MORALIS ET DOGMATICA REVERENDI ET ERUDITISSIMI DOMINI PETRI DENS, IN UNIVERSITATE LOVAN. S. THEOLOGIÆ LICENTIATI, ECCLESIÆ ME- NECNON SEMINARII ARCHIEP. PRÆSIDIS, ETC. EDITIO NOVA, ET ABSOLUTISSIMA, QUIPPE CUI NUNC PRIMUM ACCEDUNT EPITOME EX OPERIBUS BENEDICTI XIV. NECNON ET VARIE SUMMORUM PONTIFICUM, PRÆSERTIM VERO EJUSDEM PONTIFICIS CONSTITUTIONES, LITERÆ ENCYCLICÆ, ETC. TOMUS III. COMPLECTENS TRACTATUS DE JURE ET JUSTITIA ET DE CONTRACTIBUS. DUBLINII: EX TYP. RICHARDI COYNE IN VIA VULGO DICTA CAPEL-STREET; TYPOG. ET MDCCCXXXII. TRACTATUS DE JURE ET JUSTITIA N. 1. DE VIRTUTIBUS CARDINALIBUS S. Thom. 1. 2. quæst. 61. I. Inter virtutes morales eminent quatuor. II. Dicta cardinales. III. Opposite vulneribus peccati originalis IV. Continent alias ut partes. V. Subjectivas. VI. Integrales. VII. Vel potentiales. I. VIRTUTES omnes morales reducuntur ad quatuor cardinales, prudentiam scilicet, justitiam, fortitudinem & temperantiam, quas expressit Sapiens c. 8. V. 7. "Sobrie"tatem... & prudentiam docet, & justitiam & virtutem:" ubi "sobrietas" ponitur pro temperantia, "virtus" pro fortitudine. II. Virtutes illæ vocantur cardinales, quia in illis velut cardinibus omnis honestæ vitæ ratio vertitur. Art. 2. probat S. Thom. esse tantùm quatuor virtutes cardinales, & art. 4. probat esse distinctas ab invicem; quia prudentia cæteris Jumen præferens, est in eligendis, temperantia in utendis, fortitudo in tolerandis, & justitia in distribuendis. III. Virtutes cardinales opponuntur quatuor vulneribus peccati originalis; prudentia medetur ignorantiæ in intellectu, justitia malitiæ in voluntate, fortitudo infirmitati in appetituirascibili, & temperantia concupiscentiæ in appetitu concupiscibili. Hinc simul earumdem virtutum objectum innotescit. Quo sensu omnes virtutes morales reducuntur ad unam ex cardinalibus ? IV. R. Uno ex his tribus modis; vel quia sunt partes subjectivæ virtutis, vel partes integrales, vel partes poten tiales. V. Partes subjectivæ virtutis dicuntur illæ, in quas virtus dividitur tanquam in species. VI. Integrales dicuntur illæ, quæ virtutem adjuvant, ut faciliùs operetur, etsi non sint omnino necessariæ. VII. Potentiales vocantur, quæ in aliquo cum virtute conveniunt, sed in alio à perfecta illius ratione deficiunt. N. 2. DE PRUDENTIA. S. Thom. 2. 2. quæst. 47. I. Prudentia. II. Objectum materiale. III. Et formale. IV. Ejus actus. V. In quibus inveniatur. VI. Ejus partes integrales. VII. Subjective. VIII. Et potentiales. QUID est prudentia? I. R. Est recta ratio agendorum, sive est habitus intellectûs practici, dictans quid consideratis hic & nunc circumstantiis,tanquam honestum sit agendum, aut tanquam turpe fugiendum. Quodnam est objectum prudentiæ ? II. R. Materiale sunt actiones humanæ faciendæ aut omittendæ in quacumque materia morali. III. Formale est veritas & rectitudo practica. Prudentia ergo respicit primò & essentialiter suum objectum sub ratione veri practici, secundariò & consequenter subratione boni: hinc prudentiæ non potest subesse falsum practicum, sed bene speculativum, ut in casu Jacob accedentis ad Liam. Genes, cap. 29. Similiter prudentia agere non potest cum formidine practica de opposito: qualis omnino videtur esse in eligente ex probabilibus probabilem minùs tutam, relictâ oppositâ tutiore. Sapientiæ cap.9. dicitur: "Incertæ providentiæ nostræ:" ergo, &c. R. Hoc dicitur propter incertitudinem eventûs: quia quantumcumque prudenter agere conemur, non ideò semper obtinemus finem intentum propter mala latentia. Quinam sunt actus prudentiæ ? |