que locis inferere ftuduimus. qua in re non poenitendam nobis. vel potius toti reip.operam nauauit Io. Eccardus, adolescens induftrius. Hoc etiam monendus es lector,locos quofdam in veraque editione fuiffe mancos: cuius generis eft poftrema periodus in Secius:quam tertia editio iam fatis mutilatam truncauit infuper coniunctione vt. Teftimonia ex auctoribus hinc inde adduEta, plerunq; ad fontes emendauimus; finæuus ineffe videretur. Non femper tamen id præftare licuit.præfertim filocus no liquido indicatus effet,tempusve aut libri nos deftituerent. Sed in eiufmodi locis diligenter cauimus ne de malis peiora faceremus.Obferuauimus etiam Erythræum nonunquam diuerfos codices fecutum fuiffe; præcipue in Lucretio.in quo etfi Labini nobis fcriptura magis interdum artidebat, suãţamen Erythræo lectionem confulto reliquimus. Talis etiam eft Columelle verfus in Scilla; cuius hçc in Rob.Stephani codice fcriptura videtur effe verior. Et fcilla:hirfuta fapes nunc horrida rufco Prodit. Sic etiam Sereni verfus,quem in Vltra citat, rectius mihi quidem legi videtur in editione Roberti Conftantini, Curaque nil prodeft,nec ducitur vlla cicatrix: in capite De vulneribus ex re dubia curandis. In Ouidiano certe verfu, qui citatur in Triplex, pro Caufa nãg (ex quo tertia editio mendofius fecit Caufa namque) fribendum eft Causaruma, vtin Aldino etiã codice impreffum eft, Trist.lib.2.Sidonii locu,qui allegatur in Peplu,alii quib. otiú erit,quærere poterunt; itidéq; alios quibus remedium à nobis afferri non potuit.Pręterea notandu,non pauca fecus in Indice atq; in contextu legi; nonunquam fpeciofius,interdum tamen etiam abfurdius. Quadrupedante fane non ad nominatiuum ungula pertinet, fed ad ablatiuum fonitu. In fcriptura etiam quarundam vocum cum exemplari fepe variatum eft,vt auctor,author, autor: Afconius & Afcanius (vtrunq; in grammatici nomine) Saluftius & Salluftius, Silius, Sillius, & Sylius: Silis & Sylis,inTigridis nomine.Sic in Horatii & hirudinis nomine, & aliis nonnullis, fæpe cum eodem exemplari neglecta eft afpiratio:& contra Helius, cum eodem fcriptu pro Alius. Eodem modo in ferie alphabetica inuenies MOECENAS,quum verior fcriptura fit MAECENAS. Similiter I & Y,in medio vocum mifcuit; itidemq; Æ & E,vnde factum vt Abydi legatur poft Abibit: Phaacum Phedra poft Phafim: iuxta vulgaris pronunciationis confuetudinem. In Italicis vero, iis præfertim quæ cognitionem noftram fuperabant, fi quãdo in exemplarib. effet difcrepantia, primæ editionis veftigia fecuti fumus

vtin

vt in Turbine, cum prima fcripfimus refolo,vbi alteræ duæ haber refolo, itemq; in Vincula,cum prima & tertia retinuimus fartias, vbi fecuda finer fcribit fatias. Sic in aliis. In numerorum indicatione hoc obferuauit Erythræus,vt fi vnius vocabuli duo exépla ex eadem pagina defumpta eflent; in pofteriori, om fla pagina mentione,verfum duntaxat indicaret cuius compendi tum alia paflim exempla inuenies,tum in Vinclis. Si vero in his aliisve te fallat paginæ aut verfus index,ad comites voces erit confugicndum,aut de fortuita numerorum commutatione facienda coniectura:quo modo fæpe permutantur 6,9,0: 3,5,7. & in fequéte interdum pagina inuenitur quod in præcedente quæritur. Decades etiam & hecatontades nen raro aliæ pro aliis per impru dentiam ponuntur. Literis verò iftis, N.tr.1,fignificatur Nonius Marcellus tractat. 1. fic N.v.inferere, Nonius in verbo Inferere.

Infuper hoc animaduerfione dignum, quod in pofteriore Indicis parte diuerfam inftituit methodum. Quum enim in priore voces plerumq; nudas ponat, cum paginarum & verfuum numeris: in pofteriore nunc epitheton,nunc alium communis aut poetica phrafeus comitatum illis addit, quæ conficiendoru Indicum ratio eft concinnior,& fructuofior.nonnufquam vero & prolixiorem difputationem interferit. Sed inuenies etiã in quibus eruditiffimi viri dictata no abs re in dubium voces:vt quum in Vlyffi, nominatiuum Orpheus, & vocatiuum Orpheu à poetis diffyllabus per fynizefin vfurpari fcribit: (perinde ac fi hoc cótra morem & normam fiat) & Tartarei trifyllabas.Sic controuerfia non carent quæ in Sera præcipit. in Ciceronis certè loco malim cum Morelio & fera Pijtrix.nulla enim feri motus in Gręco tex tu fit mentio: & aliquanto ante ibidem præcedit, Andromedam tamen explorans fera quafere Piftrix pergit:vbi Aratus habet,μiza xns.ex quo etiam loco difcis, Erythræum pro Andromachaibidem fcribere debuiffe Andromeda. Similiter in etymologiis, & Græcorum vocabulorum deriuationibus aut expofitionibus nonnufquã certiores rationes defiderabunt accurati talium rerum indagatores. In Vilem,fecunda fafeli fcriptura Gręca,quoí•,legitur etiam apud alios: Φάσιλον autem,& φασίκλον no reperi. In Viola quoq; compofitum μsλavior fufpicione non caret; &prox,quod apud Theophr.interpretantur violam matronalem, quidam non immerito fcribendum cenfent angiov. Habuit tamen fortaffis Erythrçus fuas rationes:& fieri poteft vt aliis fatisfaciant quæ à nobis penitus perfpici nequi

erunt.

Vale.

VENETVS I.C. FRANCISCO CON

TARENO, M. ANTONII F. AMI-
corum optimo S.P.D.

T Patauii, quum iuri ciuili operam daremus; & Venetiis, vbi iam à prima ætate coniunEtiflimè viuimus: quum tecum fæpe,vt fit,illius mei confilu rationem conferrem, quo iam annos multos, noctes diesq; efficere contendimus, quò in promptu habeant studiosi, & quibus verbis,de quacunque re dicere aut fcribere cogitet, id copiosè & ornatè eloqui poffint, & res ipfas, quas eloquantur,quàm prudentiflimè ac fapientiffimè inueniant: non modò tu quidem me de altiffimo gradu cogitationum mearum non deiecifti; fed egifti ita mecum fæpius vtiam defperatam tantam prouinciam cogitantem deferere, in priftino confilio confirmares:præfertim quum intelligeres,ad eam conficiendam me iam in vniuerfos,cùm Græcæ,tum Latine lingue optimos quofq; authores, locuplet flimos indices comparalle. Et quia animaduertebas adid opus,quod magnum omnino,atque arduum conamur, non modò fummos animi corporisque labores afferri oportere; fed etiam magna vi pecuniarum,ad eos fumptus incredibiles faciédos, quos vix dum inchoatus labor à nobis exigeret, opus effe: reuocafti ipfe me fæpe ad inftitutum negocium,iam perficere incipientem timere;atque abiectum ahimum his verbis amantiffimis ac honorificis fubleuafti: O praslaras,inquis,cogitationes tuas mi Erythrae:quibus Herculeaquadam audacia orbem literarum aggreffus, authores à tot terrificis monftris vindicare non definis; Latinam ac Gracam linguam in eum vfum proferre contendis, qui olim mediis Athenis, media Roma natis effet. Noli tibi tantum gloria inuidere, fed in eo quod coepifti perge; cùm tu omnibus ftudiofis tantum profuturus fis, quantum poft homines natos alius nemo, fi modò tuos labores nobis non inuideris. Sequetur te tanti immortalis gloria facti, eft enim i un deser zav. Nec te quafo deterreant fumptus, qui futuri funt,incredibiles. Euicifti profectò ( mihi crede) euicisti magnam operis partem,tot fideliffimis indicibus comparatis, fi bene tus

confilis

Ita

confilii particeps fum: quem focium,ac miniftrum haberes; ni dolor hic pedum, atque manuum, denique totius corporis me perpctuò malè haberet. Sed huiufmodi praclara cogitationes,vt tuus inquit Poeta,imò nofter, non fine deorum numine eueniunt. que aderit derepentè tibi Deus aliquis improuifus, qui tuos fumptus tam vtiles futuros omnibus fuftinebit. Interea autem,vt de me tibi denuo pollicear: nihil eft in re mea familiari, qua fatis temui fumus,quod malim meum effe, quàm tuum. Quibus verbis & aliis reuocatus, opus refumo; ad incudem tedeo, magnis vigiliis,ac laboribus vrgeo, omnia affidua opera perunco, oditionem denique orno,non cam quidem, quam fupra loqueba mur,fed certè authorum omnium cùm Gręcorum,tum Latinorum, atq; in eos Indicum certiffimorum:vt illis ita defcriptis, & facilius ad rem noftram perficiendam vtamur,& habeant interea studiosi, dum libri illi noftri maturuerint; quo leniant ipforum,vt ais, defiderium. Quibus fortafle Indicibus (abfit inuidia verbo)non minori compendio ad eloquentia perueniant (fi modò ftudiosè,& quada indagatrice folertia euoluat) quàm fi commentaria noftra fumma (vt volumus) arte ad inueniendu dige fta,exactiffimeq; perfcripta leg flét:& vel hinc quid fpei noftrorum laborum futurum fit,facilè intelligant. A Virgilio itaq; Po etarum fummo aufpicari malui, qp maximè in manibus omniu diuinus vates meritò effet.quod co libétius feci, quòd intelligerem te huius lectione plurimum delectari. Tibi igitur amicorum antiftiti,patricio Veneto, Venetum Virgilium Poetarum fa cilè antiftite, Venetus ego nuncupo. At quæ ifthæc,inquies, alienę rei nuncupatio? Facit fanè veterum authorum caftigata recognitio,vt,dum vulnera,quæ vel à librariis imperitis, vel à Grária ticis audaculis acceperint,coducuntur; contractasq; per tot fecula affidua imperitorum cotrectatione veluti maculas eluimus Qua Eryatq; detergimus:nefcio quo pacto libri ifti renafcantur,liberiqi thai ditinoftri fiant,quafi iure quoda adoptionis.Hanc igitur Poetæ u- gēria in has audia tibi mitto,atq; ita ftudiofis omnib à te mitto. In qua Virgilisedi non modò id diligenter opera dedimus,vt chartarum ratio cum tione praftinoftro Indice optimè congrueret, verùm lectione ipfam ita interpunximus,ita reftituimus, vt fepe fententiæ,quç alioqui iace- Emendatio rent, quæq; deprauatæ effent, & in maieftatem priftinam con Orthografurrexerint, & genuinum nitorem receperint. Orthographiam phia. receptiorem fecuti fumus. Voculationes,atq; apices aliquot di- Syllabarum Ationibus idoncos infcripfimus. Syllabarum autem licentiam, licentie

terit Diftin

&10 le&tiois.

Voculatiões.

fuum.

ratto.

Imitatio
Parta.
Figura.

Menfus ver fi quando ea Poeta vtitur, (vtitur autem perfæpe) verfuum item aliquot dimenfionem paulò obfcurioré,productionis aut correptionis notis, veluti digito,demonftrauimus:vt, quæ antea diligentiflimus lector, idemq; doctiflimus vix animadvertere poffet,nuno pueri,etiam rudiores,nullo negotio vel conniuentibus Scholiorum oculis & cernere valeat,& obferuare. In Scholiis verò ita verfati fumus,vt Poetę now, Theocritiã fcilicet in Bucolicis,in Geor gicis Hefiodica, Homericamq; in Æneide, item Lucretianam, ac aliorum monftraremus. Figuras s dižews, j Algrotus non Colores Rhe præteriuimus. Artificium item Rhetoricum accuratè fuis nominibus,veluti coloribus,diftinxinus. Semiuerfus, & vertus, Scriuerfus eiq; finguli,bini,terni,& fi qui plures aliquoties iterantur,vbiid verfus fiat fideliter indicauimus. Idem præftitimus in locis aliis alia raLoca fim tione fimilibus,aut diffimilibus coga quofcendis. Vocabulis recen lia&difitionibus aliquot vetera locorum nomina, aliarumque rerum illuftrauimus; locis plerifque obfcuris lucem attulimus. nihil ab Vocabula antiquis,aut recentioribus expenfum,omifimus.lectionis vari

icerati

milia.

recentiora

antiquis reddita.

Loc illu firati.

etatem ez vetuftoru Grammaticorum& codicum fide,afterifcis pręnotauimus. Iam plura huiufmodi commemorare prætereo, illic tamen non præterita. Sed vnum illud potiflimum addam, quod fummivatis artificium, Virg lianique verfus numerofitatem, cuius folus Poeta hic appriniè ftudiofus fuiffe videtur, ita Artificii, quandoque expendimus,vt facilè intelligamus,quàm veriffimè numerofi- de eius emendauiffimo Georgico carmine dictum fit.

Lectio va

ria.

asg, Virgi

liani car

Virgilio annuerunt gaudentes rure Camœna. minis. Qua in re noua præftáda, nouis etiam vocabulis opus fuit: quoAlliteratio rum abs te, ceterisq; doctiflimis veniam mihi dari poftulo. Alli

terationem enim placuit nominare, quòd è literarum allufione conftet,eam figuram,fiue ornatus condimentum, quo frequentiffimè Poeta vtitur,quum aut Lenitas,aut Afperitas,aut Obtufio,aut Exibilatio rei,de qua agitur, aptiffima quæritur. Ea autem fit (quod tu optimè omnium nofti) quoties dictiones continuatæ vel binæ, vel ternæ,vel quaternę ab iifdem primis literis incipiunt, vt:

Et fola in ficca fecum fpatiatur arena.

&,

Stat pecus omne metu mutum: muffant iuuenca.

Sed quia nec inconcinna illa literarũ allufio eft, quum ex interAlliteratio uallo dictionis vnius adfonat: cam Alliterationem ex interuallo ax interual- confueuimus appellare. At verò quum continuata dictiones, aut ex interuallo,fibi inuicem iifdem fyllabis confonat: cum al

lo.

fultum,