lers

75

mercaturam exerce, & diligens perlustra omnes orbis partes, ne sit alius peritior

applausisse corpulentos Cappadocas in duro pegmate. Gc

stiti. Jam triplex, jam quad80 ruplex, jam decuplex mihi provenit in plicam. O Chry

aliquando victimarius, id est, Sacerdotis minister ad mactandas victimas.

75. Vende animam lucro] Concludit Persius, ergo post hæc omnia quæ dixi adversùs avaritiæ sordes, si tamen lubet, huic lita, & vitæ etiam periculo divitias congere, per fas etiam & nefas.

Mercare] Longinquas mercaturæ causâ per mare per terras peregrinationes institue, ut dictum Sat 5. ver. 155. & sequentibus. Ibid ver. 137.

Verte aliquid, jura, &c.

Excute solers omne latus mundi] Peragra totum orbem, omnes orbis angulos scrutare, ut merces novas & aliis irrepertas compares & huc advehas; & sic ditescas brevi. Solers, quasi solus in arte præstans & callidus.

76. Ne sit præstantior alter, &c.] Nec sit quispiam te peritior exercendi mangonii, id est, coëmendi mancipia, & benè curata saginataque cariùs vendendi.

77. Cappadocas pingues] Vetus Scholiastes explicat de gladiatoribus; sed cùm ipso textu reclamant & refragantur viri doctissimi, & venalitiosè Cappadocia servos intelligunt, robustos quidem & grandes. Cic. post reditum in Senatu. Cappadocem modò abreptum de grege venalium diceres. Horat. lib. 1. Epist. 6.

Mancipiis locuples eget æris Cappadocum
Rex.

Porrò Cappadocia est Asiæ minoris regio, cujus populi id peculiare habuerunt, quod servitutem libertati prætertulerint. Nam à Romanis libertatem deprecati, illis permittentibus, Ariobarzanem Regem elegerunt. Vide Alex. ab Alex. lib. 2. cap. 27.

Plausisse] Legunt alii, clausisse: alii, pavisse, id est, benè curâsse & enutrivisse, ut faciliùs emptores inveniant pingues & corpulenti. Attamen amant doctiores, & retinent plausisse, ambiguâ quidem sed eruditâ significatione, & ingenio Satirici nostri satis congrua. Itaque plausisse, vel est palpâsse manu servorum venalium membra, ad ostentandam empturientibus bonam corporis habitudinem ac nitorem: vel servos laudando & applaudendo incitasse ad saltandum ex consuetudine; imò & patrio more cantandum, quo pateret illo. rum agilitas & industria. Vide infrà. Item Juvenal. Sat. 1. ver. 111.

Catasta] Locus erat in Romano foro, ubi venales servi exponebantur; ἀπὸ τῶ καλαςάναι. Propert. lib. 4. Eleg. 5.

Aut quorum titulus per barbara colla pepen dit,

Calati medio cum saliere foro. Item catasta, lignea erat è tabulatis machina, in qua vincti prostabant servi venales. Martial. lib. 9. Epigramm. 60.

Quos arcana servant tabulata cataste. Meminit & Plin. lib. 35. cap. 17, & 18. Similis huic erat ferè catasta illa, in qua Martyres torquendi extendebantur: quod referunt passim martyrologia.

78. Rem duplica Per usuras opes adauge. Horat. lib. 1. Epist. 6.

Mille talenta rotundentur; totidem altera: porrò

Tertia succedant, & quæ pars quadret acer

vum.

Feci] Respondet per prosopopæiam avarus; non tantùm duplicavi, sed foenus fœnori addens, & fœnoris fœnus accipiens, rem auxi ter, quater, decies.

79. Decies redit in rugam] Metaphora ducta à vestibus quæ corrugantur propriè & plicantur; seu quæ in plicas & rugas contrahuntur. Unde per similitudinem multiplicari opes dicuntur, dum nummis nummi accumulantur, & accrescunt.

Depunge] Metaphora à libra in qua certum pondus indicatur & notatur punctis. Sat. 5. ver. 100. Certo compescere puncto n scius examen. Legunt alii, depinge. Sensus utrobique idem est: statue, præscribe, quem opibus augendis & multiplicandis modum ponam. Ironicè hæc in avaros hydropicis similes, de quibus dictum,

Quo plus sunt pota plus siliuntur aquæ. Et Juvenal. Sat. 14. ver. 139.

Crescit amor nummi, quantum ipsa pecunia crescit.

Ubi sistam] Allusio ad Chrysippi præcep tum, qui, ut Soriti respondeatur, sistendum in una è propositionibus, aiebat. Vide infrà.

80. Chrysippe] Hic Stoïcus fuit Philosophus Zenonis, vel, ut volunt alii, Cleantis Discipulus, vir acri ingenio in Dialectica excelluit: quoties contra Cleantem disputârat, solitus dicere, fortunatum se adversùs omnes, præterquam adversùs Cleantem: adeò vero superbus ut Ptolemæi Regis amicitiam aspernatus sit, & jactaverit de se, non esset Porticus, nisi esset Chrysippus. Ex effuso risu

356

mortuum nonnulli tradunt. Diog. Laërt. lib. 7. Cic. 1. de Natura Deorum.

Inventus tui finitor acervi] Adunaton, ut vult Casaubonus, id est, ô Chrysippe, si potes præscribere, qua in propositione Soritis quiescendum sit potissimùm; si, inquam, id inveneris, & finem certum infinita propositionum congeriei statueris, tum ego meæ cupiditati & avaritiæ terminum inveniam; id est,

nunquam.

Dum cadat elusus ratione ruentis acerci. Exemplum Soritis est apud Ciceronem Tuscul Quæst. 5. n. 45. ubi solum honestum esse bonum sic probatur per quinque gradus: Quiequid est quod bonum sit, id expetendum est: quod autem expetendum, id certe approbandum: quod verò approbaris, id gratum acceptumque habendum: ergo etiam dignitas ei tribuenda est: quod si ita est, laudabile sit necesse est: bonum igitur omne laudabile. quo efficitur, ut quod sit honestum, id sit solum bonum. Et 1. de Natura Deorum, si Dii sunt, beati sunt: si beati, virtute præditi: si virtutis, & rationis erunt capaces: unde concluditur illic, Dens esse hominibus similes: quod ibidem refellit Tullius. Et certè nôrunt omnes Soriten non tam esse argumentationem legitimam, rectam, certam, quàm argutiam, & cavillationem.

Ex

affectat 10, 209

affectu 8, 161

afferre 4, 85

agnoscendus 8, 206

afferri 5, 144

affers 6, 167

agnoscit 10, 234

237

affert 6, 609.

agnosco 8, 26

admota 10, 149

9, 91.

14, 78

agnum 2, 123

admotaque 6, 496

afferte 6, 416

agrestem 13, S9

admoto 8, 82

affertur 5, 87

agri 3, 141. 14, 159

admotum 6, 426

afficit 7, 85

172

12

admovet 10, S29

affirmat 6, 58

adoperta 8, 145

Eneam 1, 162

affixa 10, 133

adora 6, 47

Æneas 5, 139

adorandæ 13, 148

ænigmata 8, 50

adorant 14, 97

Æoliis 1, 8

aqua 4, 71. 8, 177 æquales 3, 177

æquo 13, 11

æquor 1, 81 æquora 12, 75. 14,279 æquore 4, 54. 8, 61 æquos 14, 15 æquus 16, 56

aër 6, 99. 12, 42 aëra 6, 305. 19, 169 aëre 10, 50 æra 6, 125 441. 217. 16, 55 ærata 14, 259 ære 2, 118 152. 6, 234 545. 9, 122. 11, 39 ærea 11, 96 æris 7, 61 ærugine 13, 61 ærumnæ 3, 210 ærumnas 10, 361 æstibus 4, 87 æstivi 14, 131 æstivum 1, 28.

295

agerent 4, 49

agerentur 6, 335

ageres 8, 186

agris 2, 79. 14, 71 agro 1, 107. 6, 56. 11, 65. 12, 105 agrorum 11, 41 agros 2, 322. 4, 27. 14, 151

agrum 6, 524. 9, 45 agunt 1, 85 ahenea 3, 285 aheneus 7, 125. 13, 115

aheno 8, 86. 15, 81 Ajax 7, 115. 10, 84.

14, 213. 15, 65 ait 2, 22. 4, 181. 5, 18. 9, 63 Alabandis 3, 70 Alabarches, vide Arabarches alapas 8, 192 alas 3, 25. 11, 157. 14, 195

alba substant. 4, 61 alba adject. 6, 176 albaque 13, 117 albæ 3, 179. 15, 141 Albana, 4, 100 Albanam 4, 145 Albani 13, 214 Albanis 5, 38

albi 12, 65

Albinam S, 130

8, 43

14, aggeris 16, 26 agili 2, 142

40. 10, 17

ædicula 8, 111

ætas 5, 61. 6, 23. 7, 32. 8, 171. 15, 28

153

albo 2, 112. 7,202 albus 2, 23

Alcestim 6, 652 Alcinoo 15, 15 Alcithoen, alias Alcyonem 7, 12 alea 1, 88. 8, 10. 11, 174. 14, 4 Alexander 14, 811