Obrázky na stránke
PDF
ePub

dam accipi potest, quos ille dignos ista liberatione ros, et in eorum doloribus constitutis hoc benefijudicabat; ut neque frustra illuc descendisse exis. cium præstitisse non dubito. Unde illis justis qui timetur, nulli eorum profuturus qui ibi teneban- in sinu Abrahæ erant, cum ille in inferna descentur inclusi, nec tamen sit consequens ut quod di deret, nondum quid contulisset inveni, a quibus vina quibusdam misericordia justitiaque concessit, eum secundum beatificam præsentiam suæ diviniomnibus concessum esse putandum sit.

tatis nunquam video recessisse ; sicut etiam eodem CAPUT III. - 6. Et de illo quidem primo homine ipso die quo mortuus est, promisit latroni quod patre generis humani, quod eum inde solverit,Eccle- cum illo in paradiso fuisset futurus (Luc. XXIII, sia fere tota consentit ; quod eam non inanitor credi- 43), quando ad solvendos inferni dolores fuerat disse credendum est, undecumque hoc traditum sit, descensurus. Profecto igitur in paradiso atque sinu etiamsi canonicarum Scripturarum hinc expressa Abrahæ, etiam ante jam erat beatificante sapientia, non proferatur auctoritas : quanquam illud quod et apud inferos judicante potentia : ubi enim non in libro Sapientiæ scriptum est, Hæc illum, qui pri- est nullo loco obsessa divinitas ? Verumtamen semus factus est, patrem orbis terrarum, cum solus cundum creaturam, quam ex quodam tempore esset creatus,custodivit, et eduxit illum a delicto suo, suscipiendo, manens Deus homo factus est, hoc est et dedit ei virtutem continendi omnia (Sap. x, 1,2), secundum apimam eum fuisse apud inferos aperte magis pro hac sententia quam pro ullo alio intel- Scriptura declarat, et per prophetiam præmissa, et lectu facere videatur. Addunt quidam hoc benefi- per apostolicum intellectum satis exposita, qua cium antiquis etiam sanctis fuisse concessum, Abel, dictum est : Non derelinques animam meam in inSeth, Noe,et domui ejus, Abraham, Isaac et Jacob, ferno (Psal. xv, 10). aliisque Patriarchi est Prophetis, ut cum Dominus 9. Scio quibusdam videri, morte Domini Christi in infernum venisset, illis doloribus solverentur. jam talem resurrectionem præstitam justis, qualis

7. Sed quonam modo intelligatur Abraham, in cu. nobis in fine promittitur; quoniam scriptum est, illo jus sinum pius etiam pauper ille susceptus est, in terræmotu quoin ejus passione petræ scissæ et moillis fuisse doloribus ego quidem non video:explicant numenta aperta sunt, multa corpora resurrexisse fortasse qui possunt. Solos autem duos, id est Abra- justorum, et visa cum illo quando resurrexit in ham et Lazarum, in illo memorabilis quietis sinu sancta civitate (Matth. XXVII, 51-53). Qui utique si fuisse antequam Dominus in inferna descenderet, et non iterum repositis corporibus dormierunt, vide istis tantum duobus dictum fuisse illi diviti, dendum est quemadmodum intelligatur Christus Inter vos et nos chaos magnum firmatum est, ut ii primogenitus a mortuis (A poc. 1, 5), si eum in illa qui volunt hinc transire ad vos non possint, neque resurrectione tot præcesserunt. Quod si respondeinde huc transmeare (Luc. XVI, 26), nescio utrum tur hoc dictum esse per anticipationem, ut monuquisquam sit cui non videatur absurdum. Porro menta quidem illo terræmotu aperta intelligantur, si plures quam duo ibi erant, quis audeat dicere cuin Christus in cruce penderet, resurrexisse autem non ibi fuisse Patriarchas et Prophetas, quibus in justorum corpora non tunc, sed cum illo prior reScriptura Dei justitiæ pietatisque tam insigne tes- surrexisset : quamvis tunc, ut dixi, anticipando timonium perhibetur ? Quid his ergo præstiterit fuisset adjunctum, ut et Christus primogenitus a qui dolores solvit inferni, in quibus illi non fuerunt, mortuis sine ambiguitate credatur, et illis justis nondum intelligo ; præsertim quia ne ipsos quidem continuo concessum ut ipso præeunte in æternam inferos uspiam Scripturarum in bono appellatos incorruptionem atque immortalitatem resurgerent; potui reperire. Quod si nusquam in divinis aucto- illud adhuc restat quod moveat, quomodo a Petro ritatibus legitur, non utique sinus ille Abrahæ, id dici potuerit, quod utique verissime dictum est, est secretæ cujusdain quietis habitatio, aliqua pars quando per illam prophetiam non de David, sed inferorum esse credenda est. Quanquam in his ip- de Christo asseruit fuisse prædictum, carnem ejus sis tanti magistri verbis, ubi ait dixisse Abraham, non vidisse corruptionem ; et quod adjunxit de DaInter vos et nos chaos magnum firmatum est, satis, vid, apud eos esse monumentum ejus (Act. II, 27, ut opinor, appareat non esse quamdam partem, 29) : unde illos utique non convincebat, si corpus et quasi membrum inferorum, tantæ illius felicita- ejus ibi jam non erat; quia si et ante in recenti sua tis sinum. Chaos enim magnum quid est, nisi qui- morte resurrexisset, nec caro ejus vidisset corrupdam hiatus, multum ea separans inter quæ non tionem, posset nihilominusillud monumentum masolum est, verum etiam firmatus est ? Quapropter nere. Durum autem videtur ut David non fuerit in si in illum Abrahæ sinum Christum mortuum ve- illa resurrectione justorum, si eis jam æterna : donisse sancta Scriptura dixisset, non nominato in- nata est, cujus Christus ex semine tam crebro, et ferno ejusque doloribus, minor si quisquam ad tanta evidentia, tantaque honorificentia commeninferos cum descendisse asserere auderet.

datur. Periclitabitur etiam illud quod ad Hebræos 8. Sed quia evidentia testimonia et infernum com de justis antiquis dicitur, Quia pro nobis meliora memorant et dolores, nulla causa occurrit cur ille providerunt, ne sine nobis perfecti perficerentur credatur venisse Salvator, nisi ut ab ejus doloribus (Heb. x1, 40); si jam in illa resurrectionis incorsalvos faceret; sed utrum omnes quos in eis inve- ruptione constituti sunt, quæ nobis perficiendis in nit, an quosdam quos illo beneficio dignos judica- fine promittitur. vit, adhuc requiro ; fuisse tamen eum apud infe- Mss. quatuor : Æterna vila donota est

CAPUT. IV.-10. Cur ergo Petrus eos tantum com. nantur reddere rationem, ideo dicunt Christo ad iamemorare voluerit, quibus in carcere inclusis Evan- feros descendente, iis qui ibi inventi sunt, illa loca gelium prædicatum est, qui in diebus Noe cum fa- pænalia tanquam carceres exinanitos, qui non aubricaretur arca increduli fuerunt, vides quam dierant Evangelium, quod illis viventibus nondum latebrosum sit, et quæ memoveant ne affirmare hinc toto orbe prædicabatur, et justas habebant causas aliquid audeam. Huc accedit, quia cum dixisset cur non credidissent, quod eis non fuerat annuntiaapostolus, Quod et vos nunc simili forma Baptisma sal- tum:deinceps autem non habituros excusationem, vos facit; non carnis depositio sordium, sed conscientiæ qui prædicationem Evangelii peromnes gentes celebonæ interrogatio in Deum per resurrectionem Jesu bratam diffusamque contemnunt; et ideo illis tunc Christi, qui est in dextera Dei, deglutiens mortem, ut evacuatis carceribus jam justum restare judicium, vitæ æternæ hæredes efficeremur, profectus in coelos, quo contumaces et in fideles etiam æterno igne pusubjectis sibi Angelis et Potestatibus et Virtutibus ; con- niantur. Nec attendunt qui hoc sentiunt, hanc excutinuo subjecit, Christo igitur in carne passo, et vos

sationem habere posse omnes qui etiam post resureadem scientia armamini ; quia qui passus est in carne,

rectionem Christi antequam ad eos Evangelium desiit a peccatis, in hoc ut jam non hominum desideriis, perveniret, ex hac vita emigrarunt. Neque enim possed voluntate Dei quod reliquum est in carne vivat tem- teaquam Dominus remeavit ab inferis, nemo perpus : deinde ait, Sufficit enim præteritum tempus ad

missus estiterum ire ad inferos, nisi audito Evangecoluntatem hominum consummatum ambulantibus in lio, cum tam multi morerentur toto orbe terrarum, libidinibus, et concupiscentiis, et ebrietate, comessationi- antequam ad eos hæc annuntiatio perveniret; qui bus, potationibus, et illicitis idolorum servitutibus, in omnes habebunt excusationem, quæ ablata dicitur quo stupescunt non concurrere vos in eamdem luxuriæ eis quibus Dominus cum venisset, quia ante non confusionem blasphemantes. Qui reddent rationem ei audierant, in inferno dicitur prædicasse. qui paratus est judicare vivos et mortuos : his dictis sub- 13. Nisi forte dicatur etiam istos qui post Domini nectit, Propter hoc enim et mortuis evangelizatum est,

resurrectionem, nondum sibi annuntiato Evangelio ut judicentur quidem secundum homines in carne, vi

mortui sunt, sive moriuntur, illic apud inferos audi. vant autem secundum Deum spiritu.

re potuisse vel posse, utillic credant quod de Christi 11. Quem non moveat ista profunditas ? Mortuis

veritate credendum est, et habeantetiam ipsi remisdicit evangelizatum: quos profecto si intellexerimus,

sionem ac salutem, quam illi meruerunt quibus ibi qui de corpore exierunt, illi opinor erunt de quibus

Chrisius annuntiavit. Neque enim quia rursus ascensupra dixit, Qui increduli fuerunt in diebus Noe; aut

dit Christus ab inferis, ideo ibi fama ejus exstincta certe omnes, quos apud inferos Christus invenit. est; nam et hinc ascendit in cælum, et tamen ejus Quid sibi ergo vult, ut judicentur quidem secundum annuntiatione,qui in eum crediderint, salvi erunt. homines in carne, vivant autem secundum Deum spiritu ?

Ideo quippe exaltatus est, et donatum est ei nomen quomodo judicanturin carne, quam non habent, si quod est super omne nomen, ut in nomine ejus apud inferos sunt;vel quam nondum receperunt, si omne genu flectatur, non solum coelestium et terres. etiam a doloribus inferni soluti sunt ? Neque enim

trium, verum etiam infernorum (Philipp.11,9,10). Sed si, ut quærendo dicis, exinaniti sunt inferi, omnes

hạnc opinionem si admittimus, qua putari potest, etiam qui tunc ibi fuerunt, in carne resurrexisse homines, qui cum viverent, minime crediderunt, credendi sunt ; aut qui resurgentes apparuerunt

posse in Christum apud inferos credere, quis ferat cum Domino, ad hoc carnem receperunt, ut in ea quæ consequuntur absurda, fideique contraria ? Prijudicarentur secundum hominem : quod nec de illis mum, ne frustra dolere videamur eos qui sine ista video quo modo accipi possit, quiincreduli fuerunt

gratia de corpore exierunt, frustraque curam gerere, in diebus Noe ; non enim eos in carne vixisse scrip

atque instanter hortari ut eam homines priusquam tum est, aut credi potest ideo solutos dolores in

moriantur percipiant, ne sempiterna morte punianferni, ut qui inde liberarentur, carnem ad luendam tur. Aut si illi tantum apud inferos inutiliter atque pænam reciperent. Quid est ergo, ut judicentur se- infructuose credunt, qui Evangelio sibi annuntiato cundum homines in carne, vivant autem secundum

hic credere noluerunt; illis autem proderit credere, Deum spiritu ? an forte hoc præstitum est eis quos

qui non biccontempseruntquod audire minime poapud inferos Christus invenit, ut per Evangeliuin

tuerunt, aliud sequitur absurdius, ut hic non sit vivificarentur spiritu, quamvis in futura resurrec

Evangelium prædicandum, quoniam omnes utitione in carne judicandi sint, ut per aliquam car

que morituri sunt, et sine ullo reatu contempti nis pænam transeant in regnum Dei? Quod si ita Evangelii venire ad inferos debent, ut eis proest, cur hoc tantum de illis qui quondam non cre

desse possit, cum ibi crediderint : quod sentire, diderunt in diebus Noe, ac non etiam de cæteris impiæ vanitatis est. quos illic Christi visitatio comperit, per Evangelii

CAPUT V. – 14. Quamobrem teneamus firmissiprædicationem spiritu revixerunt, postea transi- me, quod fides habet fundatissima auctoritate firtoria pana in carne judicandi ? Quod si de omni. mata, Quia Christus mortuus est secundum Scripturas, bus acceperimus, manet quæstio, quare Petrus et quia sepultus est, et quia resurrexit terlia die secundum eos tantum commemoravit, qui tunc increduli Scripturas (1 Cor. xv, 3, 4), et cætera quæ de illo testa. fuerunt cum fabricaretur arca.

tissima veritate conscripta sunt:in quibus etiam hoc 12. Movet etiam illud, quod ii qui de hac re co

est, quod apud inferos fuit, solutisque eorum doloPATROL. XXXIII.

(Vingl-Trois.)

sunt, et infidelibus offendiculum, et fidelibus ædificium. Aliquando autem in eadem figura vel gesta vel dicta, etiam duæ res aliquid unum significant; sicut fideles significaverunt ligna quæ in arcæ fabricam coaptata sunt, eosdemque etiam animæ octo quæ in eadem arca liberatæ sunt: quomodo in illa evangelica similitudine de ovili, idem ipse Christus est et pastor et janua (Joan. x, 1, 2).

[ocr errors]

CAPUT VI. 17. Nec moveat ad impediendum istum intellectum, quod eumdem Christum dixit apostolus Petrus prædicasse illis in carcere conclusis qui quondam non crediderant in diebus Noe, ut ideo non arbitremur hoc intelligendum quia illo tempore nondum venerat Christus. Nondum enim venerat scilicet in carne, sicut venit quando post hæc in terra visus est, et cum hominibus conversatus est (Baruch. 11, 38): verumtamen ab initio generis humani, vel ad arguendos malos, sicut ad Cain, ac prius ad ipsum Adam uxoremque ejus; vel ad consolandos bonos, vel ad utrosque admonen. dos, ut alii ad salutem suam crederent, alii ad pœnam suam non crederent, ipse utique non in carne, sed in spiritu veniebat, visis congruis alloquens, quos volebat, sicut volebat. Quod autem dixi, In spiritu veniebat, et ipse quidem Filius in substantia Deitatis, quoniam corpus non est, utique spiritus est: sed quid facit Filius sine Spiritu sancto, vel sine Patre, cum inseparabilia sint omnia opera Trinitatis?

ribus quibus eum erat impossibile teneri, a quibus etiam recte intelligitur solvisse et liberasse quos voluit, corpus quod in cruce reliquerat in sepulcro positum recepisse. In illa vero quam proposuisti de verbis Petri apostoli quæstione, quoniam quæ me moveant perspicis, et alia fortasse, si diligentius discuetiantur, possunt movere ; vel apud nos ea cogitando, vel quos dignum est et possumus consulendo, quæramus.

15. Considera tamen ne forte totum illud quod de conclusis in carcere spiritibus, qui in diebus Noe non crediderant, Petrus apostolus dicit, omnino ad inferos non pertineat; sed ad illa potius tempora quorum formam ad hæc tempora transtulit. Illa quippe res gesta forma fuerat futurorum, ut ii qui modo non credunt Evangelio, dum in omnibus gentibus ædificatur Ecclesia, illis intelligantur esse similes, qui tunc non crediderunt cum fabricaretur arca: illi autem qui crediderunt, et per Baptismum salvi fiunt, illis comparentur, qui tunc in eadem arca salvi facti sunt per aquam; unde ait, Sic et vos simili forma Baptisma salvos facit. Ad hanc igitur formæ similitudinem, cætera etiam de incredulis coaptemus, et non suspicemur quod apud inferos ad faciendos fideles atque liberandos Evangelium prædicatum sit, vel adhuc etiam prædicetur, quasi et ibi sit Ecclesia constituta.

16. Ad illum ergo sensum qui te movet, ideo videntur attracti qui hoc Petrum sensisse crediderunt, quia dixit, conclusis in carcere spiritibus prædicatum, quasi animæ non possint intelligi spiritus, quæ tunc erant in carne, atque ignorantiæ tenebris velut carcere claudebantur; de quali carcere se desiderat liberari ille qui dicit, Educ de carcere animam meam, ut confiteatur nomini tuo (Psal. CXLI, 8); quæ alibi umbra mortis appellatur: de qua non utique apud inferos, sed hic liberati sunt, de quibus scriptum est, Qui sedebant in umbra mortis, lumen ortum est eis (Isai. ix, 2). Illis autem in diebus Noe frustra prædicatum est, quia non crediderunt, cum exspectaret eos Dei patientia per tempus tot 1 annorum quibus arca eadem fabricata est (nam ejus etiam fabricatio quodammodo prædicatio fuit); sicut modo similes eorum non credunt, qui sub eadem forma, ignorantiæ tenebris velut carcere concluduntur, frustra intuentes Ecclesiam toto mundo construi, imminente judicio, tanquam diluvio quo tunc omnes increduli perierunt: ait quippe Dominus, Sicut in diebus Noe, ita erit et in diebus Filii hominis. Manducabant, bibebant, nubebant, uxores ducebant, donec intravit Noe in arcam; venit diluvium, et perdidit omnes (Luc. xvu, 26). Sed quia ea res gesta etiam futuram rem significabat, ideo ibi diluvium, et Baptismum significavit fidelibus, et infidelibus pœnam: sicut in figura non rei gestæ, sed tantummodo dictæ, quod de lapide scriptum est (Psal. cxvu, 22; Isai. VIII, 14, et xxvi, 16; Dan. 11, 34, 45; Matth. xxi, Luc. xx, 17; Act. iv, 11; Rom. ix, 33, etc.), quo significatus est Christus, duo quædam prænuntiata

1 Bad. Am. et Er., per tempus centum annorum.

44;

18. Ipsa quoque Scripturæ verba de quibus agitur, satis hoc, ut puto, indicant eis qui diligenter attendunt: Quia Christus, inquit, semel pro peccatis nostris mortuus est, justus pro injustis, ut nos adducat Deo, mortificatus quidem carne, vivificatus autem spirilu: in quo et iis qui in carcere conclusi erant, spiritibus adveniens prædicavit, qui increduli fuerant aliquando, quando exspectabat Dei patientia in diebus Noe, cum fabricaretur arca. Jam ut arbitror, attenditur ordo1 verborum, Christus mortificatus carne, vivificatus autem spiritu. In quo spiritu ad veniens prædicavit et illis spiritibus qui increduli fuerant aliquando in diebus Noe: quoniam prius quam veniret in carne pro nobis moriturus, quod semel fecit, sæpe antea veniebat in spiritu ad quos volebat, visis eos admonens, sicut volebat, utique in spiritu, quo spirituel vivificatus est, cum in passione esset carne mor. tificatus. Quid est enim quod vivificatus est spiritu, nisi quod eadem caro, qua sola fuerat mortifica tus, vivificante spiritu resurrexit ?

CAPUT VII.— 19. Nam quod fuerit anima mortificatus Jesus, hoc est eo spiritu qui hominis est, quis audeat dicere; cum mors animæ non sit nisi pecca. tum, a quo ille omnino immunis fuit, cum pro nobis carne mortificaretur? Si enim omuium hominum animæ ex illa una sunt, quæ insufflata est primo homini per quem peccatum intravit in mundum,et per peccatum mors, et ita in omnes homines pertransiit (Rom. v, 12); aut non est inde anima Christi, quoniam nullum habuit omnino peccatum, vel originale, vel

Sic Mss. At Edd., forma.

proprium, propter quod ei mors debita videretur ; dum Deum spiritu, quia et in ipso fuerant mortificapro nobis eam quippe quam non debebatexsolvit, in ti,cum morte infidelitatis et impietatis detinerentur. quo princeps mundi, mortisque præposilus nihilin- 22. Hæc expositio verborum Petri cui displicet, vel venit(Joan. xiv, 30); neque enim absurdum est ut qui cui etiamsi non displicet, non tamen sufficit, quærat primo homini animam creavit, crearet et sibi: aut si ea secundum inferos intelligere. Qui si valuerit illa et ipsa inde est, eam suscipiendo mundavit, ut sine quibus me moveri supra commemoravi, ita solvere ullo prorsus peccato, vel perpetrato, vel traducto, ut eorum auferat dubitationem, impartiat et mihi : ad nos veniens de virgine nasceretur. Si autem quod si factum fuerit, potuerunt illa verba utroque animæ non ex illa una propagantur, et sola ex Adam modo intelligi ; sed ista sententia de pulla falsitate caro trahit originale peccatum, ita sibi creavit ani- convincitur. Ad illas autem quæstiones quas ante mam Dei Filius, ut cæleris creat, quam non tamen misisti, excepta Dei visione per corpus, unde majus carni peccati miscuit, sed similitudini carnis peccati opus moliendum est, ut potui, respondi, et per (Rom. viu, 3). Sumpsit enim ex Virgine veram qui- Asellum diaconum misi, quod te accepissejam puto. dem carnis substantiam ; non tamen peccati car- In recenti autem commonitorio tuo, cui nunc vem, quia non ex carnali concupiscentia, sive respondi, duo quæsieras, quorum utrumque tractaseminatam, sive conceptam ; mortalem sane, ac tum est, unum latius, alterum brevius, de Petri sciper ætates mutabilem, tanquam carni peccati sine licet apostoli verbis, et de anima Domini. Exem. peccato simillimam.

plum sane litterarum tuarum, quæ continent 20. Ac per hoc quæcumque de anima opinio vera interrogationem utrum Dei substantia corporaliter sit, quarum nullam temere affirmare adhuc audeo, velutin loco videri possit, et apud nos nescio quomonisi tantum illam repudiare, qua creduntur animæ do aberraverunt, nec inveniri cum diu quærerenpro meritis nescio quorum superiorum actuum suo- tur potuerunt, iterum admoneo mittere ne graveris. rum, singulæ in singula corpora tanquam in carceres

EPISTOLA CLXV (a). trudi ; certe anima Christi non solum immortalis secundum cæterarum naturam, sed etiam nullo

Hieronymus Marcellino et Anapsychiæ, exponens divermortificata peccato vel damnatione punita est,

sas sententias de origine animæ, hortans ut reliqua quibus duabus causis mors animæ intelligi potest;

petant ab Augustino, et indicans quibus ipse sit occuet ideo non secundum ipsam dici potuit Christus

patus studiis. vivificatus spiritu. In ea re quippe vivificatus est, in

Dominis vere sanctis atque omni officiorum chariqua fuerat mortificatus: ergo de carne dictum est. tate venerandis filiis MARCELLINO (6) et ANAPSYIpsa enim revixit anima redeunte, quia ipsa erat CHJÆ, HIERONYMUS, in Christo salutem. mortua, anima recedente. Mortificatus ergo carne dictus est, quia secundum solam carnem mortuus

CAPUT PRIMUM. – 1. Tandem ex Africa vestræ litteest: vivificatus autem spiritu, quia illo spiritu ope

ras Unanimilatis accepi; et non me pænitet impudenrante, in quo ad quos volebat' veniebat et prædi

tiæ, qua tacentibus vobis epistolas meas frequenter incabat, etiam ipsa caro vivificata surrexit, in qua

gessi, ut rescriptum mererer, et vos esse sospites, non

aliisnuntiantibus,sed vestro potissimum sermone cognomodo ad homines venit. 21. Proinde etiam illud quod postea dictum est

scerem. Super animæ statu memini vestræ quæstiunde incredulis, Qui reddent rationem ei qui paratus est

culæ, imo maximæ ecclesiasticæ quæstionis : Ulrum lapvidos et mortuos judicare, non est consequens ut eos

sa de cælo sit, ut Pythagoras philosophus, omnesque hic intelligamus mortuos qui de corpore exierunt.

Platonici, et Origenes putant; an a propria Dei subsFieri enim potest ut mortuos dixerit infideles ; hoc

tantia, ut Stoici, Manichæus, et Hispana Priscilliani est in anima mortuos, de qualibus dicitur, Dimitte

hæresis suspicantur; an in thesauro habeantur Dei, mortuos ut sepeliant mortuos suos (Matth. vm, 22):

olim condita, nt quidam Ecclesiastici stulla persuasione vivos aulem qui credunt in eum, non frustra au

confidunt; an quotidie a Deo fant, et mittantur in cordientes, Surge qui dormis, et exsurge a mortuis, et

pora, secundum illud quod in Evangelio scriptum est, illuminabil te Christus (Eph. v, 14); de qualibus etiam

« Pater meus usque modo operatur, et ego operor (Joan. ipse Dominus dicit, Venit hora, et nunc est, quando

V, 17); » an certe ex traduce, ut Tertullianus, Apollimorlui audient vocem Filii Dei; et qui audierint, vi

naris, et maxima pars Occidentalium autumant; ut vent (Joan. v, 25). Proinde etiam quod sequitur et

quomodo corpus ex corpore, sic anima nascatur ex dicit Petrus, Propter hoc enim et mortuis evangeliza

anima, et simili cum brutis animantibus conditione tum est, ut judicentur quidem secundum homines in

subsislat. Super quo quid mihi videretur, in opusculis carne, vivant autem secundum Deum spiritu, non co

contra Ruffinum scripsisse me novi, adversus eum libelgit apud inferos intelligi. Propter hoc enim in hac

Ad bl. bn. tt. vc. quinque. v. et ad Am, Bad. Er. vita et mortuis evangelizatum est, id est infidelibus Lov. recognita. et iniquis; aut cum crediderint, judicentur quidem

(a) Alias 27 : quæ autem 165 erat, nunc 53. Scripta

non multo post an. 410. secundum homines in carne, hoc est in diversis tri- (6) Marcellinus hic ille est tribunus, cæsus ab hæreti. bulationibus, et ipsa morte carnis; unde idem apos

cis sub invidia tyrannidis Heraclianæ, uti ex Hieronymo tolus alio loco dicit, Tempus esse ut judicium incipiat

observavimus supra, ad epist. 151. Gui Marcellino ta.

metsi datæ fuerunt istæ litteræ haud multo post annum a domo Domini (1 Petr. iv, 17): Vivant autem secun

410, non tamen eas edi oportuit seorsum ab epistola

proxime sequenti, quippe cujus illustrandæ causa locum · Mss. prope omnos: Ad quos veniebat, prædicabat. habuere hactenus inter Epistolas Augustinianas,

SBU

lum quem sanctæ memoriæ Anastasio, episcopo Romanæ pondendum otium non esse respondit. Ego vero quousque Ecclesiæ, dedit ; in quo lubrica et subdola, imo stulla esset in corpore, hos libros edere nolui, ne forte confessione, dum auditorum simplicitati illudere niti- responderet aliquando, et cum ipsa responsione ejus tur, suæ fidei, imo perfidiæ illusit: quos libros reor potius ederentur. Illo aulem defuncto ad hoc edidi sanctum parentem vestrum habere Oceanum ; olim priorem, ut qui legit admoneatur aut non quærere enim editi sunt, multis Ruffini libris adversus calum- omnino quomodo detur anima nascentibus, aut cerle de nias respondentes. Cerle habes ibi virum sanctum et re obscurissima eam solutionem quæstionis hujus eruditum Augustinum episcopum, qui viva, ut aiunt, admittere, quæ contraria non sit apertissimis rebus quas voce docere te poterit, et suam, imo per se nostram ex- de originali peccato fides catholica novit in parvulis, nisi plicare sententiam.

regenerentur in Christo sine dubitatione damnandis ; CAP. II. – 2. Ezechielis volumen olim aggredi volui, posteriorem vero ad hoc ut quæstionis de qua ibi agitur, et sponsionem creberrimam studiosis lectoribus redde- etiam quæ nobis visa est solutio ipsa noscatur. Hoc re; sed in ipso dictandi escordio ita animus meus occi- opus sic incipit : « Deum nostrum qui nos vocavit ». dentalium provinciarum, et maxime urbis Romæ vastatione confusus est, ut juxla vulgare proverbium,

DE ORIGINE ANIMÆ HOMINIS proprium quoque ignorarem vocabulum : diuqne tacui, sciens tempus esse lacrymarum. Hoc autem anno cum

LIBER, tres explicassem libros, subitus impetus barbarorum, de quibus tuus dicit Virgilius, « Lateque vagantes Bar

EPISTOLA CLXVI * (a). cæi » (Virg. Æneid. iv), et sancta Scriptura de Ismael, «Contra faciem omnium fratrum suorum habitabit »

Augustinus Hieronymo, recensens varias de animæ (Gen. XVI, 12), sic Ægypti limitem, Palæstinæ, Phæ

origine sententias, cupit doceri quæ potissimum lenices, Syriæ percurrit, ad inslar torrentis cuncta secum

nenda sit; et quomodo adversus Pelagianorum dogma trahens, ut vix manus eorum misericordia Christi

defendi possit ea quam ille in superiore epistola suam

i potuerimus evadere. Quod si, juxta inclylum oralorem,

esse fere insinuavil, Singulas animas novas nascen« silent inter arma leges » (Cic. pro Milone); quanto

tibus fieri. magis studia Scripturarum, quæ et librorum multitu- CAPUT PRIMUM. 1. Deum nostrum qui nos dine, et silentio, ac librariorum sedulitate, quodque vocavit in suum regnum et gloriam (1 Thess. 11, 12), proprium est, securitate et otio dictantium indigent ! et rogavi et rogo ut hoc quod ad te scribo, sancle Duos ituque libros misi sanctæ filiæ meæ Fabiolæ, quo- frater Hieronyme, consulens te de his quæ nescio, rum exempla si volueris, ab ipsa poteris mutuari. Pro fructuosum esse nobis velit ". Quanquam enim te angustia quippe temporis alios describere non potui : multo quam ego sum ætate majorem, tamen etiam quos cum legeris et vestibula videris, facilis conjectura ipse jam senex consulo : sed ad discendum quod erit, qualis ipsa sit futura domus. Sed credo in Dei opus est, nulla mihi ætas sera videri potest; quia misericordia qui nos adjuvit in difficillimo principio etsi senes magis decet docere quam discere, magis supradicti operis, quod ipse adjuvet et in penultimis tamen discere quam quid doceant ignorare. Nihil Prophetæ partibus, in quibus Gog et Magog bella nar- equidem molestius fero in omnibus augustiis meis rantur (Ezech. XXXVII, et xxxix) ; et in extremis, in

quas patior in difficillimis quæstionibus, quam in quibus sacralissimi et inexplicabilis tempii ædificatio, tam longinquo tuæ Charitatis absentiam, ut vix varietas, mensuraque describitur (Id. xl-xlul). possim meas dare, vix recipere litteras tuas, per

CAPUT III. – 3. Sanctus fraler noster Oceanus, cui intervalla, non dierum, non mensium, sed aliquot vos cupitis commendari, tantus et lalis est, et sic eru- annorum;cum, si fieri posset, quotidie præsentem ditus in lege Domini, ut absque nostro rogatu instruere te habere vellem, cum quo loquerer quidquid vel. vos possit, et nostram super cunctis quæstionibus Scri- lem. Nec ideo tamen non debui facere quod potui, pturarum pro modulo communis ingenii explicare si non potui totum quod volui. sententiam. Incolumes vos et prolixa ætate florentes 2. Ecce venit ad me religiosus juvenis, catholica Christus Deus noster tueatur omnipotens, domini vere pace frater,ætate filius, honore compresbyter noster sancti.

Orosius, vigil ingenio, promptus eloquio, flagrans

studio, utile vas in domo Domini esse desiderans, ad DE DUABUS EPISTOLIS PROXIME SEQUENTIBUS.

refellendas falsas perniciosasque doctrinas, quæ (LIB. II RETRACT. CAPUT XLv).

animas Hispanorum multo infelicius, quam corpora Scripsietiam duos libros ad Hieronymum presbyterum barbaricus gladius, trucidarunt. Nam inde ad nos sedentem in Bethlehem: unum de Origine Animæ homi- usque ab oceani littore properavit, fama excitus quod nis; alterum de Sententia Jacobi apostoli, ubi ait, « Qui- a me posset de his quæ scire vellet, quidquid vellet cumque totam legem servaverit, offendat autem in uno, audire. Neque nullum cepit adventus sui fructum factus est omnium reus » (Jacobi 11, 10) ; de utroque Primo, ne de me multum famæ crederet : deinde consulens eum. Sed in illo priore quæstionem quam pro

1 Lov., velis. At Bad. Er. et Mss., habent velit. posui, ipse non solvi ; in posteriore autem quid mihi de

* In hujus recensione collati sunt b. bl. c. ct. 8. j. I. illa solvenda videretur ipse non tacui : sed utrum hoc mr. r. sb. t. tt. vc. duo bn. duo th. decem v. et Am. approbaret etiam ille, consului. Rescripsit autem, lau

Bad. Er. Lov.

(a) Alias 28 : quæ autem 166 erat, nunc 105. Scripta dans eamdem consultationem meam, sibi tamen ad res- an. 415. verno tempore.

« PredošláPokračovať »