Obrázky na stránke
PDF
ePub

natio.

mu,

fultum, Syllabarum Annominationem vocamus. Verum Alli- Syllabar☎ teratione quæ ternatim, vel quaternatim pofitis dictionibus, Annomiiucundius adfonat,ab ipfis literis, à quibus affultus ille fit artificiofiffimus, Græcè, quod fieri Latinè minus feliciter poterat,nominauimus. vt ab aaa Alphacismus;à ccc Cappacifmus; Alphacifà ddd Deltacifmus,atq; eodem in cæteris modo. Quibus vo- Cappacif cabulis ea tantum local indicauimus,vbi ter ad mi mus. nus Alliteratio ipfa blandius,vt dicebam,alludat; quod ibi au Deltacım res magis intentæ fint Nam cùm binatim confonant, Allite- & fimilia. rationis folo vocabulo contenti fuimus. Atque in hac ipfa re Alliteratio afferenda, audacter à nobis factum non ignoras, Contarene doctiffime: quippe qui nihil Grammaticorum ferulas veriti, quæ ifti,vt vitia,vitanda tanquam fcopulos. præciperent,nos lotacifmum, Mytacifmum, Lambdacifmum, Homeopropheron, Difpropheron, Polyfigma,vel cuiuslibet literę affiduitate repetitam,vt Sale faxa fonabant;&c. Cafus caffandra canebat: ad fummum artificium,atque diligentiam Maronianam refera mus.quæ itidem à nobis, fuis tamen locis, reddita,laudabile carmen noftrum, ac Maroniano fimile efficiant. De quibus omnibus plura etiam tecum coram,& in co libro, in quo perfe &tum Poetam inftituendum fufcepimus. Hæc aute hactenus, non quo te doctiffimum docerem, fed vt per huiufmodi epiftolæ munus,huiufce noftræ Virgilianæ editionis,& noftroru Scholiorum ftudiofis vtcunq; ratio conftaret. Quoru etiam folidam gratiam, fi qua modo confecutura nos foret, tibi omnino deberi,& petimus, & rogamus: quo non modo confilii huius non abiiciendi hortatore vfus fum, fed etiam perficiendi confiliario,& liberalissimo adiutore. Nos vero iam omnium fortunas fuperafle videbimur,fi ea,quç fecuti fumus, quæve te velle videbamus,tibi affecuti effe videamur. Omně omnino operam dedimus,vt,fi vnquam alias, nunc maxime Mato nofter (quod & olim egregius ipfius admirator aclaudator Cæfar Auguftus promiferat) laudetur,vigeat, placeat, relegatur,ametur. Etiam atq; etiam vale; & me,vt facis,

ama amore illo tuo fingulari. Venetiis

Kal.Mart. MDXXXIX.

[blocks in formation]

ORVM quæ mente animoque concepimus, omnis noftra expofito fit aut Oratione quæ numeris,quiGræcè pugi dicuntur,ita compofita cft, vt erg fint, quæ & sogle Græci, Latini Verfus, Carmina, & Modos vocant: aut foluta hac lege libera fertur, quam Projam vocamus, quan promiffam. quòd procedentem nulla compofitionis neceffitas ad eandem legem retorqueat, atque conuertat. Quanquam & hæc fuis nume is, incerta tamen lege,in claufulam decurrit. de quibus in Ciceronis Indice plenillime difputauimus.

Rurfum cum quid exponimus iuxta Platonis diuifionent, aut Narratione vtimur, ipfe ἁπλῶ διήγησιν, vel Alg παγίελιαν TT nominat) vel Actione,vel Mixto.

Narratio eft omnis oratio, qua aliquid effe, aut non effe; quaque quid,ac quale fit,vel non fit, refertur. quales funtomnes Difputationes,& Hiftoriæ fiue rerum geftarum,fiue fiAtarum.in quo genere fola apparet authoris perfona Hune Charactereminyak, id eft Narratiuum, vel Expofitiwum vocant Grammatici: feudoku Cuius generis exempla funt,vt nunquam à Poeta noftro difcedamus, Virgiliana Idyllia Bucolica;quorum initium eft,

&,

& tres

Sicelides Mufa paulo maiora canamu!s. Prima Syracofio dignata est ludere versu. libri Georgicor.& prima pars quarti,vfq; ad Ariftæi fabulā.; Actio auté tota eft in Imitatione cum autor fermonem omine in perfonas cöfert,à quibus res agi videntur, no narrari. quo genere fcriptus Ciceronis Cato,&: Lælius: item Tra goedia omnes, & Comedia, & Virgilii Poematia Bucolica quæ incipiunt,

Tuyre tu patula recubans fubsegmine fagi. Dic mihi Damota:cuium pecus?an Melibœi? Cur non Mopfe boni quoniam conuenimus ambo. Quote Mori pedes?an, quò via ducit,in vrbem? Græcipualny appellat.a. agere dicitur. Vbi vero autor & fuam perfonam admifcet, ibi genus Comune,vel Mistam: Gracis κοινὸν vel μικτὸν,vel δὲ ἀμφοτέρων quo genere fcripta eft Aneis; extrema pars quarti Georgic. & Poemata Bucolica,

Forme.

Formofum paftor.
Prima Syracofio.
Paftorum Mufam..

Nam & poeta illic,& introductæ perfonæ loquuntur. Præterea,quia eorum quæ tractamus,tres funt qualitates, qualitate negociorum, & perfonarü,fingulis finguli fui Cha racteres funt adinuenti.

humilis, quo humilia tractantur, vt Bucolica: in quibus & humiles perfonæ humilibus quoque fententiis & comparationibus vtuntur.vtuntur & verbis:vt,

Atque humiles habitare cafas,& figere cernos.

In Mediocri verfantur Georgici libri illi, vt Lactantius Fir mianus appellat,emendatiffimi:quia Didafcalici funt.vnde & illic Tefta verbum mediocris Characteris eft; & fententiæ,figuraq; omnes mediocres funt: quas tamen (vt fcribit Horatius)

Virgilio annuerunt gaudentes rure Cemena.

Grandiloquo, magnumque fonanti diuina Æneis confcripta eft. Quare & in ca humilitatis vitandæ caufa Poeta ait, Pendent lychni laquearibus aureis: ne lucerna diceret. Quan quam incidit interdum occafio,vt Bucolico quoque carmino res paulo grauiores tractentur. Quod quia contra legem Bucolici Characteris effet, iccirco poetam præfari licentiæ VCniam oportuit. ait enim,

Sicelides Mufa paulo maiora canamus.

Sunt præter prædictos, Styli dicendi quatuor exgès, id eft Copiofus:Bexis,id eft breuis:oid eft Medius:quem & Siccum quidam è noftris appellant: & quartus apes,id eft Floridus & Amonus.

Addit infuper Auianus apud Macrob. Saturn.5.cap.1.Ma. turu Grauem, eique contrarium Ardentem Erectum & Infenfum.in quibus omnibus Maronem excelluiffe, prolatis teftimoniis probat:quæ illic,etfi, pauca, interea legifle contentus fueris; nihil hic fuper ea re diligentiam requirens no ftram; qui de Hexametri Virgiliani figuris, deque eius ratione metrica potiffimum accedimus

[ocr errors]

ad fcribendum.

V

DE HEXAMETRI ORIGINE ET COGNO-
minibus. CAP. II.

ERSVS Hexameter,qui & Latine Senarius ex eo dicitur, quod fex habeat dimenfiones. è fex enim pedibus conftat:iifq; olim Spondeis omnib.ex quo & Spondaicus μoven-paling dicitur. Qué & Pythium ideo appellatü ferunt, quod, cum Apollo Pythona ferpentem Delphis in matris vltionem interfecturus,arcu intenderet, accole primum terrore deieeti, vel Nymphę potius, (vt fcribitFortunatianus)cu hoc tune primum compofito ex fex Spondeis carmine, fic animarunt: In-Пang--in-- Iloud-in--Handy-- Deinde rei fucceflu lætæ, eundem verfum concitata voce è fex Iambis inclamarunt, Την Παιάν υ-την-Πατάκι-την-Παράνυ- iota (cilicet in in, & που in Ilad,eifdem fyllabis, diuerfa ratione modò productis,mo dò correptis. Carmen,etiamfi mendofum,& fabulam refert è pluribus Athenæus. quam & pollux attigit apud Græcos, & apudnoftros Diomedes, loco tamen corruptiflimo. Sed & Terentianus his verfibus:

"Hexametros tradit genitos duo prima vetuftas: Herous ille eft,hunc vocant lambicum. Nam pedibus fenis conftare videmus vtrung, Diuerfa quanquam lex fit ambobus pedum. Additur hac gemino non abfona fabula metro, Seuverares eft fecret authorem fides. Cum puer infeftis premeret Pythona fagittis Apollo, Delphiciferuntur accola Hortantes acuiffe animum bellantis,vt illos Metus habebat,aut propinqua adoria. Tendebat geminas panida exclamatio voces, Γη -- Παραί in -- Ilayan-in--anal. (Spondeisillum primōnātām cernis sex) ex parte vocês concitās lātī dābānt, την Παιαν υΐηι-Πααί υ-την-Παιαν να et hinc pedum tot ortus eft iam bicus. Beda vero refert Pythium ante Homerum ideo dictum,quod

[ocr errors]

v

Apollinis Delphici oracula illo funt metro edita. puto ego refoluta Spondei altera fyllaba fine damno temporis, Dactylo quoque fufcepto in omnibus locis indifferenter,præterquam in nouiffimo; vnde & Dactylicus appellatus. à quo hunc primum omnium redditum ferunt,

Συμφέρετε περὰ οἰωνοί, αἴθη ἢ μέλισσαι.

Quod longe ante factum eft,quàm Pherecydes Syrus profam ex verfu traxerit difloluto,tempore Cyri regis. Dicitur & Deliacus, ab Apolline Delio: quia hoc genere carminis Phemonoe Apollinis vates vaticinata eft "Equoq; dicitur,à confequentia, vt Græcis placet, ὅτι τὰ ἐφεξῆς τοις πρώτοις έπεται : vel à contextu verborum. Herous deniq; vel Heroicus, quia gefta virorum fortium,hoc eft pawv, vt Herculis, Achillis, Hecto ris, Vlyffis, Æneæ,& fimilium, Homerus primus hoc carmine celebrauerit. Vnde Horat

Res gefta Regumque, Ducumque, & triftia bella,

Quo fcribi poffent numero,monftrauit Homerus. Alii dicut,quod vecuftiffimus fuerit hic verfus. Heroica enim veteres maxime antiqua dixerunt. Alii,quia Heroo pede præcipue conftet,qui Dactylus eft. Nam & proprie Heroicum metrum dici tradit Mallius,quod poft quinque Dactylos Spondeo clauditur:vt,

āt tuba -votcrribi-vu lī soni-tū pröcül vv-arë ci-vu

[merged small][ocr errors]

Et fane cum ex omnibus Spondeis verfus Heroicus (vt dicebamus) primum fit conftitutus: huius tamen exemplum vix extat tam apud Græcos, quàm apud Latinos. At vbi Spondeus,refoluta pofteriore fyllaba, Dactylum fine aliqua tempo ris iactura, æqualium partium dimenfione, in focietatem per omnes regiones indifferenter affumpfit, retenta fibi propria nouiffima,hac lege vt eam Dactylus nunquam inuadat; aflignataque eidem Dactylo proxima, ita vt eam Spondeus ipfe, quam rariffimè ineat,id que caufa tantum veteris poffeffionis teftificandæ fuæ, ne penitus de eo loco deceffiffe videretur: tantum placuit tarditas Spondei, Dactyli celeritate temperata,vt non nifi hæc forma Dactylica Senaria, vt perfectiflima, in vfa

manferit.

« PredošláPokračovať »