Obrázky na stránke
PDF
ePub

114

Non horam tecum effe potes, non otia rectè
Ponere; teque ipfum vitas fugitivus er erro;
Jam vino quærens, jam fomno fallere curam:
Fruftra: nam comes atra premit, fequiturque fugacem.
Unde mihi lapidem quorfum eft opus? unde fagittas?
Aut infanit homo, aut verfus facit. ociùs hinc te
Ni rapis, accedes opera agro nona Sabino.

SATYRA VIII.

UT Nafidieni juvit te cœna beati?

[ocr errors]

10

Nam mihi quærenti convivam, dictus herè illic
De medio potare die. fic, ut mihi nunquam
In vitâ fuerit meliùs. da, fi grave non eft,
Quæ prima iratum ventrem placaverit efca.
In primis Lucanus aper; leni fuit Auftro
Captus, ut aiebat coena pater: acria circùm
Rapula, lactuce, radices; qualia laffum
Pervellunt ftomachum; fifer, halec, fæcula Coa.
His ubi fublatis, puer altè cin&tus_acernam
Gaufape purpureo menfam perterfit, et alter
Sublegit quodcunque jaceret inutile, quodque
Poffet conantes offendere; ut Attica virgo
Cum facris Cereris, procedit fufcus Hydafpes,
Cacuba vina ferens; Alcon, Chium maris expers. 15
Hic herus; Albanum, Mæcenas, five Falernum
Te magis appofitis delectat; habemus utrumque.
Divitias miferas! fed queis coenantibus unà,
Fundani, pulchre fuerit tibi, nôffe laboro.
Summus ego, et prope me Vifcus Turinus, et infra, 20
Si memini, Varius; cum Servilio Balatrone
Vibidius, quos Mæcenas adduxerat umbras:
Nomentanus erat fuper ipfum, Porcius infra,
Ridiculus totas fimul abforbere placentas.
Nomentanus ad hoc, qui, fi quid fortè lateret,
Indice monftraret digito. nam cætera turba,
Nos, inquam, cœnamus aves, conchylia, pifces,
Longè diffimilem noto celantia fuccum:
Ut vel continuò patuit, cùm pafferis atque
Inguftata mihi porrexerit ilia rhombi.

Poft hoc me docuit melimela rubere, minorem
Ad lunam delecta. quid hoc interfit, ab ipfo
Audieris meliùs. tum Vibidius Balatroni;
Nos, nifi damnosè bibimus, moriemur inulti;

25

30

Et

Et calices pofcit majores. vertere pallor
Tum parochi faciem, nil fic metuentis ut acres
Potores: vel quòd maledicunt liberiùs; vel
Fervida quòd fubtile exfurdant vina palatum.
Invertunt Aliphanis vinaria tota

Vibidius Balatroque, fecutis omnibus: imi
Conviva lecti nihilum nocuere lagenis.
Affertur fquillas inter muræna natantes

35

40

In patinâ porrecta. fub hoc herus, hæc gravida, inquit,
Capta eft; deterior poft partum carne futura.
His miftum jus eft; oleo, quod prima Venafri
Preffit cella; garo de fuccis pifcis Iberi;
Vino quinquenni, verùm citra mare nato,

45

૬૦

55

60

Dum coquitur; (cocto Chium fic convenit, ut non
Hoc magis ullum aliud) pipere albo; non finè aceto,
Quod Methymnaæam vitio mutaverit uvam.
Erucas virides, inulas ego primus amaras
Monftravi incoquere; illutos Curtillus echinos,
Ut melius muriâ, quam tefta marina remittat.
Interea fufpenfa graves aulæa ruinas
In patinam fecere, trahentia pulveris atri
Quantum non Aquilo Campanis excitat agris.
Nos majus veriti, poftquam nihil effe pericli
Senfimus, erigimur. Rufus pofito capite, ut fi
Filius immaturus obiffet, flere. quis effet
Finis, ni fapiens fic Nomentanus amicum
Tolleret? heu, Fortuna, quis eft crudelior in nos
Te Deus ut femper gaudes illudere rebus
Humanis! Varius mappâ compefcere rifum
Vix poterat. Balatro fufpendens omnia nafo,
Hæc eft conditio vivendi, aiebat: eóque
Refponfura tuo nunquam eft par fama labori.
Tene, ut ego accipiar lautè, torquerier omni
Solicitudine diftri&tum, ne panis aduftus,
Ne malè conditum jus apponatur, ut omnes
Præcincti rectè pueri comtique miniftrent?
Adde hos præterea cafus; aulæa ruant si,
Ut modò; fi patinam pede lapfus frangat agafo.
Sed convivatoris, utì ducis, ingenium res
Adverfæ nudare folent, celare fecunda.

Nafidienus ad hæc: tibi Di, quæcunque preceris,

65

70

75

Et

Commoda dent; ita vir bonus es, convivaque comis:

H 3

80

85

Et foleas pofcit. tum in lecto quoque videres
Stridere fecretâ divifos aure fufurros.
Nullos his mallem ludos fpe&tâffe. fed illa
Redde, age, quæ deinceps rififti. Vibidius dum
Quærit de pueris, num fit quoque fracta lagena,
Quòd fibi pofcenti non dentur pocula; dunique
Ridetur fictis rerum, Balatrone fecundo;
Nafidiene, redis mutatæ frontis, ut arte
Emendaturus fortunam. deinde fecuti
Mazonomo pueri magno difcerpta ferentes
Membra gruis fparfi fale multo, non finè farre,
Pinguibus et ficis paftum jecur anferis albi,
Et leporum avulfos, ut multo fuavius, armos,
Quàm fi cum lumbis quis edit. tum pectore adufto 90
Vidimus et merulas poni, et finè clune palumbes ;
Suaves res, fi non caufas narraret earum, et
Naturas dominus: quem nos fic fugimus ulti,
Ut nihil omnino guftaremus; velut illis
Canidia afflâffet pejor ferpentibus Afris.

95

Q. HO.

151

Q. HORATII FLACCI EPISTOLARUM

P

LIBER PRIMUS.

AD MECENATE M.

EPIST. I.

[ocr errors]
[ocr errors]

RIMA dicte mihi, fummâ dicende Camoenâ, Spectatum fatis, et donatum jam rude, quæris, Mæcenas, iterum antiquo me includere ludo. Non eadem eft atas, non mens. Veianius, armis Herculis ad poftem fixis, latet abditus agro, Ne populum extremâ toties exoret arenă. Eft mihi purgatam crebrò qui perfonet aurem ; Solve fenefcentem maturè fanus equum, ne Peccet ad extremum ridendus, et ilia ducat. Nunc itaque et verfus et cætera ludicra pono; Quid verum atque decens, curo et rogo, et omnis in hoc Condo, et compono, quæ mox depromere poffim. [fum: Ac ne fortè roges, quo me duce, quo lare tuter: Nullius addictus jurare in verba magiftri, Quò me cunque rapit tempeftas, deferor hofpes. Nunc agilis fio, et merfor civilibus undis, Virtutis veræ cuftos, rigidufque fatelles; Nunc in Ariftippi furtim præcepta relabor, Et mihi res, non me rebus, fubjungere conor. Ut nox longa, quibus mentitur amica, diefque Longa videtur opus debentibus, ut piger annus Pupillis, quos dura premit cuftodia matrum: Sic mihi tarda fluunt ingrataque tempora, quæ fpem Confiliumque morantur agendi gnaviter id, quod Equè pauperibus prodeft, locupletibus æquè, que neglectum pueris fenibufque nocebit. Reftat, ut his ego me ipfe regam, folerque elementis: Non poffis oculo quantum contendere Lynceus ;

H 4

20

25

Non

Non tamen idcirco contemnas lippus inungi:
Nec, quia defperes invicti membra Glyconis,
Nodosâ corpus nolis prohibere chiragrâ.

30

35

40

45

50

Eft quodam prodire tenus, fi non datur ultra.
Fervet avaritiâ, miferoque Cupidine pectus ?
Sunt verba et voces, quibus hunc lenire dolorem
Poffis, et magnam morbi deponere partem.
Laudis amore tumes? funt certa piacula, quæ te
Ter purè lecto poterunt recreare libello.
Invidus, iracundus, iners, vinofus, amator;
Nemo adeò ferus eft, ut non mitefcere poffit,
Si modò culture patientem commodet aurem.
Virtus eft, vitium fugere; et fapientia prima,
Stultitia caruiffe. vides, quæ maxima credis
Effe mala, exiguum cenfum, turpemque repulfam,
Quanto devites animi capitifque labore.
Impiger extremos curris mercator ad Indos,
Per mare pauperiem fugiens, per faxa, per ignes:
Ne cures ea, quæ ftulte miraris et optas,
Difcere, et audire, et meliori credere non vis?
Quis circùm pagos, et circùm compita pugnax,
Magna coronari contemnat Olympia, cui spes,
Cui fit conditio dulcis finè pulvere palmæ ?
Vilius argentum eft auro, virtutibus aurum.
O cives, cives, quærenda pecunia primùm eft;
Virtus poft nummos: hæc Janus fummus ab imo
Perdocet; hæc recinunt juvenes dictata fenefque, ss
Lævo fufpenfi loculos tabulamque lacerto,
Eft animus tibi, funt mores, et lingua, fidefque:
Sed quadringentis fex feptem millia defunt ;
Plebs eris. at pueri ludentes, rex eris, aiunt,
Si rectè facies. hic murus aheneus efto,
Nil confcire fibi, nullâ pallefcere culpâ.
Rofcia, dic fodes, melior lex, an puerorum
Nænia, quæ regnum rectè facientibus offert,
Et maribus Curiis, et decantata Camillis?
Ifne tibi meliùs fuadet, qui ut rem facias, rem,
Si poffis, rectè; fi non, quocunque modo rem;
Ut propiùs fpectes lacrymofa poëmata Puppî:
An qui fortunæ te refponfare fuperbæ
Liberum et erectum præfens hortatur, et aptat?
Quòd fi me populus Romanus fortè roget, cur

60

65

Non,

« PredošláPokračovať »