Obrázky na stránke
PDF
ePub

omnibus fidelibus suis, salutem. Sciatis nos, pro anima patris nostri, et pro salute nostra, et matris nostræ, et fratris nostri Johannis,] et omnium antecessorum et successorum nostrorum, concessisse et hac præsenti carta nostra confirmasse Deo, et beatæ Mariæ, et ecclesiæ de Fontibus, et monachis ordinis Cisterciensis ibidem Deo servientibus et servituris, imperpetuum, ipsam suam de Fontibus abbatiam, et locum in quo eadem abbatia sita est et fundata per bonæ memoriæ Thurstinum, quondam archiepiscopum Eboracensem, cum omnibus terris, et tenementis, nemoribus, aquis, et aliis quibuscumque rebus et locis suis de Morker, Herleshow, Haddokstanez, Morkerfall, Waynford, Swanlay, et Warsall, cum omnibus pertinentiis suis. Ét grangias suas de Sutton, Sleningford, Galghagh, Aldeburgh cum Nuttewith, Flattewith et Tanfeld riddyng, Bramlay, Kilnesay, Cayton cum le Gollescroft et stagno vivarii sui ibidem, Thorpunderwodd, Marton cum Caldewell, Balderby, Buskeby, Arneford, Netherbordeley, Overbordelay, Couton, Grenebergh, Merston, Kyrkebywisk, Bradley, Malghom, Brynbem, cum libertate ferarum et avium forestæ suæ ibidem, Dacre cum toto Niderdale sicut Rogerus de Moubray illud contulit eisdem, cum toto incremento et excambio quæ idem Rogerus similiter eisdem dedit ibidem, et cum logiis suis ibidem de Beuerley, Bourthayte, Sixeford, Dalagh, Lofthous, Trope et Caldestanes, cum omnibus materiis et mineris et omnibus aliis logiis et locis suis in eodem Niderdale, cum omnibus ad prædictam abbatiam, grangias, logias, et loca pertinentibus quoquomodo. Villas etiani de Malghom cum toto Malghmore et Malghwater, Litton cum toto Lyttondale et cum omnibus logiis et locis suis

The interest of the Archbishop of York, as owner of the tolls of markets and fairs within his Manor of Ripon, must have been materially affected by the exemption from toll of merchandise purchased for the use of the abbey.. It is no wonder, therefore, that a case, probably considered by the bailiffs to be of exceptional character, or raised purposely, was tried in the Borough court of Ripon in the year 1384, which resulted in the affirmation of the claim. The record from which the following report is taken, is a contemporary transcript of the court roll, preserved at Studley Royal, and duly entered in the Register of Privileges, fol. 106.

"Ad curiam Burgi de Rypon, tentam die Martis proximo post festum Ascencionis Domini, anno regni regis Ricardi secundi, post conquestum Angliæ, octavo.

1

"Venit jurata inter dominum et abbatem de Fontibus et Stephanum Barker, conversum ejusdem abbatis, super placita, superius allegata, de tolneto domini asportato, super ipsos superius præsentatos; videlicet, Johannes Taverner, Willielmus de Eryom, Johannes Dawson, Johannes de Brignall, Johannes Raper, Johannes Shether, Willielmus Fallan, Willielmus de Rypon, Thomas Alman, Walterus Tailiour, Johannes de Staynley, junior, et Robertus Eme, jurati et electi; qui dicunt, super sacramentum suum, quod abbas de Fontibus, confratres sui, et omnes sui predecessores, a tempore quo non extat memoria, semper liberi fuerunt de omnimodis marchandiis, ad opus abbatiæ emptis vel emendis, infra villam [et] dominium de Rypon, sine aliquo tolneto inde pacando, et quod non sunt culpabiles de quadam presentatione, nec de aliquo articulo superius contento et super ipsos imposito. Ideo, consideratum est per curiam, quod dictus abbas, et Stephanus confrater ejus, inde quieti et sine die."

[ocr errors]

ibidem, et cum tota foresta sua de Gnoupe et Dernebroke, et libertate omnium ferarum et avium ibidem, simul cum omnibus logiis et locis suis in eadem foresta; Crosthwaite, cum ecclesia ejusdem villæ, et cum logiis suis de Wattendeland, [et] Staynthwayt, et cum toto Langestroth et insula de Hestholm, et Espenese, Neusom, Melmerby, Staynburne, Aynderby, Queldrick cum Almarre, Horton, Hebden, et Wiglesworth, cum omnibus terris, tenementis, redditibus, homagiis, et servitiis, tam liberorum quam nativorum, et cum ipsis nativis suis et eorum catallis et sequelis, et cum omnibus aliis pertinentiis ad prædictas villas et loca aliquo modo spectantibus, cum suis libertatibus universis. Item manerium de Potte cum pertinentiis suis, per plenarias divisas suas. Omnia etiam terras et tenementa, redditus, et servitia, prata, nemora, pascuas, et pasturas, quæ vel donatione, vel venditione, vel aliqua alia justa adquisitione habent in Eboraco, Rypon, Donecastre, Bothelstane, Grymesby, Scardeburg, Hertilpole, Yarum, Dromondby, Busheby, Stokesley, Redekerr, Cotom, Lyverton, Siadwell, Eston, Santon, Qwerlton, Blatonkerr, Carleton, Northcouton, Middelton, Ukerby, Scorton, Multon, Stapilton, Redmire, Qwhinholm, Wintringham, Santon, Queldrik tam de feodo Ricardi Malbisse quam de feodo Willielmi Darell et Willielmi de Percy, ibidem, Wartre, Elvington, Acastre, Clifton, Monkton super moram, Hessayriddyng, Merston, Kirkehamerton, Grenehamerton, Cattehall, Kirkby Usburn, Parva Usburn, Elingwik, Withington, Quixelay, Ferybrigge, Brotherton, Brampton, Eland, Heton, Dalton, Liversegge, Helm, Aghenlay, Schagh, Hagh, Brigrode, Somerrode, Prikstrikrode, Wolronwell, Morton in Airdale, Ilklay, Castelay, Huby, Hunesflete, Rigton, Rippelay, Godwynescalez, Aldwerk, Grafton, Wymbleton, Estmorton, Westmorton, Lofthous, Aistenby, Askeryk, Aundelay, Ganthorp, Sandehoton, Hotonconyers, Thornton in mora, Neuby Wisk, Neuby super Swale, Neuton super Swale, Maghenby, Rokeby, Pikall, Holm, Raynington, Disseford, Hewik, Gevendale, Thornbergh, Tresk, Melsanby, Mildeby, Skipton super Swale, cum passagio ejusdem aquæ et libero batellagio ibidem, Catton super Swale, Sinderby, Ronwell, Yarnewik, Skelton, Dunesforde, Kirtelington, Eseby, Euseby, Estkeswik, Asmunderby, Elingthorp, Southstaynlay, Northstaynlay, Ottelay, Otterburn, Folyfaith, Scotton, Wallerthwayt, Merkyngton, Merkyngefelde, Ingerthorp, Thornton juxta Brerton, Thornton Episcopi, Thornton Rust, Scabbed Neuton, Elingestrengge, Thorp juxta Nuttewith, Hedonriddyng, Tannefelde, Ilketon, Swetton, Swynton, Wardonmersk, Karlesmore, Kirkeby malasart, Azer

lagh, Grantelay, Birkhow, Wynkeslay, Laverton, Brathwayt, Mikelhagh, Litelhagh, Redlay, Walton, Aldefelde, Northous, Longelay, Netherstodlay, Overstodelay, Sallay, Hunedegate, Goukebusk, Eston, Sutton, Holgrave, Sunthorp, Eveston, Hoperton, Warthill, Cockermouth, Parva Crosthwait, Brathwait, Thrilekelde, Appelthwayt, Allerdale, Lonesdale, Riblesdale, Querfdale, Airedale, Niderdale, Austewyke, Appeltrewyk, Arnecliff, Arneclifcote, Lynton, Brynsall, Lonethwait, Thorp juxta Brynsall, Conyngeston, Gossesibacre, Landesmerc, Gersington, Biggehousbergh, Grissethorp, Hagnlith, Haukeswik, Helghfelde, Hertlington, Holmknottez, Ketelwell, Preston in Craven, Calton, Scothorp, Aireton, Tresfeld, Oulecotez, Lothenrigge, Waltrebergh, et Neuton in Craven, cum omnibus pertinentiis suis. Et præter hæc, quicquid alicubi habent de donis aut feoffamentis aut feodis supradictorum Thurstini, archiepiscopi Eboracensis, fundatoris sui, et successorum suorum, Alicia de Romelay, Aliciæ filiæ suæ, Willielmi de Fortibus, Baldewini de Beton, comitum Albemarliæ; Alani, comitis Britanniæ; Ricardi vel Willielmi de Percy, Rogeri de Moubray, G. Rugmund, P. de Brus, P. de Lascell, W. de Stutevill, vel aliorum quorumcumque feoffatorum suorum, sicut cartæ et scripta et munimenta, quæ inde habent, rationabiliter testantur. Ita omnia et singula supradicta ipsis monachis et successoribus suis, imperpetuum, concedimus et confirmamus, et volumus ut dictæ Abbatiæ et monachis, imperpetuum, remaneant illibata, eorum pro quorum gubernatione et sustentatione concessa sunt usibus omnimodis pro futura. Quare volumus et firmiter præcipimus quod prædicti monachi, et successores sui, hæc omnia et singula supradicta habeant et teneant libere, quiete, pacifice, honorifice et integre, in liberam puram et perpetuam elemosinam, cum omnibus pertinentiis suis, in bosco et plano, viis, semitis, pratis, pascuis, pasturis, aquis, molendinis, stagnis, vivariis, moris, mariscis, turbariis, piscariis, fossatis, grodis, mineris, lapidicinis, virgultis, domibus et ædificiis cum redditibus, homagiis, releviis, wardis, escaetis, maritagiis et quibuscumque aliis servitiis, et omnibus ubique locis et rebus ad præmissa pertinentibus, quoquomodo: cum socha, et saka, et toll, et theam, et infangentheof,2 cum curiis suis de omnibus tenentibus suis, et universis trans

1

(1) In the copy of this Charter printed in the Monasticon, vol. i. p. 759, from an Inspeximus of Richard II. (Rot. Pat., 9 R. II, p. ii. m. 25), the rest of it from this place is omitted, and the date, "apud Claryndon 26 die Junii," is erroneously added from a confirmation of this Charter of Richard I., recited in the Inspeximus which afforded the text.

(2) I subjoin, from the Register of Privileges, an explanation of these and some other terms used in documents relating to feudal privileges, more for the sake of shewing the interpretation

gressionibus factis infra terras suas, cum assisa panis et cervisiæ, et libera ordinatione ballivorum et ministrorum suorum et ammotione eorumdem, ac omnibus amerciamentis et forisfacturis præmissorum, et eorum debita executione imperpetuum; et cum omnibus aliis libertatibus et quietanciis cum quibus ecclesia beati

put upon them by the monks of Fountains, than for affording the more precise and valuable information easily accessible in the Glossaries of Spelman or Somner, or in Bracton, Fleta, the second Institute, and other well known legal works. There is also an Exposition in Taylor's History of Gavelkind, p. 173, printed from the Rawlinson MS. 329 B, folio 104b. and an English translation of such words in Stevens' Supplement to the Monasticon, vol. ii. p. 94, from a Register of the Priory of the Holy Trinity, London. The article below is abbreviated from an Exposition by Alexander archdeacon of Salisbury, which occurs in several monastic registers. A very good copy will be found in a Chartulary of Beaulieu Abbey, in Hampshire, where it is entituled, "Nomina Anglicana usitata in cartis antiquorum regum Angliæ, et adhuc apposita in cartis modernorum, exposita ab Alexandro archidiacono Sarisburiæ, secundum quod continetur in legibus Inæ, Aluredi, Atheldredi, Cnuti, et Edwardi, regum Angliæ."-Cott. MS., Nero, A. 12, fol. 142. In some cases, the article breaks off with the same sentence as the present, as, for instance, in the Chartulary of St. Neot's (Cott. MS., Faustina, A. iv. fol. 19); and in one, not so comprehensive as that in the Chartulary of Beaulieu, which will be found in the Chartulary of Sibton Abbey, the explanations are given in French.-MS. Arundel, Brit. Mus., 221, fol. 22b.

EXPOSITIO QUORUNDAM VOCABULORUM DE LIBERTATIBUS.

SOCA. Hoc est, secta de hominibus in curia vestra, secundum consuetudinem regni. SAK. Hoc est, placitum et emenda de transgressionibus hominum in curia vestra, quia Sak, Anglice, a cheson, et Sak dicitur forfett, unde Sakles, non culpabilis. TOL. Hoc est, quod vos et homines vestri de toto homagio vestro sint quieti, in omnibus mercatis, de tolneto de rebus emptis et venditis. THEAM. Hoc est, quod habeatis totam generationem villanorum vestrorum, cum eorum sectis et catallis ubicunque fuerint inventam, excepto quod, si nativus quietus manserit per unum annum et unum diem in aliqua civitate vel villa privilegiata, ita quod in eorum communitatem et libertatem transierit. INFANGENTHEOF. Hoc est, quod latrones capti in dominico vel in feodo vestro, et de suo latrocinio convicti, per curiam vestram judicentur. HANGEWYTE. Hoc est, quod quieti eritis de latrone suspenso sine judicio, vel extra custodiam evaso. OUTEFANGTHEOF. Hoc est, quod latrones de terra vel feodo vestro, de extra capti cum latrocinio, reducantur ad curiam vestram, et ibi judicentur. HAMSOKEN. Hoc est de violento ingressu hospitii, contra pacem regis et voluntatem vestram, et quod inde habeatis curiam vestram. GRITHBREKE. Hoc est de pace domini regis fracta. BLODEWITE. Hoc est, quod habeatis curiam vestram et amerciamenta de medletis et effusione sanguinis. FLITEWYTE. Hoc est, quod habeatis curiam &c. de contentione et minis. FLEDWYTE. Hoc, quietum esse de amerciamento, cum utlagatus, sponte vel licentiatus, venerit ad pacem regis. FLEMENESEFRITH. Hoc est, habere catalla hominis vestri fugitivi. LEGHIRWYTE. Hoc est, habere emendam ab eo qui corrupit nativam vestram. CHILDEWYTE. Hoc est, habere emendam de impregnante nativam. MERCHET. Hoc est, habere gersum pro disponsatione nativæ vestræ. FORESTALL. Hoc est, quod habeatis amerciamentum de catallis arestatis infra terram vestram. SCOT. Hoc est, quietum esse de auxilio vicecomitis aut ballivorum. GELDE. Hoc est, quietum esse de consuetis servilibus, quæ, quasi tallagia, quondam dari consueverunt. HIDAGE. Hoc est, si rex talliaverit totam terram per hydas. CARUAGE. Hoc est, si rex talliaverit terram per carucas. DANEGELD. Hoc est, de quodam tallagio quod Dani quondam levaverunt. HORNGELDE. Hoc est, de tallagio de quacumque bestia cornuta. LASTAGE. Hoc de pecunia exacta in nundinis et mercatis pro rebus cariandis ad libitum. STALLAGE. Hoc est, de pecunia exacta pro placitis captis et assignatis in nundinis et mercatis. SCHEWYNG. Hoc est quietum esse de attachiamentis et querelis factis in aliqua curia, et non advocatis. MISHERYNG. Hoc est, de querelis in transumptione probatis. BURGHBRETH. Hoc est de transgressionibus factis in civitate vel burgo, contra pacem. WARDEWITE. Hoc est de denariis ad Warde in custodiam faciendis. HUNDRED. Hoc est, de subsidiis faciendis præpositis vel hundredariis. BORDEHALPENY. Hoc est pro tabulis levatis. BRUGEBOTE. Hoc est, de auxilio dando ad reficiendum pontem. BURGHBOTE. Hoc est, de auxilio dando ad reficiendum burgum vel castrum, &c. AVERPENY. Hoc est, pro avernagio regis.-Regist. Privil. de Font., fol. 8b.

C.-VOL. II.

Petri Ebor.1 tenet, ut, videlicet, ipsi monachi et successores sui, ac omnes terræ, res, et possessiones suæ, liberi sint et quieti ubicunque de assisis, comitatibus, tridingis, wapentachiis, danegeldis, pecunia quæ ad murdrum pertinet, auxiliis, scutagiis, pontagiis, pedagiis, cariagiis, theloneis, opere castellorum fossatorum, stallagiis, et omnibus tallagiis, placitis, et querelis, et omni terreno servitio quod ad nos, hæredes vel ministros nostros, pertineat quovis modo. Et præcipimus, super forisfacturam nostram, ne quis super his, aut super ulla re quæ a nobis vel antecessoribus nostris eis concessa fuerit, ipsos inquietare vel quamcunque molestiam eis inferre præsumat, quia, tam ipsos quam quæ eorum sunt, in manu nostra, sicut propria et dominica retinemus, nec portare possumus, si quis eos vel sua vexare, vel quocunque modo minuere, aut libertates eorum interdicere vel impedire præsumpserit. Et prohibemus etiam, super forisfacturam nostram, ne quis, infra clausuram dictæ abbatiæ vel aliorum locorum suorum, sanguinem humanum temere fundere, hominem capere vel arestare, seu interficere, aut violentiam aliquam audeat exercere, sed omnia loca sua adeo libera sint, sicut atria sanctæ ecclesiæ, et quieta. Testibus H[uberto] Cantuariensi archiepiscopo, Henrico] Cantuariensi archidiacono, magistro Maugero, Ebroicensi archidiacono, Willielmo de Stagno, Roberto Harecurt. Data apud Rupem Andeliaci,2 per manum magistri Rocell' tunc agentis vicem cancellarii, nono die Novembris 3 anno decimo regni nostri.* Fol. 9.

(1) Vide Mon. Angl., vol. iii. pp. 134, 135; Placita de Quo Warranto, p. 625; Placita coram rege, apud Ebor. de term. Trin., 12 Edw. II., rot. 59; Rotul. Chart., 5 Edw. II., n. 37; Rot. Pat., 11 Henry VIII., p. 1. m. 25.

(2) Vide Brompton, X Script., col. 1274-1276.

(3) The King granted a charter of confirmation to the Cistercian Abbey of Wardon in Bedfordshire-a daughter of Rievaux-two days after this date.-Mon. Angl., vol. i. p. 785.

(4) Five of the monasteries dependent on Fountains were so considerably indebted to this King's clemency, for the remission of debts due to him, in right of the confiscated estate of Aaron the noted Jew of Lincoln, that the remarkable charter by which they were condoned, may be appropriately recorded among the privileges of the mother house.

CARTA MONACHORUM CISTERCIENSIS ORDINIS DE QUIETANCIA DEBITORUM AARONIS JUDEI LINCOLNIE.

Ricardus, Dei gratia, rex Angliæ, dux Normanniæ, Aquitaniæ, comes Andegaviæ, archiepiscopis, episcopis, abbatibus, baronibus, vicecomitibus, justiciariis, et omnibus ministris et hominibus suis, Francis et Anglis, totius Angliæ, salutem. Sciatis nos condonasse, pro salute animæ nostræ, et omnium antecessorum et hæredum nostrorum, abbatiis de ordine Cisterciensi ; scilicet de Rievalle, de Novo Monasterio, de Kirkested, de Parco-Lude, de Revesbi, de Ruford, de Kirkestal, de Rupe, de Betlesden, omne debitum quod debebant nobis ex debito Aaronis Judei Lincolniæ, cujus summa se protendebat in sexcies mille et cccc. marcarum, et eo amplius. Et ipsi pro hac condonatione nostra dederunt nobis mille marcarum. Quare volumus, et firmiter præcipimus, ut prædictæ domus omnino quietæ sint in perpetuum de universo debito illo quod ab eis exigebatur. Nos autem reddidimus eis cartas suas de eodem debito. Et ideo volumus, et firmiter præcipimus, ut nullus hinc eis amodo injuriam faciat vel gravamen aliquod inferat. Sed si qua carta inde fuerit inventa, nullum adversus eos habeat locum, sed eis sine contradic

« PredošláPokračovať »