satyrarum primum, ultimum pars prima, et liber de arte poetica medium locum teneat. Desideratur Odarum liber primus, secundus initium ducit a versu 12 Odae IX, et desinit cum versu 28. Od. XVIII., Od. XIX et XX desunt. Aeque libri tertii Od. I. v. 1 19, Od. VI. v. 48, Od. VII. 1 ---- 15; Libri quarti Od. - 40, Od. II., III., et IV. v. 1 —

15

I. v. 26

-

bri primi Satyr. VI. v. 80

Sat. I. v. 24

38; Li

127; Libri secundi 73, VI. v. 82117; Libri

primi Epift. I. finis et II. initium, Libri secundi Ep. I. v. 38 51 et v. 63 – 75, Ep. III. v. 239 334 desunt. Plura praeterea folia discissa doleo. Solum Epodon integrum ad nostram pervenit aetatem. Quod inter sex codices nostros hic solus Q. Horatii satyras continet, memoratu adhuc dignum judico. Manus altera inter versus, et tertia vel quarta ad utrùmque marginem notas adjecit, quibus incuria bibliopegi abscissis, si restituendis non impar fuissem, alterum adhuc volumen prodiisset. Omnis Codex I. constat ex centum et triginta foliis, quorum quaevis pagina 23 - 24 versibus inscripta est, et quodvis est 10 poll. 6 lin. Bavar. longitudinis et 7 poll. latitudinis.

Inter plures codices, quos strenuus artium et scientiarum fautor Josephus Heller, defuncti mercatòris Bambergae filius, ad restituendas Classicorum Latinorum litteras authenticas eximia cum liberalitate mihi concessit, quam maxime eminet ille, ex quo Liber de arte poetica, s. Epistola tertia Libri secundi Q. Horatii cum usitatis editionibus comparanda erat. Qui Codex, chartaceus et 10 foliorum amplitudine, non

tam vetustate, specimine II. operi huic adjecto probata, quam textus varietate excellit, ut patet ex litteris subscriptis:,,In arte poetica Horatius finit feliciter per fratrem Jacobum Dam Lectorem Bernensem anno 1485 in octava apostolorum Petri et Pauli et tempore Parisionatus sui anno primo." Quaevis pagina complectitur 23 versus, ac quodvis folium est longitudinis 12 poll. 5 lin., et latitudinis 7 poll. 8 lin. Idem volumen codicis continet adhuc plures alios Autores Classicos, ex quibus praecipue, Juvenalis commemorandus est.

22

Quibus laboribus actis contigit mihi praeterlapso autumno, ut a plurimum eximio Domino Comite Erwino Francisco Damiano Josepho a Schoenborn, qui Ordinum regni Bavarici curiae superiori non minori liberalitate quam sapientia a. 1819 praefuit, veniam peterem, codices Autorum Linguae Latinae Classicorum, in Bibliotheca ejus Gaibacensi asservatos, invicem comparandi. Quibus meis precibus tanta benevolentia indulsit, ut paucis post diebus omnem codicum thesaurum mihi mitteret. Quodsi benevolentiam et liberalitatem, qua celeberrima familia Comitum a Schoenborn per centum et triginta annos, ab Archiepiscopo nempe Moguntino et Episcopo Bambergensi Lothario Francisco ad nostrum Maecenatem usque, tum artes et scientias, tum officinas et agriculturam prosequitur, etiam reliqui nobili genere nati moribus suis exprimerent, qui de ordinis hujus praerogativis indignaretur, arbitror esse omnino neminem, Ex codicibus his comparavi primo il lum in 8, in Bibliotheca Gaibacensi numero

2799 insignitum, qui praeter Q. Horatii Librum de arte poetica etiam Benivoli Guidontis Musicam et L. A. Senecae Cord. exordia cum con clusionibus continet. Liber artis poèticae su perscriptus est septem foliis et dimidio, quorum quodvis est longitudinis 6 poll. 6 lin., latitudinis 4 poll. 6 lin., ac quaevis pagina triginta et tres versus habet. Juxta specimen III. a me

datum litterae saeculi XI. esse videntur adnormam Mabillonii de re dipl. p. 369 N. 56 Ex autographo Majoris monasterii, glossarum saec. XIV et XV.

eae vero

Alter Codex Gaibacensis in 4., N. 1804 insignitus, continet praeter Q. Horatii Odarum Libros quatuor, Librum Epodon, Carmen saeculare et duos Libros Epistolarum (excepta illa ad Pisones), etiam P. Theoduli Eclogas cum comm., Auli Persii Flacci sex satyras in duplo cum comm., P. Ovidii N. Libros duos de remedio amoris, Maximiani glossas in P. Ovidium de Ponto, et Statii Achilleidos quinque libros glossularum. Ipse codex Q. Horatii, aeque ac reliquae partes istius voluminis, variis scriptoribus originem suam debet. Pars prior, sc. Odarum ad Carmen saeculare usque, complectitur viginti quinque folia, quorum quaevis pagina in duplici columna 36 — 46 versus habet. Pars posterior, sc. Epistolarum, continet etiam viginti quinque folia, in quorum quavis pagina triginta versus cum notis, serius inter versus et ad utrumque marginem adjectis, numerantur. Juxta specimina a me sub N. IV. a. et b. data litterae Odarum videntur esse saeculi

XII. ad normam Mabillonii de re dipl. p. 371 Chartario Casauriensi, eae vero notarum saec. XIV et XV. In fine hujus codicis legitur: ,,Expliciunt Odae Oratii feliciter MCXXV." Litterae Epistolarum aeque ac illae glossarum ejusdem sunt antiquitatis. Longitudo utriusque hujus codicis est 8 poll. 3 lin., latitudo 6 poll. 2 lin.

Tertius Codex Gaibacensis in 8., sub N. 2045, complectitur praeter Q. Horatii Epist. libros duos, excepta illa ad Pisones, a. 1332 scriptos: a) dicta moralia Monachi ignoti versibus expressa, b) Sedulii carmen paschale de Chrifti miraculis, finitum a. 1331 sabbatho ante Laetare, c) Aur. Prudentii Clem. psychomachiam, finitam a. 1331 paulo post festum palmarum, d) P. Ovidii libros de arte amatoria. Q. Horatii Epistolae, quarum decima quinta libri primi ad versum 26 in duas divisa est partes, habent septendecim folia, quorum quodlibet, colore rubro flavescenti scriptum, continet 47 versus, super lineas imbuto calamo tractas, cum notis ad quindecim primas Epistolas libri primi, ad marginem et non nullis inter versus, forsan initio saec. XVI. adjectis, et maxima ex parte vix legendis. Tam in medio, quam in fine versuum, occurrunt non raro commata et puncta, ex quo antiquissimi manuscripti exemplum esse patet. Quod clarius adhuc apparet ex abbreviaturis, v. g. n. pro enim, pro esse, p. est, NP. et, hp. hoc, hp. haec, sc p. scilicet, 03 p. oportet, ni p. nisi, sc p. secundae, si p. sl

simul, l p. licet, q2 p. quia, ad p. aliquid. q p. quae, tendere p. contendere etc. Exempla orthographiae sunt: scencet p. censet, nichil p. nihil, michi p. mihi, perhennes p. perennes, hore p. ore, inpransus, inbres, dinoscet, percuncteris, bacis, oris p. horis, hiis p. his, prophanis, locamur p. loquamur, dampnis, obpugnat, quotiens, omerus, archiloci, velud, sollempne, laceffiti, elicona, milibus, attemptas, achademi, ungui. Littera i superlineata est.

Ultima Epistola desinit his verbis:

,,Explicit liber epistolaru oratii. Finito. 'anno dni M. ccc. XXX.° II.", quae sequuntur majoribus litteris: ,,Penna fuit utilis et palma fuit puerilis." Si codicis tabulam V. conferam cum specimine Mabillonii de re dipl. p. 373. N. 6. Ex Codice S. G. N. 302, subnotati eum anni esse, nullus dubito. Longitudo Cod. est 8 poll. 6 lin. latitudo 4 poll. 6 lin.

Quartus Codex Gaibacensis in 8., sub N. 2446, complectitur: a) Alani mon. Cist. Anticlaudianum, b) Juvenalis satyras ; c) Q. Horatii Epistolas XVI. libri primi usque ad v. 69: occidere noli; Epist. III. libri secundi ad Pisones, Ep.. XVI-XX libri primi et Ep. I. II. libri secundi. Juxta specimina a me sub N. VI. a. et b. data constat, partem priorem Epistolarum esse vetustiorem, licet litterae minus elegantes sint, et collatam cum Mabillonii Tab. XIII. p. 369. N. 56 Ex autographo, in medium saeculi XI. incidere. Posterioris Epistolarum partis ea peculiaris est indoles, ut littera cujusvis