Obrázky na stránke
PDF
ePub

tare voluerimus, et ex aliorum consuetudine alios non devitare deberet? Cum vero his opprobriis atque improbare, orietur interminata luctatio, quæ labore maledictis iasectatur Ecclesiam per totum munsermocinationis cum certa documenta nulla verita- dum fructificantem atque crescentem et die sabbati tis insinuet, utique cavendum est, ne tempestate con- pene ubique prandentem, admoneo quisquis est, tentionis serenitatem charitatis obnubilet. Quod ut sese cohibeat. Nam cujus me nomen ignorare periculum vitare neglexit, cujus mihi prolixam dis- voluisti, profecto de illo me judicare noluisti. putationem, ut ei responderem, cum tuis prioribus CAPUT III. – 5.Filius hominis,inquit, sabbati Dolitteris existimasti esse mittendam.

minus est : in quo maxime, bene, quam male facere CAPUT II. — 3. Non autem usque adeo mihispatia licet (Matth.xli, 8-12). Si ergo male facimus,quando temporum larga sunt, ut ea refellendis singulis sen- prandemus ; nullo die dominico bene vivimus. Quod tentiis ejus impendam, quæ aliis operibus magis ur- autem fatetur Apostolus sabbato manducasse,et digentibus explicandis habeo necessaria. Sed eo quo te cit, ut tunc jejunaretur temporis non fuisse, propter mihiin tuis epistolis ostendis ingenio, quod in te do- quod ait Dominus, Venient dies ut auferatur sponsus num Dei admodum diligo, eumdem sermonem cu- ab eis,et tuncjejunabunt filii sponsi(ld. ix, 15), quia jasdam, ut scribis, Urbici (a), paulo diligentius ipse tempus gaudii, et tempus est luctus(Eccle. In,4), priconsidera, et videbis eum pene universam Eccle- mum attendere debuit,quod illic Dominus de jejunio, siam Christi, ab ortu solis usque ad occasum, verbis non de sabbati jejunio loquebatur. Deinde cum vult injuriosissimis nequaquam lacerare timuisse. Nec intelligi luctum jejunio,cibo gaudium deputandum, dixerim peneuniversam,sed plane universam. Nam cur non cogitat, quidquid est illud quod significare Dequeipsis, quorum consuetudinem sibi videtur de- Deus voluit in eo quod scriptum est, eum die septimo fendere, invenitur pepercisse Romanis; sed quomo- requievisse abomnibus operibus suis (Gen. 11,2), non doin eos quoque redundet conviciorum ejus impetus ibi luctum significatum fuisse, sed gaudium ? Nisi Descit, quoniam non advertit. Nam cum ei argumen- forte dicturus est, in illa requie Dei et sanctificatione ta deficiunt, quibus probet sabbatojejunandum, in sabbati gaudium Judæis, luctum significatum esse lusurias epularum et temulenta convivia et nequis- Christianis. Et lamen nec quando sanctificavit Deus simas ebrietates insultabundus invehitur, quasi non diem septimum, quia in illo requievit ab omnibus jejunare, hoc sitinebriari. Quod si hoc est, quid ergo operibus suis, aliquid de jejunio vel prandio sabprodest Romanis sabbato jejunare? quandoquidem bati expressit ; nec cum postea populo Hebræo de aliis diebus quibus non jejunaot, pecesse esteos,se. ipsius diei observatione mandavit, aliquid de alicundum disputationem hujus, ebriosos et ventrico- mentis vel sumendis vel non sumendis locutus est. las judicari. Porro, si aliud est gravare corda in Vacatio tantum homini a suis, vel a servilibus opecrapula et ebrietate, quod semper est malum, aliud ribus imperatur: quam prior populus in umbra acest autem modestia et temperantia custodita rela- cipiens futurorum, sic vacavit ab operibus, quemIare jejunium, quo certe cum fit die dominico, re- admodum nunc Judæos vacare conspicimus; non, prehensorem non habet christianum ;prandia prius ut putatur, Judæis carnalibus non recte intelligentisanctorum a voracitate et ebriositate ventricola- bus quod recte intelligunt Christiani. Neque enim merum iste discernat, ne Romanos ipsos quando non lius hoc intelligimus quam Prophetæ, qui tamen eo jejunant ventricolas faciat, et tunc inquirat, non tempore, quo ita fieri oportuit, servaverunt hanc utrum liceat inebriari sabbato, quo nec die domi- sabbati vacationem, quam Judæi putant adhuc esse Dico licet ; sed utrum nec sabbato jejunandum sit, servandam.Unde illud est,quod lapidare Deus homisicut dominico non solet.

nem jussit, qui sabbato ligna collegerat (Num. XV, 4. Quod utinam sic quæreret, aut sic affirmaret, 35); nusquam autem legimus lapidatum, vel aliquo ot toto terrarum orbe diffusam, exceptis Romanis dignum supplicio judicatum, sive jejunantem sabetadhuc paucis Occidentalibus,apertissime non bla- bato, sive prandentem. Quid tamen horum duorum sphemaret Ecclesiam. Nunc vero quis ferat per omnes quieti conveniat, quid labori, iste ipse viderit, qui orientales,et multos etiam occidentales populos chri- gaudium manducantibus, luctum jejunantibus destianos de tot tantisque famulis famulabusque Chris- putavit, vel a Domino deputari intellexit, ubi de jejuti,sabbato sobrie modesteque prandentibus, ab isto nio respondeos ait: Non possunt lugere filii sponsi, diciquod in carne sint, et Deo placere non possint, et quamdiu cum eis est sponsus (Matth. 18, 15). quod de illis sit scriptum, Recedant iniqui a me, 6. Quod autem propterea dicit sabbato Apostolos viam eorum nosse nolo; et quod sint ventricolæ, Ju- manducasse, quia nondum erat tempus ut sabbato dæam Ecclesiæ præponentes, et ancillæ filios; et lege jejunarent;quod scilicet veterum traditio probibebat: non justa, sed voluptaria, consulentes ventri, non numquid ergojam erat tempus ut sabbato non vacadisciplinæ succumbentes; et quod caro sint, et mor- rent? Nonne et hoc traditio veterum prohibebat, et tem sapiant, et cætera hujusmodi : quæ si de uno vacare cogebat ? et tamen eo ipso sabbati die, quo quopiam Dei famulo diceret, quis eum audire, quis Christi legimus manducasse discipulos, vulserunt

utique spicas (ld. xii, 1); quod sabbato non licebat, (a) Cognomen est inditum ab urbe Roma. Hinc Zephi- quia veterum traditio prohibebat. Videat igitur ne rinus papa ab Optato in lib. 1, uti et Siricius a Paulino in epist. 1 ad Severum, vocatur Urbicus, et in Conc.

forte congruentius ei respondeatur ideo Dominum Arelat. i de diaconis urbicis agitur, id est Romanis. die illo a discipulis hæc duo fieri voluisse ; unum de PATROL, XXXIII.

(Cinq.)

spicis vellendis, alterum de alimentis sumendis ; ut cendum Pharisæum jam sufficit,utter in sabbato jeillud esset adversus eos qui sabbato volunt vacare, junetur; sed excepto dominico sex cæteris diebus ita hoc autem adversus eos qui cogunt sabbato jeju- jejunare compellit,ut dicat: Antiqua remota labe,duo nare: cum iliud mutato tempore jam superstitio- in carne una. Christi jam sub disciplina manentes, sum esse significasset, hoc autem utroque tempore non debent cum filiis sine lege el eum principibus liberum esse voluisset. Neque id confirmando dixe- Sodomorum,et cum plebe Gomorrhæ sabbatorum vorim, sed quie ei mullo aptius, quam sunt ea quæ luptaria convivia exercere ; sed cum sanctimoniæ loquitur, responderi possit ostenderim.

incolis ac Deo devotis solemni et ecclesiastico jure CAPUT IV.—7. Quomodo, inquit, non cum Phari- magis ac magis legitime jejunare,ut sex dierum vel sæo damnabimur, bis in sabbato jejunantes ? tan- levis error, jejunii,orationis et eleemosynæ fontibus quam Pharisæusideo damnetur, quia bis in sabbato abluatur, quo possimus dominica alogia refecti omjejunabat, et non qui super Publicanum se tumidus nes quali corde digne cantare: Saturasti, Domine, extollebat(Luc. xviii, 11, 12).Potest autem iste dicere animam inanem, et polasti animam sitienlem. Ista etiam illos, qui omnium fructuum suorum decimas dicens et a frequentia jejunandi solum diem dominidant pauperibus, cum Pharisæo damnari, quia hoc cum excipiens, non tantum Orientis et Occidentis quoque ille inter sua opera prædicabant; quod cupi- populos christianos, in quibus sabbato nemo jejumus a multis fieri christianis, et vix paucissimos nat; verum et ipsam Roinanam Ecclesiam improviinvenimus :aul vero quinon fuerit injustus, adulter dus et incautus accusat. Cum enim dicit, sub disciet raptor, cum Pharisæo damnabitur; quia ille se plina Christi manentes, non debere cum filiis sine talem non esse jactabat; quod certe quisquis sentit, lege,cum principibus Sodomæ,cum plebe Gomorrhæ insanit.Porro si hæc sine dubio bona,quæ sibi Phari- voluptaria sabbatorum exercere convivia, sed cum sæusinesse commemorabat, non habenda suntcum sanctimoniæ incolis ac Deo devotis, solemni et ecclesuperbiente jactantia quæ in illo apparebat; sed ta- siastico jure magis ac magis legitime jejunare; ac men habenda sunt cum pietate humili quæ in illo deinde definiens quid sit legitime jejunare, subjunnon erat : sic et bis in sabbato jejunare,in homine git et dicit, ut sex dierum vel levis error,iejunii,oraqualis fuerat ille Pharisæus, infructuosum est; in tionis et eleemosyna fontibus abluatur:profecto eos bomine autem humiliter fideli, vel fideliter humili, qui minus quam sex diebus in hebdomade jejunant, religiosum est: quamvis evangelica Scriptura non non putat legitime exercere jejunium, nec Deo esse dixerit dampatum Pharisæum, sed magis justifi- devotos, nec maculas erroris, quæ de ista mortalicatum dixit Publicanum.

tate contrahuntur, abluere. Videant ergo Romani 8. Verum si hoc modo putat iste intelligendum quid agant, quia etiam ipsi nimium contumeliose quod ait Dominus, Nisi abundaverit justitia vestra hujus disputatione tractantur; apud quos omnibus plus quam Scribarum et Pharisæorum, non intrabi- istis sex diebus, præter paucissimos clericos aut lis in regnum cælorum (Matth.v, 21), et nisi amplius monachos, quotusquisque invenitur, qui frequenquam bis in sabbato jejunemus, hoc præcepto non tel quotidiana jejunia ? maxime quia ibi jejunanpossimus implere ; bene quod septem dies sunt qui dum quinta sabbati non videtur. volumine temporum per sua vestigia revocantur. 10. Deinde quæro : si uniuscujusque diei vel levis Cum ergo ex his biduum quisque detraxerit, ne sabba- error ipsius diei jejunio solvitur vel abluitur ; sic to dominicoque jejunet, remanent dies quinque in enim dicit, ut sex dierum vel levis error jejunii quoquibus Phariseum superare possit bis in sabbatojeju- que fontibus abluatur; quid faciemus de illo errore nantem.Puto enim quod si terin sabbato quisjejunat, qui subrepserit dominico die, in quo scandalum est jam superat Pharisæum,qui bisin sabbatojejunabat. jejunare ? Aut si die ipso nullus Christianis error Quod si et quater, vel etiam ut nullus dierum, excepto obrepit, videat homo iste qui ventricolas tanquam sabbato et dominico,prætermittatur,in hebdomade magnus jejunator accusat, quantum honoris et utiquinquiesjejunetur, quod multi tota vila sua faciunt, litalis ventribus tribuat, si tuncnon erratur, quando maxime in monasteriis constituti ; non solum Pha- prandetur. An forte in jejunio sabbati lantum bonum risæus qui his in sabbato jejunabat, verum etiam constituit, ut aliorum sex dierum, hoc est, ipsius christianus quiquarta et sexta 'etipso sabbato jeju- etiam dominici vel levem, sicut dicit, errorem, sonare consuevit,quod frequenter Romana plebs facit, lum jejunium sabbati possit abolere, et solo ipso die in labore jejunii superabitur:et tamen nescio quis iste, non erretur, quo toto utique jejunatur ? Quid estergo ut dicis, Urbicus disputator,etiamsi quis quinque con. quod diem dominicum sabbato, velut christiano tinuis præter sabbatum et dominicum diebus ita je- jure, præponit ? Ecce secundum ipsum dies sabbati junet, ut nullo die omnino reficiat corpus,eum carna- multo sanctior invenitur, in quo et non erratur, cum lem vocat, quasi cibus et potus cæteris diebus non ejus toto spatio jejunalur, et eodem jejunio sex cætepertineat ad carnem ; et ventricolam judicat, quasi rorum dierum, ac per hoc ipsius dominici error solius sabbati prandium descendat in ventrem. abluitur:puto quod tibi non placet ista præsumptio. CAPUT V. - 9. Huic sane non sufficit quod ad vin- 11. Jam vero cum se hominem spiritualem videri

velit, et tanquam caroales,praasores sabbati accuset, · Edd., sexla feria. Mss. carent voce feria hic et aliis

attende quemadmodum dominici dei non parco pranlocis ubi apud Edd. adjecta est.

dio reficiatur, sed alogia delectetur. Quid est autem

alogia,quod verbum ex græca lingua usurpatum est, adhuc cum Christo dominicus dies imminent Ecclenisi cum epulis indulgetur, ut a rationis tramite de- siæ servabatur : quod cur dixerit, nescio. Si enim vietur ? Unde animalia ratione carentia dicuntur propterea quia multo magis jejunandum est, posteaaloga, quibus similes sunt ventri dediti : propter quam venit cum Christo dominicus dies; ergo,quod quod, immoderatum convivium, quo mens, in qua absit, etiam ipso dominico jejunetur. Si autem timuit ratio dominatur, ingurgitatione vescendi ac bibendi nepropter dierum quadragintajejunium objiceretur quodammodo obruitur,alogia nuncupatur.Insuper etiam dominico jejunandum, et ideo addidit quod etiam propter cibum ac potum, non mentis,sed ven- adhuc cum Christo imminenti Ecclesiæ dies dominiIris alogia diei dominici dicit esse cantandum : Sa- cus servabatur, ut videlicet ea causa intelligatur jeturasti, Domine,animam inanem,et potasti animam junasse Moyses etiam die qui sequitur sabbatum, sitientem. O virum spiritualemlo carnalium repre- quia nondum venerat Christus, per quem factus est bensorem!o magnum jejunatorem,et non ventricul- ipse dies dominicus,quo non expediat jejunari: cur lorem IEcce qui nos admonet ne lege ventris legem ipse Christus quadraginta diebus similiter jejunaDominicorrumpamus,ne panem cæli vendamus esca vit ? cur non in illis diebus quadraginta, ter binis terrera, et adjungit. Quia esca Adam paradiso periit, qui sequebantur sabbatum, jejunium solvit, ut jam esca Esau primatum amisit. Ecce qui dicit: Est enim dominici diei prandium commendaret etiam ante Satanæ usitata calumnia,tentatio ventris,quimodi- resurrectionem suam,sicut sanguinem suum potancum suadet ut auferat totum.Et horum, inquit, inter- dum dedit ante passionein ? Vides certe dierum pretatio præceptorum ventricolas minus incurvat, quadraginta jejunium, quod iste commemorat, sic

12. Nonne his verbis suis id agere videtur, utetiam ad rem non pertinere ut sabbato jejunemus, quodie dominico jejunetur? Alioquin sanctior erit sab- modo ad rem non pertinet et dominico jejunemus. bati dies,quo Dominus in monumento requievit,quam 14. Prorsus non attendit,quid ei de die dominico dominicus, quo a mortuis resurrexit. Sanctius est possitopponi, quando sicut accusanda sunt ebriosa enim profecto sabbatum,si secundum verba hujus,in convivia, et omnis vorax ac temulenta luxuries,sic sabbato perjejunium peccatumomne vitatur,et quod accusat prandia sabbatorum, cum possint et ipsa diebus aliis contractum est, aboletur : in dominico esse modestorum atque sobriorum.Et ideo non est autem per escam ventris tentatio non cavetur, et illi ad singula respondendum, quoniam pro sabbati diabolicæ calumniæ locus datur,et paradiso peritur, prandio vitia luxuriæ reprehendendo, eadem atque et primatus amittitur. Quid ergo est, quod rursus sibi eadem sæpe dicit;aliud non inveniendo quod dicat, ipse contrarius admonet,ut non prandio modesto, nisi quod inaniter et ad rem non pertinens dicit. sobrio, christiano, reficiamur dominico die, sed in Utrum non sit sabbato jejunandum quæritur, non alogia lætantes plaudentesque cantemus: Saturasli, utrumsabbato non sit luxuriandum; quod nec doDomine, animam inanem, el potasti animam silien- minico faciunt qui Deum timent, quamvis in illo utilem?Nempe si tunc non erramus,quandojejunamus, que non jejunent.Quis autem diceret quod iste auetaliorum sex dierum errores tunc abluimus, cum sus est dicere? Quomodo, inquit, pro nobis, aut per sabbato jejunamus; nullus erit die dominico dete- nos rata erunt Deo, aut digna, quæ nos sanctificata rior,qullus sabbato melior.Crede,dilectissime frater, die ad peccatum cogant? Sanctificatam diem sabbati Demo legem, sicut iste, intelligit, nisi qui non intelli- confitetur, et ad peccatum dicit cogi bomines, quia git. Si enim Adam non cibus, sed prohibitus cibus prandetur. Ac per hoc secundum istum, aut dies perdidit(Gen. 111, 6),et Esau nepotem sancti Abrahæ dominicus sanctificatus non est, et incipitesse sabnon esca,sed usque ad contemptum sacramenti quod batum melius; aut si estet dominicus dies santificain primatu suo habuit, concupita esca damnavit tus, ad peccatum cogimur, quia prandemus. (Gen. xxv, 33, 34): sic a sanctis et fidelibus pie pran- CAP. VII. 15. Et conatur testimoniis probare detur, quemadmodum a sacrilegis et incredulis diviois sabbato jejunandum: sed unde hoc probet impie jejunatur. Præponitur autem dies dominicus omnino non invenit. Manducavit, inquit, el bibit Jasabbato fide resurrectionis, non consuetudine re- cob vinum,et satiatus est,et recessit a Deo salutari suo fectionis, aut etiam vinolentæ licentia cantionis. et ceciderunt una die viginti tria millia (Exod. XXVII,

CAP. VI. - 13. Moyses, inquit, quadragenta diebus 6,8,28) :quasi dictum sit, Prandit sabbato Jacob, et panem non manducavit, nec bibit aquam.Curautem recessita Deo salutari suo.EtApostolus quando como hoc dixerit, subjungit atque ait: Ecce Moyses amicus memoravilcecidisse tot millia, non ait: Neque pranDei, nubis inquilinus,delator Legis,et populi dux,ter deamus sabbato, sicut illi pranderunt; sed ait: Ne. bina sabbata jejunio celebrans non offensam,sed me- que fornicemur,sicut quidam eorum fornicati sunt, el ritum collocavit. Numquid attendit quid hinc possit ceciderunt una die viginti tria millia.Quid sibi etiam consequenter opponi? Quia utique si Moysi jejunan. vultquod ait:Sedit autem populus manducare et bitis propterea poni exemplum,quoniam in illis qua- bere, et surrexerunt ludere? (1 Cor. x, 8, 7.) Posuit draginta diebus ter bina,sicut loquitur,sabbata jeju- quidem et Apostolus hoc testimonium,sed ut a servinavit, et ex hoc vult persuadere ut sabbato jejune- tute idolorum,non a sabbati prandio prohiberet.Sabtar; ex hoc ergo persuadeatutet dominico jejunetur, bato autem illud factum esse, iste non probat, sed ut quia in illisquadraginta diebus nihilominus Moyses libitum est suspicatur.Sicut autem fieri potest utjeter binos dominicos jejunavit. Sed addit ac dicit, Et junetur, et cum jejunium solvitur, si quis ebriosus est, tunc inebrietur; ita fieri potest ut non jejunetur, illum in escatua perdere,pro quo Christus mortuus et si temperantes sunt homines, modestissime prano est (Ibid.,15); et,Non ergo blasphemetur bonum nosdeatur. Quid estergo quod sabbati volens persuadere trum (Ibid., 16) ; tunc adjunxit: Non enim est rejejunium,adhibet Apostolum testem dicentem, No- gnum Dei esca et potus. Nam sicut iste verba hæc lite inebriari vino, in quo et omnis luxuria (Eph. Apostoli intelligit, ut regnum Dei, quod est Ecclesia, v, 18); quasi diceret : Nolite prandere sabbato, non sit in esca et potu,sed in jejunio; non dico, sabquia ibi est omnis luxuria. Sicut autem hoc præ- batis jejunare,sed nunquam omnino cibum ac potum ceplum apostolicum ne inebrientur vino, in quo sumere deberemus, ne de isto Dei regno unquam reest omnis luxuria, observatur a christianis Deum cederemus. Puto autem quia isto confitentc, alitimentibus, quando prandetur die dominico, ita quanto religiosius die dominico ad Ecclesiam pertiobservatur quando prandetur et sabbato.

nemus,quando tainen et ispo concedente prandemus. 16. Ut expressius,inquit,errantibus contradicam, CAP. VIII. – 18. Cur, inquit, sacrificium potiori nemo jejunio Deum, etsi non promeretur, offendit ; Domino charum murmuramus offerre, quod spiriporroel non offendere promereri est. Quis hocdisce- tus desiderat et angelus laudat ? deinde adjungit ret, nisi qui nollet considerare quid diceret ? Ergo angeli testimonium dicentis : Bona est oratio cum Pagani quando jejunant, non ideo magis offendunt jejunio et eleemosyna (Tob. xii, 8). Quid dixerit, poDeum:aut si de christianis voluit quod dixit intelligi, tiori Domino, nescio, nisi forte scriptor erravit, et quis non Deum offendet, si velit cum scandalo totius te fugit, ut quod mibi legendum misisti non emenquæ ubique dilatatur Ecclesiæ,die dominico jejunare? dares. Sacrificium ergo Domino charum, jejunium Deinde subjicit testimonia de Scripturis ad causam vultintelligi, quasi dejejunio versetur hæc quæstio, quam suscepit nihil valentia. Jejunio, inquit, Elias et non de jejunio sabbati. Neque enim dominicus paradiso donatus in corpore regnat: quasijejunium dies sine sacrificio, quod Deo charum est, peraginon prædicent qui sabbato non jejunant, sicut jeju- tur, quia non jejunatur. Sequitur adhuc et ingerit nium prædicant, qui tamen die dominico non jeju- testimonia a causa, quam defendendam suscepit, nant; aut Elias eo tempore jejunaverit, quo populus penitus aliena. Immola, inquit, Deo sacrificium Dei etiam sabbato jejunabat. Quod autem respondi- laudis (Psal. XLII, 14) ; et istam vocem divini mus de quadraginta diebus jejunii Moysi, hoc deputa psalmi volens ad quod agitur nescio quomodo esse responsum et de quadraginta diebus Eliæ.Jeju- connectere : Utique, inquit, non sanguinis aut nio,inquit,Daniel leonum siccam rabiem illæsus eva- ebrietatis convivium, quo non laudes debitæ Deo, sit:quasi legerit quod sabbatojejunaverit, aut etiam sed blasphemiæ diabolo suffragante silvescunt. O cum ipsis leonibus sabbato fuerit; ubi tamen legimus improvidam præsumptionem! Non ergo immolatur quod et pranderit. Jejunio, inquit, trium fida ger- sacrificium laudis dominico die, quia non jejunamanitas ignibus coruscanti carceri dominata, rogi tur; sed agitur ebrietatis convivium, et blasphemiæ hospitio susceptum Dominum adoravit. Hæc exem- diabolo suffragante silvescunt. Quod si nefas est dipla sanctorum, nec ad persuadendum cujuscumque cere ; intelligat non jejunium significari in eo quod dieijejunium valent ; quanto minus sabbati? Quan- scriptum est: Immola Deo sacrificium laudis. Jejudoquidem non solum non legitur tres viros sabbato nium quippe certis diebus, et maxime festis non fuisse missos in caminum ignis ardentem ; sed ne agitur. Sacrificium vero laudis ab Ecclesia toto orbe illud quidem legitur, tamdiu illic eos fuisse ut possit diffusa diebus omnibus immolatur. Alioquin quod quisquam dicere eos jejunasse, imo vero vix unius nullus, non dico christianus, sed nec insanus dicere horæ spatium est,quo eorum confessio hymnusque auderet, dies illi quinquaginta post Pascha usque cantatur: nec amplius inter illas flammas innoxias ad Pentecosten quibus non jejunatur,erunt secundeambulaverunt, quam canticum illud terminave- dum istum a sacrificio laudis alieni, quibus tanrunt. Nisi forte ab isto etiam unius horæ spatiumje- tummodo diebus in multis ecclesiis,in omnibus aujunio deputatur. Quod si ita est, non habet quod suc- tem maxime cantatur Alleluia ; quam vocem laudis censeat pransoribus sabbati : usque ad horam enim esse nullus christianus,quamlibelim peritus,ignorat. prandii,multo quam in illo camino prolixius jejunatur. 19. Confitetur tamen etiam ipso die dominico non

17. Adhibet et illud Apostoli testimonium, ubi ait : in ebrietate, sed in jucunditate prapderi, cum dicit Non est regnum Dei esca et potus, sed justitia et pax, debere nos ex Judæis et Gentibus multos christianos et gaudium in Spiritu sancto (Rom. xiv, 67) ; et re- nomine,fide paucos electos, vespertino sabbatoruin gnum Dei, Ecclesiam vult intelligit in qua Deus re- incenso, pro pecudum victimisjejunium Deo placitum gnat.Obsecro te, numquid hoc agebat Apostolus,cum Jaudibus immolare, cujus fervore cremata deficiant ista loqueretur, ut sabbato a christianis jejunaretur? opera delictorum. Et mane, inquit, exaudiat nos a Sed nec de ipso cujuscumque diei jejunio loque- nobis auditus,et erunt nobis domus ad manducandum batur,cum hæc diceret. Dictum est enim adversus et bibendum, non in ebrietate, sed in jucunditate, do. eos qui, more Judæorum,secundum veterem Legem minica celebritate perfecta.Tunc ergo eulogia, non ut in observatione quorumdam ciborum putabantesse superius ait, alogia celebratur. Sed quid eum offendit munditiam, et ad eorum fratrum admonitionem, sabbati dies,quem Dominus sanctificavit,ignoro, ut perquorum escam et potum indifferenter acceptum in eo non putet posse manducari et bibi cum tali ju. scandalizabantur infirmi. Ideo cum dixisset : Noli cunditate quæ careat ebrietate;cum sic ante sabbatum jejunare possimus,quomodo dicitante domini. non plane sabbatarius aut dominicarius, sed quoticum sabbato jejunandum:an continuo biduo pran- dianus est ille tentator; nec tamen adversus eum deri nefas esse arbitratur ? Videat ergo quanta affi- quotidie jejunatur, quando et diebus dominicis ciat contumelia ipsam quoque Romanam Ecclesiam, omnibus,e quinquaginta post Pascha,et per diverubiet his hebdomatibus,in quibus quarta et sexta et sa loca diebus solemnibus martyrum et festis quisabbatojejunatur, tribus tamen diebus continuis,do- busque prandetur:et tamen diabolus vincitur, si ocuminico scilicet ac deinde secunda et tertia prandetur. li nostri sint semper ad Dominum, ut ipse evellat de

20.Ovium vitam certum est, inquit,arbitrio pendere laqueo pedes nostros (Psal. xxiv, 15) ; et sive manpastorum: sed « qui dicunt quod bonum malum, ducamus sive bibimus, sive quodcumque facimus, et tenebras lucem,et lucem tenebras,et amarum dulce, omnia in gloriam Dei faciamus;et quantum in nobis et dulce amarum » (Isai. v, 20).Quid sibi velint hæc est, sine offensione simus Judæis et Græcis et Ec. verba ejus, non satis intelligo. Sienim hæc, ut scri- clesiæ Dei (I Cor. x, 31, 32). Quod parum cogitant, bis, sic Urbicus dicit; in Urbe plebs pendens ex pa. qui cum offensionemanducant, vel cum offensione storis arbitrio cum episcopo suajejunat sabbato. Si jejunant, et per utramlibet intemperantiam scandaautem sic ad te ista scripsit, quia in epistola tua et la concitant, quibus non superatur diabolus, sed ipse quiddam tale scripsisti; non tibi persuadeatur- lætatur. bem christianam sic laudare sabbatojejunantem, ut 22. Quod si respondelur, hoc docuisse Jacobum cogaris orbem christianum damnare prandentem. Jerosolymis, Ephesi Joannem, cæterosque aliis locis, Cumenim dicit: Væ qui dicunt quod bonum malum, quod docuit Romæ Petrus,id est ut sabbato jejuneettenebras lucem, et lucem tenebras,et amarum dulce, tur,sed ab hac doctrina terras cæteras deviasse, atel dulce amarum, jejunium sabbati volens intelligi que id ea Romam stetisse : ete contrario refertur bonum et lucem et dulce,prandium vero,malum et Occidentis potius aliqua loca in quibus Roma est, tenebras et amarum; quis eum dubitat in omnibus non servasse quod Apostoli tradiderunt ; Orientis christianis sabbato prandentibus universum orbem vero terras, unde cæpit ipsum Evangelium prædicari, damnare terrarum ? Nec se ipse respicit, nec quid in eo quod ab omnibus simul cum ipso Petro Apos. dicat attendit, ut scriptis suis ab ista præcipiti cobi. tolis traditum est, ne sabbato jejunetur, sine aliqua beatur audacia. Continuo quippe subjunxit, Nemo varietate mansisse:interminabilisestista contentio, ergo vos judicet in esca aut in potu (Coloss. 11, 16): generans lites,non finiens quæstiones. Sit ergo una quod ipse utique facit, qui sabbato sumentes escam fides universæ quæ ubique dilatatur Ecclesiæ, tanpotumque sic arguit.Quantum erat, ut hinc ei veni- quam intus in membris,etiamsi ipsa fidei unitas quiret in mentem etiam illud ' quod idem apostolus busdam diversis observationibus celebratur, quialibi dicit : Qui manducat, non manducantem non bus nullo modo quod in fide verum est impeditur. spernat ; et qui non manducat, manducantem non Omnis enim pulchritudo filiæ regis intrinsecus judicet ? (Rom. xiv, 3.) Istum modum, hoc tempera- (Psal. xliv, 14): illæ autem observationes que variæ mentum, quo scandala devitaret, inter jejunantes celebrantur, in ejus veste intelliguntur; unde ibi dicisabbato et manducantes teneret, ut et ipsum non tur, In fimbriis aureis circumamicta varietate (Ibid., manducantem manducans quisque non sperneret, 15).Sed ea quoque vestisita diversis celebrationibus etipse non manducansmanducantem non judicaret. varietur, ut non adversis contentionibus dissipetur.

CAPUT IX.-21. Petrus etiam,inquit, Apostolorum CAPUT X. - 23. Postremo, inquit,si Judæus sabbacaput, cælijanitor, et Ecclesiæ fundamentum, exs- tum colendo dominicum negat,quomodo Christianus tinclo Simone qui diaboli fuerat nonnisi jejunio vin- observat sabbatum ? Aut simus Christiani, et domicendi figura, idipsum Romanos edocuit, quorum fides nicum colamus ; aut simus Judæi, et sabbatum obannuntiatur universo orbi terrarum. Numquid ergo servemus: « Nemo enim potest duobus dominis servi. cæteri Apostoli prandere Christianos contra Petrum re» (Matth.vi,24). Nonne ita loquitur,tanquam sabdocueruntin universo orbe terrarum ? Sicut itaque bati alius dominus sit, alius dominici ? Nec illud auinter se vixerunt concorditer Petrus et condiscipuli dit quod et ipse commemoravit : Dominus est enim ejus,sic inter se concorditer vivantsabbato jejunantes sabbati Filius hominis (Luc.v1,5). Quod autem ita nos quos plantavit Petrus, et sabbato pradentes quos vultesse a sabbato alienos,sicut Judæi sunta domiplantaverunt condiscipuli ejus. Est quidem et hæc

nico alieni,nonne tantum errat ut possit etiam dicere, opinio plurimorum,quamvis eam perhibeantesse fal- ita nos non debere accipere Legem nec Prophetas, sam plerique Romani,quod apostolus Petrus cum Si- sicutJudæi non accipiunt Evangelium nec Apostolos? mone magodie dominico certaturus, propter ipsum Quod qui sapit,quid mali sapit utique intelligis.Sed magnæ tentationis successus, pridie cum ejusdem ur

vetera,inquit,omnia transierunt,et in Christo facta bis Ecclesia jejunaverit, et consecuto tam prospero

sunt nova (II Cor.V,17): hoc verum est.Nam propgloriosoque successu, eumdem morem tenuerit, țerea sicut Judæi sabbatis non vacamus,

etiamsi ad eumque imitatæ sint nonnullæ Occidentis Ecclesiæ. significandam requiem quæ illo die significata est, Sed si, ut iste dicit, Simon magus figura erat diaboli,

christiana sobrietate et frugalitate servata, jejunii

vinculum relaxamus.Et si aliqui fratres nostri re"Lov.: Tantum errat,ut hinc ei evenire timendum sit etiam

quiem sabbati,relaxatione jejunii significandam esillud, etc. At alii Cod. legunt sicut et nos, quantum eral, etc. se non putant, nequaquam de vestis regiæ varietate

« PredošláPokračovať »