Tongilli, magno cum rhinocerote lavari
Qui solet, et vexat lutulenta balnea turba, Perque forum juvenes longo premit assere Medos, Emturus pueros, argentum, murrhina, villas: Spondet enim Tyrio stlataria purpura filo. Et tamen est illis hoc utile: purpura vendit Causidicum, vendunt amethystina: convenit illis Et strepitu et facie majoris vivere census. Sed finem impensæ non servat prodiga Roma. Fidimus eloquio? Ciceroni nemo ducentos Nunc dederit nummos, nisi fulserit annulus ingens. Respicit hæc primum, qui litigat, an tibi servi Octo, decem comites, an post te sella, togati Ante pedes. Ideo conducta Paullus agebat Sardonyche, atque ideo pluris, quam Cossus agebat, Quam Basilus. Rara in tenui facundia panno. Quando licet Basilo flentem producere matrem? Quis bene dicentem Basilum ferat? Accipiat te Gallia, vel potius nutricula causidicorum Africa, si placuit mercedem imponere linguæ.
Declamare doces ? O ferrea pectora Vettî,
Quum perimit sævos classis numerosa tyrannos! Nam quæcunque sedens modo legerat, hæc eadem stans Proferet, atque eadem cantabit versibus îsdem. Occidit miseros crambe repetita magistros.
Quis color et quod sit causæ genus, atque ubi summa Quæstio, quæ veniant diversa parte sagittæ,
Nosse velint omnes, mercedem solvere nemo.
"Mercedem appellas,? quid enim scio?" Culpa docentis Scilicet arguitur, quod læva in parte mamillæ Nil salit Arcadio juveni, cujus mihi sexta
Quaque die misérum dirus caput Hannibal implet; Quidquid id est, de quo deliberat, an petat Urbem A Cannis, an post nimbos et fulmina cautus Circumagat madidas a tempestate cohortes.
"Quantum vis stipulare, et protinus accipe quod do, Ut toties illum pater audiat." Hæc alii sex Vel plures uno conclamant ore sophistæ, Et veras agitant lites, raptore relicto; Fusa venena silent, malus ingratusque maritus, Et quæ jam veteres sanant mortaria cæcos. Ergo sibi dabit ipse rudem, si nostra movebunt Consilia, et vitæ diversum iter ingredietur, Ad pugnam qui 'rhetorica descendit ab umbra, Summula ne pereat, qua vilis tessera venit · Frumenti: quippe hæc merces lautissima. Tenta, Chrysogonus quanti doceat, vel Pollio quanti Lautorum pueros, artem scindes Theodori. Balnea sexcentis et pluris porticus, in qua Gestetur dominus, quoties pluit. Anne serenum Exspectet spargatque luto jumenta recenti?
Hic potius namque hic mundæ nitet ungula mulæ. Parte alia longis Numidarum fulta columnis Surgat, et algentem rapiat cœnatio solem. Quanticunque domus, veniet qui fercula docte Componat; veniet qui pulmentaria condat. Hos inter sumtus sestertia Quintiliano,
Ut multum, duo sufficient: res nulla minoris Constabit patri, quam filius.
Quintilianus habet saltus?"
"Unde igitur tot Exempla novorum
Fatorum transi. Felix et pulcher et acer; Felix et sapiens et nobilis et generosus, Appositam nigræ lunam subtexit alutæ: Felix, orator quoque maximus et jaculator: Et si perfrixit, cantat bene. Distat enim, quæ Sidera te excipiant modo primos incipientem Edere vagitus et adhuc a matre rubentem. Si Fortuna volet, fies de rhetore Consul: Si volet hæc eadem, fies de Consule rhetor. Ventidius quid enim? quid Tullius? anne aliud, quam
Sidus et occulti miranda potentia fati?
Servis regna dabunt, captivis fata triumphos. Felix ille tamen corvo quoque rarior albo. Poenituit multos vanæ sterilisque cathedræ, Sicut Thrasymachi probat exitus atque Secundi Carinatis: et hunc inopem vidistis, Athenæ, Nil præter gelidas ausæ conferre cicutas.
Dî, majorum umbris tenuem et sine pondere terram Spirantesque crocos et in urna perpetuum ver, Qui præceptorem sancti voluere parentis
Metuens virgæ jam grandis Achilles Cantabat patriis in montibus: et cuï non tunc
Eliceret risum citharœdi cauda magistri?
Sed Rufum atque alios cædit sua quemque juventus, Rufum, qui toties Ciceronem Allobroga dixit.
Quis gremio Celadi doctique Palæmonis affert Quantum grammaticus meruit labor? et tamen ex hoc Quodcunque est (minus est autem, quam rhetoris æra) Discipuli custos præmordet Acononetus,
Et, qui dispensat, frangit sibi. Cede, Palæmon,
Et patere inde aliquid decrescere, non aliter, quam Institor hibernæ tegetis niveique cadurci; Dummodo non pereat, mediæ quod noctis ab hora Sedisti, qua nemo faber, qua nemo sederet, Qui docet obliquo lanam deducere ferro; Dummodo non pereat totidem olfecisse lucernas, Quot stabant pueri, quum totus decolor esset Flaccus et hæreret nigro fuligo Maroni.
Rara tamen merces, quæ cognitione tribuni Non egeat. Sed vos savas imponite leges,
Ut præceptori verborum regula constet,
Ut legat historias, auctores noverit omnes,
Tanquam ungues digitosque suos: ut forte rogatus, Dum petit aut thermas aut Phobi balnea, dicat Nutricem Anchisæ, nomen patriamque novercæ
Anchemoli; dicat, quot Acestes vixerit annos, Quot Siculus Phrygibus vini donaverit urnas. Exigite, ut mores teneros ceu pollice ducat, Ut si quis cera vultum facit; exigite, ut sit Et pater ipsius cœtus.
Hæc," inquit, cures et, quum se verterit annus, Accipe, victori populus quod postulat, aurum.”
STEMMATA quid faciunt? quid prodest, Pontice, longo Sanguine censeri, pictosque ostendere vultus Majorum, et stantes in curribus Æmilianos, Et Curios jam dimidios, humerosque minorem Corvinum, et Galbam auriculis nasoque carentem? Quis fructus, generis tabula jactare capaci [Corvinum, posthac multa contingere virga] Fumosos equitum cum dictatore magistros, Si coram Lepidis male vivitur? effigies quo Tot bellatorum, si luditur alea pernox Ante Numantinos; si dormire incipis ortu Luciferi, quo signa duces et castra movebant? Cur Allobrogicis et magna gaudeat ara Natus in Herculeo Fabius Lare, si cupidus, si Vanus, et Euganea quantumvis mollior agna; Si tenerum attritus Catinensi pumice lumbum Squalentes traducit avos emtorque veneni Frangenda miseram funestat imagine gentem? Tota licet veteres exornent undique ceræ Atria, nobilitas sola est atque unica virtus. Paullus vel Cossus vel Drusus moribus esto; Hos ante effigies majorum pone tuorum; Præcedant ipsas illi te Consule virgas. Prima mihi debes animi bona: sanctus haberi
Justitiæque tenax factis dictisque mereris?
Agnosco procerem. Salve, Gætulice, seu tu Silanus, quocunque alio de sanguine, rarus Civis et egregius patriæ contingis ovanti. Exclamare libet, populus quod clamat, Osiri Invento. Quis enim generosum dixerit hunc, qui Indignus genere et præclaro nomine tantum
« PredošláPokračovať » |