclamatur. Et cum contra eos tis perpetuæ transeant debitores : tales aiunt perdi, tascripta Beatitudinis tuæ validissimis et innumeris tes. lesque salvari, quales futuros illos in annis majoribus timoniis divinarum Scripturarum instructa proferimus, si ad activam servarentur ætatem, scientia divina præac secundum formam disputationum tuarum, aliquid viderit. Nec considerant segratiam Dei, quam comitem, etiam ipsi quo concludantur astruimus ; obslinationem non præviam humanorum volunt esse meritorum etiam suam velustate defendunt : et ea quæ de Epistola apos- illis voluntatibus subdere, quas ab eo, secundum suarr toli Pauli Romanis scribentis, ad manifestationem divi. phantasiam, non negant esse præventas. Sed in tantum næ gratiæ prævenientis electorum merila proferuntur, quibuscumque commentitiis meritis electionem Dei suba nullo unquam ecclesiasticorum ita esse inctellecta, ut jiciunt, ut quia præterita non exstant, futura, quæ non nunc sentiuntur,affirmant.Cumque ut ipsi ea exponant sint futura, conflingant, novoque apud illos absurditatis secundum quorum velint sensa, deposcimus, nihil se genere, et non agenda præscita sint, et præscita non acla profitentur invenisse quod placeat, et de his taceri exi- sint. Hanc sane de humanis meritis præscientiam Dei, gunt, quorum allitudinem nullus attigerit. Eo poslre - secundum quam gratia vocantis operetur, multo sibi ra tionabilius videntur astruere, cum ad earum nationum adauctoritatem talia sentientium non sumus pares: quia contemplationem venitur, quæ vel in præteritis sæculis multumnos et vitæ meritis antecellunt, et aliqui eorum, dimissæ sunt ingredi vias suas, vel nunc quoque adhuc adepto nuper summo sacerdotii honore, supereminent ; in veteris ignorantiæ impietate depereunt, nec ulla eis nec facile quisquam præter paucos perfectæ gratiæ inaut Legis aut Evangelii illuminatio coruscavit ; cum trepidos amatores, tanto superiorum disputationibus tamen, in quantum prædicatoribus ostium apertum est et ausus est contraire. Ex quo non solum his qui eos audiunt, via facta est, gentium populus, qui sedebat in tenebris verum etiam ipsis qui audiuntur, cum dignitatibus crevit et in umbra mortis, lucem viderit magnam (Isai. ix, 2, periculum ; dum et multos reverentia eorum aut inutili et Matth. iv, 16); et qui quondam non populus, nunc cohibet silentio, aut incurioso ducit assensu ; et saluber-autem populus Dei sit; et quorum aliquando non miser. rimum ipsis videtur quod pene nullius contradictione tus est, nunc autem misereatur (Osee, 11, 23, 24, et reprehenditur. Unde, quia in istis pelagianæ pravitatis Rom. ix, 25) : prævisos inquiunt a Domino credituros, reliquiis non mediocis virulentiæ fibra nulritur, si et ad unamquamque gentem ita dispensata tempora ac principium salutis male in homine collocatur ; si divinæ ministeria magistrorum, ut exorlura ora bonarum cre. voluntati impie voluntas humona præfertur, ut ideo quis dulitas voluntatum : nec vacillare illud, quod Deus adjuvetur quia voluit, non ideo quia adjuvatur, velit; si omnes homines » velit « salvos fieri, et in agnitionem originaliter malus receptionem boni non a summo bono, veritatis venire » (I Tim. 11, 4); quandoquidem inesou- sed a semetipso inchoare male creditur ; si aliunde Deo sabiles sint qui et ad unius veri Dei cultum potuerint placetur, nisi ex eo quod ipse donaverit : tribue nobis in instrui intelligentia naturali, et Evangelium ideo non hac causa. papa beatissime, pater optime, quantum audierint, quia nec fuerint recepturi. juvante Domino poles, diligentiam pietatis tuæ, ut quæ in istis quæstionibus obscuriora, et ad percipiendum 6. Pro universo autem humano genere mortuum esse difficiliora sunt, quam lucidissimis expositionibus diDominum nostrum Jesum Christum, et neminem pror gneris aperire. sus a redemptione sanguinis ejus exceptum, etiamsi omnem hanc vitam alienissima ab eo mente pertranseat ; 8. Ac primum, quia plerique non putant christianam fidem hac dissensione violari, quantum periculi sit in quia ad omnes homines pertineat divinæ misericordiæ Sacramentum : quo ideo plurimi non renoventur, quia eorum persuasione palefacias. Deinde, quomodo per istum præoperantem et cooperantem gratiam liberum quod nec renovari velle habeant, pranoscantur. Itaque, non impediatur arbitrium. T'um, utrum præscientia Dei quantum ad Deum pertinet, omnibus paratam vitam ita secundum propositum maneat, ut ea ipsa quæ sunt æternam ; quantum autem ad arbitrii libertatem, ab proposita, sint accipienda præscita: an per genera causahis eam apprehendi, qui Deo sponte crediderint, et au rum et species personarum ista varientur ; ut quia dixilium gratiæ merito credulitatis acceperint. In istam versæ sunt vocationes in his qui nihil operaturi salvantur, vero talis gratiæ prædicationem hi, quorum contra quasi solum Dei propositum videatur existere ; in his dictione offendimur, cum prius meliora sentirent, ideo autem qui aliquid boni acturi sunt, per præscientiam se vel maxime contulerunt, quia si profiterentur ab ea possit stare propositum : an vero uniformiter, licet dividi omnia bona merita præveniri, et ab ipsa ut possint esse, præscientia a proposito temporali distinctione non pos. donari ; necessitate concederent Deum secundum propo sit, præscientia tamen quodam ordine sit subnica propositum et consilium voluntatis suæ, occulto judicio, et sito ; et sicut nihil sit quorumcumque negotiorum, quod opere manifesto, aliud vas condere in aliud in contu non scientia divina prævenerit, ita nihil sit boni, quod meliam ; quia nemo nisi per gratiam justificetur, et in nostram participationem non Deo auctore defluxerit. nemo nisi in prævaricatione nascatur. Sed refugiunt Postremo, quemadmodum per hanc prædicationem proistud fateri, divinoque adscribere operi sanctorum me positi Dei, quo fideles fiunt qui præordinati sunt ad virita formidant ; nec acquiescunt prædestinatum elec tam æternam, nemo eorum qui cohortandi sunt impediatorum numerum nec augeri posse nec minui, ne locum tur, nec occasionem negligentiæ habeant, si se præde. apud infideles ac negligentes cohortantium incitamenta stinatos esse desperent. Illud etiam qualiter diluatur, non habeant, ac superflua sit industriæ ac laboris in quæsumus, patienter insipientiam nostram ferendo dedictio, cujus studium cessante electione frustrandum monstres,quod retractatis priorum de hac re opinionibus, sit : ita demum enim posse unumquemque ad correc- pene omnium par innenitur et una sententia, qua pro. tionem aut ad profectum vocari, si se scial sua diligen- positum et prædestinationem Dei secundum præscientia bonum esse posse, et libertatem suam ob hoc Dei au tiam, receperunt ; ut ob hoc Deus alios vasa honoris, cilio juvandam, si quod Deus mandat, elegerit. Ac sic, alios contumeliæ fecerit, quia finem uniuscujusque cum in his qui tempus acceperunt liberæ voluntatis, præviderit, et sub ipso gratiæ adjutorio in qua futurus duo sint quæ humanam operentur salutem, Dei scilicet esset voluntate et actione præscierit. gratia et hominis obedientia ; priorem volunt obedien 9. Quibus omnibus enodaeis, et multis insuper, quæ liam esse quam gratiam, ut initium salutis ex eo qui altiore intuitu ad causam hanc pertinentia magis potes salvatur, non ex eo credendum sit stare qui salvat, et videre, discussis; credimus et speramus non solum tenuivoluntas hominis divinæ gratiæ sibi pariat opem, non tatem nostram disputationum tuarum præsidio roborangratia sibi humanam subjicial voluntatem. dam, sed etiam ipsos quos meritis atque honoribus claros 7. Quod cum perversissimum esse, revelante Dei mi- caligo istius opinionis obscurat, defæcatissimum lumen sericordia, et instruente nos tua Beatitudine noverimus; gsaliæ recepturos. Nam unum eorum præcipuæ auctopossumus quidem ad non credendum esse constantes, sed ritatis et spiritualium studiorum virum, sanclum Hila |