[Huius inscriptionis explicationem Osannus in Zeitschrift f. d. Alterthumswissensch. 1837. N. 57. iam proposuit]. Tantum enim abest, ut in his, quibus Mercurio iustorum iniustorumque iudicium (quo sensu erzos apud sacros scriptores passim dicitur) committitur, ethnicae religionis spiritum agnoscam, ut Christi personam etiam hic Mercurium induisse censeam, ipsis litterarum, quibus titulus conceptus est, formis aetatis Christianae notam prae se ferentibus. Aliud * Mercurii, ut ita dicam, Christiani exemplum, in quo miram utriusque religionis personarumque confusionem deprehendas, exhibet gemma, in qua habitu prorsus ethnico Mercurius rupi insistens conspicitur, ingentem caduceum dextra attollens, ante eum gallus canens: insuper adiectum nomen MICHAEL praeter litteras duas Hebraicas in area positas, de quibus mox dicetur. Hoc de monumento quidquid statuas, hac in re mecum consenties, Mercurii hoc signum aut Christiano sensu effictum esse, ut re vera Michaelis imaginem exprimet, aut certe si ethnicae quidem originis fuit, addita ista a Christiano inscriptione ad religionem Christianam traductum refictumque esse. Cui convenit ny (tempus), quod adscriptum est, quod non dubito sensu Christianorum de tempore iusto, ad quod unusquisque paratus esse debeat, intelligere: quae quam belle cum Mercurii et galli signis concinant, non est quod moneam. Neque denique in hac tota quaestione praetereundus est Hermes Trismegistus ille Christianus, quem mystici vel gnostici illius libri, qui Poemander, inscribitur, auctor finxit talem, qui a Poemandro, cuius sub persona Christum ipsum exhiberi minime est dubium, de natura rerum mundique creatione, omnino de dogmatis verae religionis edoceretur eaque sic quasi divinitus accepta apostoli instar Christiani hominibus renuntiari iuberetur. Hoyuat, inquit Mercurius, κηρύσσειν τοῖς ἀνθρώποις τὸ τῆς εὐσεβείας καὶ τῆς γνώσεως κλέος. Cf. Casaubon. Exercit. ad Baronii annal. ed. Francof.1605. p. 61. Baumgarten-Crusius de librorum Hermeticorum origine atque indole. Ienae1827.“

CATHEM. III, 17. Christus et influat etc....regat pietas] V. quidam D. in Miscellan. Observat. in auctor. vett. et recc. (Amstelod. 1733.) Tom. III. p. 320., quod Prudentius Spiritum sanctum in invocatione non facile omisisset, mutari vult: Spiritus et infl.... regat deitas; et conf. IV, 3. VI, 1. et de deitatis voce A. 838. Sed recte alius V. D. ibidem B signatus huic sententiae adversatur.

CATHEM. V, 1. Bene Daniel. Thesaur. hymnol. I. p. 132., quem editione mea iam absoluta accepi: „Ad incensum lucernae. Ut placet edit. Parmensi [a. 1788.], praeter Mss. Codd. auctoritatem id suadet libri Cathem. ordo, ut quintus hymnus intellegendus sit de Vesperis, in quibus sollempni more accendi lucernas Prudentii aevo mos fuerit: item Sirmond. ad Ennodium, Menard. in Observ. ad concord. regul. cap. 24, 2. Mabillon. de liturg. Gallic. II. p. 141 sq. hymnum ad accendendas in lucernario lucernas fuisse compositum decreverunt. In Fabr. et Gisel. edd.: ad incensum cerei Paschalis, quae inscriptio in editione Prudentii perversa, in hymnario ecclesiastico probanda.“

Ibid. v. 89. saxa loq.] Heinsius ad Ovid. Rem. Amor. v. 177. liquacibus coni. Male, ef. nos ad h. 1.

P. 22. n. cr. ad v. 147. leg.: ABRW.

CATHEM. VII, 1. lux],,Certum est in libris ecclesiasticis ubique inveniri dux, quae scriptura commendatur loco Matth. II, 6: et tu Bethlehem terra luda...ex te exiet dux, qui regat populum meum Israel." DANIEL. I. 1. p. 129. Male, cf. Cath. VI, 6. Evang. Io. VIII, 12.

Ibid. v. 6. leg. Nil pro Nihil. V. 7. uvidi in Rat. extare serius animadverti.

P. 48. n. cr. adv. 99. leg. A. 381. pro 37.

CATHEM. XII, 200. Gaudete quidquid gentium...Iam nemo posthac mortuus],,Non a re alienum esse videtur adnotare, quod multis sane iniecit admirationem, v. 201...208. huius hymni apud nos legi in Ambrosiano: A solis ortus cardine (XV. p. 21. apud Dan.) v. 5...12. Qui Ambrosio carmen denegant, facili negotio serioris aetatis poetam Prudentium imitatum esse autumant. Sed ipsis existit hoc loco quaestio quaedam subdifficilis. Ne dicam multis argumentis comprobari posse carmen esse verum Ambrosii fetum, optime quadrant verba: Gaudete etc. ad carminis initium:

A solis ortus cardine
Et usque terrae limitem

Christum canamus principem
Natum Mariae virginis.

Inde nihil dubito, quin Prudentius, celeberrimum episcopum imitatus, hymno de Epiphania Ambrosii verba ut aptissimam clausulam adiecerit." DANIEL. I. I. p. 125. Minime vero: hoc carmen ob eam rem Ambrosii non esse censeo, quoniam initium, quod indicavi, apud Sedulium (hymn. II. p. 148. edit. Gruner., p. 143. ap. Daniel.), et quoniam v. 5... 12. apud Prudentium leguntur, ita ut hic hymnus e variis partibus compositus mihi videatur. Prudentium D. Ambrosium imitatum esse inveterata quidem est opinio, quamquam, num hic episcopus eorum qui sub eius nomine feruntur hymnorum auctor haberi possit, VV. DD. haud immerito dubitant.

Satis enim constat, Ambrosii aequales tales hymnos sub ipsius nomine non laudare [Cassiodorus quod sciam solus (ad Psalm. 71.) talia scripsit: Hinc Ambrosius ille quaedam ecclesiae candela lampavit dicens: Veni redemptor gentium etc., cf. carm. X. ap. Daniel. p. 12.] et,,eos Ambrosianos dictos esse, qui in omnibus officii divini partibus magis quam in ecclesia Mediolanensi ipsa adhiberentur,“ vd. Gerbert. de cantu et music. sacr. I. p. 468. Quo factum est, ut in his carminibus ecclesiasticis sententiae quas vocant morales (cf. quae p. XV sq. adnotavimus) plures quam in aliis i. e. veteribus invenirentur, et ut eorum auctores poetarum aliorum versus nonnumquam ad verba transscriberent. Pauca tantum, quae ex Prudentio sumpserunt, commemorabimus: cf. hymn. XI. (apud Dan., p. 15.) et Cath. I.,

praesertim v. 30. Mentisque sompnum discute et C. I, 97., ubi poeta
lectionem Brev. Roman. (vd. Var. lect. ad h. 1.) amplectitur; v. 22.
23. Mucro latronis conditur, Lapsis fides refertitur et C. II, 16...
25.; hymn. Ambr. XVII, 8. (p. 24. ap. Dan.) Infunde nostris sensi-
bus et Cath. II, 57.; ib. v. 10. Patrem perennis gloriae et Cath. XII, 4.
Quod cum fratres ordinis S. Benedicti sentirent, XII hymnos ex Am-
brosianorum copia, quos ab ipso Mediolanensi episcopo confectos
censerent, elegerunt (cf. ed. 1690. Tom. II. p. 1215. 1220 sqq. Ger-
bert. I. 1. p. 81. Rambach. Christliche Anthologie I. p. 59. Bähr. die
christl. Dichter p. 38.), cuius rei Daniel. l. 1., qui omnia illa carmina
genuina haberi vult., rationem prorsus non habuit.

APOTHEOS. Inseram hic varias lectiones cod. Weissenburg. (sign.
Weiss.) sec. IX., de quo conf. Prolegom. cap. II. p. XLIII.

Praefat. antecedunt Versus de trinitate: Est tria summa
Deus, cf. p. 307.

V. 4. nescienter, v. 9. conserunt, v. 29. delegit, 47. fertilem.
Ap. v. 6. dele in textu comma post illa.

Inscriptio contra haeresin quae Patrem passum esse affirmat in
Weiss. cd. rubrica est. Idem cod. legit v. 13. formam, v. 18. Sed
tamen et Patr. est spec...fas sit, v. 20. glauco, v. 25. posset, v.47.
moderatum om. est, v. 78. deus fons, v. 97. quem, v. 105. Ipse,
v. 118. quocumque, v. 130. inspatiantem, v. 137. Subtrahite en
friget, v. 145. Ipse per Assyrias metuit, v. 152. Tripl. conc.] man. 1:
Quae triplici cantu, man. 2, sed aeque vetusta: Con triplici centu.
V. 160. actus a 1. man., quae lectio sine dubio Prudentiana est,
arțus a man. 2: v. 186. Etquis, v. 197. aut aeponae, v. 198. oli-
dam, littera s erasa, v. 199. scrutetur et exta, v. 201. hircosos
Cynicos quos sompniat, v. 216. Semifer et rectus, sed scotus in marg.,
v. 219. Quique, v. 221. Misimus, ut iam Cort. ad Lucan. III, 748.
adnotavit, sed v. 223. do in cod. extat, non deum, ut idem 1.1. male
dixit. V. 232. sursum, v. 248. Sive pater natus, ut edidimus; v. 260.
tendere sensus, v. 269. generaverit, v. 271. retro patri sed patre.
Pag. 61. v. 298. leg.: sago.

Cod. Weiss. exhibet v. 322. possent, v. 342. non sis, v. 360.
procellis, v. 372. numinis, v. 400. inergia erasa littera m, v. 417.
cognoscimus ihm, v. 419. Qui sis quid.

Pag. 65. not. crit. ad v. 457. corrig.: incerare 2A Heins. Ar.
Cod. Weissenb. legit v. 436. dĩ dš, v. 454. urbi ut A etc., v. 475.
Persefonae, v. 476. tracto, v. 493. signaret...signo, v. 507. credere,
non cedere, v. 523. arte pependit, sicut etiam Weitzius, quem l. 1. adde.

Pag. 68. not. exeg. ad v. 551. corrig.: ed. Menard. pro vd.
Cod. Weiss. exhibet v. 548. Suspectat, v. 560. excellet, v. 568.
adflatu, v. 577. pronuntiat, v. 594. fasta a 2. man., 1. man. fata. V.613.
lactantibus horis, v. 621. Hirquinum 1. man., 2. man, hircinum, v. 623.
sagittae, v. 628. velandam, v. 673. qua mai. negator, v. 684. ablui-
tura, v.702. purgamen aquai, v. 704. retexam, non retexens, v. 705.
relegam, [v. 724. ?], v. 767. uritis, v. 768. quodcumque iubetur,

h

v. 784. atquae Inferni, v. 793. deus ille sed istud, v. 837. Perspice,
v. 841. flabrali, v. 844. modulamine parcus, v. 857. desimili, v. 878.
Recidit, v. 880. gratia inundat, v. 895. Ingenitus, v. 919. quo parv.,
v. 923. Dicitur inloto. V. 938. Quid peccatorum...in illo, quem
codd. vett. ceteri omittunt, in Weissenb. extat. V. 941. Concideret,
v. 970. quid filius esset, v. 986. hebdomade, v. 1010. fingas, v. 1034.
fabro, v. 1051. 52. utraque...specie, v. 1077. reddat, v. 1084. te-
tra sepulcra.

—

HAMARTIG. V. 29. ac viguit leg. Weitz. V. 290. (p. 91.) leg.
stamine pro flamine. V. 334. (p. 92.) leg. adumbrata pro abumbr.-
Pag. 96. not. exeg. ad v. 476. leg. facto pro factis. Ham.
v. 555. leg. qui decrepito, non quid.

-

Pag. 100. not. crit. ad v. 623. corrig.: V, 10. 60., ubi X, 10.
male scriptum extat.

Pag. 108. not. exeg. ad v. 930. post. Theod. Aurel. add. : II, 36.
PSYCHOMACH. Praef. v. 47. fertile Weitz. exhibet.

not. crit. ad v. 53. post Heins. add. Arev.

-

P. 113.

Pag. 114. not. crit. ad v. 105. leg. sorde, non sorte: et verba
fort. fuligo dele, cf. Proleg. cap. I. not. 71. pag. XX. Rūbigo vulgo
etiam apud Martial. (Epigr. II, 61, 5.) legebatur: Uteris ore aliter
nimiaque rubigine captus, ubi nunc edd. aerugine exhibent.

Pag. 118. not. crit. ad v. 233. leg. laeta pro laetus.

Vers. 368. Weitz. Dispuit legit, neque dubito, quin haec scri-
ptura Prudentiana sit, cf. p. 82. Improbo autem distruendi verbum,
quod Heins. ad A. 445. all. v. 528. 529. eiusdem carminis et inscri-
ptione de ponte Salario A NEFANTISSIMO TYRANNO TOTILA
DISTRUCTA defendi vult, quia alibi non invenitur; nam Sueton.
Calig. 41. distructis et instructis pro loci dignitate pluribus cellis
codd. distinctis praebent.

Vers. 842. qua corp. Weitz. legit. - Vers. 878. recisum] Cod.
Puteamus recisos; quid, si in hoc verbo recisum est latere censeas?
Cf. de copula iterata A. 112 sq.

CONTRA SYMM. I, 81. Degere sueta Gifan. 1. 1. Weitz. Not.
exeg. ad v. 102. Hellespontiacus pro Hesp. corrig.

Pag. 145. not. crit. ad v. 223. post exhib. verba alii proban-
tur. add. Pag. seq. not. crit. ad v. 233. post Gis. add. Heins.

Vers. 395. donet recepimus ex opt. cdd.; fortasse sunt, quibus
etiam denset placeat.

Pag. 153. v. 497. solito corrig., et cf. S. II, 309 sqq.
157. not. crit. v. 630. leg.: Ald. Gis.

-

Pag.

I. Vers. 40.

-

CONTRA SYMM. II. v. 6. not. exeg. leg. Ep. X. pro
imponere monstris Weitz. legit. Vers. 48. Cod. R ceteris prae-
stantibus adsentiens convaluit exhibet. — V. 263. dispex.] Cf. Plaut.
Cist. IV, 2, 25.: hoc age, ad terram aspice et dispice. V. 1006.
not. exeg. leg. Mart. mense agebatur, ubi.

-

-

PERISTEPH. IV, 77. (pag. 220.) dele verba cui Pr....dedicat.
V, 1 sqq. Cf. p. XII. not. 42. In Breviario Romano v. 4. vin-
centi pro Vincenti extat et Georg. Cassander (Hymni ecclesiastici...

cum scholiis etc. Colon. 1556.) de ea lectione haec adnotat: „Hae
clausulae ad quemlibet martyrem accomodatae, quare necesse est, ut
haec dictio Vincenti", quae apud Prudentium vocandi casu a recto
proprii nominis Vincentius posita est, hic in dandi casu a recto par
ticipio vincens inclinata intellegatur." Vd. Daniel. 1. 1.

P. 137.
Pag. 270. not. crit. ad v. 719. adde post T3rr.: tristi cet.
Pag. 289. not. exeg. ad v. 215. corrig. Prudentius...descripsit.
EPIL. V. 17. aula Am Weitz., bene: cf. Fest. p. 20. ed. Lind.
Plaut. Aulul. IV, 2, 10: si quis illam invenerit aulam onustam auri.
Rud. I, 2, 47. Quinct. VII, 9, 4.

Pag. 225. not. exeg. ad v. 50. leg. Ev pro ¿v.

Cetera, quae non sunt magni momenti, facile emendabuntur.